DE VRIJE PERS
No. 191
VRIJDAG 10 AUGUSTUS 1945
OFFICIEEL MEDEDEELINGENBLAD VOOR GOUDA EN OMGEVING
18 het zuiver Biet de De geldinzameling van N.V.H,
zuivering
Naar een ultra modern
Spoorwegbedrijf.
Uitgave van
Je Maintlendrai - Het
Pa.ooi - Ons Volk - De
Vrije Gedachte - Vrl)
Nederland - De Waar
heid en Nicuwsotyancn.
Weekabonnement 25 ct.
Losse nummers 10 ct.
Redactie:
L. A. v. d, Steenhoven
Mr. A. A. J, Rljksen
Adm, i M. J. van Loon
BureauMarkt20, Gouda
Tel. 3098
Drukker:
Drukkerij VerrlJI, Gouda
De rechtsbijstand van N.S.B.ers
Die Is van dc theorie uit gezien niet
slechtnaarmate men afdaalt naar de
praktijk wordt het echter minder gunstig
Het Tribunaalbesluit zegt in artikel 20
kort en krachtig
„De beschuldigde is bevoegd zich door
een gekozen of toegevoeyden raadsman
te doen bijstaan".
De raadsman zou echter pas can bod
komen als de zaak bij het Tribunaal aan
hangig was. En in deze streken is er nog
geen enkel Tribunaal zelfs maar benoemd l
In begin Juli leek er licht te komen in
de duisternis Er kwam toen een regeling
van Militair Gezag voor den tijd dat de
zaak nog niet aanhangig is. Daarin zegt
de Chef Staf Militair Gezag o.a.
„De gedetineerde heeft recht op geheime
briefwisseling met zijn raadsman", en
„Aan den raadsman zal tevens op zijn
verzoek ten spoedigste Inzage worden
gegeven van het dossier".
De Militair* Commissaris voor Zuid-
Holland bepaalde verder o.a.t
„Bezoek van den raadsman aan de
gedetineerden wordt toegestaan door den
kampcommandant, na overlegging door
den raadsman van een toegangsbewijs,
geteekend door het Hoofd van den be
trokken P.O.D."
Maar zie, al spoedig deelt een nader
bericht van den P.O.D. mee dat:
„alleen in die zaken waarin het onder
zoek door den P.O.D. is voltooid, aan
den raadsman inzage van het dossier kan
worden verleend, terwijl hij alleen in die
gevallen met den verdachte kan spreken
en correspondeercn".
Volgens onze ervaring, werd ten aan
zien van geen enkele zaak verklaard dat
„het onderzoek door den P.O.D. is
voltooid I"
Tot heden werden voorzoover ons
gebleken is, dc brieven van den advocaat
aan den verdachte wel doorgelaten, al
werden er in elk geval wel brieven van
een advocaat geopend. Het antwoorden
door den verdachte wordt blijkbaar niet
toegelaten.
Van inzage van stukken en bezoek door
den advocaat komt nu praktisch niets.
Daarbij bedenke nien dat er in het
bewaringskamp ook héél lichte gevallen
zitten 1
STADSNIEUWS.
Dc één-stuks-actie N.V.H. van
verleden Zaterdag.
Deze is uitstekend geslaagd
Het is niet te gelooven, dat er
zooveel aan hamers, zagen, spij
kers en nijptangen in een tijd van
drie uren in Gouda zouden wor
den opgehaald.
Ze zijn nu allen opgeslagen. In
verband met de vacantieweek in
de bouwvakken, zijn ze nog niet
gesorteerd én geteld.
Gelukkig dat ze juist konden
worden opgehaald op een dag
dat deze bedrijven nog werkten.
Er zouden er anders licht veel
minder terzijde gelegd zijn. De
komende vacantieweek maakt;
het misschien ook makkelijker om
een stuk gereedschap met een
vroolijk gemoed terzijde te'eggen.
