Geschiedenis van een 60-jarige school
Oranjeprogramma
Nieuwerkerk a.d. IJssel
Reünie
|De vonken vliegen eraf
Pluriform
Protesten
roei leerlingenaantal
Oprichting
Geschiedenisboekje
Stenen gooien
Trouw
School in de stal
Ouderen van nu,
leerlingen van toen
Een prachtig
landelijk uitzicht
iedereen elkaar kent op deze school. Het hele team kent alle kinderen. Zelf heb ik altijd
een uitgebreid gesprek met de ouders als ze nieuw hier hun kind(eren) komen
opgeven, zodat ik later weet welke ouders er bij een bepaald kind horen. Ik moet
zeggen dat de ouders zich nauw betrokken voelen bij de school. Dat merken we o.a.
met de voorbereiding van het jubileumfeest, maar jaarlijks zeker met het Kerstfeest.
Dan komen alle kinderen met hun ouders en sommigen met grootouders naar het
Ontmoetingscentrum. Het Hervormd Kerkelijk Centrum was hiervoor te klein
geworden. Ik ben ervan overtuigd dat het mogelijk is om kinderen van alle protestante
gezindte bij elkaar een eenheid te laten vormen. We hebben het voorbeeld hier op
onze school".... En dan is er koffie en komt het hele team. Een jong team met een
gemiddelde leeftijd van ca 25 jaar. Adjunct is Els van Keulen. De overigen zijn: Arjan
Dorst. Karin Klop en Annette Rietkerk. Ria Verbeek, de vrouw van schoolleider Jan
Verbeek, werkt tien uur per week als lerares op deze school, tijdens de ADV-uren van
haar man. Dat hoopt ze ook bij de nieuwe directeur te doen. Wie dat wordt is nog niet
bekend. De sollicitatieprocedure is nog in volle gang....
op de foto het team in willekeurige volgorde: els v. keulen, karin klop, annette rietkerk, ria verbeek, arjan dorst
en jan verbeek
Iben-Haëzerschool: bruisend - Nieuwerkerk a.d. IJssel- Over de geschiedenis van 100 jaar christelijk
Lerwijs, is vorig jaar het nodige gepubliceerd. Er werd zelfs een fraai herinneringsboek over dit onderwerp samengesteld, nl.
fOmniet te vergeten" van Adri en Mieke den Boer. In die 100-jarige geschiedenis heeft de 60-jarige Eben-Haezerschool een
liet te veronachtzamen plaats ingenomen. Het stichten van een christelijke lagere school aan de s-Gravenweg, dat was zoiets
fels een school in een ander dorp. Nieuwerkerk bestond tot voor enkele jaren, uit twee kernen, nl. dorp en s-Gravenweg INu
Ejn deze twee kernen, door de oprukkende nieuwbouw, na de volgebouwde Zuidpias samengesmolten door de wijk Kleinpolder
1 ouders van kinderen uit deze wijk
|iozen en kiezen niet alleen voor een
school dichtbij huis, maar ook voor een
bchool waar de Bijbel ook echt opengaat
|enhun kinderen hier niet alleen uit wordt
«rteld. maar ook uit wordt onderwezen.
Dat alles gaat gepaard met een grote
Bosis liefde en geloof wat de leerkrachten
proberen over te brengen. Hier wordt
4x daags gezongen, al dan niet
meerstemmig met gitaar. Afwisselend,
oagelijks de te leren wekelijkse Psalm en
het Lied, maar ook andere liedjes, in de
|onderbouw b.v. de bijbelse liederen van
Ttaah Lam, maar ook de eigentijdse
djes klinken door de school. Uiteraard
[ontbreekt het niet aan een goede ver-
"tandhouding tussen kinderen van diver-
c gezindten en een goede relatie tussen
leerkrachten en ouders." We zijn toch
jlemaal kinderen van één Vader?!",
indt de directeur van deze school,
kortom: 'De Eben-Haëzerschool" is een
Wool waar de vonken van af vliegen.
j kt deze conclusie kom je na een bezoek
"an de school met een enthousiast team,
aaraan Jan Verbeek tot 1 augustus, de
ES® dat hij als directeur van de Kon.
