ötnnenlanït.
Broodprij zeil.
voorstel bij liet kabinet heeft gedaan om een gedeelte van de
elve-heriogdominen te behouden en een gedeelte aan Pruisen
af te staan.
Berlijn, 27 Maart. De tweede kamer heeft zich heden
met het gevoelen der budget-commissie vereenigd en daarbij
aangenomen eene bijvoeging van den beer Vireliow, dat de
regering zal uiigenoodig 1 worden om reeds in liet tegenwoor
dig budget de voorstellen tier commissie in toepassing le brengen.
De Nortld. Alg. Zig. verneemt, dat Beijeren, Saksen en
Darmstadt heden bij den bondsdag voorstellen, dat Pruisen
en Oostenrijk onverwijld den prins van Angnstenburg het
bestuur over Holsteiu geven, eu betreffende Lauenbtirg mede-
deelingen zullen doen.
Hetzelfde blat! zegt gemagtigd te zijn tot de verklaring, dat
de regering de behoefte niet gevoelt, over eene andere stelling
tegenover de tweede kamer te beraadslagen, daar zij alleen hare
tot dusverre ingenomen stelling overeenkomstig regt eu pligt
acht. Alle geruchten omtrent coucessien, ontbinding eu verda
ging zijn van grond ontbloot.
Iu het huis der afgevaardigden is de lieer Schulze De-
litzsch opgekomen tegen de jongste re Ie van den minister
van oorlog. Wat liet streven van het huis naar uitbreiding
van magt betreft, blijven wij, zeide hij, binnen de grenzen
der grondwet. Verstaan wij onder magt datgene'wat het regt
tot verwezen!lijkiug moet helpen brengen, dan zijn wij zeker
voor uitbreiding van magtij moeten steeds zorgen, dat,
bij verdediging der grondwet, de ondersteuning des volks ons
niet ontbreekt
De minister van oorlog zeide, dat hetgeen hij gezegd
had, ge/.egd bleet, en dat tij geen aanleiding ii.id om er iets
atn toe te vorgen of van terug te nemen. Ik verdedig, zeide
hij, de reorganisatie als et geheel en met alle bijzonderheden,
als iets dat mij is opgedragen, volkomen er van doordrongen
als door iets, dat men zelf gemaakt heeft.
Fi ankfort, 27 Maart. Heden is de stemming d* r be
slissing over bet voorstel van Beijeren en Saksen, in eene
buitengewone zitting van deu bondsdag, met 9 tegen 6 stemmen
vastgesteld op 6 april.
Tutijn, 26 Maart. De groote gebeurtenis van den dag
is de zege, door de voorstanders van liet burgerlijk huwelijk
in .len senaat behaal 1. De iliscussien waren buitengewoon hef
tig en van cleric le zijde werd de strijd met vuur gevoerd; van
dun kant hoopte men te meer op verwerping, omdat iu 1852
d» oude sardiuisehe senaat juist op dit punt zich den reaction*
naireu gevoelens gunstig gezind betoond had. Destijds stuitte
de invoering van het burgerlijk huwelijk al op den tegenstand
dier vergadering. Men had alles in liet 'eik gesteld, opdat
nn hetzelfde zou geschieden dit blijkt vooral daaruit dat de
bisschop van C.euioni die, tot dusverre ioit in den senaat
verschenen was, toen zijn zetel innam, naar men z,gt, op uit
drukkelijk bevel uit Rome, om tegen het burgerlijk huwelijk
ie stemmen. Daarentegen heeft een ander pret.,at, de bisschop
Van Alise, niet weinig tot de overwinning bijgedragen. Hij
beeft zich niet alleen voor liet beginsel, maar ook tegen a,le
verzwakkende uitzonderingen verklaard, die door de minderheid
hij amendement werden voorgesteld. Hij heeft ook bewerkt,
dat personen die tot geestelijken gewijd zijn, niet onbevoegd'
verklaard worden om een huwelijk te sluiieu.
Brieven uit Iionie bevestigen, dat de heer de Sarliges geen
openbare audiëntie bij den paus gevraagd, noch een brief van
deu keizer overhandigd heef hij heeft alleea gehandeld over
de preconisatie van sommige bisschoppen en incidenteel herin-
nerd aan de noodzakelijkheid van de organisatie eeuer pause
lijke armee.
De Italia wederspreekt het gerucht, betreffen-'a de reis
van den koning naar Lvon tot eene zamenkotnst met keizer 1
fiapoleon van welk gerucht in de buiteulandsohe correspon-
dentten sprake is geweest.
GOUDA, 29 Maart.
