let voedselkonvooi
naar Roemenië
I 2 van het verslag van het voedselkonvooi naar Roemenië
door Bram Noordam en Jan van Kralingen.
indag 8 januari. De derde dag.
00 u. ('s-nachts) Eindelijk alle
jSTgeparkeerd. Nog even naar
(is gebeld en gehoord dat we in-
•daad 'uitgebreid' op de TV zijn
Iveest.
t wordt nu hoog tijd om eens te
slapen. Welterusten.
I u. De wekker heeft het weer
ed gedaan. Geen wasgelegenheid
Hi even wat opfrissen. Rond half
hl begeven we ons naar de cate-
gwagen waar we ons ontbijt ge
iten. Dat ontbijt is trouwens leuk
Jegeld. Er staan lange tafels opge-
Jld met daarop brood, kaas, vlees-
ren, jam enz, verder is er koffie en
Ook vandaag is er weer een
f het ontbijt halen we onze lunch-
tetten op. Ook wel eens leuk om
|n te vertellen hoe zon pakket is
lnengesteld: 4 verpakte broodjes,
sinaasappel of mandarijn, een
liertje zuivel en een mars o.i.d.
1.45 u. Het konvooi staat nu voor
rse grens. Ik was eigenlijk
haf het begin al benieuwd hoe zo'n
pstblok) grenspost er nu uit zou
Mijn voorstelling hiervan he
lderde toch wel aardig de werke-
iheid. Een beetje sobere indruk,
geweer gewapende militairen,
are slagbomen die met de hand
Irden opengedraaid en de militai-
in diie typerende grove ruwe
[erkleding compleet met bontmuts,
middels is een van de mensen van
I konvooileiding begonnen met het
nelen van sigaretten e.d. Dit
de grenspassage moeten ver-
lellen...
1.30 u.Alle wagens zijn de grens
lasseerd en inmiddels ook weer
[ormeerd. We gaan rijden. Van-
ag moeten we in ieder geval naar
Roemeense grens. De afstand die
moet worden is ruim 300
|ometer naar de plaats Szeged. De
van Nickelsdorf naar de Hon-
e plaats Györ is een tweebaans-
6 met tegenliggers. Zal waarschijn-
niet opschieten. Van Györ naar
Idapest krijgen we een autoweg
ft 2 of 3 banen, maar dat geeft de
|art nog niet exact aan. Het is de
poeling volgens de laatste briefing
t we ook door Budapest in kon-
pi rijden. Dat betekent dus zo'n 90
Jchtauto's met een lengte van zo'n
nlometer aaneengesloten door Bu-
jest. Dat is overigens de enige
IWjke mogelijkheid, want de E75
|1) loopt dwars door Budapest.
7er te bakkie horen we dat er 's-
jrgens bij het afhalen van de lunch-
iketten waarschijnlijk een paar
puffeurs zijn geweest die "per
feluk teveel pakketten hebben
genomen. Er wordt verzocht om
I Pletten die "over" zijn even
te zetten in de cateringwa-
löQ-ik_We gaan al rijdende weg
ue koffie. De vrachtwagens die
ff re§elmatig passeren worden door
X aangeduid als 'Dinky-Toys'. Ze
f®11 maximaal zo'n 6 tot 7 ton
Jro en zijn vergelijkbaar met au-
B bij °ns z'n 20 jaar geleden
jMreden. je ziet hier in Hongarije
T j maar 2 merken auto's rij-
L jas en Raba. De Lias is te
J°e 'tel met de 'Oude Bedford"
f vr°®Ser. terwijl de Raba in licen-
I ordt gebouwd en eigenlijk een
's Je kan je dus voorstellen
men bier kijkt naar onze negen-
Vrachtwagens..We komen nu
s m de buurt van Budapest.
L °ns "jdt een Ascóna die het
konvooi wil gaan inhalen. Hij is nu
nog zo'n meter of 4 lang, maar als hij
zo doorgaat zal dat niet lang meer
duren...