Meer dan 300 jongens hielpen
Zaterdagmiddag mee. Het ging
de huizen langs met kisten en
emmers, die vervolgens werden
geledigd in handwagens, waarvan
er 16 ter beschikking waren, Er
zat gang in het werk.
De nauwkeurige getallen van
de opbrengst hopen we later te
berichten.
Gouda komt met de bijdrage
in geld voor het geteisterde ge
bied niet slecht voor den dag.
Er is al ruim f 70.000 binnen en
ingevolge gedane beloften is er
nog eén paar duizend gulden te
wachten.
Het wordt dus wel het dubbele
aantal in guldens van het aantal
inwoners, kleine kinderen en alles
meegerekend. Niet slecht!
De voorzitter van de inzame-
lingscommissie deelt mede, dat de
handelaren, die hun normalen
handel zonder exorbitante winsten,
maar ten dienste van het publiek
hebben voortgezet, ook nu weer
uitstekend hebben gegeven. De
zwarte handelaar, die wel groote
bedragen voor zichzelf binnen
haalde en besteedt, stond in de
giften voor zijn medemensch ver
achter bij den bona-fiden koop
man.
Feestavond Buurtvereeniging
„Wilhelinina"
Maandagavond hielden de be
woners van de Vogelenzang ge
organiseerd in de vereeniging
„Wilhelmina" een feestavond in
het Veemarktrestaurant, welke
in alle opzichten geslaagd mag
heeten. De avond werd opgelui
sterd o.a. door het Cabaret Joop
Cabout.
De voorzitter opende met een
enkel woord van welkom en ver
zocht den aanwezigen staande
het Wilhelmus te zingen waaraan
spontaan v oldaan werd. Er heerch-
te den gehcelen avond een vroo-
lijke stemming. Zeer te betreuren
was het dan ook, dat wegens
gebrek aan licht de avond reeds
om twaalf uur gesloten moest
worden.
Het gedenkteeken aan het
Stadhuis.
Het is aantrekkelijk om het monument,
dat herinnert aan verdrukking en be
vrijding, te plaatsen in een eerwaardig
gebouw als het Stadhuis, maar het brengt
ook een gevaar mee. Zulk een gedenk
teeken is iets van dezen tijden komt dus
in tegenstelling met den ouden stijl. Het
kan vloeken met de rest van het gebouw.
Het comité heeft met het oog daarop,
van te voren overleg gepleegd met Ir.
van der Steur uit Rotterdam, van wien
ook de teekeningen afkomstig zijn tot
restauratie van het Stadhuis in ouden
stijl. Deze heeft in een uitvoerig onder
houd, waarbij de teekeningen ter tafel
waren, zelf aangegeven waar de gedenk
steen kan worden geplaatst. De gedachte is
dat deze zal komen aan den zijgevel aan
den Noordkant. Daar is In het restauratie
plan een raam blind gelaten ter plaatse
van de schoorsteenmantel van de rechts
zaal, terwijl in het algemeen de oor
spronkelijke ramen weer open kotnen.
Het gedenkteeken is dus niet een steen
zonder meer, maar zal een ruimtevullen.
die gelegenheid biedt voor vrij belangrijk
beeldhouwwerk.
Vacantie-ontspanning.
De commissie deelt mede;
Voor gymnastiek, spelen, athletiek en
algemeene clubjes zijn in de week van
13-17 Augustus aan dc beurt de leerlingen
van school C, dc Neutrale school, de
Jan van Nassauschool, de Julianaschool,
de meisjesschool aan dc Peperstraat en
de Sfanislausschool. De leerlingen dezer
scholen mogen hieraan meedoen als ze
zich opgegeven hebben voor een der
bovengenoemde onderdeelen of voor
handenarbeid, wat niet is doorgegaan.
