öinncniani).
(jicntcïigó Ikri&Jcn.
Ingezonden.
X
Pari jS, 15 Febr. De pauselijke nuntius heeft gisteren eene
audiëntie bij den kei/er gehad. In deze audieu'.ie heeft de
prelaat den kei/cr zijn leedwezen betuigd, dut openbaarheid
aan den bekenden brief gegeven is, daarbij de verzekering
voegende, dat hij doordrongen was van het besef zijner pligten
en diplomatiek karakter, dat het nooit in zijn bedoeling ge-
legpn heeft inbreuk te maken op de regelen van het interna
tionaal regf. 1'e keizer heeft deze ophelderingen met welwil
lendheid aangehoord.
Berlijn, 16 Febr. In de heden geii inden zitting van het
huis der afgevaardigden is het rapport, der financiële commissie
uitgebragt. De conclusie vau bedoeiu rapport luidt, wat de
hoofdzaak betreft als volgt U't de ingedien le begrooting blijkt,
dat de regering in de uitgaven ten behoeve van den staat niet
den rereischten weg heeft bewandeld. De begrooting voor oor
log behoort geheel gewijzigd en de daarvoor uitgetrokken som
men aanmerkelijk verminderd te worden. Daarentegen moeten
grootei-e sommen beschikbaar worden gesteld ten behoeve van
de nijverheid, den landbouw, het lager onderwijs, de weten
schappen, tot verbetering van de bezoldiging der onderwijzers
en van de lagere ambtenaren, terwijl verlaging der geregts-
kosten, van het briefport en de opheffing van het monopolie
op liet zout, dringend worden gevorderd. IVij Iers behoort de
belasting op de gebouwde eigendommen vastgesteld te worden
op het oorspronkelijk bedrag, waarvan een gedeelte aan de ge
meenten toe te kennen en eene wettelijke verandering plaats te
hebben van de klassen belasting en inoometax.
Marktberigten.
doen toeKomen als de eenige grondslag tut de onderhandelingen.
1 Afschaffing der slavernij, de regeling er van overlatende
aan de weggevende stnatsligcliameii."
Die vooraa rde wordt door sommigen beschouwd als eene
concessie aan het ruiden en eene aanmerkelijke wijziging in
de emancipatie proclamatie.
„2°. De zuidelijke staten zullen terugkeeren tot de unie
onder dezelfde voorregteu die zij genoten, vóór zij zich van de
unie losscheurden.
Het zuidelijk leger zal niet ontbonden, maar bij het
noordelijk leger ingelijfd worden, ten einde tegen de buiten-
landsche n.ogendhe.teii oorlog te voeren.
„4°. In de herstelde unie moet het verledene worden vergeten."
De president Davis moet, naar men beweert, onmiddelijk
het tweede vootstel verworpen hebben en van daar dat de
trpde-oii lerhandelingen voorloopig mislukt zijn.
Heden heeft de keizer de zitting der kamers met eene
uitvoerige rede geopend. Z. .M. gaf daarin zijii leedwezen ie
kennen dat de hoop, in het vorige jaar uitgedrukt, om door
een congres de inueyel.jkheden, die de rust van Europa bedreig
den, uit den weg te ruimen, niet was verwezeutlijkt. In den
strijd tusschen Duitschland en Denemarken had frankrijk eene
strikte onzijdigheid in acht genomen tegenover beide partijen
was men steeds gematigd en vriendschappelijk te werk gegaan.
