Binnenlanö.
De raad van state heeft het wetsontwerp op den letter
kundigen eigendom verworpen, en scheen veeleer geneigd de
regten van dien eigendom nog te beperken, dan die uit te breiden.
Het blijkt thans dat de ontmoeting in Lombardije
tusschen een hoop jongelieden, die de beweging in Frioui
wilden begunstigen, en de regeringstroepen, niet het ernstig
karakter heeft gehad als het eerste bengt deed voorkomen, dat
trouwens van oostenrijkscbe ztjde kwam. Een gevecht heeft
niet plaats gehad; er zijn ook dus geene gewonden of dooden
gevallen. l)e zaak komt eenvoudig hier op neder, dat eene
bende gewapende jonge lieden in Lombardije aangehouden,
ontwapend en aan de justitie overgeleverd is.
22 Nov. Niet minder merkwaardig dan de rede van den
generaal Lam irmora in de italiaansche kamer van afgevaardig
den was die van den heer Lanza, minister van binuenlandsche
zaken. Na voorop gezet te hebben, dat het een heugelijk ver
schijnsel is, dat de discussien zich steeds door eene bijzondere
kalmte onderscheiden hebben, wees hij de voordeelen der con
ventie van 15 sept. aan, daar het beginsel der non-interventie I
hierdoor in toepassing zou kotneu. Voorts beantwoordde hij I
hen, die tegen de conventie waren, omdat Italië door deze ver- j
bindtenis belet zou worden den kerkelijke» staat den oorlog te j
Terklaren, hoe vele en gegronde redenen het daarvoor ook zou j
kunnen hebben. Doca het is niet te ontkennen, aldus zeide de
minister, «'at Frankrijk in zekere mate regt heeft om de gods- j
dienstige be»ungen, die bij de romeinsche kwestie betrokken zijn, j
te beschermen en Italië mag niet vergen dat de zorg voor die j
belangen geheel en uitsluitend aan ons worden overgelaten.
Frankrijk, aldus «ring hij vcort, moest zich uit dien hoofde
de handen vrij houden voor het geval dat de heilig stoel bleek j
volstrekt buiten staat te zijn, om het wereldlijk gezag met eigen 1
kracht en hulpmiddelen te voeren. In dat geval zou Frank- j
rijk ia de zaak van K-me weder tusschen beiden komendoch
zijne interventie zou alsd m geen ander doel kunnen hebben j
dan de handhaving van de vrijheid en waardigheid des paus- j
doms, in overleg raet Italië. En zoo Frankrijk alsdan op dien
voet ïussscheu beide kwam, zon niemand kunnen beweren dat 1
het in het eventuele geval regt zou hebben te doen.
Op deze verklaring liet de minister evenwel de reserve vol- i
gen, dat wat hij gezegd had, door hem gesproken was zonder j
zich in nuttelooze vermoedens in te laten nopens latere ge- t
beurteuissen. Immers zou het op dit oogenblik geheel en al
doelloos zijn na te gaan, wat Italië en Frankrijk zouden doen
"bij mogelijke gebeurtenis-en. Het kabinet houdt zich strikt aan
de le;ter der overeenkomst.
