Buiten lam).
Binnenland.
Gemengde Berigten.
Ingezonden.
HET GYMNASIUM.
Vergadering van den Gemeenteraad.
de toning speelt een geraarlijt spel, vooral onder de tegen
woordige omstandigheden, daar Pruisen zich aan Rusland vast
klemt, dat de handen vol heeft um zich zelf te helpen.
Griekenland heeft nog altijd geen koning; de beslissing zal
weldra volgen, naar men verzekert. En dit is dringend noo-
dig, want onrust en verwarring heerschen in het verdeelde rijk.
Parijs, 30 Md. IX *arji.luire van de MouUüembert aan
de kiezers luidt aldus: „Ik vraag: min Ier belastingen en meer
vrijhei« 1minder militiepligtigen en betere controle; minder
arbitraire handelingen en meer verantwoordelijkheid; minder
polieie en meer disci.=sie. Mijn geheele programma is vervat
in drie woorden, weike zaken uitdrukken even noodig voor
het land als voordeelig voor de regering; Vrede, spaarzaam
heid en vrijheid."
In de circulaire, den 2Sn dezer door graaf de Persigoy
aan de prefecten gezonden, wordt ge/egd: vuur (ie eerste maai,
sedert het ontstaan van het keizerrijk, durven de pirtijen, die
de instellingen, welke de Frauseheu zich zeiven hebben gegeven,
vijandig zijn, de iostdlikga voor liet algemeen stemregt aan
vallen. D r zij niet kunnen ontkeuueti, dat er sedert tien
jaren groote dingen gebeurd zijn, vallen zij de financiële maatre
gelen aan, waardoor die zaken zijn tot stand gebragt. Het
land zal zich echter niet laten bedriegen.
Weenen, 2s Mei. Van eene goed ingelichte zijde wordt
thans gemeld, dat onze regering zich, ra langdurig*» •r/.eliiig,
eindelijk heeft ingesloten bij de westersehe mogendheden,
wat de poolsche aangelegenheden betreft. In de nieuwe Jepe-
ehe, aan prins Metteriiich gezonden, wordt gezegd, dat de
regering her, nopens de geheele kwestie, in beginsel met die
iüugcijv.i.v-..»ecas ?s. P; Tgcüag der ondergeschikte punten
zal geschieden door de gezamenlijke onder;eekenaars der Wee-
uer verdragen. De oostenrijksche regering is zelfs niet afkee-
rig van eeue ver.lere ontwikkeling der bekende, door haar
gestelde punten en zal me Jew erken tot verkrijging van den
wapenstilstand.
Berlijn, 30 Mei. De laatste Kantelingen van het pruisi-
sche ministerie, of beter ge/egd, des kouiugs, hebben overal,
waar men constitutionele begin-f-h u huldigt, een allerougimstig-
steu indruk gemaakt, Zelfs dtutsche dagbladen laten zich over
de sluiting der kamers uit in bewoordingen, die geen pruisisch
dagblad wagen zou over te nemen. Men voorspelt aan Prui
sen dezelfde rampen, welke het absolutismus van de ergsten der
Bourbons over Frankrijk en Spanje gebragt heeft. Verlamd en
verminkt, zal her. in weerwil van zijne militaire organisatie,
het laatste overschot van aanzien verliezen, dat het nog in het
buitenland bezat, en inwendig in strijd met den geest des tijds
in zijne ontwikkeling belemmerd worden.
Gouda, 3 Juuij. Naar wij vernemen, bestaat bij de af-
deeling Gouda en Omstreken der maatschappij van landbouw,
het voornemen om, op de T"i de laatste helft der m and Au
gustus te houden tentoonstelling van Jiund- en Wol vee, uit te
loven de volgende prijzen
A. Melkvee.
1Voor de beste Melkkoe le prijs/25, 2e p./10,3e p. Getuigschr.
2. Melkschot le p 25, 2e p./10, 3e p. id.
3. nun Melkvaars le p. 15, 2e p.ƒ5, 3e p. id.
4. huh Kulfdragende Koe van 48 jaar le p. f 25, 2e
p. 10, 3e p. Getuigschr.
