Vrijdag
Amandel
broodjes
Zaterdag
roomboter
CAKE
4 halen
3 betalen i
f 3,50
H.J. ESHUIS
Hervormde kerk van Moerkapelle
aan restauratie toe!
drukkerij
elgersma
Appartementen
complex
BROOD- en
BANKETBAKKERIJ
1
i
uw advertentie in de
DORPSKRANT
wordt gezien!
unicef
voor
Dorpsstraat 34
2751 BA Moerkapelle
Tel. 01793-1348
Kroniek van Moerkapelle
GROET EEN VRIND en
HELP EEN KIND...
voor de grootste keuze
in geboorte- en
trouwkaarten
"Staat de Hervormde kerk op instorten?" vragen we aan Leo Bos, mede
werker van de afd. Gemeentewerken te Moerkapelle. Aan de scheuren
waarop een apparaatje bevestigd is om te bekijken of deze groter worden
zou je het haast wel zeggen...Bos lacht: "Nee hoor. De eerste 15 jaar
hoeven we niet te vrezen dat zoiets gebeurt, maar dat er ingegrepen moet
worden is wel duidelijk". Hij wijst naar de kap van de kerk, waar hout-
boorders. een soort grote houtworm, welig tieren. De kap al dusdanig aan
gevreten hebben dat er dunne plekken zijn ontstaan, die weer schimmels
als gevolg hebben. Met de ontdekking van houtboorders op de grond is
het eigenlijk allemaal begonnen. Waar kwamen die vandaan? Toen de
kap aan een inspectie werd onderworpen bleek deze te krioelen van
houtboorders. Inmiddels hebben deze, op eikehout verzotte eters, ook
de preekstoel en een enkele bank ontdekt. Ze zijn niet meer te stuiten in
hun opmars....
Als de kerkmuren spreken kon
den. Op een zonnige vrijdagmid
dag maken we een rondgang
door het meer dan driehonderd
jaar oude kerkgebouw van Moer
kapelle. Kosteres Broer maakt de
kerk in orde voor de zondagse ere
dienst. De heer Bos vertelt over de
geschiedenis van de kerk, waarin
hij zich verdiept heeft. Overigens
ook in die van andere kerkgebou
wen. Hij maakt hiervan in zijn vrije
tijd een studie. Ter gelegenheid
van een monumentendag stelde
hij een goed gedocumenteerd
boekje samen over de geschiede
nis van de hervormde kerk in
Moerkapelle. Fragmentarisch wil
len we in de komende tijd hier wat
artikelen uit plaatsen. Immers het
gegeven: de Hervormde kerk is
dringend aan restauratie toe,
moet in de belangstelling blijven.
Daarbij behoren ook toekomstige
acties om een gedeelte van het
benodigde kapitaal wat de restau
ratie gaat kosten, bij elkaar te
krijgen.
Uiterlijk belangrijker dan inner
lijkEen fraai kerkgebouw oogt
goed. Zeker als het dusdanig
hoog gebouwd is dat het vanuit de
verre omtrek te zien is. 's Avonds
daarbij nog totaal verlicht is en als
zodanig een baken in de duister
nis vormt. Duidelijk aan het oude
Moerkapelse kerkgebouw is dat
de bouwers een toren niet zo
belangrijk vonden. Hij is in om
vang een contrast met het grote
gebouw. In veel gemeenten is de
toren het eigendom van de bur
gerlijke gemeente. Dit heeft, zo is
de overlevering, te maken met het
doorgeven van berichten. Door
klokgelui werden de dorpelingen
tot in de wijde omtrek op de hoog
te gesteld van gebeurtenissen.
Nog steeds is dit zo op hoogtijda
gen en behoort tot de ceremonie-
Ie gebruiken bij rouw en trouw.
Hoe het komt dat de toren in
Moerkapelle geen gemeentelijk ei
gendom is, valt niet te achterhalen
en is in dit verhaal over dë restau
ratie ook niet belangrijk. Het gaat
immers nu om het gebouw?
