14
15
Als een stil, oud, doch nijver stadje ligt Schoonhoven
aan een van Holland’s schoonste rivieren, de Lek, die de
voornaamste en (uit natuur-oogpunt beschouwd) de mooiste
verbinding uitrnaakt met het handels-centrumRotterdam.
Hoe goed geregeld deze verbinding ook is, en hoeveel
genot een watertochtje op de Lek ook biedt, toch is een
verkeersmiddel te water te veel gebonden aan de weers
omstandigheden om ten allen tijde voor zakenmenschen
bruikbaar te zijn. Dat is dan ook de reden, dat men altijd
doende geweest is om Schoonhoven op sneller en tevens
goedkoope manier aan te sluiten aan het groote spoorwegnet,
welke pogingen op dit oogenblik op het punt staan ver
wezenlijkt te worden na oneindig veel teleurstellingen. De
geschiedenis van de tram is zoo één met Schoonhoven van
de laatste kwart-eeuw, dat wij haar hier in 't kort weergeven,
al was het slechts om te doen uitkomen met hoeveel moeite
de komende verbinding bevochten is.
De allereerste gelegenheid was de mooiste: bij den
aanleg van de lijn AmsterdamBrussel was er groote kans,
dat deze over Schoonhoven zou komen. Rotterdam ging
tenslotte echter voor!
Ook de tweede kans was die van opneming in het
groote spoorweg-traject’n Belgische Maatschappij wilde
van Rotterdam over Schoonhoven en Utrecht een lijn aan
leggen naar Munster. Dit plan kwam verder dan teeke-
ningen en plannen. Bakens en palen verrezen in den
omtrek en zelfs was er een tweetal jaren een ingenieur.
Doch ook dit bracht den spoorweg zélf niet.
Daarna kwam de tijd dat allerwege in ons land tram
wegen werden aangelegd. Ook voor deze streek ontwierp
men plannen en zelfs werd een concessie verleend voor
een tram van Gouda via Schoonhoven naar Gorcum. Het
grootste struikelblok was echter de overbrugging van de
Lek, zoodat het bij een concessie bleef. Toen sloeg men
zelf de hand aan den ploeg; opgericht werd een „Comité
tot Exploitatie van Spoorwegen in de Krimpenerwaard”.
Het is ondoenlijk de werkzaamheden van dit comité in
finesses te volgen, doch zijn plannen sloegen in, finan-
ciëele hulp werd toegezegd door een groote bank-instelling,
terwijl de kansen voor goedkeuring in de Tweede Kamer
gunstig stonden. Drie dagen voor de behandeling in de
Kamer trok echter de bank zich terug. Toch werd de wet
in de Kamer bekrachtigd, toch vlagde men in Schoon
hoven totdat het bekend werddat alles in duigen
gevallen was.
Na enkele jaren kondigde zich een nieuwe conces
sionaris aanen wel een bestaande Maatschappij, welke o.a.
Het totaal aan belasting en essaailoon bedroeg over de
laatste jaren
1909 38415,75 belasting, 247,46% essaailoon.
1910 - 41161,12V2 - 269,06%
1911 - 41204,80 - 290,60
De invoer uit het buitenland in 1911 bedroeg 165
stuks partijenterwijl uitgevoerd werd 27 gram aan gouden
en 665330 gram aan zilveren voorwerpenwat een restitutie
van 4997,02% ten gevolge had.
Al wijzen deze cijfers ook op een voor een zoo kleine
plaats als Schoonhoven enormen omzet, toch zal de vreem
deling, de bezoeker daarvan weinig ervaren. De industrie
is er een die geen geweldige fabrieken vereischt, die niet
in ’t oog valt. Het kostbare metaal wordt in bescheiden
werkplaatsen vervaardigd, ver van het nieuwsgierige publiek.
En de aard van het bedrijf maakt de gelegenheid tot be
zichtiging minder goed mogelijk.
Het is te begrijpen dat in een plaats, welke voor
namelijk door een bepaalde industrie bestaat, gestreefd
wordt naar verbetering en verfijning dier industrie. De
„Nijverheids-vereeniging” exploiteert daartoe een Vakschool,
waarin cursussen in teekenenontwerpenboetseeren
drijven, ciseleeren enz. plaats vinden. De resultaten dier school
werden o.a. in Amsterdam en in Brussel met goud bekroond.