B. Aanfokvee.
5. Voor de tvee beste, iu aile hoedanigheden meest uitmun
tende Guis'e Vaarzen le p. ƒ25, 2e p. ƒ10, 3e p G.
6. Voor de 2 beste Pink-Kuiskalver. lep^20,2ep^ 10,3ep.id.
den besten Rijst ier, oud 2 jaren I ep^ 25,2ep 10, 3e p. id.
n rr v tt //I jaar le p.f 20, 2e p ƒ5.
de 3 beste Kuiskalveren le p. 20, 2e p. 10, 3e p. G.
het beste Stierkalf le p12, 2e p. 5, 3e p. G.
de 3 beste Ooischapeu niet lammeren le p. 10, 2e p. 8,
3e p. 0, 4e p. 4.
12. Voor het Ooi met de meeste lammeren le p. 5, 2e p. G.
13. n den besten Springrim le p^ 10, 2e p. 5.
C. Pluimgedierte.
14. Voor de beste toom Kippen van één haan en minstens 6
hennen le p.f 5, 2e p. G.
15. Voor de beate toom Kalkoenen van één haan ea minstens
4 henupu le p. 5, 2e p. G.
15. Voor de beste toom Ganzen van één gent en minstens 4
ganzeu ie p. 5, 2e p. G
17. Voor de beste toom Eenden van één woerd en minileus
6 renden le p. f 5, 2e p. G.
8.
9.
10.
11.
18. Voor de 4 schoonste paren Duiven le p. 5, 2e p. G.
19. ,r fraaiste verzameling vreemd Gevogelte, ter op
luistering van de tentoonstelling le .ƒ10, 2e p G.
De leden en voorstanders zullen uitgeuoodigd worden om
in te teekenen voor de prijzen, 'lie zij genegen zijn voor
hunne rekeuiug uit te loven, en het bedrag te stellen ter
I dienste der commissie, om verscheidenheid in de ui loving der
prijzen te verzekeren. De namen der uitbvers zullen op de
j programmata vermeid worden.
Door de commissie uit het provinciaal geregtshof in Zuid-
Folland is, na voldoend exameu als candid.uit-notaris o. a.
toegelaten op 29 mei de beer mr. J. Fortuyu Droogleever.
Men verneemt, dat ia eene te Rotterdam gehou len ver
gadering der oprigters van de rotterdamsche bank, meer dan
voldoende door hen is ingeschreven voor het bedrag van vier
millioen gulden (in ue uitgifte der eerste serie vau vier mii-
lioen), hetwelk zij voor zich hadden gereserveerd. Voor de
publieke inschrijving blijft dus alleen over het aanvankelijk
daarvoor vastgestelde moutant van een millioen gulden.
De burgemeester van Groningen heeft in den gemeen
teraad eene voordragt ingediend omtient het gebruik van
petroleum en gasolie, waarin de volgende bijzonderheden voor
komen: Het toenemende gebruik dezer oliën en de verorde
ningen elders gemaakt, om het gevaar daarvan te voorkomen,
heM't den burgemeester bewogen inlichtingen te vragen van
de pl. geneeskundige commissie. Die inlichtingen zijn hem
verstrekt in een uitvoerig rapport, dat hij aan den raad over
legt, en waaruit blijken zal, dat er onder de in den handel
voorkomende soorten van petroleum, photogène, gasolie enz.
zeer ontvlambare soorten voorkomen; dat andere soorten ech
ter weinig ontvlambaar zijn en de onderzochte petroleum o. a.
eerst bij eene hitte van 185° Fahr. ontbrandde; dat de meest
ontvlambare oliën het minst lichtgevende en het duurst in
prijs '/ijn; dat alzoo de minst gevaarlijke soorten het meest
worden verkocht en het gevaar voor de algemeene veiligheid
Jus niet zoo groot kan zijn als wel een9 wordt beweerd. Met
het oog hierop is de burgemeester tot het besluit gekomen,
geen voorstel te doen om iets te verordenen, waardoor de
vrijheid van handel zou worden belemmerd en de zorg voor
de veiligheid over te laten aan de bijzondere zorg der parti
culieren, die in dezen hun eigen belang zullen weten te be
hartigen.