En dat gebouw is in slechte staat.
Ook de fundering is dermate
slecht dat hier ingrijpende maat
regelen moeten worden getroffen
Of de oorzaak ligt in het peil van
het kerkewater? Is het grondwater
peil zakkend? Dat kerkewater
houdt ook weer verband met het
polderpeil. Onder het Hervormde
kerkgebouw is nl. een soort put
(een kleibak) die de fundering nat
houdt. Dat water staat weer in ver
binding met het water langs de
Moerdijkstraat, waar ooit ingegre
pen is door deskundigen toen een
demping van dit laatste gedeelte
van het kanaal aan de orde was.
Waarom is er bij de vorige restau
ratie in de vijftiger jaren niet op de
fundering gelet? is een vraag die
velen zich stellen. Leo Bos denkt
dat het een tendens was van die
tijd. "Er werd bij restauraties in die
jaren uitgevoerd, weinig of niet
naar de constructie van de funde
ring gekeken. Het uiterlijk vond
men belangrijker. Nu blijkt dat di
verse kerken in de omgeving die
in dezelfde periode gebouwd zijn,
hetzelfde euvel: de fundering in
slechte staat." Hij noemt daarbij
voorbeelden als Hazerswoude en
Woubrugge. Na de ontdekking
van de slechte staat waarin het
kerkgebouw verkeert, is Monu
mentenzorg ingeschakeld. Deze
stelde een rapport op over de
conditie van het gebouw. De kerk
voogdij ging i.s.m. de gemeente
op zoek naar een goede architect
en maakte een keus uit drie.
De restauratie gaat zeker 2 mil
joen kosten. De gemeente Moer
kapelle heeft, vooruitlopend op
die restauratie, uit een overschot
uit de jaarrekening van b.v. het
jaar 1987, reeds een bedrag van
50.000,- gereserveerd. Bos: "De
gemeente is voornemens bij te
dragen aan de restauratie en
heeft zelf al een meerjarenrestau-
ratieprogramma gemaakt. De ver
wachting is dat de restauratie aan
de kap zeker 1 miljoen gaat kos
ten en de fundering zeker eenzelf
de bedrag. De verwachting luidt
dat het rijk (vanwege het Monu
ment) 80% in de kosten bijdraagt.
De gemeente is welwillend. Er is
voor hen geen percentage voor
geschreven, maar er is een ge
dachte dat er 10% wordt bijgedra
gen. Dat moet de kerkelijke ge
meente zelf ook nog eens 10% op
tafel leggen. Uiteraard kan hier
voor geleend worden en is hier
voor ook een meerjarenrestaura-
tiefonds in het leven geroepen.
Onlangs is de opbrengst van een
koorzangavond bestemd voor de
restauratie."
(de opbrengst van de door de
heer Bos geschreven brochure
"Moerkapelle en haar dorpkerk"
is eveneens bestemd voor het res
tauratiefonds.) De verwachting is
dat er binnen afzienbare tijd ac
ties zullen starten in Moerkapelle.
Welke dat zullen zijn hopen we
nader aan te kondigen. Ook over
de keuze van architect die een
compleet restauratieplan moet
gaan maken, zullen we berichten.
In d ekomende maanden blijft de
Moerkapelse dorpskerk een mo
nument waarop niet alleen 's
avonds, maar ook overdag, de
SCHIJNWERPER op is gericht!
i
1300: De Wilde Veenen maken deel uit van de veenen en moeren
behorend bij Zevenhuizen en Zegwaard.
1540: landmeter Jacob van Deventer tekent een gehucht op de land
kaart met klein torentje, nader aangeduid met "Op Moer".
1600: er wordt "moer" (turf) gestoken uit de Wilde Veenen, voorname
lijk bestemd voor de stadsburgers in Gouda.
1645: na het turfsteken heeft men nu ook de "onderwater"-turf naar
boven gehaald en zo het gebied uitgeveend (slagturver); vissers ver
dienen er hun kost.