Wilhelminaschool voor MAVO is be-
pioemd, leiding mag geven.
meester Verbeek, uit wiens woorden we
ei hierboven gestelde opmaakten, zal
|e laatste zijn om te beweren dat zijn
•hooi zich onderscheid van de andere
stelijke scholen in Nieuwerkerk. Deze
®mêrs onder hetzelfde schoolbes-
'ur Dit schoolbestuur heeft er altijd
stV00r 9evochten dat de samen-
IJ7n9 van dit bestuur pluriform-protes-
I nts bleef. Dat er van bepaalde zijde
eeens bepaalde spelletjes zijn ge-
wel te lezen in krante-verslagen
IIV a gemene ledenvergaderingen.
„5Umalist 9a' er blijk van het met die
Ipluriformi
IWatdesr
worden gebouwd. Het toenmalige be
stuur vroeg zich af of het niet beter was,
om in plaats daarvan een nieuwe school
aan de 's-Gravenweg te stichten. Er ble
ken van overheidswege middelen voor
beschikbaar die men moest souperen, al
was dat veel te weinig om echt de bouw
van de school te realiseren. (In het boek
"Om niet te vergeten" wordt hier uitge
breid over geschreven red.jMet het uitge
ven van obligaties lukt dat aardig. Op
land, gekocht van C. Post, tegenover de
Boerenleenbank, die in villa "Buitenlust
is gevestigd, komt een school met drie
lokalen. De ingang van de nieuwe school
ontwerpt men aan het achtereind van de
drie lokalen, "opdat zonder onevenwich
tigheden te verkrijgen later lokalen aan
de andere zijde van dien ingang kunnen
bijgebouwd worden." De aannemer van
de school is T. Terlouw, die van het
schoolhuis(dat een aantal jaren geleden
verkocht is omdat het niet meer dienst
deed als "hoofdenwoning") was W. van
Vianen. Beiden waren dorpsgenoten.
Architect was de heer P. Valkenburg.
Voorzitter J. Sterk legt op zaterdag 26
oktober 1929 de eerste steen.
Het bestuur: De namen van de overige
bestuursleden zijn in een gedenkplaat
vastgelegd. Secretaris: A. Vente, Vice
Voorzitter A.J. Verhoef, penningmees
ter A.C.v.d. Wees en verder de heren:
W.L. Anker, J. Hoogendoorn, J. Reijm,
K. Stolk, A. Maaskant en A.P. Koole.
De heer K. de Rooij wordt het eerste
hoofd. Hij kwam van de School met de
Bijbel I, de andere school, maar moest als
Hervormde, het vertrouwen winnen van
ouders van mogelijke 's-Gravenweg-leer-
lingetjes die geen gloedvolle voorstan
ders van christelijk onderwijs waren.
In de gemeenteraadsvergadering na de
opening van de school protesteert het
SDAP-raadslid Johannes Tom (naar wie
zich duidelijk
het zo dat bepaalde gezindten
lp v,00L.een bepaalde school, hetg-
I i„t 1 Eben- Haëzerschool dus niet
E,9 'S: een christelijk pluriforme,
wor geen oecumenische school.
dat v.ertrekkende directeur is blij
mpn a i°°vn 'eei"lingental is toegeno-
Tr»n ^roei van de nieuwbouw.