'S Gravenhage, 30 Mei. In de zitting der tweede
kamer van lieden zijn de algemeene beraadslagingen over de
begrooting voor het depart, van koloniën, en die over para
graaf 1 (koloniale politiek) gesloten, nadat de minister van
koloniën de sprekers van vorige dagen en heden had beant
woord, en de minister van biunenl. zaken de door den heer
Groen van Prinsterer besproken politieke kwestien had bestre
den. Maandag voortzetting over de verdere afzonderlijke deeien
van het koloniaal beleid.
Rotterdam, 29 Mei. Heden werden ruim 100 mudden
nieuwe aardappelen, uit 'iet 4\ est land komende, van hier naar
Engeland verscheept. Naar de berigten uit het Westland, laat
zich het gewas zeer gunstig aanzien en wordt de kwaliteit
oer nu verscheepte aardappelen geroemd. Kruisbessen eu me
loenen worden reeds geregeld uitgevoerd en de handel iu der
gelijke artikelen sch^at zich hoe langer hoe meer uit te breiden.
Dordrecht, Sü Mei. Heden werd hier onder voorzitting
vai^ den lieer J. P. Goedhart de 2le irewesteliike veroudering
in Zuid—Holland van het nederl. onderwijzers—genootschap ge
houden. 11 afdeelingen waren vertegenwoordigd. De school
opzieners P. Romeyn en Gille Heringa van Goriuehein en
Schiedam vereerden de vergadering met huune tegenwoordig
heid. Ook de heer Xej/cr, burgemeester van Zevenhuizen
toonde door het bijwonen der vergadering zijne belangstelling
in het onderwijs, en herhaaldelijk werd de wensch geuit, dat
Zhd. voorbeeld een volgend jaar door velen zijner ambtgenoo-
ten m de/e provincie mugt gevolgd worden. Uit de verslagen
der afdeelingen bleek, dat meer eu meer het doel van het lied.
onderw. genootschap wordt gewaardeerd en dc belangstelling
ia het genootschap in deze provincie meer en meer toeneemt;
6 nieuwe ahieelingen, eeae vermeerdering van 47 leden, 10
voorstanders en 1 honorair lid strekken ook daarvan ten bewijze.
Uit h*t verslag omtrent de vroeger uitgeschreven prijsvraag
tot het verkrijgen van eenen leiddraad voor hulponderwijzers eu
kw eekelingen, bleek dat twee antwoorden waren ingekomen.
as het eene volgens het algemeen gevoelen der beoordeelaars
in geen op/igt de bekrooning waardig, het tweede mogt de
goedkeuring van vier der beoordeelaars wegdragen, en de ver-
gai.ermg besloot dit dan ook te bekroonen. Bi] het openen
van hei naambriefje bleek bekroond te zijn de af<! ing Slie-
drecht eu omstreken vau het ued. onderw. genootschap. Zoo
spoedig doenlijk zil het bekroonde werkje iu den handel ver
krijgbaar zijii. Zierikzee werd als plaats van bijenkomst voor
de voigende algemeene vergadering gekozen.
Als afgevaardigden voor de algem. vergadering te Amers
foort werden gekozen de heeren Goedhart en Hurreboraée. Na
langdurige disenssien over de schoolpligtigheid werd met al
gemeen goedvinden bedoten den afgevaar Tigden omtrent dit punt
geen bepaalden last op te dragen, dair men algemeen van ge
voelen was, dat de tijd voor eeue bepiahle regeling nog niet
was gekomen, doch discussie omtrent die zaak niet anders dun
hoogst nutiig kou zijn. Eene kernachtige redevoering van dr. P,
Romeijn, ten onderwerp hebbende: de meerdere of mindere waar
heidsliefde, die in de groote maatschappij gevonden wordt op
het gebied van kunst en wetenschap, sloot die werkzaamheden.
Na den afloop der vergadering vereenigde zich de afgevaar
digdJen en vele leden aan eeuen eenvoudigen maaltijd, waar gulle
vrolijkheid en scherts dt meer ernstige bezigheden van den
morgen aangenaam afwisselden. Hoogst ingenomen met den
doorgebragten dag scheidde men, de beste wenschen koesterende
voor het bestuur der gewestelijke vereeniging, dat ook de
zen dag zoo herhaaldelijk getoond had, die vergadering voor
alle deelnemers zoo aangenaam mogelijk te willen maken.