1645: Moercapelle en Wilde Veenen worden zelfstandig en behoren niet
meer tot Zevenhuizen en Zegwaard.
1646: 8 okt: Staten van Holland en W. Friesland verlenen oktrooi aan
Jhr. Warnard vd Wel om de Wilde Veenen te bedijken en d.m.v. molens
droog te leggen.
1655: De Wilde Veenen zijn d.m.v. 7 molens (6 aan de Rotte en 1 midden
in de polder) drooggelegd. Jhr. vd Wel is inmiddels failliet en zit gevan
gen. Hr. Daniël v. Hogendorp is eigenaar geworden en heeft het werk af
gemaakt. Samen met andere bedijkers (Johan Herrewijk, Bathasar Coy-
mans e.d.) wordt het polderland verdeeld en bebouwd.
1660: Johan Herrewijn bouwt een grote boerderij genaamd "Het land
van belofte" aan de Noorddijk.
1662: Nadat de bedijkers was toegestaan om achterstallige belasting te
reserveren voor de bouw van een kerk, nemen Mr. D. v. Hogendorp en B.
Coymans het initiatief om het nieuwe kerkgebouw te laten bouwen.
Pieter Post, stadhouderlijk architect wordt aangezocht een plan te maken
en uit te voeren.
1667: De kerk is voltooid en wordt in gebruik genomen. De geleden zijn
met moeite bijeengebracht; o.a. door tolheffingen aan de Donderdam en
het verlaat bij de Hollevoeterbrug.
1672: Tijdens de oorlog met de Fransen wordt de polder in opdracht van
Prins Willem 111 onder water gezet. Veel huizen spoelen weg.
1682: Door het noodweer breken de dijken. De polder staat opnieuw
onder water.
1715: Opnieuw komt de polder onder water te staan. Men besluit nu ook
de aangrenzende polder "De Honderd Veertig Morgen" droog te leggen,
zodat het water minder bedreigend wordt voor de inwoners.
1715: Het interieur van de kerk wordt grondig gewijzigd. Het koorhek
van de St.Laurenskerkte Rotterdam wordt aan de Moerkapelse gemeen
schap geschonken.
1720: Jaarlijks worden flinke bedragen aan Cornelis Silverschoon.
meester glazenmaker, betaald voor het herstellen van de glas in lood
ramen der kerk, pastorij en school.
1831: De kerk wordt gerestaureerd. De complete ramen incl. gebrand
schilderde glazen worden verwijderd; verder herstel van dak, goten,
trappen, banken, windvaan, schilderwerk. Door bezuinigingen wordt het
plafond niet geschilderd. Kosten 4100,-
1872: Het kerkhof wordt overgedragen aan de burgerlijke gemeente. De
bedraafplaats Moerhage wordt aangelegd.
1952: De kerk wordt opnieuw gerestaureerd. Arch, buro Hoogervest
maakt het plan. Het werk wordt in twee fasen uitgevoerd. Begrotingen
worden flink overschreden. Kosten totaal ca. 132000,- Het interieur
wordt grondig gewijzigd.
1987: Bij onderzoek blijkt dat de kerk opnieuw aan restauratie toe is.
dorpsstraat 62a
zevenhuizen
tel. 01802-2289
Unicef wenskaarten en kado-
artikelen verkrijgbaar bij uw
plaatselijke verkoopadres:
Zevenhuizen: Ina vd Hoek. Ko
renstraat 19. tel. 2260.
Moerkapelle: Joke Verhulst. Joh.
Frisoplantsoen 2. tel. 2344 of
Francis Jansen. Beatrixlaan 109.
tel. 2771
Zevenhuizen - Onlangs publicet
den we een artikel over een nieuv
appartementencomplex t.o het
gemeentehuis in Zevenhuizen-
Hierbij horen twee (inmiddels
verkochte) garages. (Wij vermei
den dat dit er drie zouden woi
den).