Verder gewaagde hij van het vermoeden, dat te berde ge-
bragt is, volgens hetwelk er bij Frankrijk nevenbedoelingen
bestonden, strijdende tegen bet beginsel van nationaliteitkortom
dat het op aanwinst van grondgebied ten koste van Italië be
dacht zou zijn. liet is volgens den minister niet te veronder
stellen dat Frankrijk alzoo Europa tegen zich in het harnas
zou willen jagen en door eigen toedoen nieuwe coalitien tegen
zich zelf zou in het leven roepen. De conventie is een begin
van oplossing der romeinsche kwestie; immers de wereldlijke
magt van den heiligen stoei steunt thans alleen op buitenlnnd-
sche b jonetten; en die steun wordt hem doorliet verdrag out- j
trokken. Italië l.eeft dikwijls verklaard dat de vereeniging van
het geestelijke en het wereldlijke gezag in ééne hand onbestaan
baar was, dat bet pausdom uit zijnen aard buiten staat was
gced te regeren en hervormingen te schenken en Italië heeft
nooit iets anders verlangd en gevraagd, dan dat de materiële
bijstand, de kunstmatige steun, die aan deu heiligen stoel ge
geven werden, zouden ophouden. Dat verlangen nu wordt door
de conventie vervuld; is de vertegenwoordiging daarmede uiet
tevreden, dan is zij met zich zelve in tegenspraak. Zij zoude
zich dan niet gelijk blijven, maar het geloof aan den krachti
ge» invloed der beschaving en des vooruitgangs verzaken. Zij
zoude toonen enkel in stoffelijke kracht vertrouwen te stellen
en dit is eene zienswijze, die aan de alleenheerschers en aan
de onbeschaafde voi'seu behoort te worden overgelaten; zij past
niet bij het geloof aan de vrijheid, hetwelk Italië belijdt.
Het is niet mogelijk, zeide hij tec slotte, dat de romeinsche
en venetiaAnsche kwestie» lang onopgelost blijven; zij houden
Italië, zij houden Europa in onrust en spanning. Nu is het
mijne overtuiging, dat de conventie binnen een niet te lang
tijdsbestek de romeiu^che kwestie tot eene voor de belangheb
bende partijen voldoende oplossing zal brengen; en alzoo van
die belemmering ontheven zijnde, zal Italië vervolgens al zijne
gedachten eu zorg aan de veretiaansche kwestie kunnen wijden.
Dit is eene drangreden te meer om het verdrag aan te nemen.
Men meldt, dat de opgewondenheid in het veueiiaansche
zeer groot is. Zeifs onder de gematigden zijn er velen, die
mecnen, dat men de beweging, vermits zij thans begonnen is,
behoort te ondersteunen. Het aantal benden, tot dus ver in
Frioui georganiseerd, is vijf.
De Moniteur deelt berigten mede uit Algerie, waaruit
blijkt, dat steeds meer stammen zich onderwerpen. De troepen
zetten met goed gevolg de operatien voort tegen de stammen
van het zuiden. De toestand der gemoederen wordt meer be
daard. De staat van zaken in den Teil boezemt geene onge
rustheid meer in.
Brussel, 20 Nov. De koning is sedert eenige dagen on
gesteld; Z. M. lijdt aan geelzucht, en hoewel de zieLie volstrekt
niet gevaarlijk is, noodzaakt zij den lij Ier toch zijne kamer
te houden.
De parlementaire discussien zijn in de laatste dagen vrij be
langrijk geweest. In den senaat heeft de prins de. Ligne, wiens
afwezig blijven strengelijk is gegispt, zijn zetel weder ingeno
men, nadat de jagtpartij, waaraan hij met den graaf van Vlaan
deren heeft deel genomen, geëindigd was. Omtrent het lot van
de wet op de studiebeurzen heerscht nog onzekerheid. Wanneer
alle leden bij de stemming tegenwoordig zijn, kan men op eene
meerderheid voor het ministerie rekenen, maar er zijn eenigen
afwezig. De heer Tesch, minister van justitie, heeft eergisteren
eene uitmuntende rede gehouden, die een levendige» indruk
heeft gemaakt. Terstond daarop heeft de baron d'Anethan, chef
der oppositie, een amendement voorgesteld, dat ten doel had
ile liberalen te verdeelen, met het oog op de nog altijd han-
gende kwestie van het legaat des heeren Verhagen aan de brus-
selsche universiteit. Het doel van den heer d'Anethan is echter
volkomen mislukt, daar de heer van Schoor, senator voor Brussel
en administrateur der vrije universiteit dier stad, terstond heeft
verklaard tegen het amendement te zullen stemmen, dewijl hij
eene speciale wet verwachtte tot regeling van het onderwerp,
dat de heer d'Anethan bij amendement wil hebben uitgemaakt.