T ,ï!,e 7alur',a? gehouden zitiing van de tweede kamer is
de beraadslaging over het tweede der geneeskundige ontwerpen
mainour"' e" steu"n"'S over dat ontwerp uitgesteld lot
De tweede kamer heeft maandag liet twee.le der "enees-
kuntltge ontwerpen to, regeling v.,„ de voorwaarden ler ver-
met3^efr iT'""1'1 ^neeskiiiidigen.euz., aangenomen
met 33 lege,, g9 sleminen. D uirna heeft de kamer de heraadslawinw
aangevangen over hei 4"' ontwerp nopens de artsen,jbereidkunde!
i>e tweede kamer der staien-geueraal beeft heden de be-
raadslagmg over het vierde der geneeskundige uitwerpen be-
treffende de arisenij-bereidk,,,,,, voorgezet. Art. 3d, nópens de
drooguten, u aangenomen met 34 tegen 29 stemmen.
De minister van binnenl. zaken herinnert in de St. Ct
dat de ezataetis voor het verkrijgen van acten van bekwaam
lieid tot het geven van school- en van huisonderwijs zullen
worden gehouden op woensdag den 19° april aanst. en volgende
dagen aangifte uiterlijk den 5a bevoreus bij den schoolopziener
van het district.
Bij resolutie van den minister van financien van 22 maart
is vastgesteld het plan van de 257*te staatsloterij, welke zal
bestaan uit 20,0(10 loten, 10,000 prijzen en 2 preroiën. De
collecte wordt geopend op diugsdag 18 april en gesloten op
zaturdug 29 april aanstaande. i)e trekking der eerste klasse zal
plaats Lebben op 15 mei, terwijl de laatste 100 nommers op
zaturdag 5 augustus 1865 zullen worden getrokken.
Btj beschikking van oen minister van biuneul. zaken is
aan J H. van Santen, te Krimpen aan de Lek, tot wederop.
zegging, vergunning verleend voor eene stoombootdienst tot
vervoer van reizigers, goederen eb vee tusschen Vreeswijk e»
Rotterdam.
Den 18" april zullen de prov. staten in Zuid-Hollnnd
eene buitengewone vergadering houden, waarin een lid va a
gedep. staten zal benoemd worden, in de plaats vau wijien nn.
Nederburgh.
Iu de volgende maand zal te Londen eene tentoonsleilin»
plaats hebben van voorwerpen, die in instellingen van welda.
dadigheid eu tuchthuizen vervaardigd zijn alle vreemde natiën,
ook de nederlandsche, zijn uiigenoodigd daaraan deel te nemen.
Het plan gaat uit van de Reform and Refuge Union, die daartoe
aangemoedigd is door den goeden uitslag eet,er sgor'gelijke ten
toonstelling, welke in 1856 heeft plaats geluid.
le Almkerk heeft in de al'gtloopta week het vlas weinig
handel opgeleverd. De besteedde prijzen liepen vau 30 tot 3S
stuivers. Zaad is thans zonder handel; de prijs hiervan is
78 a 80 stuivers. Hooi en slroo tot vorigen prijs.
Men meldt aan de Leydsche Courant uit liet Westland:
Het weder blijft hoogst ongunstig voor den veldarbeid eu tie
liilgepuote bloemkool heeft door de strenge vorst zoodanig ge
leden, dat zij verloren wordt geacht. Vooral is dat het geval
,e Loosduinen, de streek waar de ineesie bloemkool w ordt geleeld.
Ook elders, b. v. te Veur, is het, naar w ij vernemen, zeer slecht
gesteld met tie kort geleden op den kouden grond gepoote
bloemkool, Jaar de teedere planten legen zulk eene felle vorst
niet bestand z'jn. Wat vertier den landbouw of tuinderij aan
gaat, t is niets dan klagen, wat men hoort. De hooibergen ziin
oij de meeste landbouwers ledig. Het hooi wordt tegen 3li
de 1000 outlc 'at verkocht eu het zal er niet b;j blijven, naar
liet schijnt. Booueu eu rogge aan het vee te voeren, wat be
reids gedaan wordt, komt den boer uti voordeeligsr uit dan
zulk duur liooi. Veld- noch tuinarbeid kan worden voortgezet
en van het gezaaide is weinig goeds te wachten. Alles is"nog
dood, gchjk in liet midden van den winter; geen voireis wor-
tien vernomen, zelfs de kievitten zijn weder vertrokken.