14.15u. Met nog zo'n 3 kilometer te
gaan naar Budapest staan we nu stil
op de linkerrrijbaan van de snelweg.
Op een gegeven ogenblik ziet Jan
een Skoda 2.9 GTI 16-klepper
passeren...Volgens mij wordt het nu
tijd dat we van chauffeur gaan wis
selen...
Na een kwartiertje gaan we weer van
start. Het konvooi rijdt nu dwars
door Budapest. Een drukke en -
naar ik heb gehoord - ook mooie
stad. Moet ik nog eens gaan bekij
ken. Rijdend over een brug stroomt
onder ons de Donau. Opdracht was
om zoveel mogelijk door te rijden
dus ook door rood licht. Op de druk
ke punten stond politie die het ver
keer regelde.
Even snel uitgerekend betekent het
dat we in een half uur, in konvooi,
door Budapest zijn gereden, zonder
ongelukken keurig gediciplineerd.
Even buiten Budapest houden we
weer stil om te formeren.
15.15u.Dat formeren heeft maar een
kwartier gekost. Tot aan de plaats
Kecskemèt houden we volgens de
kaart nog een autoweg. Daarna, de
laatste 85 kilometer tot aan Szeged,
een tweebaansweg met tegenliggers.
In Kecskemèt houden we een (sani
taire) stop. Het valt Jan op datje hier
veel Hongaren ziet...Alles weer even
formeren. Na een klein uurtje ver
volgen we onze rit richting Szeged.
Eensgezind als we
zijn, vinden we
beiden dat tot nu
toe de reis goed
verloopt.
19.00 u. "t Is is
donker. We zitten
nu op een twee
baansweg met te
genliggers richting
Szeged, onze rust
en stopplaats. Rob
heeft kunnen re
gelen dat er gratis
kan worden ge
tankt. Even een
kleinrekensom-
metje: 90 auto's,
met een tankin-
houd van laten we
zeggen 500 liter.
De meeste wagens
zijn aardig leeg. Per Paard en
auto zal het tanken toch minimaal
zo'n 5 minuten in beslag nemen.
Wanneer er maar één pomp beschik
baar is, dan betekent dat 7 uur
tanken....
We rijden nu met een snelheid van
zo'n 40-50 km. en dat schiet echt
niet op. Ondanks het geringe aantal
kilometers maken we toch nog een
lange dag. De vele wachttijden zijn
daar debet aan.
21.15 u. Na nog een tussenstop zijn
we gearriveerd in Szeged. Gelukkig
waren er 2 pompen dus de laaste
wagen werd - naar wij later hoorden
- omstreeks 24.00u.(!) volgetankt.
Over het algemeen zorgt Jan er voor
dat wij meestal ongeveer op de 15e.
positie rijden in het konvooi. Daar
om stonden wij nu vrij vooraan en
waren om 21.45 u. volgetankt.
Midden in de stad Szeged langs de
weg moesten we de wagens parke
ren. Via het bakkie hadden we in
middels vernomen dat de catering
wagen had gezorgd voor een ouder
wetse hap: Boerenkool met worst.
Dus stonden we rond het midder
nachtelijk uur in Hongarije in de
plaats Szeged, boerenkool met worst
te eten. Tijdens het eten (dat gewoon
langs de openbare weg gebeurt) werd
o.a. medegedeeld dat we de volgende
morgen rond 08.00 u, zouden gaan
rijden. We hadden ons nog steeds
niet kunnen wassen en scheren.
Een 50 meter voor onze wagen zag ik
een bord met een rood kruis en een
pijl die rechts een zijstraat in wees.
