öiitncnlonb.
Gemengde Berigten.
Ingezonden.
Vergadering van den Gemeenteraad.
Burgerlijke Stand.
is het hoofdstatiou, v.ui daar loopt de lijn noordwaarts naai
de mending der rivier Kwiekpak, langs die rivier over het eiland
Maiwei naar de kaap Olj'u-Torsk, noordwaarts van Kamschatka,
vervolgens over Ochotsk en Ajan naar Nicolajevv aan de Amur.
Binnen drie jaren zal de gansehe lijn gereed zijn.
Hoewel men niets zekers heeft vernomen omtrent den
gang der onderhandelingen te Gastein, wordt thans geen twyfel
meer gevoed aan de vredelievende oplossing dér kwestie. Er
zal eene gemeenschappelijke regering worden benoemd, ten einde
op die wijze te verhoeden, dat in het vervolg onregelmatighe
den plaats grijpen, gelijk in de jongst verloopen weken zijn
voorgekomen, waardoor de algemeene rust in gevaar is gebragt.
11 Aug. I)e koning van Pruisen zal den 19 dezer
Gastein verlaten en vertrekt van daar naar Salzburg, waar hij,
naar men stellig verneemt, eene bijeenkomst zal hebben met
den keizer van Oostenrijk. De gunstige wending, die in de
onderhandelingen tusscheu beide regeringen gekomen is, zal
spoedig tot een positief resultaat leiden.
GOUDA, 16 Augustus.
Ter kaasmarkt waren heden aangevoerd 114 partijen, die
vlug verkocht werden van 24 tot j 29.
De naald tot herinnering aan de komst van Willem I te
Scheveningcn is thans opgerigt. Zij staat nu, als men uit het
dorp naar het zeestrand koiut, ter regterzijdcnaast het zoo
genaamde kleine badhuis verheft zich nog eene villaop de
volgende duiuhoogte daar naast, naar de vuurbaak toe, verheft
zich de naald tegenover het punt aan zee, waar Willem I in
1813 uit Engeland aan wal kwam. Men merkt dit monument
weinig op, want de groote meerderheid wandelt naar de andere
zijde, dat is iu de rigting van het gemeente-badhuis. De hoogte
is niet onaanzienlijk, 15 a iO voet boven het duin maar juist
omdat het monument op een zoo hoog punt staat, schijnt het
kleinmen heeft er thans een koperen bal op geplaatst zeker
om de aandacht te lokken. De estrade is niet gesloten, zoodat
men, op het duin staande, het stuk ziet. Het voetstuk rust op
drie trappen van blaauwen steende naald zelve is van grijs
blaauwachtigen steen.
In de Staats-Courant van 12 dezer is opgenomen het
verslag der commissie, belast met het afnemen van het examen
A, volgens arr. 59 der wet van 2 mei 1863 (Stbl. n°. 59),
uitgebragt aan Z. Excell. den minister van binneulandsche za
ken. Aan het slot daarvan leest men het volgende welken
algemeenen indruk het examen op de commissie maakte, is uit
de opmerkingen over elk der vakkeu afzonderlijk reeds op te
maken. Bij de meesten der afgewezenen was blijkbaar gebrek
aan ijver, ain ernstige, naauwgezette opvatting hunner studiën
de oor/aak van een onvoldoend examen. Meer nog dan de
onvolledigheid van kennis gat bij velen de oppervlakkigheid en
slordigheid der opstellen den indruk van onverschilligheid en
zorgeloosheid. Het verslag is geteekend door de hh. J. Bosscha,
voonitter; 1). G. Cramer, secretaris.
Vrijdag jl. is te Schiedam in de vergadering van den
gemeenteraad met algemeene stemmen aangenomen het voorstel
van burgemeester en wethouders, om ten behoeve van die ge-
meer'e de uitzonderingsbepaling te vragen van art. 10 der wet
tot af-chaffing der plaatselijke accijnsen, te dien effecte dat
binnen die gemeente bij voortduring eene belasting op granen
en meel moge geheven worden, tot zoodanig bedrag als ge
noegzaam zal zijn om in het te kort te voorzien.
