9 1SS4. Donderdag, 21 April. KIESVEREENIGINGEN. ngen a YSSEL. taris6'P2?rJT, om Contant SUM, ed. kan, bij OEN, endeweg D. 31. e, enz. KENNISGEVING. BRI1KMAN. een een en Gasthuizen, ITERS, Jz. Secret. den gpsteldeii candidaat door eenige al- geachte kiezers uit verschillende gemeenten Zonder j eens raadsleden 1864, des roor- :le Boiwjiaxs- iVOUT R1JK- 1864, mede des de Bouwmans- Heer FRANS 21; PINKEN, IPAARD, oebehooren RRIJ, en voorts ELKGEREED- rende goederen. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOUDA brengen ter kennis van de Ingezetenen, dat door den Heer Com missaris des Konings in de Provincie Zuid-Holland ingezonden zijnde, een gedrukt Exemplaar van de door Heeren Gedeputeerde Staten der Provincie Zuid-Holland, gearresteerde lijst der be voegd erkende beoefenaren van de onderscheidene takken van Geneeskunst in meer genoemde Provincie voor het Jaar 1864. die lijst van heden af ter Secretarie dezer Gemeente ter inzage van de Ingezetenen zal liggen. GOUDA, den 19n April 1864. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Secretaris, De Burgemeester, DROOGLEEVER FORTUIJN. IJZEN DOORN. Afei 1864, des ten huize van n de gemeente MKE der ZIEKEN- harina Gasthuis e vaceren, zoo ■arnaar mogten td om zich in rieven te adres- :nde. rekking is ver- morarium van Inwoning, Ge na de publieke IKOE, 5 PIN- oopers). Voorts 1DSCHAPPEN, geen verder te len. Kantore van 1 VAARKOE, NWAGEN met iop, een KAR- rtij BOUW- en N, MEUBE- idere roerende OUDSCHE COURANT. De kies vereen igingen zijn in den laatsten tijd bij velen in minachting gekomen en worden als schadelijk en minstens als nutteloos beschouwd. Wij achten die nuttig en noodzake lijk, doch in haren tegenwoordigen toestand hoogst onvoldoende en zouden slech‘s hare voortduring in zeer gewijzigden vorm wenschen. De verandering in het kiesstelsel bij de laatste grondwets herziening was verbazend groot. Van dubbel getrapte verkie zingen,\die den volksinvloed op de keuze der volksvertegen woordigers al zeer onbeduidend maakten, werden wij op eens tot regtstreeksche keuzen geroepen. Zonder voorbereiding of genoegzame leerschool werden wij op eens aan eigen inzigt overgelaten. Voor de keuzen van raadsleden zou men nog kunnen beweren, dat de kiezers wel in staat zijn de bekwaam ste en geschikste ingezetenen der gemeente aan te wijzen, maar voor de tweede kamer der staten generaal is de keuze op die wijze bijna onmogelijk. Een kiesdistrict voor de staten vergadering, die onpartijdig overweegt, voor en tegen hoort en wikt, maar drie geheel op zich zelven staande vereenigingen, vertegenwoordigen liberalen, conservatieven en reactionairen. En waar blijven de gematigden, omzigtigen, echt hollmdsche phlegmatieken? Zij blijven te buis. De onverdraagzame re actionairen zijn het ijverigst, de hardnekkige conservatieven het slimst, de kinderen des lichts zijn ij verloos en traag. Het feit dat de kies vereen igingen kwijnen, dat de leden weg- loopen en de blijvers niet opkomen, is een gunstig teeken van afnemende partijschap, maar la.it ook de hand vrij aan de enkelen die opkomen; een ongekend zestal stelt naar believen een in het district geheel vreemden candidaat, een gedeelte der kiezers volgt het wachtwoord, de meerderheid is traag en on willig. Zoo zegevieren vooroordeel en duisternis in Zuid- Holland, waar zoo groot gedeelte der bevolking in ware ver lichting achterstaat bij de land-provincien. Wij behoeven slechts te denken aan Delft, Leyden en Gouda. Alleen Rotterdam maakt eene schitterende uitzondering, daar is ijver en volhar ding. Dordrecht behaalde eene moeijelijke overwinning. Het is nutter de eigen gebreken in te zien, dan die in anderen te berispen. Daarom erkennen wij rondweg, dat het den liberalen ontbreekt aan eenheid, ijver cn kracht. De kiesvereenigingen betoonen zich dikwerf onhandig en moede loos. Er ontbreken ernstige beraadslaging, omzigtig beleid, opofferende belangstelling; slechts enkele leden komen op. men zoekt in den blinde, men kiest een candidaat, dien men persoon lijk kent, die geschikt is en alleJns bevoegd; maar bij ongeluk is hij volkomen onbekend aan de overgroote meerderheid der kiezers, die niet eens weten door wien hy is aanbevolen. Welke beweegredenen heeft men dan toch om naar de stembus te gaan en is het niet verwonderenswaardig, dat nog zoo vele kiezers eene sten uitbrengen, waarvoor zij zoo weinig grond hebben. - Eene liberale kiesvereeniging mag alleen werken op de re delijke overtuiging der kiezers. Zij huldigt de vrijheid en den vooruitgang. De andere partijen