De lijd zegt omtrent de vele wijzigingen iu de genees-
kunoige wetten gemaakt:
«Wij verklaren ons niet in staat om aangaande het karakter
der beraadslaging en de juiste beioekenis der zoo mildelijk
a.mgebragte wijzigingen onzen lezers een behoorlijk denkbeeld
te geven. Het ging met de/e wet als met deu vervolgden
duizendkunstenaar uit de tooververtelling. Als men hem in de
gedaante van haas bij de lepels dacht te nemen, ontvloog hij
eensklaps als duif de grijpende handen, om daarna als haagdis
door de gesp innen strik te sluipen, en een ring te worden op.
het oogeublik dat liet middel om de In.aguis te 'vangen scheen
te zullen slagen. Het Bijblad zal hel kluwen moeten worden,
om ons door Uit labyrinth van gedaanteverwisselingen den weg
te banen. Wij houden liet er voor, dat zelfs menig lid der
kamer te midden van al die ehangements a vue het spoor
bijster werd, eu noodig zal hebben de wet later in de stilte
van ztjn kabinet na te lezen, om ,e zien, wat hij eigeutlijk
me ZIJ,, stem bekrachtigd heeft. Het eigeutlijke parlementaire
onderzoek kan eerst plaats hebben in dc eerste kamer, waaraan
nu een geheel andere wet ter goedkeuring wordt voorgel,. 1
als van den raad van state „aar de tweede kamer is gegaan.
Ge ukkig lil dit geval dat deze vergadering het regt van
amendement niet bezit
Aan het verslag van den consul der Nederlanden voor
de staten Massachusetts, Maine, Neu-Humpshire ei, Rhode Is
land, ge lateeid Boston, 31 dcc. 1864 (medegedeeld iu de St. Ct.)
onlleeneii wij liet volgende:
Terwijl meer dan een millioen tnenschen aan hunne oor
spronkelijke beroepen omtrokken zijn, vermeerderen de fabrieken
nog Steeds getal en in waarde, ,1e opbrengsten van de delf
stoffen en dei, landbouw «orden dagelijks meer ontwikkeld en
de uitvoer zelfs zonder behulp van katoen, komt tot een on
g, noord enter De laatst ontdekte olie-landstreken van lVnn-
sylvante en Virginia, hebben ,n weinige jaren het land van
ar.tkel voorzien, dat zijnen weg reeds vindt naar alle
2eelen van de wereld. De uitvoer daarvan voor dit jaar be
droe" omtrent 32,090,090 gallons wier gelieele waarde begro t
ff0rdt op dollars 25,990,ÜUÜ goud. De voortbrengselen v. n
deu landbouw in het westen zijn eene bron van grooteu rijk
dom geweest voor d «t gedeelte vau het land, terwijl de fa
brieken in de oostelijke staten over het algemeen nimmer in
eeneu zoo bioeijenden staat verkeerden.
Er zal een tijd komen van groote daling in de waarde van
alle artikelen, en de kooplieden bereiden zich reeds vcor op
zulk eene crisis. Het keerpunt van oorlog tot vrede, zal eene
beproeving wezen voor den handel. Daarom is het niet te ver
wonderen, wanneer men kooplieden en fabriekanten zeer om—
zigtig ziet te werk gaan. Hoewel het niet wenschelijk is eenen
piotselingen vrede te krijgen, zou en echter de omstandigheden
dien spoediger kunnen medebrengen dan menigeen verwacht,
en dit maakt de toekomst vol twijfel en onzekerheid. Bij een
schoon vooruit/.igt op vrede zoude zonder twijfel de waarde
van het papieren geld /eer ve. meerderen, en alle inlandsche en
vreemde goederen, die tot gebruik gehouden waren, zouden
spoedig dalen ir. prijs. Vreemde goederen en entrepots women
algemeen tegen goudwaarde gehouden en zouden minder (har
der te lijden hebben. Ten anderen gelooft men, d t de vrede,
welke den handel weer zoude openen met alle deelen van het
land, tot zulk eene vraag naar goederen zou aanleiding geven,
dat 'de prijzen niet spoulig zouden kunnen verminderd worden.
De bevrachtingen lijden nog steeds onder vele tegenspoeden.
Afladers van goederen geven de voorkeur aan eene onzijdige
vlag, en geeue beslissende verandering kan voorzien worden
vóór het einde van den oorlog.
Het geneeskundig londeinsch blad Lancet deelde onlangs
den uitslag eener scheikundige analyse vau een aantal verduur
zaamde vruchten en zoogenaamde Pickles mede, belangrijk ge
noeg om ze onder het oog onzer le/ers te brengen, aangezien
in deze engelsche lekkernijen ook bij ons ie lande een niet
onaanzienlijke handel wordt gedreven.
