öinnenlanït.
Gemengde BeriMen.
Burgerlijke Stand.
Berlijn, 19 Junij. Volgen3 de jongste berigten uit Ko
penhagen houdt men zich aldaar ten stelligste overtuigd, dat
bij den afloop der wapenschorsing de vijandelijkheden zullen
hervat worden. liei ministerie Mourad heeft het voornemen,
om een of twee dagen voor het eindigen der wapenschorsing
een votum van'vertrouwen door den rijksraad uit te lokken en
dan rondweg te verklaren dat Denemarken in geene andere
verdeeling van Sleeswijk zijne toestemming zal geven, dan in
geval tot uitgangspunten worden genomen de steden Sleeswijk
en Husum. Dit versterkt het algemeen niet weinig in dat
gevoelen.
Frankfort, 20 Junij. Te dezer stede is heden, zoo wordt
uit Stuttgart gemeld, eene talrijk bezochte volksvergadering ge
houden. Het besluit is genomen met eenparigheid van stemmen
aan den koning te vragen hervatting der onderhandelingen met
Pruisen, betreffende het instandhouden van het tolverbond.
Volgens mededeeliDgen uit die zelfde stad is de gezond
heidstoestand des konings gunstig; hij is echter nog zwak, zoo
dat hij slechts met behulp van een bediende of ander persoon,
op wien hij met den arm steunt, kan gaan. Wat zijne geest
vermogens betreft, deze zijn even helder en krachtig als voorheen.
De koning heeft het plan gevormd om, grootendeels ten zijnen
koste, eene waterleiding van de naburige hoogten te doen aan
leggen, met het doel om de hoofdstad van een overvloed van
water te voorzien.
Gouda, 22 Junij. Om een juist oordeel uit te spreken over
de uitkomst der verkiezingen zal men moeten wachten op den
afloop der tien herstemmingen op 28 dezer. Zooveel is zeker,
dat de verandering hoewel niet groot, toch altijd in het voor
deel der vrijzinnige beginselen is. En geene gebrekkige en
leugenachtige optelling der uitgebragte stemmen zal iemand
overtuigen, dat het volk vijandig is aan het bewind. De reactie
raakt langzamerhand uit de mode en de conservatieven zijn slechts
staande gebleven door de hulp dezer bitterzoete vrienden. Zoo
was het hier, zoo is het elders gewee^ Hier werd de kan
didaat der reactie op het laatste oogenmnk opgegeven en bevel
uitgevaardigd om den conservatief te stemmen, die //eindelijk,
maar evenwel niet minder dan anderen aan wie ondersteuning
werd verleend aan het schibboleih had vcldaan."
Het shibboleth der reactie is het onderwijs. De toeleg is
openbaar en erkend; men wil wijziging der wet op het onder
wijs en bepaaldelijk wil men de poging beproeven om het voor
schrift uit de wet te ligten van het dienstbaar maken van het
schoolonderwijs aan de opleiding der kinderen tot alle chris
telijke en maatschappelijke deugden. Dat woord christelijke moet
weg. Het doel is de openbare school te ondermijnen, die ver
achtelijk te maken als heideusch, ongodsdienstig en afschuwelijk
en op de puinhoopen onzer bloeijende en voortreffelijke volks
school tal van sectenscholen ten troon te heffen. De Vereeni-
ging voor christelijk-nationaal schoolonderwijs blijkt onvermo
gend om het doel te bereiken; nu -wil men eene bekommering
wekken onder het volk door de wetsverandering en zelf buiten
magt om ooit meerderheid te worden zoekt men hulp bij de
verklaarde vijanden van het ministerie, die geen middel versmaden,
dat ten wapen kan strekken ter bestrijding der zegevierende
liberalen.