In het zuiden van Europa moest Frankrijk krachtiger optreden,
ten einde de oplossing van een moeijelijk vraagstuk mogelijk
te maken, lie overeenkomst van 15 sept. toch bevatte twee
groote beginselen de bevestiging van het nieuwe koningrijk
Italië en de onafhankelijkheid van den h. stoel. De voorioo-
pige toestand, die zooveel onrust baarde, zou verdwijnen. Het
waren niet meer de verbrokkelde leden van het italiaansche va
derland, die zich door zwakke banden trachtten te hechten aan
een kleinen aan den voet der Alpen gelegen staat, het was een
groot land dat, zich verheffende boven plaatse.ijk vooroordeel
en onnadenkende ophitsing verachtende, zi^ne hoofdstad naar het
hart van het schiereiland had verp. mist. Door die vaderland
lievende daad had Italië zich volledig gevestigd en zich met
het katholicisme verzoend. Het had zich verbonden de onaf
hankelijkheid v; n den h. stoei te eerbiedigen en de grenzen
van den kerkelijke» staat te beschermen, waardoor het mogelijk
was geworden de fransche troepen uit Rome terug te roepen.
Ia Mexico kc-cr 'e de vrede terug en kwamen de bronnen van
welvaart in on'ikkeiing. In Japan had de marine, in ver—
eeniging met die van E. geland en Nederland, een nieuw bewijs
gegeven van hetgeen zij vermogt. In Afrika was de opstand
spoedig onderdrukt geworden, en de ijver van het bekwame
hoofd ('■>■- hestii"rs zou er toe bijdragen om de herhaling van
dergelijke v.ulelijkheden lc. voorkomen. Op die w ijze, zeide
7 M., spoeden til onze expeditie» teneinde; onze landtroepen
iubbni China ontruimd; onze marine is voldoende om onze
inrl«uiugen in Cochinchina te handhaven ons leger in Afrika
zal worden verminderdonze troepen in Mexico keeren reeds
terug, en, wanneer wij dan uen tempel des oorlogs sluiten, dan
uilen wij met trots op een nieuwen triomphboog kunnen schrij
ven „ter eere van de fransche legerscharen, voor de overwin
ningen bel; i dd in Europa, Azie, Afrika en Amerika.'*
Betreffende de binnenlaudsohe aangelegenheden ver' ie Z.
M. dat h j a. n de godsdienst en het openbaar onderw ijs kort
durend zijne zorg e. Ai.e eerediensten genoten ee» z ge
lijke mate van viijEeicl. I)e katholieke geestelijkheid o fende
een reg:matige., invloed uit door de wet op het onderwijs
werkte zij mede tot de opvoeding der jeugd, door de kieswet
kon j in fie openbare raadzalen zitting nemen, en door de
grondwet zetelde zij in den senaat, maar hoe meer met eer en
aanzien omringd, boe meer men er op rekenen mogt dat zij
de wellen van den staat zou eerbiedigen. Op den keizer rust'e
de pi gt on, de regten van het burgerlijk gezag ongeschonden
te handhaven, dat door geen souvereiu in Frankrijk sedert deu
h. Lodeu ijk uit de l and werd gegeven. Voorts werden nog
door Z. M. de indiening van verschillende \vets-ontwerpen toe
gezegd, o. a. strekkende om aan het lager onderwijs meerdere
uitbreiding ie geven, om aan de handels-vereenigingen meer
dere vrijheid te laten orn de waarborgen der persoonlijke vrij
heid te vermeerderen enz., en tevens aangekondigd dat de
hulpbronnen van den staat aangewend zouden worden voor
Openbare werken, zonder bet goed verband der financien in de
waagschaal te stellen of tot het crediet de toevlugt te nemen.
De bisschop van Grenoble heeft aau zijne pastoors een
circulaire gezonden waarin op 54 pagina's betoogd wordt, dat
de encyclicii en de syllabus niets bevatten dat tegen het oude
fransche staatsregt strijdt, dat zij de souvereiniteit en aigeheele
onafhankelijkheid van het wereldlijk gezag niet aanranden dat
zij de heden.la igsche maatschappij niet veroordeel en of in lijn-
regten strijd zijn met de beginselen van het tegenwoordige
Irausche staatsregt, en dat de encyclica slechts een leerstellig
stuk en geeu politieke acte is.
Het gerucht wil, dat Engeland genegen is met ons een
veldtogt tegen Japan te maken, even als kort geleden tegen
China, doch dat onze regering er niet zeer verlangend naar is.
