luna Karreman 25 jaar
bij Gezinsverzorging
Fifth Avenue in BOC inn
Waardering voor Gespecialiseer
de Gezinsverzorgster Teuna
Zilver- in het zonnetje
Weer of geen weer, we lopen de
Avondvierdaagse.
Wie loopt er mee??
kerk/Zevenhuizen- Ontzettend veel mensen kennen Teuna Karreman. Niet omdat ze een beroemde persoonlijkheid is,
lit zij velen tot hulp en steun is geweest. Hoe en op welke wijze valt nauwelijks echt te verwoorden. De directeur van
■schappelijke Dienstverlening Zuidpias, de heer Van Duinen, heeft dat, woensdagavond 6 juni, toen met familie, vrienden
TL'shet feit herdacht werd dat ze meer dan 25 jaar als gezinsverzorgster werkzaam is, getracht te doen. Teuna zelf weet
ftelbekend is, niet alleen in Zevenhuizen, maar ook in Moerkapelle en Nieuwerkerk a.d. IJssel en daarom kan ze er niet
Lom wat over de oorzaak daarvan te vertellen.
lint in de loop van dit verhaal ter
jï lis we een beetje een totaalbeeld
I hebben.
■«na, handig en verstandig
|taa Karreman al als jong meisje
t (ken wist, zal het gezin bea-
|ar ze vele jaren in de huishouding
an was.
(bovendien een bepaalde karak-
waardoor ze een zekere
luiautoriteit uitstraalt, was destijds
Bi [erkenbaar,
theei goed met mensen en kinde-
ir. kan gaan is iets waardoor ze
kam in de 'gespecialiseerde
ttzorging'.
|öra verdienstelijk gitaar speelt en
^gitaarlessen geeft aan kinderen
biwij neemt voor de Kindervakan-
i in en om de Hervormde kerk
il uitmaakt van de muzikale
weten alleen ingewijden.
Jarg" vindt Teuna.
}Up in de huishouding naar
gezinsverzorging
"ter je iets als je naar een cursus
r ik heb juist veel dingen af
keren toen ik van de huishouding
fensverzorging terechtkwam. Ik
paan het boenen en het poetsen.
|"ide gezinsverzorging niet moge-
Ega je eraan onderdoor. We leer-
11 wat nodig is en niet meer dan
asdenu49-jarige 'hulp in nood',
dde in de gezinsverzorging via
fcKoning die bij juffrouw Klapwijk
■werkte. Juffrouw Klapwijk had,
F, de gezinsverzorging vanuit de
(ievande Hervormde Gemeenten
«huizen en Moerkapelle opge-
£«alsvrijwillig-leidster tot 1969
BiErk. Frank Paul, J.M. Oudijk en
M C.A. Eindhoven-Groenveld
tóvenhuizenaren in het bestuur.
e waren dat o.a. schoen-
f fcomhein en winkelier Boevé.
a midenierswinkel van laatstge-
p kwamen nogal eens wat aan-
F® gezinsverzorging binnen,
ptTeuna zich.
J&tmeijer en Cobi de Graaff
Ppjkmet mij of net iets eerder,
■•wouw Van Zuylen was van het
|®van de oprichting van de ge-
r01!!®) in dienst. Ze noemt de
si Janny Heijboer, noemt de
«tapjes die o.a. met de gezinsver-
JS® Moordrecht werden gemaakt
B™e onderlinge band. Nu is die
omdat er niet meer wekelijks
™«ting is met alle gezinsverzorg-
'^iaardenverzorgsters c.q. hul-
Bi meesten aan tijd ont-
B* wordt er naar gestreefd op
■Mag met elkaar uit te gaan.
f'szon beetje het enige echte
jMderiing.
diaconie naar stichting
- gingen voorbij en na tien jaar
bugels van de diaconieën
«n kwam er een zelfstan-
atie voor de gezinsverzor-
fMatschappelijk werk:
yahappeiijke Dienstverlening
P® Hoe destijds in de oude si-
froes de constructie was weet
Eiir' maar we' c'at er van
|Je Gereformeerde Gemeente
IS? i 1 te9en betaling, ook
P'Waakt werd van de gezinsver-
I-;» de Hervormde kerk.