Met de gedachte "niet geschoten is
altijd mis" ben ik op zoek gegaan
naar de ingang van deze post. Ik pro
beerde een zwaar besnorde Hon
gaar, die daar volgens mij werkte als
portier, uit te leggen dat wij (Jan en
ik) ons wilde wassen en scheren. De
man verstond absoluut geen Duits
of Engels en aangezien Hongaars
nou niet bepaald mijn sterkste kant
is, heb ik 'met handen en voeten' uit
gelegd wat wij wilden. De man schrok
even, want hij had al die vrachtwa
gens wel gezien en moest even slik
ken bij de gedachte dat er zo'n kleine
200 chauffeurs in zijn kantoortje
aan zijn wasbak zich kwamen wass-
sen. Hij vond het prima als wij tweeën
ons kwamen wassen en scheren,
maar niet het hele konvooi. En zo
kwam het dat wij na ruim een half
uur, gewassen en geschoren in onze
cabine zaten. We besloten nog een
borrellje te nemen. Jan had naar
huis gebeld en hoorde dat zijn zoon
Arthur (bijnaam Arte) was geslaagd
voor zijn grote rijbewijs met aanhan
ger. Voor Jan reden genoeg om er
nog eentje te nemen. Omstreeks
01.15u zijn we gaan slapen. Jan
onder en ik boven, dat was de af
spraak, Welterusten.
Dinsdag 9 januari. De vierde dag.
06.45 u. Om half zeven is de wekker
afgelopen. Even buiten een 'boom'
opgezocht en nu bezig aan het zetten
van koffie. Het is warm in de cabine,
even de kachel uitzetten. Jan is
inmiddels ook wakker geworden. We
besluiten om eerst naar de catering-
Ook in de kleine dorpjes, blij wuivende mensen.
I Stille
i&miéiïi
herinneringen aan een bloedige revolutie in Sibiu
wagen een dagelijks beeld in Roemenië.
wagen te gaan om een ontbijtje te
halen. Het is verbazingwekkend
hoeveel mensen er al op straat lo
pen. Vandaag geen eitje, maar met
twee boterhammetjes en koffie heb
je toch al gauw weer een gevulde
maag. Nog even gebruik gemaakt
van de wasgelegenheid bij de portier
van de EHBO-post. Inmiddels was
er een andere portier en toen heb ik
gelijk maar even gevraagd of er nog
twee collega's mochten komen...geen
probleem!.
Oh ja, dat was ik gisteren nog verge
ten te vertellen. Jan heeft de (goede)
gewoonte om regelmatig mensen op
de koffie te vragen of ze, d.m.v. onze
thermosfles, koffie te brengen. Dat
betekent wel dat ik per dag gemid
deld zo'n 8 keer koffie zet. Na het
zetten van de koffie wordt direct de
thermosfles gevuld, om de smaak te
bewaren en om tijdens het rijden
makkelijker te kunnen inschenken.
Gisteren heeft Jan een paar ANWB-
medewerkers koffie gebracht, en ja
hoor bij terugkomst....thermosfles
gebroken.
08.00 u. De wagen staat warm te
draaien en we zijn klaar voor ver
trek. Over het bakkie krijgen we nog
de laagste buitentemperatuur door
van vannacht... 9 graden onder nul.
Omdat het vertrek nog even kan
duren, besluit ik om even achter een
nieuwe thermosfles aan te gaan. Ik
ben inmiddels al aan de kop van het
konvooi en vraag aan een politieman
of hij een winkel weet waar ze ther
mosflessen verkopen. Hij wijst naar
een groot plein in de verte. Daar is
een warenhuis en die hebben het
wel. Achterom kijkend zie ik plotse
ling dat het konvooi zich in beweging
zet...Hijgend bereik ik de rijdende
wagen van Jan en stap snel in...Ik
moet toch eens wat meer aan mijn
conditie gaan doen.
08.45u. De wielen rollen weer. Va
nuit Szeged gaan we nu naar Mako
en dan naar de grensplaats Nadlac.
Volgens de konvooileding zitten we
op positie 20 in het konvooi.
