ötnnenlflttö.
Gemengde Berigten.
Pension voor Weduwen.
kabinet, door de kamers, bet leger, de r"-.irine ai door al de
inwoners der steden, welke iiij heeft bezocht. Het blad vraagt
of men weldra weder getuige zal zijn, uiet van een gewestelij
kt:!], maar vim een aigemeenen europeschen coup d'etat.
De Times vergelijkt heden den toestand van Italië bij
dien Tan iemand, die door herhaalde zware koortsen atgemat,
volstrekt behoefte .urn eene rust heeft, welke zijne „oiivoorzig-
tife vrienden l.cui niet willen laten. A olgens dat blad, i»de
tegenwoordige widmteiBtfig ran Garibaldi de zwaarste ramp,
welke Italië had kunnen treffen cn zou, ingeval Rome slechts
bezet ware door iVn korporaal, de verdrijving van dien éénen
persoon alleen reeds voldoende zijn geweest om Frankrijk op
het slagveld te roepen, «ie* als geallieerde, maar als vijand.
Tevens zou Oostenrijk in de breuk tusschen de voormalige ge
allieerden gereedelijk aanleiding vinden om zich gewapender
hand wed*r meester te maken van Lombardije en de hertog
dommen De Times houdt Garibaldi voor een opperhoofd, bij
wien de geestdrift het gezond verstand benevelt.
In een brief uit Richmond leest men, dat ten gevolge
der schaarste aan verschillende artikelen, de prijzen aldaar on
gehoord waren gestegen. De koftij gold 3 doll., thee 7 doll,
per pond, melk 1 doll, per gallon, boter 1 doll, per pond,
aardappelen 6 doll, per schepel. Voor schrijfpapier betaalde
men 30 doll, per riem en de prijzen van den tabak waren 200 a
400 pCt. gerezen. Er was geen vooruitzigt dat in dien stand
van zaken spoedig eene verandering zou komen, omdat het
vaste besluit was genomen tot den laatsten man te vechten.
Kr waren ongeveer 500,000 personen meer in de stad aanwe
zig dan voor den oorlog.
31 Augustus. l)e president Lincoln heeft officieel be
kend gemaakt, dat hij in centraal Amerika ccne landstreek
heeft uiigekozendie aLlezins geschikt is voor eene kolonisatie
van negers. Daar het volgens hem eene ongerijmdheid is,
dat kleurlingen, hetzij ze vrij of slaven zijn, in Noord-Ame
rika dezelfde regten als de blanken hebbenzoo verdient hunne
emigratie de voorkeur.
Mac Clellan wil van Williamsburg naar Krederiksburg
trel ken om zich te vereenigen met de generaals Vope, M' Do-
vel en Burnside. Dit vereenigde leger zou 185,000 man tel
len en op Richmond aanirekken.
1 September. Berigten uit New-Aork van 21 Augus
tus melden, dat het congres der zuidelijke staten den lSden
te Richmond is vergaderd. Meu gelooft, dat het eene nieuwe
wapening zal uitschrijven.
De regering der unie zal aan de nederlandsche en fransehe
consuls, alsmede aan de vreemde kooplieden de in beslag ge
nomen gelden teruggeven.
Te Brooklyn is eene vergadering gehouden, waarin men zich
verklaard heeft ter gunste van den oorlog.
Parijs, 1 September. Gisiereu meldde de MoniteurDe
opstand, welke de toek< iust van Italië dreigde in gevaar te
brengen, is geëindigd. Garibaldi heeft zich na een zeer hevig
gevecht, v.aarbij hij werd gewond, moeten overgeven. Gari
baldi is oumidellijk overgebragt aan boord van het ïtaliaan-
- -lie fregat, dat in last lneft hem naar Spezzia over te brengen.
