Een ontmoeting
met ProfessorSchermerhorn.
No. 132
ZATERDAG 2 JUNI 1945
OFFICIEEL MEOEDEELINGENBLAD VOOR GOUDA EN OMGEVING
STADS
NIEUWS
Onze voedselvoorziening*
DE VRIJE PERS
UITGAVE VAN: JE MAINTIKNDRAI HETgPAROOL
ONS VOLK - BE VRIJE BEDACHTE - VRIJ NEERLAND
DE WAARHEID EN NIEUWSORQANEN
Red.cU*L J. A. V. d. STEENHOVGN
Mr. A. A. J. RIJKSEN
Administratie: H. THOLENS
Bureau: MARKT 9 - GOUDA
De Koningin droeg aan de heeren Drees en
Schermerhorn de vorming van een kabinet op.
Het treft dat juist kort voor deze opdracht
het bevrijdiagsnummer verscheen van „Je
Maintiendrai", waarin professor Schermerhorn
uiteenzet wat naar zijn opvatting het richt
snoer moet zijn voor het regeeringsbeleld van
het Nederlandsche volk.
Als eerste taak ziet hij, dat de regeering
„een greotsch plan van nieuwbouw op elk
gebied in klare trekken aan ons volk weet
aan te bieden". Hij zegt daarvan i „De na
tionale verbondenheid kan groeien binnen
een volk dat zich als werkgemeenschap zet
aan de volvoering van een grootsche taak
Wij kunnen niet samen theologiseerendit
wordt ruzie, maar wij kunnen wel samen
werken
Professor Schermerhorn ontwikkelt dan
enkele noofdpunten van een programma,
waarvan hij vertelt: „Het is gemaakt door
een kleine groep, in de moeilijke jaren der
bezetting, begonnen in een gijzelaarskamp..."
Bedoeld is het gijzelaarskamp in het semi
narie Beekvliet in St. Michielsgestel, waar
professor Schermerhorn heeft vertoefd van
5 Mei 1942 tot 21 December 1943. Hij heeft
daar al blijk gegeven van zijn regeerlngs-
talent. Hij werd daar, door zijn kampgenoaten
tot leider van het kamp gekozen Door ver
schillende eigenschappen was hij daarvoor
de rechte man.
Professor Schermerhorn is niet het type
van een kamergeleerde, meer een man met
den practischen zin, die voor dagelijksche
kampaangeiegenheden nuttig is. Hij wist zijn
1 lotgenooten dikwijls op een origineele manier
"(tot orde te brengen. Soms in de aula waar
j honderden voor het draaien van een of
V andere film bij elkaar waren. Als het toestel
jittlet werkte kon hij ineens de gelegenheid
-'jaangiijpen om naar voren te komen en een
p'jpaar rake opmerkingen ce plaatsen. We
^herinneren ons, dat hij eens zijn toespraak
'laankondigde met de woorden: „Ik heb hier
net een stinkverhaal te doen
Het moeilijkste deel van zijn taak was wel
lie van contactorgaan lusschen c!en Duitschen
kampcommandant en al de gijzelaars met hun
verschillende belangen. Een werk waarvoor
een oneindig geduld noodig was. Een
ondankbaar werk ook, want het kon de
iontrechte en benadeelde geïnterneerd»n toch
nooit naar hun zin worden gemaakt Aan
ïden anderen kant stond een kampcomman
dant zoo vlot als prikkeldraad, of met vol
comen gebrek aan inzicht.
Deze voortdurende omgang met de Dult-
sche leiding eischte ook bijzonder* tact. De
houding van den „Sprecher," moest natuur
lijk correct zijn, maar tegelijk getuigen van
het zelfrespect van 4cn gijzelaar, ook als hij
moest vragen.
Het kamp was. jkt mij, eensgezind in de
overtuiging dat Schermerhorn hierin juist het
smalle pad wist te bewandelen dat aan
gewezen was.