Woerden, 2 Juuij. In de gisteren alhier gehoudene
vergadering van de pl. commissie voor 1813 enz., is besloten,
alvorens tot inzameling van bijdragen over te gaan, aan de
hoofdcommissie kenni3 te geven, dat men eerst de bestemming
der gelden wensebte te weten.
Oud6Wat0r, 31 Mei. H' 'en werd de lang gekoesterde
wensch der Hervormde gemeente vervuld. De beroepene lecraar
Kruijff, van Koudekerke in Zeeland alhier overgekomen, werd
des morgens door den oudsten predikant G. Steenhoff, naar
aanleiding van de woorden van Paulus (Rom. I, vs. 16, 17
en 18) in de gemeente ingeleid. Des namiddags aanvaardde
de bevestigde zijn dienstwerk met de wroorden van Paulus
(Ephes. 3 vs. 1619. Eene groote menigte woonde deze
plegtigheid bij.
Prins Lurien Murat heeft nog eens 75,000 brieven op Sicilië verspreid
om zijne regten op den troon in geheugen te houden. Te Enschede
zullen in den loop vau dit jaar niet alleen de afgebrande fabrieken her
bouwd, maar ook haar getal met 3 of 4 vermeerderd worden. liet
stadje Bensen in Bohemen js bijna geheel verbrand. Slechts zes \au de
260 huizen bleven gespaard. Men rekent dat de staatsschuld der nnie
thans 2460 millioen gulden bedraagt. In Egypte heeft te Beuha aaii
den spoorwig uaar Dainiettc een verschrikkelijke brand gewoed, waarbij
250 nienschen zijn omgekomen. Zes houderd engelsche landverhuizers
ziju naar N. Zeeland vertrokken De zieke paarden in Frankrijk zullen
homoeopathisch behandeld worden. Olmutz ziju 1200 geïnterneerde
poolsche opstandelingen b.jcen. De honu-ntentoonstelling tc Londen
werd op eenen dag door 30,000 persouen tegeu t-u shilling entree bezocht.
De gevangen-straf der protestanten to Malaga is, eveu als die te Gre
nada, in verbanning veranderd. Zij zullen naar Frankrijk gezonden worden.
Meu berekent, dat Rome iu dertien jaren, van 184961 gekost heeft
meer dan 168 millioen francs. lu de maand augustus w il men te 's Gra
venhage een groot concert geven in de ridderzaal op het binnenhof. -
Te Roermond kost het gns voor de cellulaire gevangenis 18 c. de vier
kante el; de jaarlijksche uitgave bedraagt 13 a 1500. De koningin
van Spanje heeft a in nest c verleend aan de bewerkers der onlusten op
St. Domingo. Te Athene is weder oproer geweest en in de provinciën
is het onrustig. Bij de pruisischc afgevaardigden zijn gedurende de nu
gesloten zitting ingekomen 318 adressen van adhesie met 350,222 hand-
teekeuingeu. Te Mauheira zijn op het vcertieude congres 2000 onder
wijzers vcreenigd geweest. Te Harlingen bestaat geen ziekeuhuis.
Er loopen zeer ongunstige berigten van de Frauschen voor Puebla. Een
duellist te Leydeu is veroordeeld tot eene maand cellulaire gevangenis
straf. De diplomatieke betrekkingen tusschen Engeland en Brazilië zijn
afgebroken. De Waterloo, met eene lading zout van Sumanap naar
Tjilatjap bestemd, is ter hoogte van het eiland Soemba verongelukt, waarbij
18 Javanen het leven verloren. Het departement Alkmaar der maat
schappij tot Nut van 't Algemeen doet een voorstel ter voorbereiding der
alschaüing van de doodstraf. Iu het jaar 1862 ziju in Engeland, ischot-
land en lerlaud verzonden ruim 600 millioeu brieven.
liet onderwijs van 2200 kinderen in uitmuntende school
lokalen, met voldoend personeel, kostte volgens het gemeente
verslag, bijna 8.600, en dit geld is voorzeker niet onnut
besteed, maar strekt ten zegen der bevolking.
