10
11
a.
b.
c.
Alwaar Mozes met zijn staf slaat. Num. XX 9.
De begraving van Christus. Joh. XIX 3842.
Jonas in den Walvisch. Jona 1 17.
Christus’ Hemelvaart. Hand. I 49.
Simson met de poorten van Gaza op zijn schouders.
Richt. XVI 3.
Schilden van het Schutters- en Walvischvaardersgilde
flankeeren dezen stoel.
In het ruime Koor liggen verschillende grafsteenen
waaronder enkele historische, o.a. van Olivier van Noort,
den vierde die de reis om de wereld maakte. De steen,
rechtop gezet voor ’t uitslijtenvertoont een schipeen
kleed met sterren en den aardbol en het volgende inschrift
„Hic ille est totum velis qui circuit orbem, a Magella
quartus Oliverius”, wat beteekent:
„Hier rust Heer Olivier, na Magellaan,
De vierde die te scheep de aarde is omgegaan”.
In het Koor ligt nog begraven Klaas Louwerense
Blom, die in 1549 den eersten windmolen uit Holland
naar Spanje overbracht.
Het Stadhuis dateert uit de 15e eeuw, volgens sommigen
zou het gesticht zijn door Jacoba en in 1444 door brand
vernield; volgens anderen „leyde Heer Gerrit van Poel
geest den eersten steen op den 17. April 1452.”
Toch zijn er verschillende overblijfselen op het Stadhuis
die aan Jacoba herinneren: de mooie zilveren „kraag”, die
door Jacoba als prijs werd uitgeloofd voor den schutterkoning
(twee schalmen zijn gestolen en door kettingen vervangen);
voorts een groot en zeer oud portret van Jacoba in de
vroedschapskamer. Ook in het uitstekend gerangschikte
archief is veel wetenswaardigs.
Door verbouwing is het Stadhuis in zijn oorspronkelijk
gothisch karakter geschaad. Vroeger sierden slanke torentjes
en stijlvolle ramen den gevel en was de oorspronkelijke
steensoort niet met leelijk pleisterwerk bedekt.
Vóór ’t Stadhuis ziet men in de Steenen Brug een
scheeven stand, circa 1.40 M. uit het lood, zelfs gevaarlijk
en zijn er plannen in wording om tot verbetering of af
braak over te gaan.
(Op den eersten omgang van den toren kan men ge
nieten van een prachtig panorama op de stad, de rivier
en de omliggende streek. Een ijzeren hek is voor bevei
liging aan den buitenkant geplaatst.)
In de 17e eeuw is ook het schip verbreed en is de
buitengewoon fraai in eikenhout gebeeldhouwde Overheids
bank of Heerenstoel aangebracht. Deze stoel is een
wonder-mooi stuk schrijnwerkerskunst in Hollandsche
renaissance. Zuilen en kapiteelen zijn van een prachtig
verzorgd decoratief, terwijl in de fries, boven de geheele
bank aangebracht, een aantal Bijbelsche tafereelen zijn gesneden.
Die verschillende afbeeldingen stellen het volgende voor:
boven de „Regerende Schepenen Bank”
Een engel die aan Maria de boodschap brengt.
Luc. 1 26—33.
Christus’ geboorte. Luc. II 7.
De verschijning aan de Herders. Luc. II 9.
De bekendmaking aan de Herders. Luc. II 10, 11, 12.
De besnijdenis van Christus. Luc. II 21.
Christus lezende in den Tempel. Luc. II 46.
De kinderen Israëls trekken uit Egypte. Exodus XII 37.
boven de „Vroedschapsbank”:
De kinderen Israëls eten het manna in de Woestijn.
Exodus XVI 1317.
Christus aan het avondmaal. Matth. XXVI 20.
Christus rijdt op een ezel door Jeruzalem. Mare.
XI 7—11.
boven de „Oud-Schepens bank”:
Christus’ lijden en versterking in Gethsemane. Matth.
XXVI 26-46.
De opgerichte slang in de Woestijn. Num. XXI 9.