TS4Wn êsrst ^9°" in septem-
Cik drie weken een gezin in
1 en vervolgens was ik een
ten,in Moerkapelle. Na een
PDTm em^a'^)aarnaarschool
ILJ™ag de opleiding voor ge-
[5™volgen. Zo had ik als 24-
jaar geen salaris, alleen
L. .zakgeld per maand, dat
[fe "eiskosten. Daarna kreeg ik
L~netto-salaris".
r«i i "leer c'an de verdienste als
k* hulp.
^ele jaren erna woonde ze bij
aan de Groene weg. Sinds 9
ij. i® ^Glfstandig in een leuk
Haar vader,
jjalgepasseerd, knapt kar-
op en is op de middag
Phaar
3rek ook daarmee bezig,
""idiging;
d j P pouw mocht hij woens-
n huldiging van Teuna mee-
9uig gepaard met toespra-
>itL van cadeaus en bloe-
met een fraaie vul-
en bloemen van de heer J.
i Acteur van De Zuidpias en
»ee collega's een ge-
n Paar mooie struiken voor
KOTP van bekende mens-
Zij -van haar vriendin
d 1 S/enuan degenen in wiens
1 oestijds als gezinsverzorg-
M?,ewee.st en welk contact
N
liliMi' s er>kele anderen,
Visser uit de Rozenstraat.
nooit bij kunt houden, bewust een band te
vermijden".
25 jaar
"Er is veel veranderd in die ruim 25 jaren.
Zo was het destijds gebruikelijk dat ie
mand die b.v. een hernia had, soms drie
maanden plat op bed moest blijven. Na
maar wel de eerste dingen, dwingt Teuna
respect af bij menig kind dat dwars is bij
z'n moeder. Ze geeft als voorbeeld een
weerspannig kind wiens moeder z'n
nageltjes niet mocht knippen. Teuna
komt binnen en negeert even de situatie,
trekt het kind z'n jasje aan, doet buiten op
helft op kantoor. Op die manier kan ik
het 25-jarig bestaan van "De Zuidpias" in
1999, als werkneemster wel bereiken".
Reactie van de moeder van het
leuke gezinnetje dat in het artikel
genoemd werd:
mevrouw Blijleven.
"Teuna betekent heel veel voor ons. Ze is
nu bijna een jaar bij ons. Als ze ziek is vind
ik het jammer dat ze er niet is. Ik ben dan
weer blij als ze terugkomt. Eigelijk is twee
middagen te weinig vind ik, maar ze kan
niet meer komen.
Teuna is altijd bereid om te luisteren,
zowel naar mij als de kinderen (vijf van
wie een tweeling). Ook altijd bereid om
iets extra's te doen, zoals die keer erwten
soep maken b.v. Ze kookte zoveel dat we
een week erwtensoep hadden. Verder
doet ze vaak creatieve dingen met de kin
deren als ze uit school komen of gaat
zomaar spontaan met de kleintjes wande
len, verzint spelletjes of knutselt met de
i
*snm en zou ondoenbaar
1 tor i,°.ntstaat er een band.
'k doorgaans afstand te
°mdat
je weet dat je zoiets
een operatie moest er ook ca. drie maan
den rustig aan worden gedaan en was het
verblijf in het ziekenhuis aanzienlijk lan
ger. Als het de moeder van een gezin
betrof betekende het dat je een paar
maanden, 40 uur per week in datzelfde
gezin was. Veel moest je met de hand
doen, ja vaak de kachel nog met aan
maakhoutjes aanmaken 's-morgens als ik
om acht uur binnenstapte. Je had de
totale verantwoording voor dat bepaalde
gezin.soms was er zelfs geen wasmachi
ne. Na zoveel maanden kreeg je wel een
band en moest je jezelf verzetten om je
niet te erg aan dat gezinnetje te hechten.
