Ingezonden.
(ï«iipirBërjgte».
Burgerlijke Stand.
'S Gravenhage, 5 Dec. In de zitting van de tweede
tamer van lieden was aan de orde het hoofdstuk nationale
schuld der staatsbegrooting. Over een amendement van den
heer van Bosse om, behalve ue voorgestelde som, nog 5 mil-
Jioeii voor amortisatie te bestemmen, hebben de stemmen ge
staakt. Maandag zal eene besiissing genomen worden. De
minister van financien heeft medegedeeld dat er eene billijke
overeenkomst was gesloten met de tegenwoordige gebruikers
van de St. Agatha-goederen, die spoedig aan de kamers ter
bekrachtiging zal worden ingediend.
7 Dec. In de heden gebonden zitting van de tweede
kamer der staten-generaai is het amendement van den heer van
Bosse, strekkende om in plaats van 6l/'e>y 11 Va millioen voor
amortisatie te bestemmen, aangenomen met 32 tegen 28 stem
men. Het hoofdstuk A der staatsbegrooting (nationale schuld)
is daarna met algemeene steramen en het hoofdstuk VII
(departement van financiën) met 47 tegen 13 stemmen aange
nomen. De discussie over hoofdstuk VIII (departement van
oorlog) is aaugevangen.
8 Dec. In de bijeenkomst van de tweede kamer van
hede** zijn met «algemeene stemmen aangenomen, 1°. de voor-
dragt tot bekrachtiging eener overeenkomst met de rijnvaart-
commissie, betreffende de spoorwegbrug te Kuilenburg en 2°.
wets-ontwerpen nopens de begrooting van de landsdrukkerij
voor 1864; den arbeid der gevangenen; de verhooging van het
hoofdstuk van justitie voor 1862 en de begrooting voor het
burgerl. pensioen-fonds van IS64.
Vervolgens zijn de algemeene beraadslagingen ovtr de be
grooting van H. VIII, betreffende de kosten van het leger,
voortgezet en ten einde gebragt.
Aan
Ileeren Gasverbruikers
te GOUDA.
Mijne Heeren!
Wij zien ons in de onaangename noodzakelijkheid gebragt,
U kennis te geven, dat aan het door vele Gasverbruikers uit
gedrukt verlangen naar vermindering van den Gasprijs althans
voor het tegenwoordige niet kan worden voldaan. Vergunt ons,
U met een enkel woord daarvan de reden mede te deelen.
Daar bij ons de overtuiging vast staat, dat verlaging van den
prijs op den duur voor onze Maatschappij even wenschelijk is
als voor de Ingezetenen, hebben wij gedaan wat in ons ver
mogen was om daartoe te geraken. Ten gevolge der verbind-
tenissen, met onze geldschieters aangegaan, moesten wij eene
afdoende vermindering afhankelijk maken van de verlenging
onzer Concessie, en boden wij nu laatstelijk aan het Gemeente
bestuur aan, den prijs van het gas voor particulieren te stellen
op Vijftien centen, onder voorwaarde dat aan den tijd, die onze
concessie nog te loopen had, vijftien jaren zouden worden toe
gevoegd Het zal overbodig zijn U te doen opmerken, dat
aldus een prijs zou worden verkregen, zóó laag, als waariu
zelfs velt groote steden van ons land zich niet mogen verheu
gen. Het Gemeentebestuur nam met die prijsbepaling voorloo-
pig genoegen, maar verbond aan de verlenging der concessie
verscheidene voor ons bezwarende bepalingen, waaronder voor
namelijk deze twee:
1°. Dat de Concessie vervalt, wanneer een ander doelmatiger en
goedkooper middel van verlichting mogt worden uitgevonden
en daarmede eene Stad van gelijke of meerdere bevolking dan
Gouda ged"rende een Jaar zijn verlichten
-2°. Dat wij den prjs van het gas zouden moeten verminderen
zoodra het in eene Gemeente van gelijke of mindere bevol
king dan Gouda voor een lageren prijs werd geleverd.
