DE VRIJE PERS
No. 182
DINSDAG 31 JULI 1945
OFFICIEEL MEDEDEELINGENBLAD VOOR GOUDA EN OMGEVING
STADS
NIEUWS
Economisch Vademecum.
Churchill weigert ds Orde
van den Kousenband.
Redactie
L. J. A. v. d, Steenhoven
Mr. A. A. Rijksen
Adm, 1 M. J. van Loon
Bureau: Markt20.Gouda
Tel. 3098
Drukker:
Drukkerij Verzijl, Gouda
Uitgave van
Je Mainticndrai - Het
Parool - Ons Volk - De
Vrije Gedachte - Vrij
Nederland - De Waar
heid en Nieuwsorgancn.
Weekabonnement 25 ct.
Losse nummers 10 ct.
Schorsing uit het Onderwijs.
De Militaire Commissaris voor het Ge-
zagsgebied Gouda heeft in de uitoefening
van hun functie geschorst H. A. Tempel
man, ouderwijzer aan de R. K. „U.L.O.-
schcol te Gouda, en A. A. J. Dokter, onder
wijzer aan de Openbare School Btc Gouda.
Straatnaam „Vogelenzang".
Burgemeester en Wethouders van Gouda
hebben reeds bij besluit van 15 Mei 1945, uit
oefenende de bevoegdheden van den Ge
meenteraad, besloten de namen van eenige
tijdens de bezetting veranderde straten te
herstellen. Zij handhaafden den naam „Voge
lenzang" om de reeds in Gemeenteblad no. 20
van 19 Mei 1945 vermelde redenen, n.l. dat
deze naam historische beteekenis heeft en de
verandering in Wilhelminastraat verwarring
stichtte» terwijl herhaaldelijk is verzocht de
oude benaming „Vogelenzang" weer te
herstellen
De Buurtvereeniging van het stadsdeel,
waarin deze straat gelegen is, heeft zich even
wel daarna tot het College gewend met het
verzoek den vooroorlogschen naam „Wilhel
minastraat" te herstellen.
Aangezien deze naamkwestie reeds vroeger
een onderwerp van discussie in den Ge
meenteraad had uitgemaakt laatstelijk
kwam zij in de raadsvergadering van 25
September 1933 aan de orde achtten
Burgemeester en Wethouders het gevvenscht
hun zienswijze te toetsen aan die van „die
Goude".
Bi) schrijven van 1Juli j.l. heeft het
bestuur van deze Oudheidkundige Vereeni-
ging zijn standpunt kenbaar gemaakt, het
geen overeenkomt met dat, hetwelk Burgem.
en Weth. innamen bij hun besluit om den
naam „Vogelenzang" te behouden.
Om haar geschiedkundige beteekenis vinden
de motieven van „die Goude" hier vermel
ding. Het bestuur schrijft: „Het Bestuur van
„die Goode" zou het ten zeerste betreuren,
indien de straatnaam Vogelenzang wederom
indien van Wilhelminastraat werd veranderd.
De poëtische naam Vogelenzang, die in
samenhang moet worden gezien met Rozen-
daal, Paradijs, Tiend(c)weg en Groeneweg
herinnert aan den tijd van de zoogenaamde
„nieuwe'' stad uit de middeleeuwen, het deel
van Gouda, dat wel binnen de wallen lag,
maar nog niet was bebouwd.
De Vogelenzang heeft later een slechten
naam gekregen, omdat daar reeds volgens
keuren van omstreeks 1500 de „lichte"
vrouwen moesten wonen. Gedurende onge
veer vier eeuwen heeft de Vogelenzang het
karakter van een buurt vanjverdachte vrou
wen en zeemanskroegen gehandhaafd.
Toen omstreeks 1900 de naam Vogelenzang
werd veranderd in Wilhelminastraat, was er
echter van den ouden toestand al niet veel
meer over. De toenmalige bewoners waren
met de naamsverandering ten zeerste inge
nomen, omdat voor de Gouwenaars in dien
tijd de naam Vogelenzang nog een slechten
klnnk had.
