[ten oriëntatiereis en kennismaking met Burkina Faso
feMe)arenlan9z^
rpann'n5 get?6 bank wel
yexost, maar men
lweSnmoetjezelf betalen en
fiVT "ï33™1 weer helde,
ijn het to andere kant van
IkmaF rmvan zendelingen in
voor i1 eebe haar van harte
een verblijf van negen
_oj van Bruggen negen
weken op zendingsreis
.venhuizen- De 22-jarige Peggy
n Bruggen vindt zichzelf een be-
Sorrecht mens, want wie krijgt de
jgenheid om in negen weken tijd,
kennis op te doen van een
td als Burkina Faso, dat in cultuur
izienlijk verschilt met Nederland?
[de eerste plaats bedoeld om mee te
Men op een zendingspost, kreeg
gelegenheid gedurende deze
toen weken op diverse zendings-
bsten. in Burkina Faso, het werken
I en onder de desbetreffende
men, in levenden lijve te erva-
:t ze tegelijkertijd ook getuige
II zijn van excessen die alles te
aken hadden met riten vanuit oc-
ilte praktijken, heeft haar wel ge
lokt, maar desondanks een soort
oeradenheid gegeven. Haarcon-
jusie is, als het ooit op haar weg
I is, hier terug te komen en
s mee te gaan helpen in
idingen evangelisatie, ze weet wat
har ongeveer te wachten staat
Van Bijbelschool naar Pabo
y die haar VWO opleiding aan
amenwerkingsschool in Wad-
ween kreegmaakte die met deel-
jrtificaten af in Gouda. Ze verrichtte
I twee jaar hand en spandiensten
jor een Evangelische Gemeente in
pecht. Haar plan om enige tijd
|ar een internationale Bijbelschool
Denemarken te gaan, kreeg vas-
e vorm en zo belandde ze in het
jaar van 1988 op deze school.
Ier ontmoette ze een breed interna-
[naal gezelschap, waaronder Afri-
len, Aziaten, jazelfs mensen uit
|tkina Faso, die ze later in dat land,
fer ontmoette...
Wens of leiding?
pn had ze wel de wens ooiteensde
wing in te gaan, maar vaste vor-
n had dit nog niet gekregen
[verwachtte in de loop van dat
pngsjaar, dat ze gedeeltelijk in
Jengels volgde en van lieverlede in
Km' kieromtrent duidelijkheid
Den, Ze meldde zich aan voor
a in Utrecht, met de gedachte
rijme'een onderwijsbevoegdheid
fj verdienstelijk kunt maken
[e zending in ontwikkelingslan-
Minimaal half jaar
pl eens schriftelijke informatie
IJm. 9Trk in Burkina Faso
lom! verkreSen Van de inter
ne ui 6r! ,m'®rkerkelijke organi-
fj t ere'd Evangelisatie voor
nn ol®in januan con-
fc.,due W.E.C., t.a.v. zen-
lens?8 in Burkina Faso
F® de zomer.
K* weJd er vrij ontmoedi-
{Wageerd. "het is niet mak-
- taal is Frans, de reis- en
L ™dekrslt.Saan altijd voor
Jerken taarmethetóogop
loon dl26 dfarna iemand aan de
En^:elvo?r haarwilde in-
lien pn zou.^et alleen maar
tj een filn °t' fenen zijn. Het
Person HlefoonSesprek met
ksthaflVOOrbereidin3en
betalen F m'S en verblijf daar
Maaru^6 en benden
Mnonppnen^sP°nsorci, maar
ISzaterdanh scbu'b, die ze,
hn De ?baanhe. Probeert af
Ee die t enodigde injecties,
inenten Sele koorts,
kllT Voor zichzelf (o.a
N&^mentenom
r van hL 6erlj 2endingspost,
l^enhuizen d'6 huisarts
v'u cn la^en re9enpak, een
Kzouin af^ onnntheerlijk,
f" Smaken de re~
|koffprLRokken
en rokken 6 V°0rts een aantal
Inland ruWant mouwen op
I °ek zou 7o^en rokken. Met
l^nd ze het lat aansfoot geven.
tot,steden ,.,*er ook weemd in
n ziin L ar meer westerse
"e9en'e komen" meenlan9e
I heeft d ^a'uta
heeft Westafrikaanse valuta voor
haar weten te bemachtigen. Peggy is
de betreffende bankmedewerker
dankbaar, want de bank van dezelfde
organisatie in Utrecht, nam niet die
moeite.