Morgen begint de discussie over de artikelen der wet.
In de kamer van afgevaardigden hebben de antwerpsche leden
een voorstel ingediend omtrent de te verleeuen schadeloosstel
ling voor dc militaire servituten. De regering heeft zich niet
tegen het in behandeling nemen van dit voorstel ver/et, het
welk dan ook naar de af eelingen is verzonden. Op het einde
der zitting van gisteren hebben de heeren Hijmans en Jacque-
myiis voorgesteld de opheffing der invoerregten op den visch,
de oesters en de zeekreefteu. Aanst. dingsdag zal over dit
voorstel worden beraadslaagd.
Weenen, 17 Nov. Bij de keuze der adrescommissie in
liet lagerhuis is gebleken dat de ministeriele partij de meerder
heid heeft. De oppositie zal htt bij de adresdiscussien er op
toeleggen, dat in het antwoord op de troonrede, welke Venetie
geheel ignoreert, de wensch wordt uitgedrukt, dat de grondwet
nu ook in Venetie een feit worde. Daardoor zal in allen
gevalle worden te weeg gebragt, dat de rijksraad op de door
Lumarraora geopperde urgumeuten ter gunste van een afstand
van Venetie antwoordt.
in liet lagerhuis is lieden het rapport gele/en der comm.
van den rijksraad tot toe/igt over de staatsschuld. Het behelst
eene scherpe krietick on/er financiële administratie en sluit met
het voorstel, dc regering ten dringendste uit te noodigen den
steeds jammerlijken toestand der financiën en van het openbaar
crediet in de ernstigste overweging te nemen, en het volstrekt
noodzakelijk evenwigt tusschen ontvangsten en uitgaven vóór
alles door doelmatige vermindering der uitgaven tot stand te
brengen.
19 Nov. Het ministerie beeft in het lagerhuis eene
aaneengesloten meerderheid. Van de 170 leden behooren 100
tot liet centrum en de regter zijde, en zullen in alle hoofd-
kwesticn voor het ministerie stemmen. Alleen von Plener zal
het hard te verantwoorden hebben, want men is het vrij eens,
dat de regeling van onzen jammerlijken financielen toestand een
feit moet worden. Hij zal dus weliigt aftreden, zoo men zich
niet nog bedenkt en in aanmerking neemt, dat het eigentlijk
toch onrechtvaardig is en hem alleeu te laten boeten voor de
gevolgen van het stelsel. De tot dusverre ingediende financiële
voordragten hebben weinig voldaan. Men erkent, dat de cijfers
behendig gegroepeerd zijn, zoodat de financiële toestand niet
zoo ongunstig schijnt als tot dusverre algemeen werd aange
nomen. Dat is echter een schrale troost, want in de werkelijk
heid blijkt de bezorgdheid maar al te gegrond te zijn.
De Militair Zeitung ijvert zeer voor het behoud vau lig-
chamelijke straf bij het leger. Slechts dan wanneer het voik
in het algemeen eene betere opvoeding in het ouderlijk buis en
beter onderrigt in de scholen zal hebben erlangd dan thans het
geval is, kan men zonder nadeel voor de discipline, zoo be
weert bedoeld weekblad, ligchamelijke tuchtiging bij bet leger
afschaffen. De intellectuele ontwikkeling der manschappen is
daarvoor, algemeen genomen, nog te achterlijk, zegt dat blad.
Berlijn, 22 Nov. Gelijk vroeger is medegedeeld, heeft de
lauenburgsche landdag eene deputatie naar Berlijn gezonden,
om de vereeniging van dat gewest met Pruisen voor te stellen.