09.45 u. Na Mako te zijn gepasseerd
komen we nu aan bij de Roemeense
grens.Ook hier aan de grens dezelf
de indruk als bij de Hongaarse grens.
Via het bakkie wordt verzocht in de
wagen te blijven. De paspoorten en
visa worden opgehaald. Inmiddels
worden ook de kentekennummers
worden genoteerd. Jan blijft in de
auto en ik wil toch wel graag het een
en ander filmen en fotograferen. Va
naf een stalen brug die over de grens
loopt (ik ben er maar gewoon opge
klommen) kan ik mooi het geheel
overzien. Het is eigenlijk te koud om
zonder handschoenen te fotografe
ren of te filmen.
10.15u. We rijden Roemenië in. De
leiding gebaart ons langs de weg te
wachten totdat alle wagens de grens
gepasseerd zijn. Een aantal kinde
ren schiet gelijk op ons af en begint
te vragen om chocola. Met Sinter
klaas en Kerst nog maar net achter
je, heb je nog steeds dat aparte
gevoel en krijg je al gauw last van je
'geefklieren'.
10.30 u. De laatste etappe gaat
beginnen. Met het eindpunt in zicht
bekruipt me op
nieuw dat gevoel
van spanning.
Overal langs de
weg wuivende
mensen, allemaal
het V-teken ma
kend (Viva Roma
nia). Het is hier op
passen geblazen,
want er wordt hier
nog veel gereden
met paard en wa
gen. Wanneer we
een dorpje doorko
men wordt er door
alle wagens luid
getoeterd. Jan is
maar met z'n elle
boog op de claxon
gaan hangen want
dat is minder ver
moeiend. Er wordt
gewaarschuwd om tijdens het rijden
geen etenswaren uit de auto te
gooien, want kinderen schieten daar
op af met alle gevaar vandien.
Op dit moment hebben we een snel
heid van zo'n 60 km.
Terwijl ik aan een broodje van mijn
lunch begin, vraagt Jan of kwart
voor elf niet een 'een beetje' vroeg is
om al te gaan eten. "Vroeg,...hoe
kom je daarbij. Het is nu kwart voor
twaalf in Roemenië. Dat moet nog
even worden verteld, maar in Roe
menië is het een uur later dan bij
ons, daarom zijn alle tijden die nu
volgen 'Roemeense tijden'.
12.30 u. Terwijl we door de plaats
Arad rijden begint het licht te sneeu
wen. De straten zijn hier niet sneeuw
en ijsvrij gemaakt. Zonet een kleine
slip gemaakt, op een rotonde met
kinderhoofdjes. We verlaten nu Arad
en gaan richting Sebes. Langs de
weg weer allemaal wuivende men
sen.
We passeren we een dorpje waar
twee oude vrouwen langs de weg
stonden te huilen van blijdschap.
13.10 u. Langs een tweebaansweg
houden we een (sanitaire) stop. Een
van de wagens heeft een lekke band.
Ineens herinneren we ons weer dat
we de 5 kisten sinaasappels zouden
overzetten in een verwarmde aan
hanger. Hebben we hier dus mooi
even gelegenheid voor. Ook de koffie
die we hebben meegenomen halen
we uit de trailer en zetten we voorlo
pig in de cabine.
Zojuist ook nog even de snoepvoor-
raad geïnventariseerd die we aan
kinderen weg gaan geven.
14.45 u. Inmiddels zijn we weer op
gang en het landschap waar we nu
in rijden lijkt het meest op het Sauer-
land. Volgens de kaart zitten we nu
op zo'n 450m hoogte. Het is hier ook
echt winter. Zowel onderweg als in
de dorpjes nog altijd uitbundig
zwaaiende mensen. De wegen wor
den nu toch wel slechter. Veel kui
len en gaten maken het rijden en het
koffieschenken er nou niet bepaald
makkelijker op.
17.10 u. Het blijft gevaarlijk om hier
te rijden, want verlichting wordt hier
niet of nauwelijks gevoerd, terwijl de
wegen helemaal niet verlicht zijn.