Welke indruk dat op kinderen heeft nage
laten blijkt b.v. uit een ontmoeting die ik
twee jaar geleden had met een Moerka-
pellenaar. Deze breedgeschouderde jon
geman vroeg of ik hem nog herkende. Ik
zei dat ik er niet aan begon om te raden
want ik herinnerde me hem niet. Nadat
hij zich bekendgemaakt had zei hij: 'weet
je ik vond het zo gezellig om 's-middags
na schooltijd met jou een kopje thee te
drinken'. Zoiets is leuk en soms hoor ik
iets dergelijks wel meer".
Op de fiets
Hoewel ze na een paar jaar een auto
aanschafte en er vele kilometers mee
reed, ze de auto nog pakte om 100 meter
verderop ergens te zijn, besloot ze meer
te gaan fietsen. Zo zag je haar dagelijks,
soms vele maanden lang, over het Noor
deinde richting Moerkapelle fietsen. Van
lieverlede kwam er een ander patroon in
haar werkzaamheden, was ze niet meer
een hele week in eenzelfde gezin, maar
werden dat b.v. 3 of meer gezinnen, waar
ze dagdelen de zieke of gehandicapte
moeder verving of bijstond.
Gespecialiseerd
Via cursussen en vanwege haar feeling
om te luisteren, te relativeren en proble
men op verstandige wijze te benaderen,
kreeg Teuna in 1981 een, binnen de ge
zinsverzorging, specifieke taak toebe
deeld. Zij doet nl. de 'gespecialiseerde ge
zinsverzorging'.
"Ik help in gezinnen die wat extra steun
nodig hebben. Niet de hele week, maar
doorgaans enkele morgens en/of midda
gen.
Het is beslist niet zo dat er in de gezinnen
waar ik werk droevige problemen zijn.
Soms zijn ze nauwelijks waarneembaar,
moet er alleen wat eenheid of structuur in
het gezinnette worden gebracht. Moe
ders die denken dat ze door goed voor
hun kinderen te zijn een goede opvoed
ster zijn en kinderen heeft die niet willen
luisteren. Het is belangrijk dat er in een
gezin eenheid komt en dat de kinderen
hun grenzen leren kennen. Je kunt die
grenzen, naarmate ze ouder worden,
verleggen. Een kind moet weten tot een
bepaalde grens iets te mogen. Dan moet
het uit zijn. Sommige moeders zien dat
niet, waardoor verkeerde gezinssituaties
ontstaan.
Het grappige is dat kinderen die niet naar
hun moeder luisteren dat wel naar mij
doen", lacht Teuna.
Zo kan het gebeuren dat ze, als ze een
moeder helpt bij het bijsturen en geduldig
advies geeft, te horen krijgt 'jij hebt geen
kinderen'. Daarin geeft Teuna hen gelijk,
maar vindt dat je ze wel met discipline
moet opvoeden en leren dat ze je aankij
ken als je tegen hen praat. Ze een aai over
hun bolletje geven en niet paaien met
snoepjes. Zonder het laatste te doen,
de stoep z'n schoentjes aan en knipt en
passant z'n nageltjes "Kijk eens hoe mooi
ze nou zijn", zegt ze nadien. Het kind
heeft geen kik gegeven.
Eten gaat vanzelf
Zo ook de tweeling in het leuke gezin
waar ze nu is.
"Ze willen hun boterham niet eten, maar
als ik het zeg doen ze het, grappig hè?
Het is maar op welke wijze je de kinderen
benadert.
Ons wordt vooral geleerd om positief te
zijn in de begeleiding. Het RIAGG maakt
van probleemsituaties in gezinnen met
kinderen video-opnames. Een speciale
mevrouw komt op bezoek en filmt het
gezin, dat haar aanwezigheid nauwelijks
opmerkt. Met de moeder en/of vader
wordt vervolgens, aan de hand van de vi
deo-beelden, het positieve eruit gelicht
en benadrukt. Blijven er negatieve beel
den over dan weet die moeder of vader
dat best, maar juist het positieve moet de
overhand krijgen. Er moet structuur
komen in de gezinssituatie".