Het ware doel dier deputatie, bijna uitsluitend bestaande uit
leden der ridderschap, was het voortbestaan te verzekeren van
de privilegiën aan den adel in Lauenburg toegekend. Ten einde
dezen toeleg te verijdelen hebben de saksische en hannoversche
commissarissen bet grootste gedeelte dier privilegie» opgeheven.
--De gemengde commissie te Eendsburg zitting hebbende,
heeft beslist, dat de hannoversche troepen weder bezit zullen
nemen van gemelde vesting. De commissaris der pruisische
regering heeft zich, onder voorbehoud van latere bekrachtiging
door zijn gouvernement, daarmede vereenigd.
Naar men verneemt heeft de regering onlangs besloten
om twee schroef-stoomfregatten, elk van 38 stukken en 500
paardenkracht te laten bouwen. Het bouwen van deze bodems
is aan het huis Armand, te Bordeaux opgedragen. Ook zulieu
op de werven vau Dantzig onmiddelijk twee fregatten, elk van
10 stukken op stapel gezet worden.
Uit Homburg v. d. Höhe verneemt men, dat het berigt,
als zou de regerende landgraaf zoo ziek zijn dat men zijn over
lijden eerstdaags te gemoet ziet, van grond ontbloot is. Hoe
wel deze vorst reeds zijn 8 ste jaar bereikt 'nerft, bevindt hij
zich nog zeer wel. Even zoo is het berigt, dat de groothertog
van Darmstadt, na het overlijden van den landgraaf, nog 25
jaren als zoodanig regeren zal, ongegrond. De waarheid is,
dat de volle souvereiniteit op het groothertogdom Hessen overgaat.
De terugtogt van de geallieerde troepen uit Jntlaud en
de hertogdommen, heeft reeds een aanvang genomen. Volgens
opgave der ministeriele bladen zullen behalve eene oostenrijkscbe
brigade, van het pruisische leger zes regementen infanterie,
twee regimenten dragonders en eene afdeeling veld-aitillerie
in de hertogdommen in bezetting blijven.
Het staatsgeregtshof heeft in de zaak van het Polen
proces, overeenkomstig den eisch van den procureur-generaal,
de navolgende voortvlugtige personen wegens hoogverraad ver
oordeeld tot de straffe des doods, met vervallen-vcrklaring van
het regt om over hun vermogen te beschikken: D/.ialynski,
Gtitirv, Wolnicwicz, Koraczewski, Tacznnowski, Zikrzewski, Ba
der,cki, Lutoniski, Jaraczewski, Jaguszewicz, Lukicszewski. De
aanwezige Kosinsky is insgelijks ter dood veroordeeld.
Turijn, 12 Nov. De kamer van afgevaardigden heeft de
wet tot verplaatsing van den zetel der regering aangenomen
met 317 tegen 70 stemmen. Twee leden onthielden zich van
de stemming.
Uit Florence wordt gemeld dat de stedelijke raad aldaar,
met het oog op de verwachte invoering in Toskane van het
in de andere provinciën des rijks van kracht zijnde strafwet
boek, den wensch heeft uitgedrukt tot de afschaffing der dood
straf in het geneele rijk, gelijk deze reeds sedert geruime» tijd
in Toskane is afgeschaft.
20 Nov. In de zitting der kamer van afgevaardigden
heeft de minister van financiën, met het ~og op den toestand,
waarin de schatkist verkeert, verzocht dat over de nieuwe finan
ciële voorstelleu geeu algemeene beraadslagingen zullen worden
gebonden, maar dat dadelijk met de behandeling der artikelen
een aanvang zal worden gemaakt. De kamer heeft duriu toe
gestemd en achtereenvolgens de vijf eerste artikelen der wet
aangenomen. Heden avond komt de kamer wederom bijeen,
oplat d' beraadslagingen over de wet morgen geeiudigd kun
nen wezen.
21 Nov. De kamer van vertegenwoordigers heeft in hare
jongst^ zitting, welke tot laat in den nacht heeft geduurd, de
financiële voordragten van den heer Sella met 157 tegeu 77
stemmn aangenomen.