I aan 'j11' !?,n iaar Seleden als onderwijzer
Inoemrf "'haëzerschool werd be-
lopliitt?' j'as er nauwelijks bestaansmo-
lsWKLeilme?r voor de school. Er waren
Imet ip ^9 leerlingen. Gelukkig kon er,
'een tu ingrepen, in 1983
men e jchool bijkomen, waardoor
ver?pt doors,rofning van kinderen
C«,rd ïas' Vaak waa het zo dat
naar o e s"Gravenweg hun kleuters
I ten en jUterschool in het dorp brach-
lanpro ,ar vervolgens ook naar de
schnni il shlurder>- Inmiddels telt de
Onapuon, u !fsc'100'' leerlingen,
als uitr detzelfde aantal wat de school,
ónderen 'a9ere school: dus met
KM jaar, in 1931 telde,
stond de school een jaar.
straat vernoemd is)
'iteit, uitermate eens te zijntegen de aanschaf van nieuwe leermidde-
'pI if f,c^°'en de gezindten betreft: len voor die kinderen, die van de éne
bijzondere school naar de andere zijn
gegaan. "Er blijkt duidelijk toch niet zo n
behoefte aan christelijk onderwijs zo
stelde hij. En burgemeester Jas, uitleg
gend, verduidelijkend en aanvullend rea
gerend. Regelmatig tekende dit raadslid
bezwaar aan tegen bepaalde zaken b.v.
m.b.t. levering van leermiddelen. Om
één en ander recht te zetten en de publie
ke opinie niet tegen zich te krijgen, plaat
ste het schoolbestuur een ingezonden
stuk in de "IJssel en Lekstreek".
Het zou te ver voeren om alle details van
het 60-jarige "school"- leven te verhalen,
maar dat er geschiedenis kan worden
geschreven zal iedereen die het "Herin
neringsboekje" op 12 mei in handen
krijgt, beamen.
Zoals we stelden was meester De Rooij de
bovenmeester. Een streng, maar recht
vaardig man. Hij boezemde met een
bepaalde autoriteit, gezag in. Op een dag
kreeg hij klachten van het bestuur van de
kerk van de Geref.Gemeenten in Ned.,
wier kerkgebouw op een steenworp af
stand staat. Er waren inderdaad stenen
geworpen en hadden als projectielen hun
doel getroffen: de ruiten van de kerk aan
diggelen. Toen de meester van dit ver
grijp vernam, was hij zeer verbolgen. Dat
zoiets gebeurde op zijn christelijke
school! Dus liet hij zijn kinderen nablij
ven, net zolang tot de dader zich gemeld
had. Na enige tijd gebeurde dat ook,
alleen het bleken er meerderen. Vier
jongens, van wie er enkele behoorden tot
"it dp Ko°^ 20vee' gegevens bekend
fWiis in9l!M-aren ^an ket christelijk uu-
mensen dip '<j,uw®rkerk is te danken aan
"otuktor, j bewaarden. Ook aan de
l^ur vn. i ^i!ecre'arissen'van bet be-
'nstandh™i!L eni9il?9 tot stichtinS en
belte Nioi? u?n scholen met de Bij-
I"roest pr 111 ,nis'd' IJssel". "Eigenlijk
School rrJtlj deen 'okaal aan de
de-Bjjbe(. aar) de. Onderweg
de vaste kerkgangers van die kerk, meld
den zich.
Van 1930 tot 1951 is de heer De Rooij
het vaste gezicht van de drieklassige
school geweest. Hij moest op 62-jarige
leeftijd, vanwege gezondheidsredenen
stoppen. In een krante-artikel lezen we
een uitgebreid verslag over deze 'gaande'
man, waarin zijn inzet door bekende
Nieuwerkerkse persoonlijkheden uit die
tijd, zoals b.v. ds. Timmer geroemd wer
den. In dit verslag komen we de naam van
juffrouw Corrie Sterk ook tegen,een
onderwijzeres die we zelfs op foto's uit
1976 nog aantreffen. Ook zij moet een
zeer gewaardeerde leerkracht zijn ge
weest.
De Rooij maakte met zijn leerlingen mee
dat het schoolgebouw door de Duitsers
gevorderd werd in 1942. Er moest on
derdak gezocht worden in de stallen van
Timmerman en van D. van Houweling.
Toen de koeien in november toch echt
op stal moesten, kregen de kinderen van
school 2 vakantie.