Ook zij die zich opgaven voor tuinieren
en plant- en dierkunde, maar niet opge
nomen zijn in een klein clubje, inogen
zich bij deze groote club voegen. En nu
het volgende goed gelezen, uitknippen en
bewaren om iedere dag te zien, waar je
heen moet:
Jongens en meisjes beneden 10 Jaar
moeten bijeenkomen op het Veemarkt-
terrein en wel op Maandag om 9 uur en
2 uur: Dinsdag om 2 uur: Woensdag
om 2 uurDonderdag om 9 uur en 2 uur.
Jongens van 10 jaar en ouder moeten
bijeenkomen Achter dc Waag, envelop
Maandag om 9 uur en 2 uur: Dinsdag
9 uur. Woensdag om 9 uur. Bovendien
Herstel- en toekomstplannen
li.
De schade is nog niet volledig te over
zien, maar zeker is wel, dat zij cenige
honderden millioen^n guldens bedraagt.
Ons spoorwegbedrijf, dat aan de spits
stond, toen het juist voor den oorlog zijn
honderdjarig bestaan vierde, is thans
teruggezakt tot het peil van 76 jaar
geleden. Met welke enorme moeilijkheden
de N.S. te kampen hebben, wordt duide
lijk uit een voorbeeld: op de lijn 's-Her-
togenbosch-Lage Zwaluwe zijn niet min
der dan 90 bruggen stuk. Het eenige dat,
althans den leek, meevalt, is, dat de
inundaties geen schads aan de spoor
banen hebben veroorzaakt.
1 October hel geheele land
ivcer bereikbaar.
Als we moesten wachten tot alle bruggen
weer volkomen hersteld waren, zegt Ir.
Hupkes. zouden we minstens een paar
jaar moeten wachten. Daarom wordt
alles voorloopig, maar dan ook met den
grootsten spoed hersteld, zoodoende is
thans al weer circa 2500 km. van de 3.438
km. welke het spoorwegnet In ons land
telt, berijdbaar.
Nadat met ingang van 1 Aug. j.l. dc
verbinding Noord-Zuid vla Nijmegen is
hersteld, zal vermoedelijk een maand later,
wanneer dc noodbrug hij De venter gereed
is, de Oost-West-verbinding worden
hervat. Ik hoop, dat de bruggen bij
Roermond en Vcnlo in September gereed
komen zoodat dan 1 October het geheele
land per trein bereikt zal kunnen worden.
De grootste moeilijkheden van het
oogenbllk - en dit is iets wat nog wel
enkele jaren zal aanhouden - is het
schreeuwend tekort aan wagens. Daar
door zal het noodzakelijk zijn, in dien
tijd het spoorwegvervoer te vervangen en
het is daarvoor, dat de Ncd. Spoor
wegen, zooals bekend, 3400 vrachtauto's
en 1400 autobussen in bestelling hebben.
Deze laatsten beoogea alleen het vervoer
van plaats naar plaats (dus niet met
haltes onderweg, maar overeenkomstig dc
normale spoorwegdiensten). Daarmede,
zoo betoogde Ir. Hupkes, wordt geen
concurrentie beoogd met het particuliere
bedrijf, wij zijn van meening, hierep recht
te hebben wegens het wegvallen van
onze eigen vervoersmogelijkheden.
Electrische treinen door
het geheele land.
Zooals gezegd, is dit slechts voor zeer
tijdelijk bedoeld, want de N. S. koesteren
grootsche plannen. Reeds vóór den oorlog
stond een gestage uitbreiding van de
electrificatie van het spoorwegnet op hei
programma. Er was echter steeds een
groot bezwaar. Als goede Nederlanders
zorgden we zoo degelijk voor ons
spoorwegmateriaal, dat er maar heel
weinig versleet en het ging niet ann, die
goede spullen zoo maar af te danken.