De onedele poging zal afstuiten op den gezonden zin der
Nederlanders. Er was lang genoeg getwist over het behoud
dezer min juiste uitdrukking der wet van 1806. De liberalen
wenschten die vervangen te zien door naauwkeuriger woord,
want de man moet nog gevonden worden, die weet wat dan
toch christelijke deugden zijn. Maar de woorden werden be
houden door de stemmen der meer of minder conservatieve leden,
die schroomden ergernis te geven door het weglaten van woor
den, die men gewoon was op te vatten als de huldiging van
het zedelijk beginsel des Christendoms, en waartegen slechts be
krompen sectcgeest zich verzette.
Nu verloochenen conservatieven in pu'kmenfair levensge
vaar hunne jarenlange overtuiging en bieden der reactie de
hand om eene agitati? in het leven te roepen, wier uitkomst
de bitterste teleurstelling der bedrogene reactie zou zijn. De
toekomst is der vrijheid en der verlichting.
Na de verkiezing heeft men eene niet onaardige goochel
toer uitgedacht. Men telt het getal kiezers op, die gestemd
hebben; rekent duizende stemmen die voor liberalen uitgebragt
zijn, als stemmen voor de reactionaire kandidaten, en roept dan
uit: ziet! het ministerie is het ministerie der minderheid, want
de liberale kandidaten hebben het minste getal stemmen ver
kregen.
Intusschen zal toch wel het getal der gekozenen moeten be
wijzen, of de meerderheid Va het land, voor dan tegen het
ministerie is, en nu blijkt, dat het getal leden der kamer die
het. ministerie steunen, na de verkiezingen, voor zoover men
nu reeds een gevolg daaruit kan trekken, ten minste met twee
is toegenomen. Een ministerie dat de meerderheid in de ka
mer telt en, bij iedere verkiezing, in de kamer stemmen wint,
heeft dunkt ons nog al kans van een langen levensduur, en
zulk een ministerie kan alleen door hen ministerie van de min
derheid genoemd worden, in wier woordenboek de termen wor
den omgezet, en minderheid voor meerderheid en meerderheid
voor minderheid wordt gebezigd. N.Rott. Cour.
Aan het verslag van den toestand dezer gemeente over
het jaar 1863 ontleenen wij het volgende:
De bevolking bestond op 1 Jauuarij 1863 uit 14854 en op
31 December uit 15077 zielen, dat eene vermeerdering aan
wijst van 223 zielen. Er werden 76 kinderen meer geboren
dan in het 1862. De sterfte was 144 minder, waaronder be
neden het jaar 182, en van 1 tot 6 jaren 100 en boven de
80 jaren 19. De oudste der overledenen was eeue vrouw vau
93 jaren.
Er werden 134 huwelijken voltrokken, zijnde 15 meer dan
in het vorige jaar. Geene echtscheidingen werden ingeschreven.
Het getal kiezers bedroeg in 1863 voor leden van de tweede
kamer 416, voor leden van de provinciale staten 415 en voor
leden van den gemeenteraad 682.
De financiële toestand der gemeente is niet ongunstig. Van
de op de begrooting voorkomende leening van 9000 hec-it
men geen gebruik behoeven te maken.
De ontvangsten en uitgaven worden opgegeven tot 15
April 1864.
De opcenten op 's rijks directe belast, bedroegen 7922.
Het gedisteleerd leverde op21621.125
De likeuren1254.14»
De wijn6830.72
Het gemaal 37456.93®
De heffingen of retributien voor het gebruik
of genot van openb. gemeentewerken, bezittingen
of inrigtingen en dat van door of van wege het
gemeentebestuur verstrekte diensten bedroegen 86,369.62®
De uitgaven bedroegen voor huishoudelijk
bestuur23090.06®
Voor werken en inrigtiDgen van openbare
dienst 17089.31®
Voor de eigendommen en de daarop druk
kende lasten22794.17®
Voor invordering der pl. belastingen 4791.52
Openbare veiligheid en brandweer 20230.27
Pl. gezondheids-politie588.80®
Voor onderwijs, kunsten en wetenschappen 26946.42®
Armwezen28504.37
Eenten en aflossingen9585.