kunnen dat zoo naauw niet nemen, zij azen op bekrompenheid, vooroordeel en domheid; hunne volgers zoeken geen licht, hunne leiders schuwen den vooruitgang. Zij brengen de hartstogten in beweging, insinu eren en schimpen. Die niet blind is doorziet de machinatien eener radelooze oppositie, die elk middel aangrijpt om verden king en haat te wekken tegen de edelste gezindheden en den weldadigsten vooruitgang. De liberalen mogen slechts eerlijke middelen bezigen in den ongelijken strijd. Zij volharden niet door barst ogtebjke woe le maar door de innige overtuiging, dat zij licht en vrijheid voor staan, dat hun beginsel onvergankelijk is en onfeilbaar zege vieren moet. Die zekerheid is alleen hunne kracht ter volhar ding, dit doet den moed bewaren bij miskenning en nederlaag. De toekomst is ons, de waarheid mag beneveld blijven, hare stralen zullen die nevelen wegvagen. Maar op die uitkomst mogen wij niet rustig uitziende handen moeten aan het werk geslagen worden en als wij overtuigd zijn van de gebrekkigheid der aangewende pogingen, moeten andere hulpmiddelen gebe zigd worden, doch alleen zoodanige die der goede zaak betamen. Voor twee jaren heeft men hier reeds eene proef genomen, die voorzeker niet zonder invloed bleef. Het was eene opent lijke aanbeveling van gemeen bekende en van het district. Aan de:e poging moet ten grondslag leggen zarneuspreking en overleg van de meest bekende en achtenswaardigste kiezers uit de verschillende gemeenten van het district, die gemeen schappelijk den candidaat stellen, he n opentlijk aanbevelen en voorstaan. Is dit niet ver te kiezen boven geheimzinnige machinatien, schroomvallige persoonlijke pogingen. Alen moet zijne zaak open enrond voorstaan, die zich schaamt voor zijn gevoelen uit te komen, is niet overtuigd. Misschien ware het niet overbodig, zelfs verklaring eene kiezersvergadering te houden op breedere schaal ter aanprijzing van den candidaat, ter wegneming van^pe'fêitene bezwaren, ter bemoediging der weifelenden, ter overMjjging .der onzekeren. Hoe het zij, overleg is noodzakelijk, Ze bestaande kiesvereenigingen missen hun doel, men moet dqf wijzigen en" verbeteren om de zaak van licht en vooruitgang, te steunen. generaal bestaat meestal uit een belangrijk aantal, dikwijls.50 en meer gemeenten, die van elkander op vrij grooten afstand verwijderd zeer weinige punten van aanraking hebben, en in dien wij onderstellen dat al de kiezers naar bun beste weten den man noemen, dien zij meest geschikt achten, dan zoude de uitkomst zeker een chaos van disparate namen opleveren, waaronder bloot toevallig door eene uiterst geringe minderheid twee personen werden aangewezen om op de overstemming te komen. Die personen zouden dan ook bijna zeker aan de meeste kiezers bijna geheel onbekend zijn. Zoo kon slechts on verschilligheid en verzuim bevorderd worden. Daarenboven zou dit overlaten der kiezers aan zich zelven de gelegenheid aan bieden tot geheime machinatien en iutrigen ter misleiding en overheersching van welgezinde doch meer beperkte kiezers. Sommigen beschouwen dit alleen als vrije verkiezing, als elk zonder raad, overleg of innerlijke overtuiging zijne meening volgt. De bekrompen inzigten, de verjaarde vooroordeelen, de grillige ingenomenheid leiden niet tot eene waarlijk vrije keuze. Het voorbereiden der keuzen is eene gebiedende noodzake lijkheid en geen beter middel daartoe dan het onderling overleg, de ernstige zamenspreking, het voorstellen van candidaten, de opzettelijke beraadslaging over bevoegdheid en geschiktheid, om daardoor velen te bewegen tot het opgeven van grillige opinien, de waardigste te doen kennen en eene eenstemmigheid te be vorderen die op goede gronden rust. En werkelijk scheen het in den beginne alsof men dien goeden weg zoude betreden. Men koos veelal vrij onbekende personen, maar er was bedaard overleg, eenstemmige gezindheid, en lust en begeerte om zich door goede inlichtingen te vergewissen. Wij weten hoe kort van duur deze toestand was en hoe het eene kleine onverbe terlijke partij gelukte de menigte te ontroeren door den schrik voor een leugenachtig spook der ontzinde verbeelding en hoe dweepzieke raddraaijers bleken de onbewuste handlangers te zijn van gewetenlooze heerschzucht. Niet lang duurde de verblinding. Wel volgde diepe be schaming maar geen erkentenis van ongelijk. En zooveel was ’althans bereikt, het volk was in verbitterde partijen gescheiden, de kiezers vereenigen zich niet meer in eene beraadslagende

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1864 | | pagina 1