Het onderwijs van 33 leerlingen op het gymnasium, mede
na aftrek der baten, kostte aan de gemeente 4.000 ongeveer,
zoodat iedere leerling der gemeente meer dan f 100 koste.
De beoordeeling van het gymnasium is thans minder meer
noodig; dit vonnis is reeds lang niet alleen over dit, maar
over ai die inrigtiugen uitgesproken, en de wet op het mid
delbaar onderwijs zal die inrigtingeu spoedig doen begraven.
Hier is het evenwel de vraagmoeten de belastingen der
burgers nog langer voor een gedeelte dienen om slechts en
kelen eenig gebrekkig onderwijs te verschaffen? Zijn in april
niet reeds leerlingen van het gymnasium naar eene bijzondere
mrigting overgegaan, en zouden er dit jaar wel 20 leerlingen
overblijven r
Moet die toestand blijven voortduren tot de oprigting der
burgerschool, of zoude het geen zaak zijn, het 'gymnasium, zoo
spoedig mogelijk op te heffen en de oude latijnsche school te
herstellen. De leerlingen, die geen gebruik maken van het on
derwijs in de oude talen, konden dan op eene bijzondere in-
rigting hunne vorming voltooijen, en de klassieke stu<ii°n zouden
daarbij voorzeker w;nnen, vooral indien een leeraar in de
wiskunde benoemd werd, om drie of viermaal per week les
te geven.
De bezuiniging voor de gemeente zoude vrij belangrijk zijn.
De tractementen van rector en conrector op 1609 en 1200,
en dat van den lector in de wiskunde op 600 sit .lende,
zoude men met 1000 van de gemeente bij te dragen, de in-
rigting kunnen staande houden, daar men het mineraal wei
op 1000 a 1200 zoude kunuen stellen.
Bovendien had men voor 10 a 12 leerlingen zulk een kost
baar gebouw niet noodig, wat oc.fc geene geringe bezuiniging
zoude zijn; en wat het voorna?? azste is, het onderwijs zoude
zeker beter zijn. G.
Zitting van Ding&dag 2 Junij.
Afwezig de lih. Westerbaan, Reutinger, van Bovene en Herman de
Groot. Na goedkeuring der notulen wordt onmiddellijk overgegaan tot
de voortzetting der beraadslaging over de verordening op bet braadwezen
en wel over art. 12, waarover de hh. Prince, Kist, Kemper, Fortuijn
Droogleever en de Grave bet woord voeren-, terwijl wordt voorgesteld $2
te doen vervallen, spreken nog de hh. v. Gennep, Kist en Priuee, welke
laatste voorstelt de beide eerste paragraphen te doen vervallen, terwijl de
heer Kemper voorstelt het art. paragraafswijze in stemming te brengen,
hetwelk wordt aangenomen, met dat gevolg, dat 1 met eene geringe
wijziging van redactie met 7 tegen 4 st. wordt aangenomen (tegen de
bh. Braggaar, Priuee, Buchner en Remy); 2 met 7 tegen 4 st. ver-
worpeu (voor de hli. v. Gennep, Kemper, fortuijn Droogleever en de voorz.}
3 met alg. st. wordt aangeuomeu. Over alin. 4 ontstaat eeue discus
sie tusschen de hh. Kist, Fortuijn Dioogleever, Prinee, v. Gennep en
Romy en wordt deze teu slotte met 6 tegen 5 st. verworpen (voor do
hh. Braggaar, Prince, Kemper, Fortuijn Droogleever en de Grave).
Ten slotte wordt het alsnu gewijzigd art. iu stemming gebragt en aan-
gtnomeu met 6 tegen 5 stemmen (tegen de hh. Braggaar, Princet Buch
ner, Remy ra Kist.
Bij bet behandelen van art. 13 stelt de hr. de Grave eene gpwijrigd»
redactie voor eu de br. Priuee om bet geheele art. te doec vervallen,
waai over de hh. Buchner, Kist, Kemper en v. Gennep gedachten wis-
seleu, eu welk voorstel in omvraag gebragt, met 7 tegen 4 st. wordt
aangenomen (tegen de hh. Kcraper, Fortuijn Droogleever, de Grave en
de \oorz.).