Hoe drukkend deze bijvoegingen voor ons ook waren, wij
besloten aan den tisch van het Gemeentebestuur toe te geven,
alleen onder deze twee reserven:
1°. „Dat b j de invoering van een beter middel van Verlichting
aan ons niet de bevoegdheid zou worden ontnomenaar.
particulieren gas te blijven leveren"over welk punt wij
echter bij verduidelijking der hiertoe betrekkelijke bepa
ling bereid zijn heen te stappen.
2°. „Dat in plaats tan ééne gemeente zouden worden gesteld
„vier gemeenten buiten Limburggeexpluiteerd door Con
cessionarissen en niet voor eigen rekening"
Wij meenden de verpligting niet te kunnen op ons nemen
om de prij-bepaling van den eersten den besten onkundigen of
onvoorzigtigen Gasondernemer na te volgen, maar toonden ons
bereid de Guudsche Gasverbruikers in dien allergunstigste!! toe
stand te plaatsen, dat er nimmer meer dan drie plaatsen (buiten
Limburg, waar kolenmijnen zijn) van gelijke of mindere grootte
goedkooper gas konden branden, zonder dat Gouda in dat voor-
regt deelde.
De Gemeenteraad heeft zich met deze door ons vooropstelde
wijzigingen niet kunnen vcreenigen, en zijn besluit gehandhaafd.
In dien stand der zaak is het ons nier mogelijk, de verlen
ging der Concessie te aanvaarden en de door ons «aangeboden
prijsvermindering in te voeren. Ieder onbevooroordeelde zal,
dunkt ons, moeten erkennen, dat wij de belangen van de deel
hebbers en de geldschieters onzer m&atach tppijniet afhankelijk
mogen stellen van een'* inval van dezen of genen, die lust
mogt gevoelen in een of ander onbeduidend plaatsje zijn gas
met verlies of althans zonder billijke winst te verkoopen, mis
schien wei met het verborgen doel om ons met schade te doen
werken, en daardoor tot verkoop onzer fabriek tegen senen
geringen prijs te bewegen.
Ofschoon wij overtuigd zijn, dat het besluit van den ge
meenteraad met de beste bedoelingen voor de belangen der
Ingezetenen is genomen, gelooven wij toch, dat dezen door de
aanneming van ons voorstel meer zouden zijn gebaat. Dan
waren de Verbruikers onmiddellijk in het genot getreden van
den buitengewoon lagen prijs van 15 Centen, met vooruitzigt
op nog verdere vermindering, en zou het Bestuur vrij zijn ge
weest, bij mogelijke uitvinding van een doelmatiger middel van
verlichting, onze verlichting, te doen ophouden en ze door die
betere te vervangen, terwijl Je goedkoope straatverlichting voor
neg 15 Jaren aan de Gemeente bleef verzekerd.
Nu daarentegen moeten de Gasverbruikers zich nog gedu
rende tien Jaren getroosten, in plaats van VijftienTwee en
Twintig en een halven Cent per kubieke Ei, dus Vijftig procent
meer, te betalen, en blijft het naar ons inzien altijd de vraag,
of na die tien Jaren geen bezwarender voorwaarden door an
deren zullen worden gesteld, dan de uiterst voord eeli ge, die nu
door ons zijn aangeboden.
W elk een belangrijk voordcel nu voor de particulieren ver
loren gaat, moge blijken uit de volgende berekening.
Een Gasverbruiker, die thans gemiddeld 300 ellen gas in
het jaar gebruikt, betaalt hiervoor tegen 221/* Cent "de Ei
f 67.50, of gedurende den loop van ons Contract (dat is 10
Jaren)675.
Volgens den prijs door ons aangeboden bij eene
verlenging, zouden de 300 El a 15 Cent bedragen
45.of in de tien Jaren450.
Geeft alzoo eene besparing van 225.
zonder berekening nog der renten.