Over Messina is alhier het berigt on'vangen dat de rus-
sische troepen, sterk 10,000 man, slaags zijn geweest met de
strijdkrachten van den Khan van Kokand, wiens leger totaal
is verslagen. De Russen hebben de steden Taschuud en Ko
kand bezet.
Bein, 19 Nov. De bondsraad heeft zich bezig gehouden
met de behandeling van het budget voor 1865. De ontvang
sten zijn geraamd op IS,763,000 frs de uitgaven op 19,903,000,
zoodat het vermoedelijk te kort 1,140,000 frs. zal bedragen.
Dit te kort verklaait zich door onderscheidene buitengewone
uitgaven, als 300,000 frs. voor bijeentrekking vau troepen,
260,000 frs. voor den militairen weg over de Alpen, 900,000
frs., voor infanterie-geweren en verandering iu de artillerie en
622,000 frs. voor de verbetering van Rijn en Rhone.
Gouda, 23 Nov. Men verneemt, dat door de arrondis
sement s-regtbank te Rotterdam tot deurwaarder bij het kan-
tongeregt te Schoonhoven is benoemd en aangesield de heer
Cornelis Bernardus van Baaien, thans wonende te Utrecht, en
zulks in de plaats van N. C H. G. Scharten, ais zoodanig ontzet.
In den aanvang der gisteren gehouden zitting van de tweede
kamer der stateu-generaal is o. a. op nieuw ingekomen het wets
ontwerp nopens het zegel. Daarna zijn de algemeene h Islagin-
gen over de itaaUlegrootimi aangevangen. Het hoofdbezwaar van
deu eersten spreker, de heer Rochussen bestond in de uittrekking
van het koloniaal batig slot van 1865 op de dienst van dat jaar.
De heer van Goltstein sr. herkaauwde zijne oude bezwaren;
doch de heer van Bosse wederlpgde den eersten spreker. De
heer van Zuylen trachtte te bewijzen, dat dit ministerie noch
liberaal, noch werkzaam, noen homogeen en op koloniaal ge
bied proefnemend was De heer Dullert heeft zijn ouden vriend
van Zuylen punt voor punt wederlegd. De heer van Foreest be
paalde zich bij de koloniën en schetste in eene poëtische en profe
tische jeremiade het nakend verderf van koloniën en moederland.
Heden voortzetting.
Van vele zijden worden nog scheepsvrachten appelen ver
zonden. Een schipper o. a., komende uit de omstreken van
ILirmelen, had de vorige week eene lading vati l'JO mudden
belle-fleurs, die te 's Huge voor den spotprijs van 80 cents het
mud zijn afgedaan. Er was nog genoeg voorraad, ook van
andere appel-soorten, om de verzending voort te zetten. Men
weet het overvloedige ooft bijna niet aan den man te brengeu.
De prineesse-nobles werden voor 90 cents het mud aangeboden,
fijne tafel-appelen naar evenredigheid tegen ongekend lage prij
zen. Voor 2.50 het mud zijn calvilles verkocht geworden,
appelen, die anders 10 a 25 cents het stuk gelden.
Te Arasterdam is door de kanaal-maatschappij eene leeuing
opengesteld vau vijf millioen. Met dc deelneming der Engel-
schen ad 20 millioen en de subsidie van Amsterdam ad 3
millioen, zou daarmede het maatschappelijk kapitaal van 28
millioen gevonden zijn. De heer Jager heeft, ten einde het
voorwendsel, hetwelk zijn persoon oplevert, om zich aan de
deelneming in de kanaal-maatschappij te onttrekken, geheel weg
te nemen, zijn ontslag als secretaris dier maatschappij aan de
direc.ie ingezonden.