Niet minder dan 42 luchtdigte flesschen en bussen; peulen,
doperwten, bloemkool en andere groenten bevattende, werden
aan dat onderzoek onderworpen. Onder de 30 fle-sc.ien met
peulen, doperwten, slaboonen enz. waren 25 die koper bevatten,
slechts 5 flesschen waren geheel vrij van dit metaal. Van de
ingelegde vruchten, als augurken, kruisbessen, was geen enkele
flesch of bus, die geen koper inhield. Van de 9 flesschen
pickles waren 5 met dat metaal verontreinigd. Iu de peulen,
doperwten, slaboonen en andere in luchtdigte bussen gecon
serveerde groenten was het metaal aanwezig in den vorm van
sulphas cupri, dat daarin gedaan was om de vruchten een
heldergroene kleur te geven terw ijl het koper in de pickles
ouder den vorm van acetas cupri voorkw am in vele flesschen
was de hoeveelheid koj er zeer aanzienlijk de oplossing niet ammo
nia behandeld zijide, gaf aan de vloeistof eene donkere blaauwe
kleur. Een gepolijst ij/eren staf in dit verzuur>el gestoken,
werd met eetie laag zuiver koper overdekt. Men behoeft
juist geen scheikundige te zijn, om te ontdekken of verduur
zaamde vruchten en pickles, koper inhouden. Wanneer men
bijv. weten wil of de groenten enz. in eene flesch ol bus,
zonder na bel voor de gezondheid genuttigd kunnen worden,
heeft men niet anders te doen, dan er een goed gepolijst lem
met van een mes in te steken, *n het daarin 24 tot 48 uren
te laten staan. Ingeval er nu koper in aanwezig is, zal het
lemmer inet dit metaal bedekt worden, en dus ook voor het
onbewapend oog zigtba ir zijn. De slechte praktijk om zulk een
hevig werkend vergif als kop^r in artikelen van algemeen ver
bruik te mengen, is ten hoogste laakbaar en gevaarlijk, wes
halve wij er de algemeei.e aandacht op vestigen, en tekens
boveustaand eenvoudig middel aan de hand doen, om het
bedrog te kunnen ontdekken."
DeVGnter, 26 Maart. In bijzondere kringen alhier is sprake,
dat dezer dagen van wege liet ministerie van oorlog, een schrij
ven aan den commandant der genie is gedaan omtrent het advies,
om de vestingwerken aan den noordkant der stad uit te leggen.
Zulks zoude zijdelings in verband staan met de nieuwe spoor-
weglijn 's Hage-Utrecht-Deventer-Almelo. In hoeverre dit ge
rucht met de waarheid overeenstemt valt niet te zeggen zeker
is het echter dat cte buiten/dj*' der stad binn«-n kort belang
rijke veranderingen te geinoet gaan, vooral de noord-oost kant
men spreekt zelfs al van het dempen van eeuige gr..cl ten,
't welk als ge/ondheids-man!regel /eer verkie: ehjk is, want even
a's elders toonen ook hier de jaarboeken aan, dat bijna alle
besmettelijke ziekten, die hier soms gewoed hehbou, haren oor
sprong hadden bij de gracht beu oners eu onder heu verrew eg
de meeste slachtoffers eischten.
Deze verat.(leringen zijn een noodwendig gevolg van de lijn
Zwolle-Deveiiter-Zutpheii, niet welker werkzaamheden men goed
vordert. Reeds zie! men b gage-loodsen verrij en en weldra
zal een aanvang worden gem nikt mei lel bouwen van het station.
Wat er iu 't vervolg ook al ujoge gebeuren, Deventer zal on
getwijfeld het karakter van vesting langzamerhand verliezeude
naauwe, dikke, stevige poorten zullen plaats moeten maken voor
wat breeder en vrolijker ingangen, en weil.'.t is de tijd zeer
nabij ciat de wensch vervuld wordt van iemand, die, wonende
in eene der populairste straten, bij gelegenheid van het feest
iu april Iö64 boven zijne deur plaatste:
Wij vieren feest, wij vieren feest,
In Davo's oude wallen.
O, kwamen als de vijand eens,
Die wallen ook te vallen
Dat wPavo" herinnert ons onwillekeurig aan de gehouden
opeubire voorlezingen van den huoglecruar van loien over
Deventers geschiedenis in de gehoorzaal van het atheuHe un.