Dit geldt echter nu niet meer; de slechte
herinnering is verdwenen. En nu bestaat er
ons inziens geen enkel bezwaar tegen
den hlstorlschen cn poëtischen naam Voge
lenzang te handhaven. Niemand, die in den
Vogelenzang woont, behoeft zich door dezen
naam gekrenkt te gevoelen. En ten slotte
de bewoners kunnen het niet helpen, maar
de straat zelf ziet er nu eenmaal door zijn
rommelig karakter heelemaai niet koninklijk
uit. De Koningin wordt bevendien reeds
geëerd door den Koningin Wilhe'minawep.
Burgemeester en Wethouders hebben dus
geen aanleiding gevonden op hun besluit
van 15 Mei 1945 terug te komen, zoodat
de naam .Vogelenzang" gehandhaafd blijft
Voor één jaar verpacht.
Burgemeester cn Wethouders, die thans
de bevoegdheid van den Gemeenteraad uit
oefenen, hebben met ingang van 1 September
1945 de exploitatie van het café-restaurant
op het Veemarkiterrein voor den duur van
écn jaar verpacht aan den heep C. J. A.
Bredic.
Tot procuratie-houders benoemd.
De Directie der M. V. Z. deelt ons mede,
dat do hccren N. v. d. Berg en B. Bclonjc.
alhier, resp. 18 cn 19 jaar in dienst der
Maatschappij, tot procuratiehouders der
Vennootschap zijn benoemd.
Goed aangekomen.
Naar men ons gisteren mededeelde, zijn de
150 kinderen, uit Gouda en omgeving, die
Zaterdag 21 Juli j.l. naar Denemarken zijn
vertrokken, allen goed en wel op dc plaafi
hunner bestemming aangekomen. Post, die de
kinderen hebben verzonden is onderweg
Weer Drukwerken.
Met ingang van 1 Augustus a.s. nemende
posterijen in Nederland weer'drukwerken tot
200 gram ter verzending aan.
Euterpe gaat weer zingen.
In Gouda is de gemengde zangvereeniging
„Eutcrpe" heropgericht. Liefhebbers van
zang kunnen zich bij de bestuursleden opgeven
als lid. Het dagtlijkich bestuur hernat uit:
Mevr. M. de Mink, Cronjéstraat .8, voorz.
en de heeren J. van Mensen van Uningen.
Lage Gouwe 98, seer, en A. Terlouw, Dr,
Leydstraat 2, penningmeester.
Geliquideerd.
Ook het luehtbeschermingsblok no. 48 is
tot liquidatie overgegaan. Het kassaldo ad.
f 69.79 werd afgedragen aan de Ned. ver.
tot bestrijding van tuberculose, Twee brand-
bluschapparaten werden aan de Goudsche
Brandweer afgestaan, 'terwijl de verband-
trommels aan het Nederlandsche Roode Kruis
werden geschonken.
Een nieuwe erbij.
Bewoners van de Verlengde IJssellaan
hebben opgericht de buurtvereeniging „Her
wonnen Vrijheid." voorzitier is de heer
J. de Weger, secretaris de heer K. F. L.
Noltc, IJssellaan' 177 en penningmeester de
heer J. Monster.
DE VOLKSUNIVERSITEIT.
Uitbreiding werkterrein.
Drie winters heeft de Goudsche Volksuni
versiteit niets van zich laten hooren. Nu
alle onderwerpen weer vrijuit In het open
baar behandeld mogen worden heeft het
Bestuur van de V.U. allerlei plannen, voor
het a.s. winterseizoen in voorbereiding.
Vóór alles is het de bedoeling om het
werk op een veel breedere basis te hervatten,
opdat alle groepen van de bevolking iets
kannen hebben aan de verschillende lezingen
en cursussen. Om deze uitbreiding van werk
te doen slagen heeft het bestuur het voor
nemen om met andere organisaties contact te
zoeken en o.a. ook de medewerking van de
buurtverenigingen In te roepen.
Reeds nu kan er melding van worden ge
maakt dat er niet alleen méér cursussen dan
voerheen. maar ook andere cursussen geor
ganiseerd zullen worden. Op het programma
staat b.v. reeds een werkoursus Engelsch;
een „Algemeene ontwikkelingscursus" wordt
overwogen: van pro en contrazijde zal het
onderworp „Annexatie" behandeld worden
enz. Natuurlijk zullen ook als voorheen de
algemeene cursussen over literatuur, kunst,
politiek enz. op het programma komen.