Weenen, 29 Augustus. De zuid-slavische beweging,
welke in haren aanvang aan de regering stof tot groote on
gerustheid gaf, heeft in den laatsteu tijd veel van haar gewigt
verlorenvelen houden zich overtuigd, dat men geene ernstge
vrees te dier zake meer behoeft te koesteren. Montenegro ver
langt den vrede te sluiten met de porte, daar de vorst zich
overtuigd heeft, dat bij voortdurenden wederstand alleen het
onnoodig bloedvergieten zou worden verlengd, zonder dat het
geweuschte resultaat wordt bereikt. Ook in Servie vleit men
zich met eene vreedzame oplossing der bestaande zwarigheden.
Vorst Michael moet daartoe reeds gunstig gestemd zijnen men
hoopt dat ook Garaschaniu zijn haat tegen de turken be
dwingen. Dezen ommekeer schrijft men hoofdzakelijk toe aan
de bemiddeling van Engelandhetwelk opeutlijk ter gunste van
porte optrad. Frank rijk en Rusland hielden zich meer te-
i en konden ook mneijelijk anders handelen, dewijl Groot-
Briitannie allen aandrong op handhaving der bepalingen van
het congres van Parijs.
Ragusa, I September. Omer-pacha staat aan de Moute-
negrijnen eervolle vredesvoorwaarden toe. Gisteren heeft er te
Cettinje eene vergadering plaats gehad van den woiwode en de
senatoren. Na eenige discussie, heeft de meerderheid zich voor
den vrede verklaard.
Berlijn, 1 Sept. De commissie van marine heeft de aanvrage
van 600,000 th. voor gepantserde schepen met eenparige stemmen
op4 na verworpen. Ook is met eenparige stemmen opééueua,
verworpen het voorstel, om 380,000 th. beschikbaar te stellen als
eerste kosten voor de oorlogshaven op Rügen. De commissie
heeft vervolgens eenstemmig het voorstel aangenomen, waarbij
de regering uitgenoodigd wordt, zoo spoedig mogelijk aan de
kamer hare zienswijze mede te deelen nopens de middelen, hoe
zij in het te kort denkt tc voorzien. De regerings-commissaris
Het zich omtrent dit punt bevredigend uit.
In de laatste nota aan het deensche kabinet doet graaf
Bernstorff een vierledigeu eisch in de kwestie der hertogdommen.
Hij vraagt 1°. afschaffing der gemeenschappelijke constitutie
18Ü5; 2°. het indienen bij de gewestelijke landdagen van een
nieuw ontwerp van constitutie, waarin de autonomie van da
verschil lende deelen der deensche monarchie voldoende gewaar
borgd wordt; 3°. de staatkundige gelijkheid en de gelyfce ver
tegenwoordiging dier deelen bij het centraal bestuur, en 4°.
terugkeer tot den status quo van voor 1848, ten aanzien van
het gebruik der taal en de regeling dier kwestie bij de wet.
Men behoeft niet te vragen in welken zin de deensche rege
ring dit antwoord zal opnemen. De toon der nota is ♦buiten
dien scherp. De geschillen tusschen Denemarken en Duitsch-
land zijn dus minder dan ooit op den weg der vereffening
Frankfort, 2 September. De senaat heeft heden besloten,
toe te treden tot het handelstractaat tusschen Frankrijk en het
tolverbond.
Turijn, 2 September. Het officieele orgaan deelt mede,
dat gisteren middag ten 2 ure, Garibaldi aan boord van de
„Duce di Genova", te Spezzia is aangekomen, vergezeld van
zijn zoon. Verscheidene zijner vrijwilligers waren heden mor
gen nog aan boord.
Volgens hetzelfde blad is de orde hersteld in de steden
waar zekere partij de gisting trachtte gaande te houden.
Konstantinopel, 1 September. De Turken hebben Cettinje
ingenomen. Vorst Nikolaas en Mirko zijn naar Oostenrijk gc-
vlugt na de stad in brand te hebben gestoken.