Er is sprake van het zenden van 3000 man naar Madagaskar,
daar het plan om Tamatave aan te tasten, nog niet geheel
schijnt opgegeveu.
1 Feb. Het wetgevend ligchaam heeft heden eene zitting ge
houden, onder voorzitterschap van den heer Schneider, bij onge
steldheid van den heer de Morny. Ingediend zijn een voorstel
tot aanvulling der s»aatsbegrooting voor 1805 de budget voor
1S66 ontwerpen van wet op den lijfsdwang, op de provisionele
invrijheidstelling, op de zaïnenstelling der algemeene en muni
cipale raden, en op de chêtjues.
Weenen, 15 Februarij. De financiële commissie vau den
rijksraad heeft voorgf eld, geen kosten voor het gezantschap
te Kassei en Darmsiadt op de begrooting uit te trekken, en
de legatie te Frankfort te verbiuden met die te Stuttgardt.
Graaf Mensdorff heeft hierop verklaard, dat te Kassei geivig-
tige belangen vertegenwoordigd moeten worden; de regering
moet aldaar de in het belang van Pruisen en het Nationaal
Yerein werkende partijen gadeslaan.
Den 10n dezer heeft te Kiel ten huize van den hertog van
Augusteuburg eene vergadering plaats gehad van politieke per
sonen uit ('v, hertogdommen. De bijeenkomst vond plaats op
uitnoodiging des hertogs en werd dooreen twintigtal personen
bijgewoond. Men sprak over den toestand des lands, en hetgeen
nu te doen staat. Op twee na waren alle aanwezigen tegen
aansluiting aan Pruisen.
Gouda, 18 Febr. Wij veruemer. dat de kapitein Har
den berg van het. 4e regimeut infanterie, alhier in garnizoen, in
zijn rang bij het regiment grenadiers en jagers is overgeplaatst.
Zijn e ter vervanging van boven ge melden kapitein, in zijue plaats
benoemd de kapitein op non-activiteit J. F. M. Temminek.
Zondag den 19deQ dezer, Z. M. geboortedag, zal er ten 1
uur groote parade gehoudeu worden en ten 2 ure in de scherrn-
zaal het gewone jaarlijksche assaut op de wapenen plaats hebben,
en prijzen worden uitgereikt.
Des avonds zal er in bovengemelde zaal eene tooneelvoor-
steliing plaats hebben.
Donderdag morgen is hier een vree?elijk ongeluk gebeurd.
De landbouw<r M. uit den Zuidplaspolder had gruiieu iu de
stad gebragt en eenige mudden steenkolen opgeladen. Bij het
afrijden van de bleekersbrug op dm kattensingel schoot de pen
uit den distel en gingen de paarden door, maar de ongeluk
kige raakte beklemd tusschen den wagen en een boom aan de
gri.cht/ijde, waardoor hem het eene been hoog aan het ligchaam
werd verbrijzeld. Ondanks zorgvuldige verpleging en amputatie
is hij gis'eren na een smar eiijk lijden bezweken.
liet Weekblad van het liegt, vestigt in een zijner laatste
nommers de aandacht op het wenschel'jke, dat eene algemeene
opinie zich vestige, indien zij nog niet bestaat, omtrent het
veel besproken onderwerp der doodstraf. Volgens dat blad zou
een bepaald resultaat daaromtrent nog wensche!ijker zijn, en het
meest gereede middel daartoe ware, dat de zaak ter sprake ge
bragt werd in de parlementaire vergadering. „Wij zouden (dus
eindigt het Weekblad) deu minister van justitie zeer dankbaar
zijn, als hij ons eens verraste met. een wets-ont werp tot afschaf-
fiug'der doodstraf. Wij voor ons zouden gelooveu a ill de a in
neming. M.iar al werd het verworpen, het zou nog zeer groot
nut stichten."