Zevenhuizenaren die in
Burkina Faso waren
Bij de voorbereidingen voor een reis
naar een ontwikkelingsland als Bur
kina Faso behoorde ook een bezoek
aan de achterburen: het echtpaar
V.d. Linden, dat als onwikkelings-
werkers enkele jaren gewerkt heeft in
Burkina Faso, waarvan enige tijd
geleden een artikel in de Dorpskrant
heeft gestaan. Beiden hebben nl.
zitting in de Stuurgroep Ontwikke
lingssamenwerking welke onlangs in
Zevenhuizen is opgericht.
Vertrek
Op 28 juni vertrok ze vanuit Brussel.
Ze had de goedkoopste vliegroute
uitgezocht. Toen ze met haar rugzak
door de douane gingwerd ze gesom
meerd deze leeg te halen omdat men
op de scan drie buizen had gezien.
Geen pistool, maar een dwarsfluit.
Een wijsje er op fluiten hoefde niet.
Via Algiers arriveerde ze vervolgens
op de luchthaven van Burkina Faso.
Na vier keer haar paspoort aan de
diverse douaniers te hebben getoond
was ze de laatste die door de controle
ging. Haar hart ging wat sneller bon
zen toen ze zag dat de mannen voor
haar in de rij zich in een hokje uit
moesten kleden. Bovendien klonk er
nog in het Frans de opmerking dat
Hollandse meisjes mooi zijn. Geluk
kig mocht ze direct doorlopen en
opgelucht praatte ze even met een
groep Franse jongeren die met haar
gearriveerd waren. Toen Peggy
hoorde uit welke plaats ze in Frank
rijk kwamen noemde ze de naam van
de Bijbelschool in Denemarken,
waar zij diverse plaatsgenoten van
deze mensen ontmoet had. Ze ble
ken uiteindelijk tot dezelfde kerk te
behoren...
Ontvangst
In de ontvangstruimte ontdekte ze de
familie die op haar stond te wachten.
Ze kende hen niet, maar ze hielden
een bordje op met haar naam. Bij
deze Nederlandse familie, waarvan
de man betrokken is bij een bouw
project, verbleef ze twee nachten en
vervolgens nog eens bij een andere
familie. Ze ging mee naar de vrijdag
avondsamenkomst van een Evange
lische gemeente in Ouagadougou en
ontmoette daar de enige inwoner
van Burkina Faso die ze mogelijker
wijs zou hebben kunnen ontmoeten
die ze kende: Daniël Kaboré. Deze
had vier jaar de Bijbelschool in Dene
marken gevolgd. Achteraf bleek
Peggy's moeder hem en zijn vrouw
op een congres in Denemarken te
hebben ontmoet. Echte diepgebruin-
de Afrikanen. Hartelijke mensen. De
vrouw is verloskundige. Op een af
beelding van haar lange japon wordt
dat weergegeven.
Toen na vier dagen een Zwitsers
zendingsechtpaar van verlof terug
kwam, reisde Peggy met hen in de
Tata- de bus mee. Een rammelende
bus over slechte wegen: 8 uur. Om
dat er altijd rekening wordt gehouden
met een onveilige politieke situatie
werd de bus diverse malen onderweg
door politie en militairen gecontro
leerd.
Olifanten
"En toen zagen we olifanten. Dat was
leuk. Ik had niet anders verwacht dan
olifanten te zullen zien, maar het
zendingsechtpaar was wel erg onder
steboven. Zij lachten en zeiden: "We
zijn nu 20 jaar in Afrika, maar we
hebben nog nooit olifanten gezien"
Zo arriveerde Peggy in Bouroum
Bouroum waar een team zendelin
gen van de WEC werkzaam is. Hier
hebben zij twee woningen, draaien
een Bijbelschool en er is een kerk.
Hier woont de Lobi stam. Zij hebben
platte huizen. (Andere stammen heb
ben ronde woningen, meestal van
leem, maar er zijn ook met stenen
woningen= moderne bouwstijl).
Occultisme
Peggy viel met haar neus in de bo
ter.... nou ja.