New-York, 23 Augustus. Het congres der zuideferjken
is te Richmond den IS dezer door den heer Davis met eene
boodsehap geopend. Ilij stelt daarin voor de marine en het
leger te verbeteren, De openbare schuld is van weinig betee-
kenis. Hij beveelt eene nieuwe uitgifte van schatkistbons aan
ten behoeve van 's lands dienst. Hij acht voorts de uitbreiding
der conscriptie tot den leeftijd van 35 tot 45 jaar noodzakelijk.
Deze maatregel geschiedt alleen uit voorzorg; daarentegen keurt
hij het niet noodzakelijk toevlugt te nemen tot eene aanwer
ving van manschappen.
Amsterdam, 1 September. De stedelijke tentoonstelling
van schilder- en andere w erken van levende meesters in de lo
kalen der koninklijke akademie van beeldende kunsten werd
heden middag door den heer burgemeester, als voorzitter der
vereenigde coinmissien, in het bijzijn eeucr aanzienlijke schare
belangstellenden geopend.
'S GraV8nh.ag0, 1 September. De gemeenteraad heeft
eergisteren benoemd tot leeraar in de algemeene geschiedenis
en aardrijkskunde, dr. J. W. G. van Oordt, vroeger docent
aan het gymnasium te Gouda, later aan het instituut te
Kaapstad.
In deze zitting is vervolgeus onder anderen ingekomen eene
missive van curatoren van het gymnasiumhoudende aanbe
veling van personen ter benoeming van een leeraar voor de
hoogduitsche taal en letterkunde; die aanbeveling bestaat uit
de heeren 1°. M. R. Bruek, leeraar in de hoogduitsche taal
en letterkunde aan het gymnasium te Gouda en 2°. P. J. Nieu
wen huijzen, voormaals onderwijzer bij den heer Burnier, thans
rijks-telegraphist, le klasse,
De gewone vergadering der stat en-generaal zal op het
einde der volgende week worden gesloten. Maandag 15 dezer
zal de nieuwe zitting plcgtig worden geopend.
Vlaardingen30 Augustus. De haringvisscherij is tot
dusver merkelijk gunstiger dan gedurende verscheidene jaren
het geval was. Door 16 schepen werden deze heek ongeveer
2800 tonnen haring anngebragt. Nog slechts een twintigtal
schepen ziju van ut ceiote icis ie wachten. In vcihoudiiig tul
de aanvoeren zijn de prijzen zeer voldoende. De kwaliteit van
den haring laat niets te wenschen over.
Sommigen zien in de nederlaag van Garibaldi niet het einde, maar eerat
regt het begin van den italiaanschcn oorlog. Men verzekert dat het
belgiscbc gouvernement bevel gegeven heeft, om de werkzaamheden aan
de noorder citadel te Antwerpen te staken. Italic is ziek aan de ro~
meinsche kwaal; het verwerpen van den doctor, die de ziekte grondig ge-
ntyw wilde, kan tot niets leiden. Zachte heelmeesters maken stinkende
wonden. Men verneemt dat de regering vooralsnog zwarigheid maakt,
oui de vereeniging tot verspreiding van het evangelie onder de israeliten
als regtspersoou te erkennen. Dom Miguel, ex-koning van Portugal
bezoekt te Lauden de opera. -- Te Augsburg zullen in deze maand da
Omi-gjmnasiasten eene zamenkomst houden. Ook Napoleon ia onder de
genoudigden, hij ging daar korten tijd ter school, hij was luidens de getui
genissen zijner leermeesters, toen een joageling van eeu zeer zachtmoedig
karakter Officiële bengten melden dat de gezondheidstoestand te Vera-
truz voldoende ia, doch de ma-tregelen van voorzorg door het fransehe
gouvernement genomen, doen vermoeden dat de een of ander daar nog wel
eens aan de gele koorts lijdt. Zondag is tc Amsterdam op de prinsen-
gracht eene bakkerij uitgebrand. Iu de Haarlemmermeer heerseht de
wormziekte oDder de schapen. Bij de aanbesteding van de plaatsing der
gemeente advertentien aan den Helder zijn twee inschrijversde eene cou
rant nihil cn de andere gratisde toewijzing over 8 dagen. Uit vrees
voor het dolhuis hebben ouders te Hoogezand bunnen 30jarigen zoon, 35
jaren geleden idioot geworden, gedurende .eht jaar in eeu hok opgesloten.