"Wij hebben het van onzen pligt geacht, U met den loop
dien de zaak genomen heeft, bekend te maken, en vleijen ons,
dat de mislukking der gevoerde onderhandelingen door U niet
aan ons zal worden geweten.
Onze onderneming bij U aanbevelende, hebben wij de eer
met achting te zijn.
Het Bestuur der Maatschappij voor
Nieuwe Geoctrogeerde Gasbereiding.
December 1863.
Heden avond vereenigden zich alhier de lede;' van het Me
talen Kruis, eerste sectie, der afdeeliug „Gouda en Omstreken".
De plaats van vereeuiging was ais naar gewoonte, in het so
ciëteitsgebouw „Nu. en Vermaak". Ten 7 ure 15 ra. bij appel
nominaal, bleek het, dat er 33 leden tegenwoordig waren.
De president der afdeeling inr. J. L. A. de Grave opende
op kameraadschappe; „ke wijze de vergadering en schetste met
sierlijke woorden, onder een hartelijk welkom aan deze plaats,
de hooge belangstelling in, en ook het groote voorregt, dat nog
zoo vele leden hadden kunnen opkomen, bij het leven en de
gezondheid bewaard waren, en ziah nog lustig en krachtig ge
noeg gevoelden, om op nieuw met elkander in vriendschap te
herdenken de dagen van 1S30 en 1831.
Behalve de afdoening eeniger huishoudelijke aangelegenhe
den, waartoe behoorden; eene wijziging iu het regiement; bij
acclamatie herbenoeming van den geachten vice-president
J. Eortuijn Droogleever; de aanneming van vijf nieuwe leden
en het met groote meerderheid van stemmen benoemen tot lid
des bestuurs dezer afdeeling, den Lt. Kolonel bij het 4de reg.
infanterie L. E. Tiesselinck, in plaats van den Lt. Kolonel B.
H. Frackers, welke door verandering van woonplaats voor die
betrekking bedankt had, werd ook met algemeene stemmen door
de gansche vergadering tot eere-lid dezer Afdeeling benoemd,
ue binnen Gouda wonende Schout bij Na^ht, der Kon. Nederl.
Marine A. A. de Vries, ridder der beide lied. orden, enz.
Eene commissie des bestuurs, daartoe door den president be
noemd, begaf zich naar de woning van genoemden Schout bij
Nacht, en maakte ZHEG. bekend met den eenparigen wensch der
Afdeeling, daarin bestaande dat het ZHEG. behagen mogt, het
eere-lidmaatschap dezer Afdeeling wel te willen aannemen.
Onder de meest welwillende beantwoording, verklaarde de
heer de Vries, die benoeming niet alleen met genoegen te
aanvaarden, maar er zelfs hoogen prijs op te stellen.
De Commissie die ook in last had ZHEG. nog tot bijwoning
5cr vergade ing van heden avond uittenoodig^u, mogt zich ver
heugen, dat ook die uituoodiging minzaam werd aangenomen.
Omstreeks ten 8 ure werd de Schout bij Nacht aoor een lid
des Bestuurs in de zaal der bijeen komst binnen geleid, en ter
wijl alle aanwezigen» waren opgestaan, door den president als
tolk der gevoelens va» alle de leden dezer Afdeeling in sierlijke
woorden, hartelijk welkom geheeten en hartelijk dank gezegd
voor de aanneming van het Eere-Lidmaatschap, de president
bragt een en ander in verband, tot den hoogen rang die de
heer de Vries bekleedde, tot de kon. Ned. Marine die ook
zulk een belangrijk deel aan de dagen van 1830 en 1831 ge
nomen had, en tot de bijzondere en algemeene achting, waarin
de heer A A. de Vries en diens gezin, hier in Gouda mogt deelen.
In ronde welgemeende hartelijke zeemanstaal, bedankte de
heer de Vries, voor zijne benoeming en voor de ar.n hem ge-
rigte toespraak', bij hoopte, dat net alle- de leden, dier echt
nationale instelling nog toi in lengte van dagen mogt welgaan, en
hij beval zich in aller toegenegenheid, aandenken en vriendschap.