Het batig saldo beliep opdat tijdstip 5906.24, doch de
rekening loopt door tot 1 Julij.
De meeste uitgaven bleven onder de 'raming.
Op 31 December jl. bedroeg de schuld der gemeente ƒ46,000
rentende 4]/2 Pct-> doch bezat de gemeente 85000. 2lj2 pet.
en 17800 3 pet. nationale schuld.
De verhuurde gemeente-gebouwen bragten op 2885.76; de
huren, erfpachten en recognitiën van landerijen beliepen 2912.20.
Door de opheffing der ambachten Moordrecht en Zuid-Wad-
dinxveen zijn de korte akkeren aan de gemeente overgegaan.
De gezondheidstoestand van menschen en beesten was in
het jaar 1863 bijzonder gunstig, bij de eersten geene epide
mische en contagieuse ziekten, bij het vee geen longziekte.
Het getal der verpleegden in het gasthuis was 13 miuder
dan in het vorige jaar en beliep 97 lijders.
In de gemeente-apotheek werden gereed gemaakt 19191
recepten, eene vermindering aanduidende van 3475.
Het kontingent der loting bedroeg 34 man, waaronder drie
nommerverwisselaars en 5 plaatsvervangers, 49 jongelingen
waren voor de dienst geschikt, 80 hadden vrijstellingenvan
de 122 in 1863 voor de loiing van 1864 ingeschrevenen
konden lezen en schrijven 98, alleen lezen 1, lezen noch schrij
ven 15, van 8 was het onbekend.
Het garnizoen bestond op 31 December uit 30 officieren en
302 onderofficieren en manschappen.
De dienstdoende schutterij bestond uit 2 kompagnieu sterk
465 man, waaaronder actief 253, reserve 212.
Door de gemeente werd tot de kosten van het lager onder
wijs bijgedragen 9712.34. De schoolgelden bedroegen/6784.20.
Tot de kosten der op. bewaarschool 931.70.
Het getal leerlingen van het gymnasium ging in 1863 terug
van 36 op 16.
De kosten beliepen 7923.75® daartegen ontvangen miner-
val 1387.50, aan renten der scholarchie 1165, en waren
de kosten voor de gemtente 5371.25®
Het slot in een volgend nummer.
De gireren alhier gehouden inzameling voor de gewa
pende dienst heeft opgeleverd een bedrag van 98.38®.
Z. M. heeft tot burgemeester der gemeente Broek
benoemd G. MC. van Dort Kroon, ten einde deze betrekking
gelijktijdig te bekleeden met die van burgemeester der gemeeuten
Noord- en Zuid waddings veen.
Z. M. heeft eervol outslag verleend aan M. W. D. Bloe-
mers, uit zijne betrekking van commies der posterijen 2e klasse
behoudens aanspraak op pensioen.
Door de nederl. bank zijn benoemd voor de filiaalbank
te Botterdam de hh. J. v. d. Hoop en J. L. de Bie tot di-
rekteuren en de hr. Mirandolle, van Amsterdam tot secretaris.
Het Handelsblad deelt mede, dat zich in de meeste steden
van ons land, groote belangstelling en medewerking vertoont voor
het plan tot het bouwen van een kunstmuseum te Amsterdam,
dat den naam zal dragen van Museum Willem I. Van verschil
lende kanten zijn tot dit einde aanzienlijke bijdragen ingekomen.
De gemeenteraad van Tilburg heeft de voorwaarden aan
genomen, waarop het paleis van wijlen Z. M. koning Willem
II. door de erfgenamen aan de gemeente ten behoeve eener
rijks hoogere burgerschool zal worden geschonken, terwijl te
vens eene commissie is benoemd om zich naar 's Hage te be
geven, ten einde den dank der gemeente te betuigen vóór de
bijzondere gunst in deze aan haar bewezen.