In den nacht van den 28 Augustus vertrokken ecuige minuten na
eikander twee extratreineu van Looden. Tegen middernacht stond de eerste
by Market Harborough stil om water in te nemen, toen zij door den
anderen werd mgcloopcn. Verscheidene personen bleven op de plaats dood
Zo werden zwaar gekwetst, in het geheel hebbeu 400 personen meer of
minder letsel bekomen. In den volgenden nacbt woeden weder twee
/ware branden. Bij de eerste werd eene reeks werkplaatsen van eea schrijn
werker m Gloueestcrstreet eene prooi der lammen, de tweede vernielde
in minder dan een uur een houtmagazijn in Camden-Row. Eeneprnisi-
sche dame had den min. van binnenl. zaken vergeefs verzocht een lastigen smid
uit hare nabijheid te doen verhuizen. Nu vraagt zij de tweede kamer den
minister te willen gelasten om ter overtuiging twee nachten bij haar te
gaan logeren. De fransehe regering heeft het kabinet van Turijn met
de overwinning te Aspromonte geluk gewenscht. Wij condoleren met zoo
treurige zegepraal. Te Zwolle zal gevestigd worden het hoofddepot van
het spoorwegmaterieel voor de vier noordelijke provinciën des rijks De
italiaansche troepeu verdienen nu wel belast te worden met de bescher
ming van den paus te Rome. Denemarken wordt ongernst over de
pruisisehe vloot in spe. In Rusland wordt het leger ingekort. De
gasfabriek te Groningen heeft in 1861 eene zuivere winst opgebragt van
21,858.02, cn de straatvuilnis van 22,139.03. Te Dordrecht is groot
verschil over bet gymnasium. —-In bet noorden der Vereenigde Staten
ontbreken handen ter inzameling van den rijken graanoogst. Treurig ge
volg van den oorlog. Men vertelt, dat bij den franschen senaat het
verzoek is ingekomen om voortaan ook vrouwen te begiftigen met het
legioen van eer. Over de ongeschiktheid van de legerplaats te Millin^en
rijzen vele klakten. De prijs van den tabak is aanmerkelijk gestegen.
Te Antwerpen beeft den 30 aug. ten gevolge eener ontploffing "een
hevige brand gewoed, waardoor het uitgestrekte magazijn van den heer
van der Straaten is vernield en die heer zelf in de vlammen om
gekomen. Dc spaansche regering denkt er over om in <le koloniën
afgevaardigden voor de cortes te laten verkiezen. Het duitsche tol
verbond is in gevaa- van ontbinding, door de weigering van sommige staten
om toe te treden tot het pruisiscb-fransche handelstractaat. Turkije wa
pent zich sterk tegen Servie. De britsche consul aan de Dardanelleu
laat schepen beladen, uitzeilen eu vergaan, die nimmer bestaan hebben,
maar toch hoog geassureerd zijn. De russi-che regering w eigert de ja-
pansche verzoeken toe te staan. De keizerin en prinses Clot ilde hebben
te zamen geschil over Italië. De nederlandsche rij nspoonv.gm.aa toehap pij
gaat langzamerhand over in handen van Nederlanders. Men beweert,
dat de eugelsche gezant te Parijs verklaart had, dat zijn gouvernement
geen fran.-che interventie te Napels zou dulden. De staten der piovin-
cie Groningen hebben de betrekking van brandmeester onvercenigbaar ver
klaard met het lidmaatschap van den raad. De blokkade der siciliaan-
sche kusten is opgeheven. In Mexico heeft eene uitwisseling van ge
vangenen plaats gehad. De fransehe officieren roemen zeer de behandeling
door hen gedurende de gevangenschap genoten. Te Wustcrwitz nabij Bran
denburg zijn onlangs eerst 11 bouwmanswoningen met schuren enz. door
de vlammen vernield, den volgenden dag trof een gelijk lot nog 9 hoe-
^eu- ken lttiti n.int te Nantes, die iemand op de beurs een vuistslag
had gegeven, is veroordeeld tot eea boete van drie honderd franken.