De commissaris des konings in de provincie Zuid-Holland
heeft den 9n dezer ter kennis van de belanghebbenden gebragt,
dat ingevolge besluit van 8 aug. 1865, 1°. de opening der
jagt op klem wild, opgenoemd in de 2e zinsnede van art. 17
der wet van den 12n junij 1857 (Stbl. n°. 83), voor dit jaar
in de provincie Zuid-Holland is vastgesteld op zaturdag den
2n september a. s. met zonsopgang2°. dat van die opening
is uitgezonderd de uitoefening van het jagtbedrijf, vermeld in
an. 15, lett. e der aangehaalde wet; en 3°. is bepaald, dat de
korte jagt dagelijks en de lange jagt slechts 3 malen 's weeks
en wel des woensdags, vrijdags en zaturdags zal mogen wor
den uitgeoefend.
Aan de Bataviasche berigten tot 30 junij jl. ontleenen wij
het volgendeBelangrijke politieke gebeurtenissen hebben ook
in de laatste helft dezer maand op Java niet plaats gehad, en
van de buitenbezittingen valt slechts te vermelden dat ter west
kust van Borneo voortdurend kleine gevechten worden geleverd,
wier voor de inboorlingen altijd nadeelige uitslag niet schijnt
te leiden tot het gewenschte resultaat, de volkomene demping
van den opstand. Men ral zich ten laatste gedwongen zien
tot een bepaalde keus tusschen een politiek van inkrimping of
van uitbreiding van het nederlandsche gezag op Borneo.
Op de buitenbezittingen zoowel als op Java blijft de weers
gesteldheid ongestadig, en dientengevolge welligt de gezond,
heidstoestaud slecht. E?n aanstekende keelziekte heeft te Batavia
in de laatste dagen onder de kinderen vele offers gevorderd.
In de saraaraugsche couranten wordt als zeker medegedeeld
dat aan de ned. ind. spoorwegmaatschappij definitieve concessie
verleend is voor de lijn Batavia-Buitenzcrrg, en dat de wérk-
fcuiphedfen aan "die irji* vóór het einde vaa dij, jaar zuftea
wordpu aangevangen. Van den voortgang^ der werkzaamhedea
op de lijn Samarang-Vorstenlanden ontvangt men steeds de
meest voldoende berigten.
Handel eu scheepvaart blijven in statu quo. Ook de nij
verheid laat niet zeer gunstige berigten van zich hooren. De
maatschappijen, die zich de katocncultuur en de mijnont°-in.
ningen in nederlandsch Indie wilden aantrekken, blijken°tot
nog toe niet geslaagd te zijn in hunne pogingen.
De suikerindustrie wacht steeds gunstiger voorwaarden van
bestaan, en het /,-quoiisque tandem" dreigt menigeen te ont
glippen. De menigvuldige regens hebben, gelijk uit de officiële
verslagen blijkt, geen goed gedaan aan de te veld staande rijst.
In verscheidene residentien is de oogst niet gunstig te noemen'.
Nubar-pacha komt te Parijs eene cgyptische leening sluiten. Slees-
wijk-Holstein begint jammerlijk te kermen over de zegeningen der prui.
sische verlossing. De Aprilbaron heeft ingehuurd om nog eens jong
te worden. Tc Parijs en omstreken wil men stoom-omnibussen invoe-
ren- I11 Dolpn ziju de staatkundige vervolgingen en de deportation weder
begonnen. De russische armee wordt eenigzins ingekrompen. De
belgischc senaat vraagt gratie voor den minister Chazal wegens duel ver
oordeeld. Het bouwen der hoogere rijks-burgerschool te Zwolle is ge
raamd op ruim 80 duizend gulden. In het begin dezer maand stond te
Konstantinopel de hanuel bijna geheel stii. Te Mexico is eene akademie
van wetenschappen en fraaije letteren door den keizer op zijn geboortedag
geïnstalleerd. 14000 menscheu ziju uit Ancona gevlugl, de toestand der
overgeblevenen is rampzalig. De cholera vertoont zich te Praag.