Even als ten vorigen jare, zal dit jaar weder te Wolf-
hezen bij Arnhem een zendingsfeest worden gehouden, en wel
den 14 Julij e. k. op hetzelfde terrein, door de douair. barones
van Brakell Poorwerth bereidvaardig daartoe verleend. Dl extra-
feestspoortreinen zijn ten behoeve van bezoekers georganiseerd
uitgaande van Amsterdam, Botterdam en Zwolle elke van 10G0,
te zamen 3000 plaatsen, tot verminderde prijzen, met inbegrip
van het programma; om billetten moet men zich bij de com
missarissen in elke plaats vervoegen; terwijl extra-treinen tus-
schen Amsterdam en Wolfhezen lcopen en op den Holl. spoor
weg voor de terugkeerende reizigers van Botterdam naar Schie
dam, Delft en 's Hage, mede tot lager tarief. Alle bijzonderheden
zijn zeer uitvoerig opgenomen in het programma, bij den boekhan
delaar Höveker te Amsterdam uitgegeven. Kaartjes voor mondbe
hoeften zijn mede verkrijgbaar; sterke drank mag niet verkocht
worden. Afgevaardigden uit Engeland, Schotland, Frankrijk
en Duitschland zullen ontvangen worden. Ds. O. G. Heldring
zal het feest openen, ds. L. J. van Bhijn, van Wassenaar, de
hoofdrede houden; verder zullen 18 sprekers optreden op 5
spreekplaatsen, zoowel particulieren als predikanten, onder laatst
genoemden de heeren Barger en Westhoff van Utrecht, Schouw
Sandvoort van Arnhem, Ailama van Scheitema van Amsterdam,
de hoogl. Yaleton van Groningen. Ds. Cohen Stuart van Bot
terdam zal het feest sluiten. De gemeenschappelijke gezangen
zullen worden begeleid met muziek, onder directie van den
heer II. J. van Lummel uit Utrecht. De gezangen zijn gedicht
door de heereu mr. H. J. Koenen, dd. ten Kate, Hazebroek,
Adama Scheitema en den heer van Oosterwijk Bruvn. De aan
vang van het feest is 's morgens ten 10 ure, de sluiting 's avonds
ten Cï/2 ure. Voorzitter der commissie is ds. O G Heldring
te Hemmen, terwijl ds. S. H. Buytendijk te Harderwijk haar
als secretans dient.
Men schrijft on s uit Woerden, dat de feesten ook aldaar
de algemeens belangstelling hebben opgewekt, overal wapperden
de oranje en de nationale kleuren, de klokken werden geluid,
er werd parade gehouden en op het exercitieplein werden eenige
muziekstukken uitgevoerd door het gezelschap Tot Nut en
Vermaak" en eindelijk zijn door de commissie voor het nationaal
gedenkteeken per telegraaf de gelukwenschen naar het Loo over-
gebragt, die zaturdag namiddag namens H. H. M.M. door den
adjudant van dienst des Konings beantwoord zijn.
Men meldt ons verder dat bij gelegenheid der tentoonstelling
van vee en pluimgedierte, die de afdeeling Woerden en om
etreken van de holl. maats, van landbouw alhier on 10 au»,
e. k. denkt te houden, eenige ingezetenen zich voorgenomen
hadden des namiddags een harddraverij te doen houden.
Heden is echter in den raad met 5 tegen 4 steramen geweigerd,
den weg voor die harddraverij noodig, af te staan en alzoo de'
hoop vervlogen op het genot van dit volksvermaak.
Uit Curat^to schrijft men in dd. 80 April:
De opstand van de gansehe bevolking van St. Domin»o
tegen de Spanjaarden duurt steeds voort met onverminderde
hevigheid. De Spanjaarden hebben nog slechts de hoofdstad
in bezit en een vlek, westelijk er van, nabij de zee gelegen,
genaamd Azua. Het was niet met den wil der Domiuika-
nen dat president Santana en eenige leden van het bestuur St.