Afspraken
Over die structuur vertelt Teuna een frap
pant voorbeeld hoe het niet moet.
Er was een afspraak bij de psychiater met
de leidster van de gezinsverzorging, Siny
Schoenmaker en Teuna.
"De psychiater vroeg aan mij en aan Siny
wie een afspraak gemaakt had met het
gezinnetje, dat ook bij het gesprek aan
wezig moest zijn. Beiden zeiden 'dat doet
altijd de behandelend arts, in dit geval
hoorde u dat te doen'. De psychiater
schrok, hij was het vergeten. Dus waren
ze voor niets naar Gouda gekomen. Ze
bleven nog even wat napraten over
'structuur in een gezin aanbrengen'."
Buiten lachten de beide dames hartelijk
om de psychiater. Hij moest zonodig
over 'structuur aanbrengen' praten, ter
wijl hij zelf verzuimd had het gezin op te
roepen.
Problemen
Over andere dan opvoedingsprobleemp
jes of gezinsbegeleiding n.a.v. het aan
kloppen van de ouders bij het RIAGG,
praat Teuna liever niet. Ze is bang een
voorbeeld te noemen, waardoor mensen
zichzelf herkennen of door anderen her
kend kunnen worden. Ze beaamt dat ze
veel meegemaakt heeft en daar soms best
een oordeel over heeft maar dat niet
zwart op wit kan stellen. "Soms hebben
vrouwen een verkeerde voorstelling van
het huwelijk en hebben beide partners
niet in de gaten dat het meer geven dan
nemen is en dat samenleven ook 'samen
een relatie hebben' betekent. Niet dat de
één de ander overheerst, waardoor de
man b.v. alle initiatieven uit handen
worden geslagen Ook andersom kan
zoiets. De brokstukken ervan kom ik vaak
tegen".
Voorbeeldsituaties geeft ze niet, de gezin
nen of personen zijn daar te kwetsbaar
voor.
Zeker is wel dat er naar haar adviezen,
vaak met maatschappelijk werk ais rug-
gesteuntje, geluisterd wordt.
Teuna vindt wel dat haar werkzaamhe
den intensief zijn. Ze heeft een veelom
vattende taak die niet eenvoudig is.
Daarom denkt ze het ook niet in deze
functie vol te kunnen houden tot de VUT -
leeftijd. "Ik ben momenteel bezig met een
secretaresse-opleiding. Het zou fijn zijn
als ik. na het behalen van het diploma b.v.
voor de helft in de gespecialiseerde ge
zinsverzorging kan werken en de andere
groten.
Onze oudste kinderen vinden Teuna wel
streng, maar ze houden van haar. Het
strenge is, vind ik, haar consequent zijn.
Onder de neus smeren...
Erik van drie, éér. van de tweeling, drukte
af en toe nog in z'n broek. Teuna zei 'als
je het nog één keer doe smeer ik het
onder je neus'. Toen hij het nog een keer
deed. kwam ze haar waarschuwing na. Ik
dacht 'nou ja'... maar hij heeft het vanaf
die keer nooit meer gedaan. Dat is ook zo
met eten. Als Teuna komt zegt hij 'Teuna
ik heb m'n boterham opgegeten hoor'.
Dan antwoordt zij: "Goed zo hoor jon
gen". Z'n tweelingbroertje, veel rustiger,
kijkt alles altijd af. Hij is gek op haar, en
wil graag met haar kroelen en op schoot
zitten, maar is een 'kat uit de boom
kijker'.
Consequent
Niks anders in te brengen dan
lege briefjes
Teuna is consequent en door haar reso
lute manier van optreden dwingt ze re
spect af. Zo ook van de dochter van
zeven. "Rianne ben je naar gym ge
weest?" vraagt ze als deze thuiskomt.
Dan antwoordt ze bevestigend, maar
toen ze een keer uit school telaat thuis
kwam om nog naar zang te gaan, pro
beerde ze uitvluchten te verzinnen. Ze
moest toch van Teuna. maar spijbelde.