"Slechts eenmaal in de zeven jaar
vinden er bij de Lobi-stam inwijdings
rituelen plaats. Jongeren worden
dan als het ware volwassen gemaakt,
zodat ze echt bij de stam horen. Hun
voortanden worden afgevijld waar
door er een punttand ontstaat. De
hele ceremonie duurt drie maanden
in de zgn. 'heilige bossen' Daar wor-
offi
ken., brr...
Christenen gaan niet naar zulke be
grafenisrituelen. Wij werden ge
vraagd mee te gaan voor de christe
lijke kleinkinderen van de overlede
ne".
Eileen op haar eenzame post
Na nog weer een week mee te zijn
geweest op een zendingsconferentie
in het midden van het land, belandde
Peggy voor vier weken bij Eileen
Summerville. Een WEC-zendelinge
in Batié, een plaats dichtbij Ivoor
kust. Van haar heeft Peggy veel ge
leerd over de gebruiken en de cultuur
van Burkina Faso. Midden in de boes
boes, leeft deze Eileen hier best een
zaam. Ze is de enige blanke en dan
nog als vrouw die hier de zendings
post bemand. Haar leven is gevuld
met luisteren, advies geven, zorgen
voor en onderwijzen.
Een lange dag
's-Morgens om zeven uur staan de
eerste mensen al voor haar deur om
met haar te praten. Iedereen heeft
z'n eigen problemen. Door de inwo
ners wordt het niet altijd gewaar
deerd dat Eileen zoveel tijd besteed
aan het pastoraat. Vooral de vrou
wen die op het land werken, vinden
dat ze maar lui is. Hoe sociaal bewo-
den offers aan de god "jorro" ge
bracht.... brrr.. wat occult. Ze wor
den kaalgeschoren en ook meisjes
worden aldaar besneden. Vreselijk.
Bij terugkomst in het dorp zijn ze heel
hoogmoedig. Ze horen er nu bij en
eisen van iedereen geld. Wordt dat
niet gegeven dan kun je vermoord
worden. De zendingspost lieten ze
met rust ook de christenen. Ze gilden
en krijsten dagenlang. Kun je voor
stellen dat daar angst heerst...?
Hier in deze plaats heb ik één dag in
de brandende zon gezaaid op het
land. Soms had ik het gevoel in de
weg te lopen, omdat ik nog veel te
weinig van alles wist.
Vervolgens kwam ik in Gaoua. Hier
woonde en werkte het Zwitserse
echtpaar met wie ik meegereisd was
en een ander paar. Omdat ik blank
ben had ik veel bekijks als ik naar de
markt ging voor de dagelijkse bood
schappen. Ik vond het aan het begin
best eng.
Geelzucht van mango's?
Heerlijk dat je daar voor heel weinig
geld mango's kunt eten. Je kunt er
geel van worden, want een vrouw
van wie vermoed werd dat ze geel
zucht had, bleek teveel mango's ge
geten te hebben", lacht Peggy.
In dit dorp heb ik een begrafenis
meegemaakt. Voor een begrafenis
loopt het hele dorp uit. Vrouwen
gaan drie dagen en nachten op de
grond zitten tegenover een dode die
in een stoel zit. Ze weeklagen conti
nu. Ook de mannen doen dat op de
achtergrond. Zij allen hebben het
werk op het land: zaaien of oogsten,
in de steek gelaten om dit rouwbe
klag te doen dat ontaardt in gillen en
vrouwen die in trance raken. Het
wordt helemaal een occult gedoe als
er op een balafoon gespeeld wordt
waardoor men met geesten in con
tact treedt. Iedereen .gaat dan schok-
gen ze is heeft Peggy van nabij mee
gemaakt. Ook haar wijze lessen,
haar Bijbeluitleg en haar zorg voor
mensen. Hoewel ze verpleegster is,
komt dit nauwelijks uit de verf, alleen
treedt ze op als adviseuze bij medi
cijnverstrekking. De lokale artsen
schrijven doorgaans veel te veel en
veel te dure medicijnen voor. Omdat
er weinig auto's zijn zorgt Eileen voor
het vervoer naar de grote stad: voor
een ziekenhuis of poli-bezoek of
boodschappen.
Peggy heeft hier ervaren wat het is
om primitief in de rimboe te leven,
hoewel de lokale bevolking hen rijk
vindt omdat ze op een bed slapen in
plaats van op de grond. Een koelkast
was er: (op petroleum), het strijkijzer
op gas: moest je aansteken met een
lucifer in het strijkijzer. Termieten
kunnen verwoestend werken. Het
vorige huis van de zendelinge was
grotendeels verwoest door dit onge
dierte.... Verder schorpioenen en
hagedissen en ander klein gedierte.