Her overig gedeelte van den avond, werd alleraangenaamst eti
vriendschappelijk doorgebragt, en op nieuw getuigde deze bij
eenkomst, dat dit feest even als altoos binnen Gouda, aange
naam en opgewekt herdacht werd door de vele herinneringen
aan de Jaren 1830 en 1831.
Gouda, 6 December 1863.
Het ingezonden stukje, geteekend V over de kamer en de
begrooting heeft mij aanleiding gegeven die kamerverslagen,
die ik anders nooit lees, ter leen te vragen, daar de lof aan onze
vertegenwoordigers gegeven, zoo dubbelzinnig was, dat ik er
het mijne niet van had, en nu wel eens zelf uit eigen oogen
wilde kijken. Gij moet weten mijnheer, toen wij die laatste
verkiezing hadden met al die briefjes en aanbevelingen, Leb ik
dien mijnheer Hoffman gestemd, uiet omdat ik hem kende,
maar eenvoudig omdat ij de oudste brieven had, en de andere,
die in uw courant werd aaubevolen, mij even onbekend was.
Ik stemde zoo als ve i n het deden, en heb er naderhand niet
meer over gedacht. Eerst deze week heb ik de zaak op mijn
manier onderzocht, en hoewel veel mij te hoog was, heb ik er
toch wel zoo wat van begrepen, en dit nu wil ik als gij mij
een plaatsje wilt afstaan aar mijne medekiezers vertellen, waar
van velen even als ik den man met de oudste papieren zulien
genomen hebben alleen omdat bij de oudste brieven had, of
omd >t eer buur of kennis maar bij het oude bleef, en hei vrij
wat gemakkelijker is een ander te haten denkon dan het zelf te
doen. Er wordt vrij wat gepraat dat heb ik.gemerkt, maar
of oi ze vertegenwoordigers naar den Haag gaan alleen om
te praten, dat geloof ik niet, en dit schijnt toch wel het geval te
zijn, w.nt toen een lid, de heer Groen twee dagen had laten
praten, zeidfe hij opregt dat dit alleen zijn doei was geweest.
Hij moest liever de heeren op een pijpje gevraagd hebben
in hun vrijen tijd, dan was de kostelijkt tijd niet verloren ge
weest. Dan doet mijn man beter, den naam van Hoffman vind
ik niet onder de praters en dat bevalt mij best in hem. Wei
nig zeggen en veel doen schijnt de leus te wezen.
Minister wezen, is geloof ik nooit een baantje, maar wel
het minst als het geld moet komen; ik kan niet zeggen dat
men zeer beleefd is. Hij is te onbekwaam, niet ervaren genoeg,
heeft de minister van buitenlandsche zaken herhaaldelijk moe
ten hooren; die dat zeiden, bewezen daardoor, zoo als ik het
begrijp, dat zij veel knapper waren en daarvan schenen zij dan
ook zoo overtuigd, dat zij niet eens de moeite waard reken
den, om hun zeggen te bew/"en, misschien ook hielden zij
den minister wel te dom om hun hoogwijze lessen te begrij
pen. Ik heb wel eens gehoord, die scheldt het ft ongelijk, en
gaat dit op, dan moet onze tegenwoordige regering gelijk heb
ben, want de ministers waren en bleven, zoo ver ik het zien
kon, altijd bedaard, en hunne bestrijders werden al heel gaauw
boos. Ik vatte het gaauw waarom die lui zoo boos waren,
zij kregen hun zin maar zeer zelden, want nU er gestemd werd,
kreeg de regering wat zij vraagde, en al het praten had niets
geholpen; dat is dan ook wel eens om boos te worden.