De heer II. YY. Schneider te Nieuwe Diep, heeft eene
uitvin ling gedaan, welke bestaat in een zeer eenvoudig toestel
tot het doen controleren van sta sin eters, waardoor de reeds zoo
lang gewenschte ijk iu toep losing gebrtgt ou kunnen worden.
Ook zou deze toestel de thans iu gebruik zijnde meters kunnen
vervangen, en verreweg te verkiezeu ziju wegens deeenvoulige
zamenstelling, waardoor hij niet, zoo als andere machinerie» en
uurwerken, aan verslijten en verloopen onderhevig is. De uit
vinder verzekert, dat zijn toestel veel gunsrigcr uitkommen op
levert, dan de wijze van ijkru zooals die tegenwoordig in
ngelaml, Frankrijk, Belgle en S.A-en in gebruik i>.
De minister van marine zal vrijdag a.s. ge. n gehoor verleen n.
In eene dez.er dagen gehouden vergadering der ainsler-
damsche vereeniging Naturae et Amicitiae ia ih.or een der cn
de aandacht er op gevestigd, dat sedert eenigen tijd in dc rivit-r
de Maas zoogenaamde jonge zalmen gevangen en v r*. gens
onder den naam van schotsche ilin Ma At m .r gebragt
worden. Door twee voorstanders der Lunsimaiige vi- l.'ee i»
dienaangaande de opmerking gemcik', d --'mN du* t ui in
onze wateren r.iet geregeld kan voorkomen, a mg»" i ui de zalm
soorten nooit ergens anders voorkomen dan in .lie ri i. r.-n waar
zij geboren, of als jonge zalmeu kuu-tm 1 z.j». Teil
einde de zaak eeuigzins nader aan het licht te s - ui, was door
een der bedoelde voorstanders, den lieer M. J de Bint te Ara-
sterdam, eene uitnoodiging gedaan, om hem een. •■.«■uaarnden
schotschen zalm onmiddelijk na de vangst toe te zenden. Nog
geene twee dagen later ontving hij dan ook zulk een exemplaar,
zorgvuldig in ijs verpakt, hetwelk hein !>j onder oek u -
ders bleek te rijn dan eeue zalmforel trii vo gc,.s
L nnaeusj, van den gewonen zalm (salrao sdtr omler- hei i-n,
als zijnde veel ranker en smaller van ligchaam, met «pileer eu
fijner kop, iets meer ingesneden eu aan de punten ineer afge
ronde» staart, op den rug licht violet van kleur met kleine
vlekken, waartegen bij den gewonen zalm de rug blaauw grijs
van kleur is en de vlekkeu grooter zijn. Het bedoeld exemplaar,
0.39 ned. el lang en ter zwaarte van 0.52 ned. was ver
moedelijk twee jaren oud. De zaak werd van te meer behing
geacht, uit aanmerking van het feit dat genoemde heer de Bont,
vóór drie en vóór twee jaren, van wege het geno" -chip Na
ture Artis Magistra, eenige duizenden jonge vischjes van de
hier bedoelde soort in den IJssel heeft gepoot, en d.iar nu de
oudste visschers op die rivier verklaren, vroeger nooit derge
lijke zalmen te hebben aangetroffen, is hieruit gereedel jk af te
leiden, dat de aanwezigheid daarvan ecnig eu alleen het gevolg
is van de kunstmatige teelt en dat alzoo de zahnvisscherij aan
de ijverige en belanglooze pogingen van den heer de Bont
dezen goeden uitslag heeft te danken.
Door de zeepzieders T. P. iruly C°. alhier, Dros
en gebr. Tieleman te Leyden en Schuurm in en C°. te Utrecht
is b;j de tweede kamer een adres ingediend, ter gunste der
afschaffing van den zeep-accijns, vooral met het oog op de
fraudeleuze handelingen tot outduiking van den acujus, de
aanleiding tot vermindering van kwali cit der zeep wegens de
in den handel komende zeep-surrogateu, zoowel als met bet
oog op de bevordering der zindelijkheid.