Iu de eerste lezing heeft de hoogieeraar namelijk beweerd, dal
de gelieele overlevering, al-of Deventer vau Da vu zou /ijn al-
geleid, hetwelk in vroegere eeuwen een slot moet geweest zijn,
verdicht i5, eu dat de naam niets anders be.eekent dan //pep
pelboom" of, volgens eene nog nadere verklaring van deu lioog-
leeraar „doode boom." Wat voor 't overige die lezingen betreft,
een talrijk publiek, waaronder ook dames, was altijd tegenwoor
dig eu de luide toejuichingen bewezen dat de Deventenarea
van lotens taal en gedachten, zoo algemeen bekend, lang niet
versmaden.
Jongst), donderdag had het zeldzame voorval plaats dat een
muzikant der schutterij met militaire eerbewijzingen ten grave
werd geleid. De overledene was ecu algemeen geacht eu be
mind man.
Wij leven in een tijd van concurrentie; de een streeft den
ander voorbij eu elk beijvert zich om uoor billijkheid van prijs,
zorgvuldige bediening en goede gehalte zijnei producten den
verbruiker tot zich te lokken. De tijd is voorhij dat men ge
rust op gilde-be-cherming en gederfde klandisie den slaperigen
sleur kon volgen en bij geringe inspanning op een bestaan
kon rekenen als men een bedrijf of affaire had. Het is zeds
volstrekt niet ongewoon te liooren kUrnen over te ver gedrevene
concurrentie, ofschoon de verbruikers dairoj het beste varen.
Van de/e algeineeue concurrente seh^.eu de broodbakkers
bijna uitgesloten. Vroeger, heette het, dat de regering den prijs
van liet brood bepaalde; die zelling was ingesteld om te waken
tegen te groote winzucht en te zorgen, dat dc burgerj het
noodzakelijkst voedsel tegen billijken prjs bekwam. .Men is
thans geheel overtuigd van de dw .a-hei.1 de/er reg-rings-be-
moeijingen, die meestal geheel verkeerd werken; meer en meer
worden de dwingende bepalingen afgeschaft en het eenig ware
beginsel der vrijheid in het maatschappelijk verkeer ingevoerd.
Gten dwang, geene belemmering, vrijheid is de leus, en de
vrije concurrentie is geheel in het algemeen belang.
Maar hoe weinig bespeurt men van du: vrije concurrentie bij
de broodprijzen toen de zetting van regeringswege jphield,
beproefde men eene bakkers/etting, eene ouder,inge overeenkomst,
en hoe onmogelijk ook zoodanige overecnkomum in stand c
houden zijn, bleven de afwijkingen eenig/ms clandestien mi niet
van algetneene bekendheid. De et-rs e behngr<jke inbreuk uk c
alhier de weeshuisbakkerij, die begon met eene ver! ,ging
den prijs van het tarwe- of kropbroud, die weldra door c
overige bakkers werd nagevolgd en me* slechts eene ei.keie af
wijking volgehouden. Algemeen ko-t dit brood 14 centen het
n pond, één bakker verkoopt liet voor 13 De prj< van het
beste wittebrood is in <Uregel 24 e., maar de afwijkingen
zijn menigvuldig; onderscheidene bakkers, wier brood :ot het
beste hier vervaardigde behoort, verkoopen het geregeld voor
21 c. N'u mogt men toch ineeuen, dat niemand eene verhoo
ging van }/7 of ruitn 14 pCt. zou wille betalen en dat de alge-
ineeue medewerking die buitengew one verhooging beletten zoude.
Neen, het meeste brood wordt betaald tegen 24 c.
Waaraan is deze dwaasheid toe te schrijven Aan twee
oorzaken.
1°. Aan eene niet geheel verklaarbare schroomvalligheid-der
bakkers, om genoeg-unie b'keudheid te geven aan den minderen
prijs, waarvoor zij hel broo l verkoopen. liet is waarlijk of
zij duchten iets onbehoorlijks te doen, terwijl /ij inderdaad
het algemeen eene dienst bewijzen. Zj v illen toch gaarne
voor den gestelden prijs verkoopen en kunnen daarmede uit.
Concurrentie is iu het algemeen belang eu niet ongeoorloofd,
onbekend kan het niet blijven en waarom zou ik niet hardop
mogen zeggen, dat ik dagelijks uitmuntend best wit brood
koop bij den haagsehen bikker Wiltenburg tegen 21 c. en gij
antwoorden dat gij 22 c. betaalt bij Peelers op den kleiweg;
wil nu een een ander 24 c. geven voor brood, dat niets beier
is, dan handelt hij tegen zijn eigen heling.
2° Schrijven wij de oor/aak dier vreemde verhouding toe
aan de vooroordceieu der verbruikers.