Pruisen heeft zich, bij de beraadslagingen over de oostersehe kwestie te
Konstantinopel, geheel afgescheiden van Frankrijk en zich vereenigd met
de denkbeelden van Engeland, Oostenrijk en Turkije. Men verzekert,
ïS «*er koninklijke akademie te Delft, vooreerst eu althans
in IS63, nog gcene verandering zal gebragt worden.
Ingezonden
Daar er sprake is dat eerlang bij de tweede kamer ter be-
handeling gebragt zal worden de regeling van het pensioen
voor predikants-weduwen, vermeenen wij te mogen aandringen
dut te gelijkertijd in overweging moge genomen worden'de'
toekenning en regeling van pensioen aan weduwen van bur
gerlijke ambtenaren Voor beiden toch bestaan dezelfde rekten
voor beiden dezelfde noodzakelijkheid. In den regel is bij het
overlijden van predikanten en ambtenaren het verlies voor
hunne betrekkingen even groot. Zij nemen alles met zich ten
grave» en laten in verreweg de meeste gevallen, hunne wedu
wen en weezen in hoogst kommervolleii vaak broodeloozen
toestand achter. Iloe menige predikants-, controleurs- ont
vangers- of onverschillig welken rang bekleed hebbendeamb
tenaars-weduwe staart wanhopend op de groeve, die het
overschot des dierbaren bevat, radeloos wat te doen,'om in de
dringendste behoeften, brood en huisvesting, te voorzien.
Mogt de algemeene of bijzondere liefdadigheid ook al eenigen
balsem in de diepgeslagen wonde gieten, heeien kan zij die
niet, rij werkt als palliatief, en de gedachte, uitsluitend van
giften en gaven te moeten leven, verstompt het zedelijk gevoel
en werkt het pauperisme in de hand. Gezwegen 1:0» van de
oakiesche wijze waarop vaak die ondersteuning gevraagd of
gegeven woidt,
Dat het bovengestelde alleen, voor niet bemiddelde predi
kanten en ambtenaren het getal is spreekt van zelf. Maar
indien wij de naamlijsten nagaan, hoe velen van beide standen
net gewaagd hebben, om in particuliere fondsen te- minste
eenigzms het lot van hunne vrouwen en kinderen te verzeke
ren, dan is het wel niet overdreven als stelregel aantenemeu,
dat buiten de geprevihgeerde kaste, predikanten en ambtenaren
geen inkomen genieten om daarvan zooveel af te zonderen, dat
zij bij overlijden genoegzame middelen achterlaten om hunne
nagelatene panden voor gebrek en kommer te vrijwaren.
tl herinneren ons zeer goed, dat toen voor eenige jaren iu
de i ede kamer over het lot der ambtenaren en hunne karige
bezoldiging gesproken werd een der vertegenwoordigers fwél-
hgt een mcouoom die 10,000 's jaans te verteren heeft) in
substantie aanvoerde, dat men de tering naar de nering moest
zetten en dat een ambtenaar zorgen kon en moest zooveel te
besparen en over te houden, dat hij zijne betrekkingen bijzijn
overlijden met Krouueloos behoefde te laten. Ja wij hebben
een mri zrschiileude ridderorden versierd hoog geplaatst
gepensioneerd ambtenaar der financiën in Ned. Indie gekend
die aan een commies aan wien hij een kleine woning verhuurd
had benevens een stukje dorre heidegrond, en welke commies
op zijne vraag om een ander beter voor tuingroenten «rescbikt
lapje grond te erlangen, ten antwoord kreeg „wie spreekt er
i°V®r tuin^roenten. Je kunt er immers aardappelen op
zetten \V ij willen niet personeel zijn maar vragen in gemoede,
hoe is het bij den hoog opgevoerdeu prijs der eerste levensbe
hoeften mogelijk, dat een ambtenaar iets kan overleggen, vooral
met het oog op de doorslaande zucht tot bezuiniging' zegve
liever beknibbeling vau inkomsten. Bij de vervulling van elke
vacante betrekking is de vraag „wat kan er af?"'