Domingo aan Spanje hebben overgeleverd. De Dominikatien
bevonden zich toenmaals in een burgeroorlog. Iedere uitkomst
was hun toen' welkom; v.ij onderwierpen zich daarom aan de
Spanjaarden. Deze begonnen spoedig daarna hunue vrijheid
te beperken en despotische maatregelen tegen de bevolking,
vooral tegen de negerbevolking te nemen, en deze laatsten
neer in de slavernij te brengen, waarin de negerbevolking op
de spaansche koloniën Cuba en Porto Rico zich bevindt. De
Dotnin .Men voeren thans een guerilla-oorlog. Zij worden
door de Noord-Amerikanen van wapenen en andere krijgsbe
hoeften voorzien. Men gelooft, dat de Spanjaarden ten
laatste genoodzaakt zullen ziju, St. Domingo te verlaten; maar
men vreest dat zij alvorens de hoofdstad zullen verwoesten.
De gele koorts is een geduchte bondgenoot van de Domi-
nikaneu tegen de Spanjaarden, gelijk in vroegere jaren le
gele koorts in het westelijke gedeelte van dit eiland een
bondgenoot der Haïtianen tegen de Franscheu was.
Lr bevinden zich te Curasao eenige uitgewekene domini-
kaanscbe familiëa, om er den uitslag van deu wortelstrijd af
te wachten.
Te Louden zijn vijf magazijnen vau olie en vetwaren in de nabijheid
van het parlements-gcbouw duor een verschnkkelijken brand vernield
Men wil Leopold arbiter maken in de deeusebe kwestie. ln den -paan-
schen senaat is eene redevoering uitgesproken tegen de privilegiën der
basbische provinciën. II. Stephenson, aanlegger van spoorwegen ia
Lgjpte en Britscb-Iüdie is te Shanghae gearriveerd om ook in bet chi-
üusche rijk de toepassing vau het spoorwegstelsel te beproeven. Keu
motie van wantrouwen is in de belgiselie kamer met 37 tegen 5fi tem
men verworpen. Do proeven te Shoeburvucss met Wiibworth- en Arm-
stiong-kanounen kosten reeds drie tonnen goud- en du.vu -tevd- voort.
Te Kopenhagen heeft Je aankomst van den Beaat uil lVtci-Ur„
eene m.mstenela crisis tv,, gevolge gehad. Het «kaakt rar*i«xm a.
vorin ,s op Malta aangekomen. Kene rn.-i-che maat-ehnouij wil in
Wrzie spoorwegen aanleggen. - Oostenrijk leent voor de 1, rdó ino.,1 ia
dit half jaar eerst 40, toen 70 en nu slechts twee miliio.n tl. Niet
van den keulschen waar van den uluurlmn zijn do oor-,,, luliike plan
nen gevonden. Te Ki-smgrn zijn Uil kamers gehumd «oor de resaacle
majesteiten met gevolg. Ganbalui heeft evenmin Kin al- l!„me en
Venetie mt het oog verloren. De franaeho petitie ttnbhCnna
de doodstraf telt reeds meer dan 100,000 onderteeleoimrcn. Het ja-
pailsehe gezantschap heeft van huis gevvigtige tijdingen ontvangen en keert
onmiddeUijk uit Parijs naar Jeddo tvtug. - Te Parijs heeft de politie
huiszoeking gedaan bij 22 personen, meest l. J.n van het kies-eomlté
aaturdag jl. zijn de eerste geldersche kvrscu p. m. 130 manden van
«otterdam waar Londen verzonden. De koning heeft dor koningin op
Xü junij een prachtig rijtuig als verjaarsgeschenk aangeboden. Kenau