De heer Verbeek:" Een aantal ouderen
van boven de 66 jaar, die 60 jaar geleden
leerlingen waren, heeft z n herinnerin
gen op papier gezet. Deze komen in het
herinneringsboekje. Zo hebben we ook
de weduwe van meester De Rooij ge
vraagd om iets op te schrijven. Zij kan
zich helaas maar weinig van deze periode
herinneren. Alleen het eerste schoolreis
je naar Scheveningen: Kosten een dub
beltje. Sommige kinderen konden helaas
niet mee vanwege de hoge kosten. Uite
raard draagt meneer Frederikze wel bij
aan de 'herinneringen' van de school. Hij
en zijn zuster waren onlosmakelijk ver
bonden met de naam van de school. De
heer Frederikze is dan ook van 1951 tot
1979: 28 jaar lang,een zeer gewaar
deerd hoofd geweest. Zijn opvolger, de
heer A.v.d. Bijl, slechts twee jaar, waarna
ik het negen jaar mocht zijn".
10 jaarEr is de laatste tien jaar het
nodige in en aan de school veranderd: er
kwam een aanbouw voor de kleuter
school en intern werd de school gemo
derniseerd. De leerlingen kunnen nu, in
tegenstelling tot vroeger, toen de onder
ste ramen geblindeerd waren, vrij naar
buiten kijken. Ze zullen niet erg afgeleid
worden door hetgeen ze zien, of ze
moeten veël van de natuur houden, want
dan zie je elke vogel vliegen en elke
zwaan, eend, of reiger in of langs het
water Dan zie je ook de prachtige con
trasten van het groene gras en de blauwe,
witbewolkte lucht, maar misschien is de
opstelling van de klas wel zo- en dat lijkt
het meest waarschijnlijke- dat niet alle
kinderen meer keurig in een rijtje zitten,
maar er veel meer sprake is van een kring
of een groep, zoals klassen nu ook groe
pen zijn. De School met de Bijbel II, die
in 1953 de naam Eben Haëzer kreeg:
Tot hiertoe heeft de Here geholpen
heeft, zoals elke basisschool, acht groe
pen, waarvan vier dubbel.
10 jaarWe eindigen met de vraag
of er in de periode dat de heer Verbeek
aan de school verbonden is een mentali
teitsverandering bij de kinderen heeft
plaatsgevonden. "Dat denk ik niet. We
zijn alleen groter geworden en dat vraagt
inschikkelijkheid. Het is nog steeds zo dat
Foto van team uit 1968: v.l.n.r. mevr. C. Sterk, de heer Glas, juffrouw D. de
Ruiter en de heer Frederikse.
Speciaal voor deze dag, die om 10.00 uur begint, is er een reünie voor oud
leerkrachten en oud-leerlingen en zijn er tal van festiviteiten in en om de school. Deze
zijn voorbereid door de "activiteitencommissie.
Tentoonstelling - Ongetwijfeld zal de tentoonstelling "60 jaar Eben-Haëzerschool
veel bekijks hebben, vooral bij de oud-leerkrachten en oud-leerlingen. Dat er al veel
voor deze tentoonstelling ingeleverd is, toont directeur Jan Verbeek ons bij een bezoek
aan de school. O.a. foto's, schriften en rapporten.
Een 1 voor muziek - "We kregen een rapport uit 1930. Voor muziek had deze
jongen van meester De Rooij een 1 gekregen omdat hij niet wilde zingen. Later werd
dat een 5. Toen zong hij af en toe mee", lacht de heer Verbeek. Verder zijn de foto-
en knipselboeken met de geschiedenis van de school, opvallend leeg. Er staan slechts
nummers waar foto's hebben gezeten. Die worden niet alleen voor de tentoonstelling
gebruikt, maar ook voor het Jubileumboekje, dat speciaal op deze feestdag, ter gele
genheid van het 60-jarig bestaan, wordt uitgegeven. "Er komt van alles binnen, dia s,
platen en ander oud materiaal, banken b.v en schrijfgerei. Wie nog oude schoolspullen
heeft die met name betrekking hebben op onze school: graag! We kunnen alles voor
de tentoonstelling gebruiken".