Regelmatig passeer je paard en
wagen die ineens uit het niets op
doemen. Het wordt nu ook donker
der.
18.10 u. Nog zo'n 20 km van Sibiu.
Onderweg nog kans gezien om een
Roemeense vlag te ruilen tegen twee
pakken koffie. Onderwijl passeren
we nog enkele dorpjes allen met
dezelfde troosteloze aanblik. Alle
ramen geblindeerd, op straat (en in
de huizen?) geen verlichting en
schoorstenen waar geen rook uit
komt..,zojuist over het bakkie ge
hoord dat de buitentemperatuur 13
graden onder nul is.
19.10 u. Hen minuten geleden mili
taire controle gehad in de voorstad
van Sibiu. We rijden nu Sibiu bin
nen. Rechts van ons wat fabrieken.
We krijgen door over het bakkie dat
we aaneengesloten moeten blijven
rijden en de stoplichten negeren.
Aan beiden zijden nu winkels en
enkele hotels.
En nu breekt de hel pas echt los.
Overal langs de straat staan mens
en zwaaiend, schreewend "Viva
Rumania" en allemaal het vrijheid
steken makend.
We hebben ons eindpunt bereikt.
Jan en ik kijken elkaar eens aan en
voelen ons opgelucht en een gevoel
van emotie maakt zich van Ons
meester.
Alle wagens worden op een groot
plein geparkeerd. Er wordt meege
deeld dat er vannacht niet in de
auto's kan en mag worden geslapen.
Alhoewel er als reden wordt opgege
ven de strenge kou, bleek later dat
het puur een beslissing was uit het
oogpunt van veiligheid. Om het hele
plein staat nu een kordon van mili
tairen. Achter ons een standbeeld
dat nu wordt gebruikt als gedenkte
ken met allemaal brandende kaars
jes, voor de slachtoffers die vielen
tijdens de revolutie vlak voor Kerst.
Wij moeten naar hotel "Boulevard".
Achter de balie staat een receptio
niste kompleet met bontmuts, sjaal
en handschoenen. Even een lach
wekkende situatie, maar als we een
paar minuten staan te wachten, dan
voelen ook wij dat de temperatuur
hierbinnen niet veel meer dan zo'n
5-10 graden is...
Wonderwel was onze kamer goed
verwarmd. Later werd uitgelegd dat
met het oog op de komst van het
konvooi alleen de toegewezen ka
mers werden verwarmdGelukkig
was er ook warm water dus allebei
even geschoren en gedouched. Rond
22.00 u. betraden we de eetzaal. Al
gauw besloten we onze jassen te
halen want het was daar echt koud.
De maaltijd bestond uit een soort
spinaziesoep met wat droog brood,
frites en een paar onduidelijke worst
jes en verder wat salade. Het biertje
wat we er bij bestelde was niet alleen
te koud maar ook zonder enige
smaak. Toch, ondanks dat we ver
wend zijn, waardeer een dergelijke
maaltijd in zo'n situtatie destemeer.
Na de maaltijd wilden we wel koffie.
Probleem, we hebben geen koffie.
Met geld doe je niets, dus had ik bij
voorbaat al vier pakken koffie in m'n
videotas gestopt. Ik gaf de kelner een
pak en vroeg hem koffie te zetten.
Een goed halfuur later zaten we aan
een "Hollands bakkie" in Sibiu.
Na nog een glaasje te hebben ge
dronken bij de receptie, zijn we rond
23.30 u. onze kamer gaan opzoe
ken. Nog één slaapmutsje en onder
de wol. Vandaag op gelijke hoogte.
Jan in het linkse en ik in het recht
se bed. Nog even en dan breken de
spannende uren aan, want dan gaan
we de pakketten lossen. Welterus
ten.
Volgende week het laatste deel:
Het lossen van de pakketten en de
te-rugreis.