neeit eene bclgisckc aanbieding ontvangen om zijne lessen daar voort te
zetten. De baron James van Rothschild zal ten oude-maimcuhuis op-
ngten voor zijne vroegere beambten. Een engelsche geuee-'v r te Panjs
geneest voor 2500 ir. de doofheid der doofstommen. Overeen jaar maakt
bij zijn gebêim bekend. De fiaasebt keizer heeft de te Sane voor
hem vervaardigde 415 gipsen afgietsels der bas reliefs van d zuil van
trajanus doen plaatsen in bet nieuwe gedeelte van bet Louvre. Te
Weenen zijn werf-bureaux geopend tea behoeve vaa bet hieucaaesehe
leger. De pruisisehe regering wil het briefport aanmerk.lijk verlagen
en gedwongen iraukering invoeren. Men g«\ -It ;l J beWfte
aau polytechnische scholen. De bttrekki. -n tusschin Fr en Ril
land zijn zeer koel. Het beruchte kap v-chip der
bama is zondag in de haven van Ch« i irg i
van een uur in zee met de Kearsage der i li,\
is te Cairo vrijmetselaar geworden. l;
Haaksbergen wonende oud-pastoor Leus is msjji -
cu vermoord. Te Middelburg is het bjuutu vaa 4 s
gen aanbesteed voor 40690. Een magueti-eur te Au. un is v.:r-
oordeeld tot eeue boete van 25, voor bet apadmjwa dor medkyoen
door de slaapster aangeduid. Een centraal hulp-coraité tci btb.evc der
Polen is te Madrid tot stand gekomen. De Jtalianeu w.llen ti brug
bouwen die bet vaste land met Sicilië zal verbinden. I' sultan van
Marokko heeft geheel zijn land opengesteld voor den ruropt-< hm handel.
Niet alleen Chili maar ook Bolivia kiest part ij voor Feré tcsea Spanje.
Napoleon wil geen scheidsregter vreaea ia het aebiL
Het grasgewaa wordt buitengewoou duur verpacht. «::i-teu van
het britsch genootschap tot voortplanting van het cv ..kt- in vnetnde
landen bedroeg in 1663 ruim twaalf tonnen gouds. Hit onderhoudt 4'.'.'{
zendelingen en een groot aantal evangelisten en onderwijzers. Het b. drag
der voor de kunstenaars op de tentoonstelling te Rotterdam vertocl.te schil
derijen beloopt omtrent 30,000.
de Ala-
gevecht
l-d -Kader
GOUDA.
Geboren.- 17 Junij. Johannes Pieter, c aers 1'. Snel en d> fr
Adriana, ouders B. Mullaart en (i. van der Valk Philippe* o
ter, ouders P. H. Scheffelaar Klots en L. A. H. Swaan. lv j -
ouders B. Schinkel en M. Breedijk. 19. Jan Gornelis, oudn- .1de
Bruin en C. Anker. Bernardiua, ouders H. de Zanger en M. Kok.
20. Simon, ouders H. Kranendonk en M. Schorel. Theodora Dirkje,
ouders C. P. Rabouw en A. If. van der Heiden. Hendrik, ouders H
Spruijt en M. Verbij.
Overleden*: 17 Junij. D. C. van Straaten, 12 d. IS. E. Nieuw en-
buizen, 36 m. 19. C. M. Kramer, 16 in. 20. M. Boot, huisvr. van
G. van der Klein, 61 j.
SCHOONHOVEN.
Ingeschreven van 10 tot en met 17 Junij 1S64.
Geboren: Jan. ouders H. Brussen en J. Korevaar.
Overleden: J. H. Doesburg, 42 j, eebtgen. van O. Homan. J.
Moes. 7 m. J. Blussen, 2 d. J. J. Lobtnstijn, CS j. echtgen. vau
A. Rietveld. A. HogenJooru, 2 j. 6 m. G. Yerbeij, 7 m