Nu Is dit volkomen veranderd. Ons
oude materiaal zijn wc voor het grootste
deel kwijt, aan de banen is van alles
vernield en als we het nu gaan her
nieuwen, kan tegelijkertijd tot een zeer
uitgebreide electrificatie worden over
gegaan. Het zal zoo worden, dat op alle
lijnen van beteckenis in ons land electri
sche treinen komen tc rijden en wel met
een snelheid van meer dan 150 kin. per
uur. De reis van Amsterdam naar
Groningen of Maastricht zal dan slechts
circa 2 uur duren; die tusschen beide
laatstgenoc.„uc nlaatsen iets meer dan
3 uur
Donderdagmorgen om 9.15 uur in A;ni-
cltia, Singelsiraat (film;.
Meisjes van 10 jaar en ouder moeten
bijeenkomen op de Markt en wel op
Maandag om 9 uur en 2 uur; op Dins
dag om 9 uur, Woensdag om 9 uur en
2 uur, Donderdag om 2 uur. Bovendien
Donderdagmorgen om 9, J.5 uur m Ami-
citia, Singelstraat (film).
Op Vrijdag wordt de week afgesloten
met voor de jongens en meisjes beneden
10 Jaar een poppekastvertooning in
Amicitia, Singelstraat, om half 3.
Jongens en meisjes van 10 jaar en
ouder maken dan een boottocht naar
Rotterdam. Kaarten voor deze boottocht
met bezoek aan Blijdorp, moeten worden
gekocht f 1. op Maandag 13 Aug. van
2-5 uur in de Huishoudschool, Oosthaven
68. Aan ouders voor wie deze kosten een
bezwaar zijn, wordt verzocht dit dan op
te geven, opdat op kiesche wijze ook in
deze moeilijkheid kan worden voorzien.
De boottocht en de poppenkast zijn
ook bestemd voor kinderen die zich voor
een der andere clubjes (teekenen, zingen,
schaken enz.) hebben opgegeven.
Na vijf en half jaar
Na een afwezigheid van 5
jaar is onze stadgenoot, de heer
Voortman met 7 dagen verlof
in zijn familiekring teruggekeerd.
De heer Voortman was machinist
bij de koopvaardij en eenieder
is zich bewust van de belangrijke
taak. die de mannen van de
groote vaart in deze oorlogsjaren
hebben volbracht. Zonder koop
vaardijschepen was een landing
in Normandië niet mogelijk ge
weest, zou er geen bevoorrading
in Engeland hebben kunnen plaats
vinden, zou de Engeische oorlogs
productie hebben stilgelegen en
zoo meer. Vandaar ook, dat
Hitler met zijn duikbootvloot ai-
les in het werk stelde, deze
hartader van zijn tegenstander
door te snijden. Vanzelfsprekend
is de heer Voortman dan ook
niet aan deze aanvallen ontkomen.
Tweemaal heeft hij zijn schip in
de golven zien verdwijnen. De
eerste maal was het de Britsum
in het Kanaal, waarbij zijn red
dingsboot nog door Duitsche
vliegtuigen werd gemitrailleerd,
de tweede maal de Volendam,
die 350 Engeische kinderen aan
boord had, op 200 mijl buiten de
Iersche kust. Op de tanker
Sambre maakte hij de invasie in
Normandië mee. Den tweeden dag
van de landing stond hij reeds
op Franschen bodem. Vanzelf
sprekend heeft de buurtvereeni
ging „Prinses Juliana" van den
Burg. Martenssingel, den heer
Voortman op feestelijke wijze
ontvangen.
Centrale Jeugdbeweging
De Centrale Jeugdbeweging
deelt mede, dat de jongerenavond,
die in het Weeshuis gehouden
zou worden en waarvooi ook
de ouders der jongeren uitgenoo-
digd zouden worden, door inbe
slagname van dit gebouw, niet
kan doorgaan. De avond wordt
op een nader te bepalen datum
gehouden.
In de plaats daarvan zal er
voor ouderen en jongeren een
bijeenkomst zijn, waarvoor we
verzamelen bij het Weeshuis,
vanwaar we naar een eventueel
ter beschikking gestelde zaal
zullen gaan.
