Nieuws-
Advertentieblad
en
Omstreken.
voor Gouda en
186®.
Zondag, 27 Julij.
34.
Effecten.
öuitenlanlï.
11
Voorslagen ter verbetering van den toestand
onzer Gemeente.
Uitgave van A. BRINKMAN.
Oost -HavenB. n". 75.
1 •Y
V
het slechts tot model, eenige beter ingerigte
90*/3
)6
L BRINKMAN.
lij-
ger.Fredrica IIil-
iliuk. I). Stomps
sdag 22 Juiij.
Gel ii
koers.
6S”
73>/2
i 80%
I s97ic
l9H/4
18 d. Andreas
teijnv ^rdt, 81 j
acoba Gerarda Sul.
:lia van Eden, wed.
52V3
T‘>\\
61
GOUDSCHE COURANT.
48V4
4+3/s
en en M. van Lim-
;en. 19. Hendrik
is Teuna, ouders
udurs J. Simmers en
Boer en W. Groe-
ïrgman. Nic<lnas,
•ertus, ouders G. .1
gjap, z. Johanna
d, gcb. Bom, z.
4S-71C
733/,
80'
89s/]6
19P j
5-716
s 27
I 75V.
i' 6V/i«
-
mining en wrevel
mar verschillende
en fraude.
cel mati ge on-
t gemis van on
der administratie,
ijk die gemeente-
imist kan worden)
bedrag te begrij-
e bezwaren zon
fiscale hatelijkhe-
ouden ophouden
delaar aansporen
te herwinnen
osten van toezigt
K.
Deze Ourant \er«chijnt des Donderdags en Zondags,
jn de Stad geschiedt de uitgave des avonds te voren.
j)C prijs per drie maanden is ƒ2,franco p. post 2,25.
[je inzending der Adverter.tien kan geschieden tot des
morgens ten 11 ure.
Hoogste
koers.
^”/lG
aftebreken, en al was 1
woningen te bouwen.
Vei wonderlijk is het, dat in onze stad, die
zich bevat, waar
dere steden van
De reden daarvan is echter te vinden. Gebrek
is daarvan de hoofdoorzaak. Niettegenstaande men
beeld van andere gemeenten wijzen kan, waar
4°/0 rente afwerpen, zoude het vergeefsche moeite zijn
Londen, 22 Juin. Op voorstel van loid Derby en eenige
andere deelnemers aan de onlangs ten huize van graaf Ellcsmore
gehouden meeting, is besloten, om de ingezamelde gelden niet
aan oe arbeiders in Lancashire te scheuken. Wilde men met
behulp van zulk eene inzameling alle hongerigen spijzen en alle
naakten kleeden, dan zou ook eene som van 10b^-’2WlWQ
slechts een kleinigheid zijn. De deelnemers stelden zic|j^veeèjw
meer ten doel, om de uitbreiding van het pauperisme met kracht
tegen te gaan en d.arom hun geld op de gerógtigste punten-
I Dc prijs der Advertentien \an één tot zes
j regels met inbegrip van htt zegel is bO Cent, voor
eiken regel daarboven 10 Cent.
I Buitengewone letters worden berekend naar
I plaatsruimte.
Vervolg en slot ran tfi. 33.
Ongetwijfeld zal dit een en ander zeer groote geldsommen
vereischcn en zal het misschien tot groote financieele moeijelijk-
heden aanleiding geven, doch deze zijn te boven te komen en
wat is geld in verhouding tot gezondheid, tot verlenging van
den duur van het leven, ter bestrijding ven epidemische en
contagieuse ziekten. Zoude de woede, waarmede cholera, typhus
m andere ziekten onze gemeente helaas zoo dikwijls teisteren,
niet voor een deel althans aan ons slecht riolenstelsel te wij
ten zijn?
Eindelijk zijn de slechte woningen eene hoofdoorzaak der
buitengewone sterfte. Doorwandel de wijken waar onze arbei
dende klasse huisvest; armzalige huizen, ellendig en vochtig,
aangelegd op eenen veel te lagen grondslag, zonder genoegzaam
licht, zonder de zoo noodige ruimte. Treedt een dier wo
ningen binnen. - - Eene walgelijke lucht komt i te gemoet, gij
komt in een armzalig kamertje, dat dikwijls dienen moet tot
slaapplaats van vader, moeder, kinderen, zoo jongens als meisjes,
tot keuken, kortom tot alles wat behoefte in eene huishouding
is. Bij vochtig weder staat dikwijls het buitenwater gelijk met
den drempel der woning, veelal treft men een rookenden schoor
steen aan, <le slechte bedorven lucht wordt niet verwijderd, de
toegang tot versche is te gering. Daargelaten de vraag of
zulk een toestand niet zeer ongunstig op de zedelijkheid werkt,
behoeft men geen geneesheer te zijn om te begrijpen, dat hier
een geesel voor de gezondheid bestaat.