Vanzelfsprekend zal uft deze uitbreiding
van werk ook een andere flnarciëele regeling
volgen. Het bestuur zal aan hen die lid wa
ren en aan andere belangstellenden binnen
kort hierover bericht zenden. Zoodra de
plannen vast staan hopen we in ons blad
nader op het winterprogramma terug te komen.
Liquidatie Luchtbeschermings-
blokken.
De luchtheschermingsblokken 30-31-32-
34 - 35 en 36 omvattende de straten Ridder
v. Catsweg, Gr. Florisweg (tot Paviljoen),
P. C. Bothstraat, Gr. v. Bloisstraat, Jan van
Henegouwenstraat en Vossenburchkade zijn
tot liquidatie overgegaan. Van de kasgelden
werd 50 pet. aan de buurtverenigingen,
25 pet. aan „Eereschuld en Dankbaarheid"
en 25 pet. voor het monument ter berinne
ring aan de gevallen stadgenootcn geschonken.
Het E.H.B.O.-matcriaaren de brandblusch-
apparaten blijven ter beschikking van dc
buurtbewoners.
Ergerlijke vernielzucht.
Door het strooien van zand in dc pomp-
installatle van de Gemeentelijke Zwem--
inrichting door de jeugd, zijn installatie cn
elcctromotorcn volkomen vernield. De schade
is, naar men ons mededeelde, onherstelbaar.
Let op uw fiets.
Het komt nog steeds voor. dat er enn-
qlftc wordt gedaan van het vermissen van
rijwielen. Zaterdag j.l. werden er weer drie
fietsen gestolen, o.a. een bi] het Van Iterson-
ziekenhuls en een uit dc fietsenstalling van
„De Beutsklok''.
Var, Kapitein J. J. Vriesendorp
mochten wij, i.v.m. het feit, dat het
Militair Commissariaat alhier met
ingang van 1 Augustus 1945 wordt
opgeheven, onderstaand Economisch
Vademecum ontvangen voor de
verschillende onderwerpen, welke
tot dusver door de Sectie Econo
mische Zaken van het M.G. werden
behandeld. Het verdient ons in
ziens voor belanghebbenden aanbe
veling onderstaand lijstje uit te
knippen. In het algemeen kan wor
den gezegd, dat men zich voor alle
problemen - en dit geldt met name
voor de economische zijde van het
maatschappelijke leven - dient te
wenden tot die instanties, welke voor
Mei ,1945 deze zaken en regelingen
behandelden.
Dit geldt o.m. in het bijzonder
voor de toewijzingen voor grond
en hulpstoffen, ten behoeve van be
drijven.
ArbeidszakenIn alle arbeidszaken
kan het Gewestelijke Arbeidsbureau
alle gewenschte inlichtingen ver
schaffen.
Auto's: Voor-alle zaken hierop
betrekking hebbende, dient men zich
te wenden tot de Rijksverkeersin
spectie: voor personenvervoer:
Sophialaan 11, 'sGravenhage.
voor goederenvervoer Westplein 2,
Rotterdam.
BrandstoffenDe betreffende
Brandstoffencommissie, voor Gouda
e.o. Jerusalemstraat 11.
BouwmaterialenZich te wenden
tot den Algemeen Gemachtigde voor
voor den wederopbouw, Kruisbes-
senstraat te s' Gravenhage.
Voor Gouda e.o. tot zijn verte
genwoordiger voor dit district: den
Heer J. Groenendijk van Gemeente
werken.
ElectriciteitAanvragen in te
dienen bij den Directeur van de Gem.
Lichtfabrieken, waaronder men res
sorteert.
GlastoewijzingenAanvragen bij
gemeentewerken.
Goederen in Duitschland: Com
missariaat Generaal vcor de Neder
landsche E onomische Belangen ic
Duitschland onder leiding van den
Kolonel Posthumus Meyjes, Emma-
laan 4, Amsterdam (Z).
Grondstoffen (gevorderde): Zich
te wenden tot de desbetreffende
Bedrijfsgroep. Zie „De Economische
Voorlichting" nr. 3 d.d. l-6-'45.