Het pruisische marinesiation in de oostzee is uit Dantzig verlegd naar
Kiel. Te Breslau leert men vrouwen en meisjes het boekhouden.
Rcnan zal met october een geschrift over den h. Paulus uitgeven.Tot
zondag jl. waren te Ancona 781 sterfgevallen opgegeven. Te Barcelona
vlugt een groot gedeelte der bevolking voor d cholera. Zondag ea
maandag zijn te Parijs 300,000 reizigers gearriveerd om het feest van
dingsdag te vieren. Prins Nagato heeft tegen den taikoen de bemid
deling van Frankrijk en Engeland ingeroepen. Te Valparaiso is door
een brand voor 200,000 dollars aan waaide vernield. Vier zuid
generaals Shelby, Maygruder, Ilood cn Hampton hebben dienst genomen bij
keizer Max. Te Parijs vertelt men dat Jefferson Davis, om veel last
te voorkomen, overleden is. De oostenrijksche regering zal 120 mil-
lioen papieren geld uitgeven. Vele inwoners van New-Orleans emigreren
naar Brazilië. De zetters der drukkerij Bouvier te Poissy weigeren te
werken, zoo lang de zetterinnen niet verdreven zijn.
Mijnheer de Redacteur
Door de volgende regelen in uw veel gelezen blad op te
nemen, zult gij den steller derzeive verpligten.
Toen voor eenige weken in de tweede kamer de wet tot af
schaffing der plaatselijke accijnsen was aangenomen, betuigden
wij openlijk onze ingenomenheid met dat besluit en bragien luide
welverdiende hulde aan minders en vertegenwoordigers voor
het groote en goede, dat zij tot stand hadden gebragtonze
hulde werd bewondering, als wij acht gaven op de vele moeije-
lijkheden, gegronde en ongegronde bezwaren door een -al van
gemeenten tegen deze wet aangevoerd, en tegen welken storm
de trouwe wachters van regt en billijkheid, Gode zij dank,
stand hielden.
Destijds begrepen wij wel, dat er ook in onze gemeente door
derving van belasting op tarwe en gedistilleerd een te kort in
de financiën zou ontstaan, doch hierin zagen wij geen bezwaar,
immers «j zijn bereid een half per cent van onze bezittingen
te betalen, en wanneer ieder dat doet, dan zal, naar onze be-
scheidene meening, ook met het 4/s der personele belasting, die
wij van het rijk ontvangen, het équivalent gevonden zijn.
Een halve cent van elke gulden die men bezit, eens in een
jaar, wie kan daar tegen zijn wie heeft zulk eene kleinigheid
niet over voor de lieve gemeente, alwaar men eene goede woon
plaats vindtwie is baatzuchtig of verblind genoeg om hier
tegen zijne stem te verhellen gewis niemandvooral hij niet,
die zich den naam van liberaal toekent, want dit toch zou zijn,
breken met eigen politieke beginselen, een op nieuw toetreden
tot het stelsel van protectie, van voorliefde en onderdrukking.
Zoo aacktert wij voor eenige wekengeen wonder dus dat
wij niet wel te moede waren, toen wij in le raadsvergadering
van den lln dezer een voorstel van burgemeester en wethouders
hoorden bediscussiëren en aannemen, cm vergunning te vragen
tot het heffen eener belasting, groot f 2.50, op de tarwe.