Maar ik neem al zoo veel plaats weg en ik zou nog zoo
veel te praten hebben. Laten daarom mijn medekiezers maar
eens zien, hoe hunne afgevaardigden zich houden. Misschien
stemmen zij hen wel weer als het eens noouig is, den een om
dat hij veel praat en den ander omdat hij trouw zwijgt tot
eer van het kiesdistrict Gouda, dat zulk een doorluchtig paar
ter vergadering zendt. Uw dienaar
NB. Mogt het eens voorkomen, dat de tijd van een dier
heeren om is, want van zelf zullen zij niet gaan loopen, wees
dan zoo goed mijnheer, om eens de een of ander voor afge
vaardigde aan de hand te doen. want het zou wel kunnen
wezen, dat enkele kiezers eens zouden willen veranderen. Ver
andering is wel altijd geen verbetering, maar tochevenwel
liefst iemand, dien wij kennen.
Bij de behandeling van de motie Green iu de tweede
kamer, hebben sommige leden verklaard, dat zij als het hoog
ste belang van den staat beschouwen, dat de onderwijs-wet
goed en eerlijk worde uitgevoerd en dat het o.igeloof op de
scholen verder geen wortel schiete. De goede en eerlijke uit
voering van de onderwijs-wet bestaat ook naar hunne denkwijze
in Ue- handhaven van de volkomene neutraliteit der openbare
scholen. Eenigzins laadselachticr Minkt dan de bijvoeging, dat
men heeft toe 'e zien, dat L.^geloof geene wortelen schiete.
W ij zien daartegen geen ander middel dan bevordering van
geloof, maar begrijpen niet hoe dit op de gemengde school,
die volstrekt geene godsdienst-schooi wezen mag, k«:n geschie
den. Zou het uit zulke redeneringen als de heer Groen
en anderen hebben gevoerd, niet duidelijk blijken, dat men
gaarne tot de godsdienst-schooi komen zo», indien uien haar
tot secten-schooi ri.vKm kon; dat men tot de grootste incon
sequentie» komt, omdat men zegt, niet te willen wat men ei-
geutiijk wei wil; eu dat meu, nu men de school niet tot sec
ten-schooi maken kan, de school, die men zegt te willen, als
eene Kweekplaats van ongeloof voorstelt. Het schijni wei, dat
de vrees voor het eene x. waad thans gebragt heeft tot het
oudervinden van een ander. Wij meeuen echter, dat de natie
in dit opzigt gerust kan zijn, daar het ongeloof veel meer
voedsel vindt in den afkeer van de uitersten eener geloovige
rigiuig, dan ;n het ontwikkelend onderwijs, dat in de zooge
naamde ongeloovige schooi gegeven wordt. Goe*s. Ct.
In Engeland waarschuwt uien het publiek ernstig tegen speculation
iu de oude grieksche staatsschuld. Te Wittenberg zal eerstdaags een
galvanisch verguld standbeeld van Mi'anchthou opgengt worden. De
Frauschen deuken aan eene alliantie met Rusland. Te Zaandam is ceu
j pelmolen verbrand. De koning van Zweden ia door eene ongesteldheid in de
keel aangetast. Telluizm bij .Naaiden /e.i inde lnatsUu storm vier p
sonen niet twee schuiten verongelukt. In lui stati c jihed-i zijn twaalf
huizen door brand vernield. In Nov zijn 33 sein pen ruct "una ?»0<>
landverhuizers uit Liverpool naar dc Yi-r. Sivan N. A. vertrokken.
In Pruisen is het gebruik vi Crinolines op het tooueel verboden.
Sedert 16 Januarij, bet begin uev onlusten zijn te Warschau t'»U sluip
moorden gepleegd en is d- bevolking met 15.000 zielen veiniiu.lerd.
Te Frankfort beijvert men zich om het bond*«rar ïzo. a los t v dtu.