Huizen Alle zaken huizen be
treffende, worden behandeld door
het evacuatiebureau, voor Gouda
Gouwe 168.
KolenAlle aanvragen voor brand
stoffen voor bedrijven bij de des
betreffende Brandstoffencommissie.
Voor Gouda, Jerusalemstraat 11.
Reuter meldt uit Londen dat de
Engelsche Koning den thans aftre
denden Premier Winston Churchill
alsbclooning voor zijn buitengewone
verdiensten gedurende den oorlog,
de Orde van den Kouseband heeft
aangeboden. Dit is de allerhoogste
onderscheiding welke in Groot
Brittannië kan worden verleend.
Machines (gevorderde): Zich te
wenden tot de desbetreffende Vak
groep. Zie de „E.V." (boven aan
gehaald).
Materiaal (gevorderd)Idem.
Motoren (gevorderde): Idem.
MotorrijtuigenVoor alles moet
men zich wenden tot de Rijksver
keersinspectie.
Oorlogsbuit: Goederen tot den
oorlogsbuit behoorende, kunnen
door den Burgemeester worden aan
gevraagd, ten behoeve van politiek
betrouwbare ingezetenen, bij
Militair Commissariaat voor het
Rechtsherstel, afd. Oorlogsbuit, t.a.v.
Ie Lt. A. Keiler, Mathenesserlaan
208 te Rotterdam, Tel. 35071. Ver
dere opgaven betrekking hebbende
op den oorlogsbuit' dienen eveneens
aan deze instantie te geschieden.
Paarden: Voor toewijzingen zich
te wenden tot den Plaatselijken
Bureauhouder.
Registratie MotorrijtuigenFor
mulieren verkrijgbaar bij den Bur
gemeester van de plaats van inwo
ning, terwijl deze dan moeten wor
den opgezonden naar de Rijksver
keersinspectie. Voor Gouda e.o. bij
den Autobevrachtingsdienst, Var
kenmarkt 23 te Gouda.
Reisvergunningen: Aanvragen in
te dienen bij den Burgemeester.
RijvergunningenAanvragen bij
de Rijksverkeersinspectie, voor Gou
da e.o. bij den Autobevrachtings-
diens, Varken imarkt 23.
RijwielenEr zijn momenteel nog
geen rijwielen beschikbaar; t.z.t. zal
er echter een publicatie over ver
schijnen in de pers. Waarschijnlijk
zal de verdeeling geschieden door
den Distributiedienst, zooals dit
vroeger ook het geval was.
Telefoon: Alle aanvragen te
richten tot den Directeur van het
'Postkantoor.
VaartuigenDe teruggave van in
eigendom of in huur gevorderde
vaartuigen geschied door de „Ma
rine Commissie voor de Teruggave
van Vaartuigen", Beursgebouw 161
te Rotterdam.
Voor alle andere zaken vaartui
gen betreffende, kan men zich wen
den tot de Bevrachtingscommissie.
Voor Gouda e.o. Crabethstraat 12
te Gouda.
Wagens (landbouw)Aanvragen
in te dienen bij den Plaatselijke®
Bureauhouder.
Verraderlijke kuil.
Zondag j.l. kwam degeïoterneerde P. C. M.
Ier hoogte van de kaarsenfabriek met zijn
"motor te vallen, doordat hij. tengevolge van
een kuil in de bocht van den weg, de macht
over het stuur kwijtraakte. De duo-rl)der,
sergeant-majoor-instructeur P.. liep kneuzin
gen in het onderbeen op. terwijl M.in het
ziekenhuis van het A polio-kamp moest
worden opgenomen, daar hij'ovcrpijn In den
rug klaagde.
Churchill heeft echter verzocht of
het onder de tegenwoordige omstan
digheden geoorloofd mocht worden
dit aanbod af te slaan. Men ver
onderstelt, dat dit den nllereersten
keer is, dat ten lid van het Lager
huis geweigerd heeft deze orde aan
te nemen. Het laatste lid van het
Lagerhuis, dat tot Ridder van den
Ridder van den Kousenband werd
verheven, was Chamberlain. Slechts
drie andereleden hebbe.i deze Orde,
die in 1348 door Eduard III werd
ingesteld, ontvangen.