Hoe is het mogelijk.! dat stelsel, dat den vloek der eeuwen
draagt, waardoor de middenstand, de winkelier en de ambtenaar
naar gelang vnn hnn vermogen, oneindig meer betalen dan de
meergegoede, wil .men behoud :i men wil den ziekelijken toe
stand der maatschappij, die helaas regel was geworden, uog doen
voortduren men wil het doodvonnis, nog kortelings over die
hatelijke belasting geveld, zoo niet vernietigen dan toch de
executie op de toekomst schuiven.
Koe is het mogelijk, dat mannen dit willen wier liberala
beginselen wij kennen, die in zoo menig opzigt, juist om het
getrouw blijven aan die beginselen, onzen eerbied hebben af
gedwongen, en dien wij nog ten spijt onzer teleurstelling eene
onverdeelde achting toedragen.
Neen, burgemeester en wethouders, neen gemeenteraad van
Gouda, gij hebt niet goed gehandeldeen kloek besluit in de
gegevene omstandigheid was uwer waardig geweestgij weet
het immers, wijsheid overreedt ea moed geeft de wet, wat waar
is moet mogelijk zijn en zal ook eenmaal in de werkelijkheid
optreden; de mensch maakt wetten en de wetten maken hem;
door die overtuiging gerugsteund, hadt gij moed behooren te
hebben tot het invoeren eener meer redelijke, gelijkmatige be
lasting, volkomen zeker, dat men in later tijcl door de wet
opgevoed, ook uwen naam met eerbied noemen zou.
Wat raakt u de verachting der dwazen of de toejuiching der
menigte, die niet nadenkt; die verstandig is moet weten wat
hij heeft tegen te gaan en wat hij heeft te bevorderen het doel
der wetgevers moet zijn //de welvaart van het nageslacht;"
die hieraan zijne krachten wijdt heeft aanspraak op onze ach
ting, maar die dat doel miskent, moakt zich schuldig aan pligt-
verzuim.
Ach, gemeenteraad van Gouda, konóet gij nog terug komen
op uw genomen besluitwant inderdaad uw decorum is aan
getast, en als straks de burgerij haar brood ziet beiast, en 25
opcenten op de personele belasting moet betalen, dan gewis
zult gij op de achting en het vertrouwen van velen niet meer
kunnen rekenenwant vroeger mogt een dergelijke toestand,
als het ware door de gewoonte regel geworden, zijl- geduld,
voortaan zal men vergelijkingen maken tusschen onze gemeente
en anderen, en een regtmatig gevoel van achteruitzetting zal
zich door luid gemor openbaren, de ur nog voortdommelende
menigte zal worden wakker geschud, eu hunne misnoegdheid
zal voedsel vinden in de rede, en u zal het verwijt treffen dat
gij den tijdgeest hebt miskend en dat gij de burgers tot last
dragers der maatschappij hebt gemaakt.
Weg dan met die verfoeijelijke broodbelasting de tijd en de
omstandigheden gedoogen haar niet meer, eene belasting die
gelijkmatig naar ieders vermogen drukt moet hare plaat3 inne
men, het idéaal der grootste staatkundigen moet verwezentlijkt
worden niet langer dan enzen minister beinoeijelijkt met aan
vragen om uitzonderingswettenhet moet er toch eens toe
komen, en al het tegenstreven is slechts onnutte tijdverspilling
de groote geest dezer eeuw let in zijne heerschappij op geene
individuen meer, maar bedeelt alleen het welzijn van het al
gemeen. M.
Gouda, 15 Augustus 1865.
Zitting van Vrijdag11 Augustus.
Voorzitter mr. A. A. van Bergen IJzcm'iorn.
Tegenwoordig zijnde hh.de Grave, Viruly, Kemper, Droogleever, Remy,
Prince, Braggaar, van Gennep, Kist, v. Straaten en Luyten.
De notulen van het verhandelde in de vergadering gehouden den 4den
dezer worden goedgekeurd.