Peggy's werk was met name:koken,
boodschappen doen en o.a. leesles
geven aan de buurman, die, zoals
vele inwoners, analfabeet is.
Verder hielp ze mee aan Bidstonden,
werkjes klaarmaken voor de kinde
ren, in het jeugdwerk enz: enz. Ech
ter zo praten in de taal van de stam
van de Birifor kon ze niet.
Voor WEC zendelingen is dat een
voorwaarde. Ze ontdekte dat het erg
moeilijk is om als vrouw hier te wer
ken, de hele dag bezig te zijn en er
daardoor geen tijd is om briefwisse
ling met de vriendenkring die je spon
sort te onderhouden. Contacten ver
vagen en zo krijgt Eileen weinig post.
"Het ontbreekt haar niet alleen aan
het financiële, maar vooral geeste
lijke mede-strijders. Het is hier heel
occult. Een kameleon zien ze bijvoor
beeld als een god die kan beschikken
over leven en dood.
Bruiloft
Ik maakte een bruiloft mee in de kerk
van Batié. Omdat het bruidspaar
christen was geworden en de ouders
van de bruid niet, eiste de vader van
de bruid een hele hoge bruidschat.
De bruidegom moet nu nog jaren
werken om deze af te betalen. Ge
beurt dat niet één twee drie, dan"kan
het gebeuren dat een vader z'n doch
ter terug komt halen en als er kinde
ren zijn, die gewoon meeneemt. Een
bruid mag ook nooit blij zijn op haar
trouwdag, want ze gaat bij haar fami
lie vandaan naar haar schoonfamilie.
De voorganger van de Evangelische
gemeente van Batié, het kerkje van
Eileen, zegende het huwelijk in, net
zoals het bij ons gebeurt, maar het
zingen met veel meer tam- tam".
Wateroverlast
Omdat de regen bleef stromen en de
rivier snel hoger kwam, moest Peggy
uit het dorp weg, omdat, bij een
overstroming, de weg zou kunnen
verdwijnen, net als het vorige jaar. Ze
zou dan een lange omweg moeten
maken. Zo bleef ze maar vier, in
plaats van vijf weken bij Eileen. Ze
kon meerijden met twee zendelingen
die in Bobo Dioulasso voedsel en
benodigdheden voor alle zendings-
posten gingen inslaan, ca 200 km.
verderop. Vanuit die plaats reisde ze
met de bus terug naar de hoofdstad.
Haar (onverwachtse) reisgenoot
bleek een zendeling van "Jeugd met
een Opdracht". In de hoofdstad ver
bleef ze nog enkele dagen bij Conny
en Ruud Hidden, Wycliff bijbelverta
lers. Deze Hollanders had ze de eer
ste week van aankomst al ontmoet.
Dit echtpaar kwam in 1979 al naar
Burkina Faso en kreeg hier kinderen.
Samen zetten zij de taal van de Bissa-
stam op schrift, stelden leerboekjes
samen en maken nu krantjes waarin
de bewoners (ten zuiden van de
hoofdstad) zelf stukjes schrijven.
Bij dit echtpaar kon ze een groot deel
van haar indrukken kwijt die ze opge
daan had. Overigens had ze die vrij
wel dagelijks ook opgeschreven en
op de post gedaan, hetzij naar haar
ouderlijk huis aan de Wielewaal in
Zevenhuizen, haar vriendin Esther
Biemond of andere bekenden. Die
brieven krijgt ze van lieverlede terug,
zodat ze een heel reisverslag heeft.
Praktische zending
De terugreis verliep net zo vlot als de
heenreis, al vond ze het een voor
recht om vanaf Algiers in het vlieg
tuig naast een Hollandse jongeman
te mogen zitten, die benieuwd was
naar haar belevenissen en de beteke
nis van het Evangelie. Zo keerde ze
dus inderdaad als een echte zendelin
ge terug... Een schat aan ervaringen
rijker: dankbaar en afwachtend of
het inderdaad de bedoeling is dat ze
in de toekomst, de zending ingaat.
Voorlopig stort ze zich, als onderwij
zeres in spé, op haar opleiding.