Kindermarkt en Rommelmarkt - Wie de tentoonstelling in het gymnastieklokaal
bezocht heeft, gaat zeker even snuffelen op de Rommelmarkt: bij goed weer buiten
op het schoolplein. Hier kan gepauzeerd worden bij een hapje en een drankje,
bloemen worden gekocht, groenten uitgezocht enz. enz...Alles voor het goede doel:
een Zendingsproject, waarover nadere berichtgeving volgt!
Wie heeft er attributen en gebruiksvoorwerpen voor de Rommelmarkt??
Voor de Rommelmarkt vraagt de school: tweedehands, nog in goede staat verkerende
spullen. Bijv. kan de vraag gesteld worden: Wie heeft er nog speelgoed, boekjes,
poppen en kleine prulletjes over? (Onder schooltijd af te leveren a.u.b.) Daarnaast is
er een Kindermarkt met allerlei attracties van en voor kinderen en is er nog een Speel-
goedkraam waar kinderen hun oude speelgoed verkopen. Al genietend van hernieuw
de kennismakingen met bekenden van vroeger, zullen de bezoekers en reünisten
merken dat de tijd vliegt en een genoeglijk gezellige ochtend omvliegt. Eer men er erg
in heeft is het tijd om te luisteren naar de opbrengst van Rommelmarkt en verkoping.
Tevens wordt het zendingsdoel bekendgemaakt. Wie een gift t.b.v. een aandenken
aan dit jubileum wil overhandigen of een jubileumboekje wil kopen, is daartoe ook op
deze dag in de gelegenheid.
In Nieuwerkerk organiseert Stichting Evenement de jaarlijkse Koninginnedag
Het programma ziet er als volgt uit:
9.00 uur Ontvangst gedecoreerde in het gemeentehuis
10.00 uur Aubade op het Raadhuisplein i.s.w. met D.K.V. Aansluitend
uitdelen van versnaperingen aan de schooljeugd.
10 00 tot 17.00 uur Braderie, vrijmarkt, culturele markt en Kinder-
markt
11.00 uur Vertrek naar het Oude dorp via de Ringvaartlaan voorafgegaan
door D.K.V. en de Zwartkruitschutters.
11.30 uur Opening Feestterrein m.m.v. Zwartkruitschutters.
12.00 uur Duelschieten Zwartkruitschutters
12 00 uur Demonstratie Skeelerclub Zevenhuizen
13.00 uur Optreden van hét popkoor PODOMO uit Moordrecht.
13.30 uur Kanovaren,- kano's ter beschikking gesteld door het Loetbos.
14.00 uur Soundmix/ Playbackshow
14.00 uur Oranje Puzzelrit voor auto's georganiseerd door M.A.C. The
Skymasters, vertrek vanaf de Koperen Ketel Hitland. Inschrijven vanaf 13.30
uur.
14.30 uur Show D.K.V. voor Brandweerkazerne
14.30 uur Demonstratie Manege Hitland aan de Ringdijk
15.30 uur Touwtrekken
16.30 uur Kraanhangen. Kraan beschikbaar gesteld door Fa. Schotte b.v.
De gehele dag vele attracties voor jong en oud
o.a. Springkussen, Paardentram, Sjoelbak, Brandweerfiets en Wielerbaan.
Koeflatsen. Rad van Avontuur en Oliebollen t.b.v. Bejaardenreis 1990.
Op het feestterrein zijn kaarten verkrijgbaar voor f 1,50 per stuk voor diverse
prijzen, beschikbaar gesteld door de Middenstandsvereniging (H.I.M. t.w.v.
f 1000,—).
De gehele dag Kermis op het Bachplein
17.00 uur Trekking stempelkaarten
20.00 uur Oranjebal m.m.v. de plaatselijke band Collage en uitreiking van
de verdiende prijzen, in F Esperance aan de s-Gravenweg 99. Aanmelden
voor: Playback, kraanhangen en touwtrekken: fa. Hordijk, Dorpsstraat.