Al»nu komt in disenssie art. 14, waarin de br. Kist eene verandering
en de heer Pnnce het weglaten van het laatste gedeelte voorstelt, waarna
dt br. v. Gennep nog het woord voert en het voorstel van den hr.
Prince met 6 tegen 5 st. wordt aangeuomeu c,te*ren de bh. v. Gennep,
kempcr, Fortuijn Droogleever, de Grave en de Voorzitter); hierna wordt
het aldus gewijzigd art. met alg. stemmen aangenomen.
De behandeling van art. 15 geeft tot langdurige en herhaalde debatten tus
schen de hh. Kist, van Geunep, Viruly, Kemper, den Voorzitter, Pnnce,
Buchner en Fortuijn Droogleever aanleiding: de heer Kist stelt een
amendement voor, hetwelk echter niet oudersteuud wordt, waarop de heer
Viruly eeue wijziging vau redactie voorstelt, welke aangenomen wordt, als
mede het geheele alsnu gewijzigd art. met alg. stemmen op ééne na, zijnde
de heer Kist.
Bij de beraadslaging ever art. 16 stelt de heer Kist een amendement
voor ter geheele verandering van de redactie van hetzelve, welk voorstel
met alg. stemmen wordt aangenomen.
Art. 17 geeft aanleiding tot eene gedachten wisseling tnsschcn de hh.
Prince, Buchner, van Gennep en Remij, ea wordt met eene geringe wij
ziging met alg. stemmen aangenomen.
Alsnu wordt bij de behandeling van art. 18 door de hh. Prince, van
Gennep, de Grave, de Voorzitter, Viruly en Fortuijn Droogleever Let woord
gevoerd, en stelt de heer Viruly voor het art. te doen vervallen, hetwelk
ondersteund zijnde door de hh. Buchner en Remy, nog tot discussie van
de hh. Kemper en Kist aanleiding geeft, waarna bet voorstel van den hr.
Viruly gewijzigd wordt, namelijk om het le lid te doen vervallen en eene
ni°uwe redact te voor de 2 aan te nemen; het eerste gedeelte van net
voorstel wordt met 7 tegen 4 st. en het 2e met alg. st. aangenomen
(tegen de hh. v. Gennep, keraper, Fortuijn Droogleever en de voorz.).
De beraadslaging over art. 19 aangevangen zijnde, worden de discussie»
daarover gevoerd door de hb. Kist, Viruly, Prince, Buchner en Keraper,
en stelt de voorz. voor dit art. te doen vervallen, waartoe met 6 tegen
st. wordt besloten (tegen de hh Braggaar. Kemper, Fortuijn Droogleever,
de Grave eu de voorz.
Art 20 geeft tot geene bijzondere beschouwingen aanleiding; echter wordt
eene kleine verandering van redactie voorgesteld, waarover de hh v. Gennep,
de Grave en Reuiy spreken; daarna wordt het art met eenparige st. goed
gekeurd.
Art. 21 geeft daarentegen aanleiding tot langdurige debatten, waaraan
deelnemen de hh. Buchner, de voorzitter, Fortuijn Droogleever, Viruly,
Priuee eu Kist het voorstel om het geheel art. te doen vervallen wordt
met 6 tegen 5 stemmen verworpen (voor de verwerping de hh. Braggaar,
Viruly, Priuee, Buchner en Remy); als nu stelt de hr Virnlv voor ds^
bepalingen sub lit. a te doen vervallen, waartoe met 11 tegen 2 t. be
sloten wordt (tegen de Keraper en de voorz.); nadat voor de bepalingen
b eene gewijzigde redactie war voorgesteld, worden deze met 7 tegen 4 st.
aangeuomeu (tegeu de hh. Viruly, Prince, Buchner en Remy); en nadat
omtrent die onder litt. c door deu hr. Buchner was voorgesteld, dia ook
te doen vervallen, eu hierop door den hr. v. Gennep was gerepliceerd, is
dat voorstel met 6 tegen 5 st. verworpen (voor de hh. Braggaar, Viralj.
Prince, Buchner eu Remy) en das het gewijzigd art. aangenomen.
Wegens het ver gevorderde unr wordt de vergadering gesloten.