In Zwitserland is men algemeen voor Frederik cl. hertog van Owijk-
Holstein. Men denkt weder aan de kandidatuur van Don Scbastiaan
van Spanje voor den inexicaanschcn tioon. De historische arciiiven
van het departement van oorlog in Frankrijk. oOüO portefeuille» eu
5000 boekdeelen, zullen in een gebouw vereen cd en voor ht publitk
toegankelijk gesteld worden. M o wil in Y co een Credit Mobibei
stichten. ln Sleeswijk-Ilolsteiu wil men Jl. betaling d i de s Iu be
lastingen weigeren. De ltaliaansom. stoomboot F'uvio Gmja t'i di
franse he Mozambique in den grond gevaren. De rp.i.tusch- In.
met het huig Rothschild eene lecniug gesloten van L0(J in.... n :i
De deeusche staatsraad heeft besloten elke bezetting IC.'.-: al-,
een casus belli te beschouwen. De Fn.uschen deuken er aan om Co
chin—China, behalve SaigoD, te ontruimen c.i de troep- naar M< te
zenden als aas voor gele koorts en guerillas. In julij 1M;: te
Leeuwarden eene tentoonstelling van frieschc nijverheid en knrstvlrr
houden worden. In drie russisehe gouvernementen hebb-.-n op u i
bewegingen der boeren plaats gehad lipt fransche tekort van nage
noeg 1000 millioen fres. wordt vrij algemeeu beschouwd als ten waai borg
van het behoud des vredes. Als men het waagt iu Mexico teg. i h
keizerrijk te stemmen gaat men achter de tralies. Niet slechts u
heel ons land, maar ook in Engeland beeft de laatste s'orm verbazend
veel en velerlei schade aangerigt. De nationale bank te Turijn heeft
5 dec. haar disconto tot op 9 pCt. verhoogd. Dc japansch' puns but-
suma beweert dat hij den Eugelschcn groote verliezen heelt to- gebragt.
Men verwacht de bonds-execut'e in Ilolstein op d-n 10 dt - Ju
de nabijheid van Glasgow is eene buskruid-fabriek door den bliksim ge
troffen 'n de lucht gevlogen, waarbij zeven werklieden omkwamen en vele
andere gekwetst werden. De Munchener burgers hebbeu hun ke .ug
Max uit Rome opoutboden. Engeland wil congres houden over bleca-
wijk-IIolstein, maar nu wil Frankrijk niet. Op Texel en M i land
hebben in den laat sten storm, voor zoover men weet 17 of IS strandingen
plaats gehad. Een regement fransche mariniers dat 14"() man sterk
te Tampico aankwam, telt tbans nog slechts 270 man. Te Rijssel heeft
zich een effecten-makelaar met een millioen uit de voeten gemaakt.
In Venezuela is de vrede eindelijk hersteld en bet gezag v. u den gene
raal Falcon in de geheele republiek erkend. Te Venetië houdt m: n
in al de kerken godsdienstoefeningen, predikatiën en processieu om den toorn
des hemels af te wenden wegens de uitgave van het boek van Renan,
en hpt volk stroomt naar de w inkels om het boek te koopeu.
De deenscne koning heeft het patent van 30 maart ingetrokken. De
pruisische afgevaardigde Jacoby is aangeklaagd vaa majesteitschennis door
hem gepleegd in zijne toespraak aan de kiezers. Tusscb n Brest en
de golf van Gascogne zijn in dnn storm van 13 tot 15 Nov. 107u vaar
tuigen vergaan. U't de Vereenigde Staten gaan veel vrijwilligers naar Juarez.
GOUDA.
Geboben: 4 Dec. Cornelis, ouders L. Broere ea A. de Bruijn
Maria Magdalena, ouders J. Mulder en L. van Ëcrgen. Pieteruella,
ouders G. Manschot en J Bonter. 5. Pietef, ouders P. Verbart en
H. van Houten. 6. Gijsbert, ouders A. F. J. van Soest en A. Boere.
Sara Cornelia, ouders D. van der List en J. van Hertum.
OvebledeN: 4 Dec. A. Rijaiiolt, 11 m. W. Schouten, wed. van R.
Verhoeff, 67 j. S. A. Rozenstraten, 4 w. C. W. E. A. Rom, 4 m.
5. E. van Eijk, 2 j. 5 m. C. de Jong, 41 u. D. Stolwijk, 2 j.
6. J. A. Boot, 11 w. J. van Dijk, 5 m.