En, voor een gedeelte althans, staat het in ’s menschen hand
om hierin te voorzien.
Onbegrijpelijk ligtzinnig en ondoordacht hebben onze voor
ouders den aanleg der steden toegestaan zonder regelmaat,
zonder te letten op hygiene, schijnt dit geschied te zijn, ware
het anders, dan zouden wij de naauwe stegen niet aantreffen,
die de doorstrooming van versche lucht verhinderen en de be
dorven lucht laten voortwerken om den duur van het leven te
verminderen en ellende en ziekten tot zich als bondgenoot te
roepen.
Het nageslacht nu moet boeten voor de onkund', de achte
loosheid van het voorgeslacht cn of men wil of niet, men zal
er toe moeten komen on., het koste wat het wil, die stegen te
verbreeden en in ruime straten te herscheppen.
Daarbij zal men dienen te zorgen voor eene goede bouwver
ordening (eene hoogst moeijelijke zaak, wanneer men bedenkt
hoe geruimen tijd ons gemeente-bestuur reeds daaronder zucht)
opdat niet weder geschiede, wat vroeger plaats vond, dat een
ieder bouwde waar en zoo als hij verkoos.
Groote voorstanders zijn wij van vrijheid en grooten eerbied
hebben wij voor het eigendomsregt. Grooter voorstanders echter
zijn wij van orde en daar, waar het publiek belang het eischt,
moet het regt van eigendom zwichten.
Een tweede geneesmiddel om de slechte huizen te veioete-
ren ware de oprigting van eene bouwvereeniging, die er zich
op toelag om zooveel mogelijk slechte huizen te herstellen of
zoo veel goeds in
bijna alle inrigtingen bestaan, die men in an-
ons vaderland aan treft, juist deze ontbreekt.
aan kapitaal
op het voor-
deze kapitalen
w 1 om te
trachten in onze stad aandeelen in eene dergelijke onderneming
te plaatsen. Over het algemeen is er bij onze medeburgers zoo
weinig kapitaal, dat er niets kan gemist worden om het te
plaatsen in eeue industrie, waarvoor nimmer waarborgen van
eene vaste reide te geven zijn. Maar is er dan gten middel
om het doel te bereiken. Wij gelooven het wel. Wanneer onze
diakonien, onze liefdadige instellingen mede werkten, dan zou
het kunnen geschieden.
Te Levden onder anderen bouwt de gereformeerde diakonie
huizen vuor de arbeidende klasse, de onze echter heef, haar ka
pitaal op het grootboek staan. Men zegt dat ons Oudeman
nenhuis zijne rekening van A°. P°. afsloot met een batig saldo
van 5000.Eu wat wordt daarmede gedaan. Het wordt
geplaatst op het Grootboek der Nationale Schuld.
Ti are het nu niet wenschelijk, dat genoemde inrigtingen deze
za*ik ter harte namen, hetzij door eenig kapitaal van het groot
boek af te schrijven, of ten minste de overschietende rente,
hetzij geheel of gedeeltelijk, voor het, door ons voorgestelde
doel, af te zonderen. Het zal toch voor deze administratie wel
hetzelfde zijn, waaruit zij hunne inkomsten trekken, of het komt
als rente van vaste eigendommen of van het grootboek.
Dikwijls zal het eei^‘.^ te verkiezen zijn; want hoe soliedc
onze fondsen ook wezen mogen, de geschiedenis leert het dat
dit niet altijd zoo geweest is, en het nageslacht gaat voor een
deel nog gebukt onder de verliezen, die onze voorouders in
deze geleden hebben.
Hoe het zij, de zaak is overwaardig om eene proef te nemen.
Deze behoeft niet op groote schaal aangelegd te worden, en
kan nimmer, met overleg behandeld, groote schade berokkenen.
Hetgeen wij mededeelden, laat, naar wij vermeenen, een ruim
veld open voor hen, die ten algcmeencn nutte willen werk
zaam zijn.
Laat ons niet lang overdenken, maar spoedig de handen aan
het werk slaan! X. X
