Arnhem.
DISTRICTS-NJEUWS
50 jaar Kerkbestuurder.
Voor het goede doel.
Burgerlijke Stand.
Weer electriciteit.
Is het zoo moeilijk?
Bestuursverkiezing „U.N.I.O.
Dc
V-
Een inwoner van Arnhem schrijft ons
Vijf jaren lang hebben de moffen op ons
land geparasiteerd. Vijf jaren lang hebben
zij een groot gedeelte van onze productie
naar zich toegetrokken en ons onze eigen
dommen ontstolen: fietsen, auto's, schepen,
machines, dekens, kleeren, ja wat al niet? De
Duitsche parasieten plaagden ons en hinder
den ons. Maar wij stelden ons teweer en in
de meeste steden en dorpen van ons land
viel hun slechts een gedeelte van de buit
waarop zij aasden in handen. Hierop zijn
echter een aantal uitzonderingen en een van
de voornaamste daarvan is wel Arnhem.
Op 17 September 1944 begon de eerste
Britsche divisie luchtlandingstroepen zijn
hcldhaftigen, helaas vergeefs gebleven strijd
bij de Geldersche hoofdstad. In de week die
daarop volgde moest de gansche bevolking
evacueeren, 96.000 menschen verlieten hun
woningen, met achterlating van practisch al
hun bezittingen. Het beschermende panser
van een regelmatige samenleving was door
broken, de wonde was geslagen de, parsieten
kregen vrij spel.
Zeven maanden lang stond Arnhem bloot
aan een georganiseerde plundering. Geen
enkel beletsel stond de moffen meer in den
weg. Ongehinderd en op hun gemak sleepten
zij alles weg wat van hun gading was en
vernielden het weinige dat overbleef.
En bij die alles, wat op zichzelf al vol
doende zou zijn geweest om de gehcele be
volking van deze eens zoo fraaie en rijke
tad tot den bedelstaf te brengen kwam nog
de vernieling die door oorlogshandelingen
werd aangericht. Twee maal, in September
1944 en in April 1945, sloeg de schroeiende
vlam van den strijd over Gelre's hoofdstad
Wie deze dingen overdenkt meent misschien
dat hij zich een beeld kan vormen van den
toestand die in deze ongelukkige stad heerscht.
Maar een rondgan i van enkele uren is vol
doende om tot de conclusie te komen, dat
de werkelijkgeid nog veel erger is dan dat
gene wat men zich had voorgesteld.
Geen huis is onbeschadigd gebleven. Pan
nen van het dak, ruiten uit de vensters en
ingestorte plafonds zijn normale verschijnselen.
Maar bovendien hebben vele huizen zware
nrtillerieschade opgeloopen^3een enkel groot
qebouw is nog in tact, De Gouwenaar, d' j
een weemoedige blik werpt op het St. Jozef-
naviljoen, moge bedenken, dat er in Arnhem
geen enkel groot gebouw is dat in zoo'n
goede conditie verkeert als dit gehavende
-lekenhuis. Het eerste groote gebouw dat ik
in Arnhem zag, was een school. Een vleugel
was uitgebrand, de pannen waren van het
dak, geen ruit zat er meer in, plafonds waren
ingestort. Ik betuigde mi)n deelnemlna aan
•nijn beqeleider, die daar school had geanan.
Hij keek mij verwonderd aan: dit gebouw
•vas volgens hem slechts licht beschadigd,
er waren Canadeezen in ingekwartierd!
Vele menschen heb ik in mijn korte ver
blijf in Arnhem gesproken. De een had nog
--n eetkamerameublement en verder niets
Hen ander drie stoelen, een tafel en twee
'i'dden en verder niets. Een derde een ken-
'"•nuitzet en verder niets. Fn als ik zeg:
niets, dan bedoel ik ook werkelijk: niets..
In de huizen is het ohtzettend smerig.