Hij was niet wat men een brillant spreker
zou noemen: het kwam er dikwijls zoekend
en langzaam uit, maar ineens met een ralg
en raak woord ertusschen dat bleef hangen,
Vaak sprak Schermerhorn 's avoncs, omtrent
den tijd, dat het kamp ter ruste ging, ernstige
woorden voor de microfoon, en stonden de
gijzelaars op gangen en slaapkamers, in
pyjama of half ontkleed vol spanning te
luisteren als er een boodschap was van den
kampcommandant (soms voorzien van een
laceaieke commentaar van onzen leider), als
aieuwe maatregelen dreigden, of bij de.
herdenking van een die ons ontvallen was.
Achter zinnen, die soms niet vlot liepen,
sprak altijd het gemoed dat meeleefde met
de belaagen van de lotgenooten.
Professor Schermerhorn wist in taaie
volharding een goede orde en een goeden
geest te bevorderen. Zijn gezag onder de
kampgenooten groeide naarmate hij langer in
zijn moeilijke taak stond. Dat gezag had hij
ook onder hen die van heel andtre over-
tnlgiag waren.
In Beekvliet heeft zijn regeeringsbeleld den
proef glansrijk doorstaan.
Het regeeringsbeleid van een volk eischt
natuurlijk andere kwaliteiten
Toch zal men een goede verwachting
mogen kotsteren.
R.
De aaïmerkelijke verbetering in de le
vensmiddelen voo'ziening, die sedert 3 A 4
weken ls Ingetreden, is voor een belangrijk
deel te danken aan den aanvoer van overzee
te Rotterdam. Deze aanvoer is boven alle
verwachtingen.
Er wordt naar gestreefd een uniforme bon
aanwijzing voor geheele westen des lands in
te voeren. In tegenstelling met berichten in
verschillende bladen, deelt het Commissariaat
RADIO ORANJE
UIT DEN AETHER.
Heden, Zaterdag 2 Juni, zal radio
Oranje voor het laatst in den aether
zijn. De dienst van radio Oranje zal
worden opgenomen in dien van „Her
rijzend Nederland".
Radio Oranje, die ons bijna 5 jaren
heeft voorgelicht, zooveel i» haar ver
mogen lag, zal hiermede haar taak
hebben beëindigd. Wil komen Maandag
nog nader hierop terug.
Noodvoorziening mede, dat dit vooiioopig
nog niet het geval is. Ook de bonaanwijzing
per week zal nog niet kunnen plaats hebben.
Dit alles houdt verr and met het feit, dat bet
eene district beter bevoorraad is dan het
andere. Zoo verkeert Gouda in de bevoor
rechte positie, dat er meer braod kan wor
den aangewezen dan in andere districten.
Op het oogenblik bedraagt de voeding van
personen boven de 5 jaar 2134 caloriën per
dag. Voor kinderen beneden de 5 jaar be
draagt dit aantal 1741. Wanneer men be
denkt, dat dit aantal calodëa in de week
van de bevrijding ongeveer 1200 en in de
maanden Januari en Februari soms minder
dan 600 bedroeg, kiijgt men «en klein beeld
van de aanmerkelijke verbetering in de voed
selpositie, in cijfers uitgedrukt. Erdieatech-
ter op gewezen te worden, dat een zekere
spaarzaamheid in het gebruik van de ge
distribueerde levensmiddelen is geboden. De
aanvoer is op het oogenblik vlot,doch wan
neer hier stagneering in zou optreden, vindt
dit onherroepelijk zijn weerslag in eb toe
wijzingen.
Het ligt in de bedoeling om het rantsoen
van 4 kg. aardappelen per week te hand
haven. 2 kg. hiervan moet door deelnemers
aan de Centrale Keuken worden afgestaan.
Ook ligt het in de bedoe'icg wekelijks een
klein gewicht vleesch (ca. 112 gr.) van de
deelnemers aan de Centrale Keuken (e vragen.
Wat de melkvoorziening betreft, heeft
Gouda, in verhouding tot andere steden,
steeds in een bevoorrechte positie verkeerd.
Met klem worden de burgers nogmaals ver
zocht, geen melk meer bij de boeren af te
halen. Met sterke nadruk verzoeken wij den
boeten geen melk meer aen particulieren af
te staan. Hoe «termeik er wordt afgeleverd,
des te meer kan aan de bevolking cr, in het
bijzonder aan de kinderen in de groote
steden worden uitgereikt:. Wie de uitgemer
gelde kinderlichaampjes in de ziekenhuizen