Ze kwam zgn. op dezelfde tijd, samen
met haar broertje terug. Wij vermoedden
dat ze niet geweest was en trokken het
na. Inderdaad ze had gedaan alsof. Teuna
heeft het met haar uitgepraat waarop
bleek dat ze niet meer wilde. Teuna zei:
"Kom op, waar je aan begonnen bent
moet je afmaken". En nu gaat ze met
plezier elke donderdagmiddag.
We vinden de uitdrukking van Teuna zo
leuk "Je hebt niks in te brengen dan lege
briefjes".
Mevrouw Blijleven vindt het jammer dat
Teuna niets gezegd heeft van haar zilve
ren jubileum als gezinsverzorgster, iets
wat typerend is voor Teuna: net is iets
persoonlijks.
Iets anders wat typerend is voor Teuna is
de klok.
Mevrouw Blijleven: "Ze komt nooit op
tijd, maar gaat ook nooit op tijd weg.
Vaak is het al half zes. Als ze ergens mee
bezig is maakt ze het af. Aan het begin
moest ik er erg aan wennen dat ze niet op
tijd kwam, maar nu weet ik dat tijd voor
haar niet uitmaakt. En het fijnste vind ik
dat de kinderen nummer één zijn", aldus
mevrouw Blijleven die Teuna vanuit de
Dorpskrant van harte gelukwenst met
haar zilveren jubileum als gezinsverzorg
ster.
Gezinsverzorging in de jaren '60
In het eerste jaar van de gezinsverzorging
werd er in negen (gevallen) gezinnen hulp
geboden: 207 dagen.
In het volgende jaar was dat het drievou
dige in 430 dagen, in 1964 met een
maximum van 508,5 dagen oplopend tot
in 1969, 69 gevallen en 2266 dagen.
In 1969 waren er vijf gediplomeerde
gezinsverzorgsters in dienst bij de gezins
verzorging.
Nieuwerkerk a.d. IJssel- Directeur J. van
Duinen van de Maatschappelijke Dienst
verlening "De Zuidpias" verwoordde zijn
erkentelijkheid en van hen welke Teuna
tot steun en toeverlaat is geweest tijdens
haar 25 jaren in de Gezinsverzorging.
Hij memoreerde in zijn toespraak, tijdens
de 'jubileum-feestavond' dat Teuna de
groei meemaakte tot 400 medewerkers
nu.
"In deze tijd is er veel veranderd. Ik denk
dan aan:
- een betere rechtspositie voor iedereen
-moeilijker hulpverleningssituaties.
De gezinsverzorging heeft zich ontwik
keld tot een vak. Daar mogen en moeten
we voor uitkomen. Huishoudelijk werk,
kern van de hulpverlening doioir de ge
zinsverzorging is een vak.Daar moeten
we voor uit komen.
Teuna, in 1981 ben je de opleiding voor
gespecialiseerde gezinsverzorging gaan
volgen. Je bent nu werkzaam in het hele
gebied van de instelling. Ik weet zeker dat
he nu weet in welke situaties je met succes
hebt gewerkt en dat je weet waar het
minder goed is gelukt".
Hij besloot zijn toespraak onder dankzeg
ging en met de wens dat Teuna nog vele
jaren met plezier in de Thuiszorg werk
zaam mag zijn.
it
De Avondvierdaagse in Zevenhuizen wordt voor de vijfde maal gehouden. Dat bete
kent dus: een lustrum. Iedereen kan meedoen in de week van 25 juni t/m 29 juni. Wie
een avond niet kan geen nood. want er kan op vijf avonden gelopen worden.
Op 23 juni kan men zich, van 10.00 tot 15.00 uur, aanmelden bij voorinschrijving
op het raadhuisplein. Dan is deelname een gulden goedkoper, nl. drie gulden. Op
maandagavond is deelname vier gulden per persoon.
Benthuizen- Fifth-Avenue heet de groep die zaterdag 16 juni in het B.O.C. inn
optreedt. De aanvan is om 21.00 uur. Het is een Rock-funk-formatie uit Zoetermeer.
t - if v/ii'r.' i' t f t i t't'f t fi