Iïe uitslag der stemming voor de benoeming van direc
teuren en commissarissen der amsterdainsche k uiaal-inaatsebappij
is geweest, dat de volstrekte meerderheid was voor directeuren
2004 en voor commissarissen 948 stemmen, (jeko/tu zijn tot
directeuren de hli. ri. W. Joseplins Jit a, inel 1675, J Boelen
J.Hz., 1420, H. A. Insinger, 1362, C. A. E. validen lionert,
1221 en W. F. lleshiiysrn, 121! steinitn n.
Na hen hebben de meeste sMinneu verkregen, de heeren mr.
J. Heemskerk A/n., 736, P. N. Muller, Iib3, ra' E N'. Ra-
hussen, 691 en J. G Jiiger, 635 stemmen.
Gekozen zijn tot commissarissen, de hh. J. E Bonnike, met
1587, C. F. Quie.., 1397, J. Boelen, 1280, J. van Eeglien,
1266,' F. van Heukeloin, 1102, J. F Bioins, 1099, F. W.
Hepner, 1032 en L. A. Bienl'ait, 951 stemmen.
Na hen hebben de meeste stemmen verkregen, de heeren J.
Buiige, 80!VV. .1. de Heus, 837, J. C. Zimmerman S31' H.
Lilden, 771, Paul C. vail Vlissmgeu, 743, Joan Mu'ler, 632,
C. P. van Eeglien, 626, H. J. Bloemen, 551, A. F. Insinger,
518 F. C. J,.ski, 494, J. ït. Schollen, 473, Aug. J. M H u-
dricke, 445, J. P. Dudok v. Heel, 424 en F. Wüsle, 395 st.
Aanstaanden maandag des namiddags ten 1 ure, zal in
het park op nieuw eene vergadering worden gehoudeu van
aandeelhouders inde k.m.ial-m latscli.ipptj. voor de herstemming
ter verkiezing van nog drie bestuurders en zeven oommi.-sari-eii.
De maatschappij tot bevordering der bouwkunst te Am
sterdam heefi getracht in hel loon der werklieden eeltige ver
betering Ie brengen en heelt bewerkt, dat up enkele weikplaatseu
de gewone betaling der werklieden per uur is bepaald in plaats
van per dag.
Van hen, die naar Oost—Iudie gaan orn fortuin te zoeken,
zijn er velen die ha..r niet vinden. Dat blijkt uit tien j mgste»
staat van nalatenschappen vau lieden, uit Uit r jk n i r on e
koloniën vertrokken en dezer dagen door hot dep irien.ent van
koloniën openbaar gennakt. Die staat bevat onze veer 650 n imeu
van in Oost-Indie overledenen en de rijkste van die fortuinzoe
kers liet zijn erfgenamen na: vier gulden en negen en negentig
cents, terwijl de armste voor zijne bloed verwan en beschikbaar
stelde: twee cent. Van de 650 overleden waren ongeveer 400
vreemdelingen, meest Dnitschers, en verder Belgen en Fran chen
eu ook eenige Engelscheu. Opmerkelijk is het, dat onder het
aanzienlijk cijfer gevonden worden slechts 27 ara-aerdamtners en
7 rotterdammers.
De constitutionele kiezersvereeniging n het kiesdistrict
Dokatim heeft tot kandidaat voor het lidmaatschap der tweede
kamer gekozen den lieer mr. Ph. van Blom. icgter in de ar-
rondisscinents-regtbank te Heerenveen. Tegen hein over zijn
gesteld: van den kant der conservatieven de heer Jouwert
Audreae, kapitein ter ree, op non-activiteit te Leeuwarden, m
door de anti-revolutiouairen de heer O. baron v.iu Wassenaar
Catwijck.