'Tcele blokken siln als latrines gebruikt. In
n huis hadden de moffen een luik in den
-nldervloer gemankt, waardoor ze hun be
hoefte deden, of men treft er faeces in aan.
Het vuil dat uit de huizen komt, werpt
men op straat. Een vuilophaaldienst is er
nog niet. Alleen in de zakenwijken zijn de
straten betrekkelijk schoon. Daar kan men
n.l. het vuil niet weggooien, omdat de Ad
ministratie erin zit. Alle kasten eu brand
kasten zijn geforceerd en de papieren op den
grond geworpen. Dat moet worden uitgezocht
en zoo hoopt men nog millioenen aan debi
teuren te kunnen redden. Het is echter een
onsmakelijk werk. Over de geheelestad hangt
een zoetige rottingslucht. Het wemelt van
vliegen en ongedierte.
Voor het gehavende huis, waar ik logeerde,
lag een kapotte klok. Geen Gouwenaar zou
het in zijn hoofd gehaald hebben het ding
aan te raken. Ik heb zeker twintig heeren
en dames gezien die dit uurwerk inspecteerden,
om het daarna teleurgesteld weer weg te
werpen. Scherper typeering van gebrek aan
alles is wel niet mogelijk.
Op het oogenblik komen per dag 4000
menschen in de stad terug. U zult vragen:
waarom? Voor de Arnhemmers die 9 maan
den geevacueerd zgn geweest, vaak onder
de ongunstigde omstandigheden en die hun
stad op willen bouwen, is dit geen vraag.
Zij willen aau het werk. Er is echter aan
alles gebrekvervoermiddelen, bouw
materialen, ladders, schoppen, houweelen,
kleeding, huisraad, enz. enz. Teveel om op
te noemen, van alles, van wegwalsen tot
boordenknOopjes toe.
Zij zien uit naar hulp. Zij weten dat ook
U door den oorlog geleden hebt. Maar Uw
huis en Uw huishouding bleef intact. Helpt
hen, die alles kwijt zijn, sta hen bij om van
die groote vuilnisbelt weer een stad te ma
ken. waar menschen kunnen werken en kin
deren kunnen spelen. Helpt en geeft! Geeft
aan Nederlands Volksherstel!
E. G. STIJKEL.
Zondag j.l. was het vijftig jear geleden dat
de Heer J. G. C, Kamphuisen zitting nam in
deTaeheerscolleges der Ned. Hervormde Kerk.
Nadat hij op 23 April 1895 tot notabel was
gekozen, nam hij op 1 Juli van dat jaar zit
ting in het college van nofabelen. In 1925
werd hij gekozen tot Kerkvoogd in welks
college hij tot op heden als vice president
zitting heeft. Dat deze dag niet onopgemerkt
Is voorbijgegaan laat zich hooren,
De leden van het Bemiddelingsbureau
„Beroepsgoederenvervoer" (paardentractie)
hebben de door hen ontvangen opbrengst
van het transport der levensmiddelen, die bij
Gouda door vliegtuigen werden afgeworpen
en door hen naar een centraal punt zijn ver
voerd, uit dankbaarheid geschonkee aan het
Comité voor Nederlandscheoorlogsgewonden,
weduwen en weezen. In totaal werd een be
drag van f 374.50 afgestaan.
GEBOREN: 29 juni, Carolina Th. M.,
d v. H. 1. Steenland en M. E. W. van
Soest. Kleiweg 81b - 30 juni, Hans, z v.
W. de Kluljver en M. A. Tamse, Sophiastr.
42 - 1 Juli, Grietje, d. v. C. de Kooter en
A. Th. den Boon, A. Vlackstr. 10-Henricus
F., z. v. J. F. Evers en N. Rietveld.
Luijkenstr. 1.