Stelselmatig, machiavellistisch wordt overal gelet, of hier of
daar niet iets kan afgenomen worden, en gretig grijpt men elke
gelegenheid aan om zooveel mogelijk de inkomsten der ambte
naren te besnoeijen. Het zijn toch voor de niet gelukkigen in
den rei der gepriviligeerde kaste de tuingroenten.
Wij laten dit punt voor het oogcubiik daar, maar voeren
aan en met regt, dat een ambtenaar buiten staat is zijne in
komsten te vermeerderen, daar de uitoefening van eeni" beroep
hem verboden is.
Hoofdstuk 22 der algemeene wet van 26 Augustus 1822
Staatsblad n° 38 moge ten deze voor oniugewijden, tot tegen
stelling strekkeD; later komen wij daarop terug.
Het aantal burgerlijke ambtenaren, welke joiiisseren vau het
voorregt, dat hunne ueduwen en weezen pensioen zullen Ge
nieten, vermindert en thans vindt men onder de tegenwoordige
hoofdambtenaren velen, die met gelijke bezorgdheid als de min
der geplaatsten over het lot, hetwelk aan hunne weduwen te wach
ten staat, die toekomst met somberen weemoed te gemoet zien.
Wat de toetreding tot particuliere fondsen aangaat, de erva
ring leert belaas te vaak wat men sobede fondsen kan noem en;
de ondernemingen, die werkelijk goeil zijn, vorderen tot el-
name sommen en eontributien buiten het bereik van hen,die
een beperkt inkomen genieten. Hoe is het gegaan met dat
destijds oogverblindend hulp- eu waarborgpensioenfonds voor
ambtenaren? elke beloften werden er gegeven, welke con
tribution en op welke wijze gevorderd, welke tegenwerking in
betrekking en bevordering moesten zij niet ondergaan, die wei
gerden deel te nemen of de contributie te voldoen Dat waren
toen de mannen die voor het belang der weduwen van amb
tenaren zorgden. (Zie conditiën en voorwaarden van het hulp
en waarborg-pensioenfonds voor de weduwen en weezen vau
de ambtenaren bij 's Rijks ontvangsten dd. 31 Januarij 1827).
W aarom komen mij thans de ''errimac en Monitor voor dengeest,
of zoude meu durven denkeu dat het heerschen van meerderen
over minderen eene fictie is.
Hoe menig braaf huisvader is ter ruste gegaan ir de vaste
zekerheid, dat de zijnen wegens zijne deelneming, eontributien
en ondersteuning van dat hoog, zeer hoog opgevoerde en ver-
hever hulp en waarborg-pensioenfonds, niet brocdeloos zouden
zijn; de tranen der nagelaten ongelnkkigeu besproeijen de
rekening en verantwoording in het Recneil.
Meer dan wenschelijk ware het, dat nu door alle ambtena
ren die na 1 April 1S36 zijn aangesteld de handen ineen wer
den geslagen ter bereiking van het doel om aan hnnne wedu
wen en weezen eenig pensioen verzekerd te zien, om voor den
aller smarteüjksten toestand, dien der broodeloosheid, gewaar
borgd te zijn. Dankbaar zal elk ambtenaar, van weikeu ran"
ook zich daarvoor eene groote opoffering getroosten, en zal er
kentelijk zijn aan het bestuur, dat bij naauwgezette eerlijke piigts-
betraehtmg, de toekomst van weduwen en weezen verheldert
en bemoedigend is voor allen hetzij predikanten, betzij burger'
lijke ambtenaren de gedachte, dat hunne weduwen en weezee,
niet aan broodsgebrek eu kommer ziju prijs gegeven et tot
den bedelstaf gebragt.