Te Pa dun zijn 86 studenten iu hechtenis genomen en 260 anderen naar
huis gezonden/ Doi»r een hevigen brand ziju de stations gebouwen bij
Goring o» great-wesüru-spoorweg vernield. Hij W-xtoid is het barkschip
Brandv verbrijzeld; 18 personen vonden den dood ia de golven, terwijl de
kapitein en 14 onderen weiden gered. Te Uashingloa is het gebouw
der Smithsonian Institution door brand vericeld vele boekeu zijn gered
doch beschadigd Lij een brand te Sttrzing iu Oostenrijk zijn eene dienst
bode en vier kleine kiaderen omgekora n. Te Bern wil men ernstige
pogingen in het werk stellen om de ligchnmelijke stratFen in de gevange
nissen te doen afsehaifen. Een geheime speelbank is te Geneve ont er.t
Dc wnrteinbergsehe algevaardigden petitioneren tegen de ooodstrat ~-
Menverwacbtd.it het geschil tusschen Peru en d- r unnne zal vti.uci <1
worden. De uitbarsting van de Etua duurt vooit; het vuur komt uit
kraters; de lava had 14 febr reeds 14 kilometers weg atgelegd eu over
stroomde bouwland-li Drie dalen zijn gevuld, d.- schade bedracgt 1 uul-
liocn. De kardinaal W iseo.au 15 febr. t- Londen overh ten Ja
Btlgie wint het begrip vru liet verpligt ondevw; - \i>\ u 1urkye
en Perzu willen een weinig ruzie maken te Uiu/.Lu g is t.-n die
rentemmer door een gezelschap wilde beesten verse turd - li het eng
lageil.uis hebben 149 spoor,.gdiveeteuren zitting, ui het hoerhuis oh,
dus bi.na e. n -ijlde van het getal leden iu beide huizen. De waarde der
spoorwegen in Engeland wmdt l.egrout op 360') milliocn gulden; het aan
tal beambten op 100,000 personen.
KOLONIALE POLITIEK.
Vóór 1848 had Nederland het ri.ke lust,linde, maar dit werd
veel meer als kroondomein dan als eene bezitting van Neder
land beschouwd. De kennis van lndie was zeer ueperkt, en
alles wat indische regering betrof was, enkele uitverkorenen
uitgezonderd, aan ieder vreemd. Veel is in dat opzigt door de
grond wet-herziening veranderd. L mgzauierliairl is ook lndie
hier te lande ter sprake gebrigt en na verloop van ir j.ren
beginnen indische belangen eene groote rol iu ons p riemen ur
leven te spelen, en voorzeker, eene kolonie die iu een s.echt
jmr het moederland 20 millioenen vrij geld opbreng behalve
de indische voor teeien die niet te berekenen zijn, verdient ten
volle de aandacht tlie men thans aan h uir w ijdt.
Jammer echter dat die in.li-clie belangen thans gebruikt wor
den om partijbelangen te dienen, dat uien maar tl te dikwerf
iiij het bespreken vau indische zaken, meer let op de sta i -
kundige pirtij die men wil dienen dan op de kolouie, wier
welzijn men voorgeeft te willen behartigen.
Ook bil de disenssien o*'er de begrooting van dit j iar in
de beide kamers berft de koloniale politiek veel tijd gekost
en heeft het regeringsbeleid v,»u on/i n legeuwoor.ligen minister
van koloniën, menigen aanval moeten verduren. O ik onze af-
o-evaar lig den bevonden zich, overeenkoinsMg hun bekende be-
ginselen, onder de tegenstanders. Hoewel erkennende dat er
veel misbruiken z..jn, willen zij v ui ge. u hervorming, van geeu
verandering weten; het bestaan Ie moet blijden, ui tg volstrekt
niet veranderd worlen, is de ieu e der tegeust.uiders, en inet
de zwartste kleuren wordt de toekomst algesclulaerd, als er
maar sprake is vau eene hervorming van het stelsel der oud-
gasten.
Begrijpen zij dan niet, dat het nederlnn Ische volk niet zoo
blind ingenomen is met al het oude, dat ou e toestand van
vóór 1848 nog niet geheel iu het vergeetboek geraakt?