Gisteravond deed de heer A. Kuypers, di
recteur van de Gemeentelijke electriciteitsfa-
brieken ons de verheugendemededeeling.dat
er op beperkte schoal electriciteit aan parti
culieren was toegestaan en de bewoners van
de Crabethstraat en Kattensingel reeds waren
aangesloten. Vandaag zal een gedeelte van
het centrum van de stad worden aaagesloten,
terwijl tevens in de Korte Akkeren, Kort
Haarlem en in de omgeving van de Kruger-
laan de aansluitingen weer zouden worden
hersteld. Het rantsoen, dat wordt toegestaa*
is slechts 1 kWh. per week. Dit is niet groot,
doch men kan hiervoor 40 uren een gloei
lampje van 25 watt branden. Een radiotoe
stel, dat ongeveer 50 watt per uur gebruikt,
kan 20 uren spelen, voordat het een kWh
(1000 watt-uren) heeft verbruikt. Aangezien
het volop zomer is, zal de electriciteit, die
beschikbaar wordt gesteld, bijna alleen en
uitsluitend gebruikt kunnen warden voor
radio, stofzuiger en strijkijzer. Men dieneer
echter voor te zorgen, niet te veelvuldig met
het gebruik hiervan om te gaan. De straf
bepalingen zijn, zooals hieronder wordt ver
meld, streng. Het is een kleine moeite dit Ie
berekenen. Een strijkijzer verbruikt per uur
ongeveer 300 watt. Men mag 1000-watt-
uren gebrul' en, dus na drie uren strijken is
het rantsoen bijna verbruikt. Voor men een
electrisch apparaat gebruikt, zie men eerst
naar het verbruik van zulk een apparaat.
Dit staat op elk voorwerp, dat electriciteit
verbruikt, vermeld.
De rantsoenen voor de perioden na Augus
tus zijn eveneens vastgesteld. Ze zijn niet
groot, doch meteen verbetering in de kolen-
voorziening, gaat vanzelf een verhooging van
de rantsoenen gepaard.
Voor overschrijdingen zijn de volgende
strafbepalingen ingesteld. Bi) de eerste over
schrijding vindt een afsnijding voor 14 dagen
plaats, of me" ontvangt een ernstige waar
schuwing. Een tweede afsnijding wordt ge
straft met 3 maanden afsnijding, of, indien
men de eerste maal een waarschuwing ont
ving, wordt men gedurende 14 dagen van
electriciteit afgesneden. Afsluiting van elec
triciteit brengt teven» afsluiting van gas met
zich mede en omgekeerd zal men bij over
schrijding van het gasrantsoen ook van elec
triciteit worden afgesloten. Bovendien zal.
wanneer een geheele stad. dorp, wijk of straat
teveel gas of electriciteit gebruikt, dit geheele
complex van toevoer worden ontstoken. Men
zij dus zuinig in het gebruik.
Er moesten dezer dagen weer tien personen
worden bekeurd voor het rijden in verboden
richting op Oost- en Westhaven. Hetschijnt
heel moeilfik te zijn. de verkecrsbepalingen
onder de knie te krijgen.
Oudewatcr. >f
Vor'ge week Woensdaa hield He R K.
Voetbalvereeninino ,,U.N I.O.'' haar jRarver-
gaderino. waarbii tevens een bestuursverkie
zing plaats had Herkozen werden de heeren
F Veronden en A. Bode. terwii! a's nieuwe
bestuursleden wprden gekozen de heeren:
W Vierhergen. C. Walree Sr.. W.A.Duits,
M Rode Ir. en 1. I Overkeek.
Voor de elftalcommiss'e werden herkozen
de heeren F Roberts en L. Streng. De heer
C-. Bode werd qekozen om voortaan a s
nieuw lid in deze commissie zitting te nemen.
Zol
gedeel
lands!
te mei
publiif
de RJ
in del
officii
van
op tej
behc
dat
toch
aanta
bestal
in mif
diene
Hel
zoo s|
waar|
Dit
maag
Re
dam
zich
namg
van
in dl
een
ap|
of I
ap.
vel
of f
zo|
de|
ma
et
bel
wa
bil
ml