Zouden de mannen van he*, behou 1 deuken, dat liet volk niet
meer weer dat juist door de meerdere openbaarheid de te korten
van vóór 48 in overschotten zijn veranderd Dit van dien tijd
.'e schulddelging en de afschaffing van belas ingen tl ig:er.;ent
En heeft tie openbaarheid in het moe Ierland goetle vruchten
gedragen, zoo onuoo el zijn de kiezers niet of z.j wachten ook
daarvaii in lndie rijke vruchten. Hebben de liberale beginse
len ons land voorspoed geschonken, ook de koloniën zullen
b.j tie toepassing dier beginselen niet kwalijk varen, indien zij
slechts op eene geschikte wijze in toepassing worden gebragt.
Weinigen toch zullen tie leuze van den aanvoerder der oppo
sitie wil.en onderschrijven „liberaal iu het moederland, ne-
houdeud in lndie."
Indie is niet rijp voor hervorming, klaagt men; maar werd
l dezelfde klagt niei gehoord toen ook ons volk <1 r grond-
I wet mondig werd verklaard en men de zwartgaltigste voorstel
lingen kou hooren over het kie>regt, als ot wij hu.iende naar
j de roode republiek op reis waren r
j ergste dooven zijn zij, die n et willen hooren, zegt het
spreekv o ir en tot die dooven beho r-n vele tegeestai
j van de.en mini-ter van kolouie,i. Ieder mibevooroordeelde k
l bedaar 1 met de gematigde leden der kamers de ko miale wc eu
van tle/en minister afwachten, en eerst dan is de tjd gekomen
om de beginselen, daarin nedergelegd, te toetsen a u tie be-
langen van ,:toe lerlantl en koi«»uien. D n 't r-t zal b. jk. n oi
deaauvd verdiend is, dan wel of de tut nu toe grvoer.it str1
uit minder edele beginselen voortspruit dan de beh r igiug van
het welzijn des vaderlands.
Wat het behoud voor lndie ge laan heeft, w.r 't inecr en
meer beken.I, en de kennis daarvan is niet geschut om met
goed vertrouwen op eene voortzetting van dat stelsel aan te
dringen eene rede te meer om elke voorgestel e hervorming
met'aandacht te onderzoeken, ligt dat z.ij oeter is dan h-t nu
bestaande, dat in veel opzigten gewogen en te ligt bevonden is.
GOUda, 16 Feb. Tarwe. Poolsche per last 290. Zeeuw&cbv
per mud 8 a/ 9. Rogge. Inlandsche 5.50 a buiu i -
lundsche 6 a 6.25. Gerst 4 a 6 «O H ver f 4
i Boekweit. Fransche ppr 2106 ned. tè 165. Noordbrab..u"sahe
J 185. Duiveboonen 7. Hennepzaad f 9.
De vremaikt met gewone» a.oiv .er en v liggen h
behalve in itragtige koe jen, die moeijri.jk ie verkoopen waren.
I Varkens geschikt voor Londen Is c. p. 5 on3.
B iier L38 a 1.44 pr. n. IC
Delft, 16 F'-br. Het weinige aangevcerter graanmarkt
void hedVti, tot staande prij;en, gereden af:re tot vceder ge
schikte graatisooreii br.igten ruim v -r.ge prj.eii o;>. L .r e
7.20 si 8 40 Rogge 5 "0 6. Z mei.er-: 1,(5.
Korte haver S 90 4.20. L.nge d®. J i f 21.40.
Duiveboonen 7. Paanirbooueü 6. Br. boonen J 1 a 11.
Groene erwten 7 si J 10
\au stads waag gewogen van 9 tot 16 rebr. 12 0, s en
71/16 bo'er, tp z 11 niti, 31 !9 li. llooibultr f 59 a f 68
het vierde; 1 47* h 1.70 per ti
Lo'ldoa 13 E.-br. Grin.-.. E.,? tarwe l.rjftt voriae
pre. vil op; vr. mei »eiui-' vraag, maar va<!haver gedeeltel,ji