De B. deelt mede, dat hh. ged. staten, onder dagteekeniug van 1 dezer,
eenige bedenkingen hebben in het midden gebragt tegen sommige artikelen
van het algemeene politie-reglemeut, onlangs door den raad gearresteerd;
Dat B. en W. daarover met dat collegie in briefwisseling zijn getreden
en te weeg hebben gebragt dat eenige der gemaakte opmerkingen zijn
teruggenomen, doch voorstellen om aan anderen toe te geven en alzoo in
art 19 en 25 de woorden „commissaris van politie" te doen vervangen
door „burgemeestc en wethoudersachter alinea, van art. 52, waarin
gesproken wordt van de verpligting om toestemming te vragen tot het
houden van koeijen, het ophokken vau varkens, enz., te stellende woorden:
„deze vergunning kan alleen geweigerd worden in het belang der opeu-
„bare gezondheid."
B. en W. geven bij het voorgaande ook nog aan den raad in bedenking
art. 41 derwijze te wijzigen, dat geheel en al verbodeu wordt het zitten
op karren, enz., en dus niet uitsluitend dan, wanneer zij geladen zijn.
Na eene korte woordenwisseling over de voorgestelde wijzigingen, worden
zij, zonder hoofdelijke stemming, aangenomen en de verordening, gelijk
zij nu luidt, op nieuw vastgesteld.
Voor not. worden aangenomen drie dispositien van ged. staten, waarhij
goedgekeurd worden wijzigingen in de begrooting voor 1865 en berust
wordt in de vastgestelde verandering der schooluren op de jonge jufvrouwen-
school.
De be<*rooting van het bested, huis voor kinderen wordt in handen
gesteld der hh/Prince. v. Straaten en Luyten.
De B. deelt mede, dat aan hem is beteckend eene dagvaarding van de
commissie van liquidatie voor de zaken der voormalige momboirkamers,
welke in booger beroep komt van het vonnis, te haren nadecle in eerste
instantie gewezen, en op voorstel van ZEd wordt besloten, onder overleg
ging van advies va. den advokaat Blussé, aan ged. staten autorisatie te
vragen om zich te verdedigen.
Aan de orde is het voorstel van B. en "W. betrekkelijk het belasting
stelsel, waarvan, op verzoek van den br. Prince, voorlezing wordt gedaan
De hr. iruly geeft te kennen, dat hij, na het indienen van dit voor
stel, bij uadere beschouwing tot het gevoelen is gekomen, dat, wat het
behouden van eenige accijnsen aangaat, het, op grond van de kostbaarheid
der surveillance eu van het moeijelijk tegeDgaan van fraude, v crkiesselijk
zou zijn, geene opcenten op den rijksaccijus van het gedistilleerd te heffen,
maar, om het daardoor te ontstane vvrl-es te dekken, door dea accijns op het
geniaal met een halve gulden per 1U0 pond te verhoogen eu aizjo te
brengen op 21/o gulden. B. en \V. nemen dit voorstel over.
De hr. Luyten ontwikkelt iu eeue uitgebreide rede het gevoelen, dat
geene speciale wet voor dcic gemeente uoodig is, daar bij ceue ceuujzius
hoogere-opvoering van den door B. eu W. voorgesteldeu hoofdtlijkeifom
slag en opcenten op de rijks ncrsouele belasting en daarmede gepaard
gaande bezuiniging, zeer wel eene belasting op voorwerpen van gebruik
kan gemist woiden.
Hij toont aan, dat iu de lamste viji jaren wel 50,000 aan buiten
gewone uitgaven, vooral om verbetering of opngting wa schoolgebouwen,
uit de gewone inkomsten is kunnen gevonden worden, zonder dat gebruik
is behoeven gemaakt te worden van de jaarlijks verleende autorisatie tot
opneming van gelden, en de tot dit einde op de begrootiug voorkomende
sommen ouuoodig zijn bevonden, hetwelk iu het thans loopcude dienstjaar
mede het geval zal zijn uit de, tot sluiting, er opgebragte geldleening,
die met zaï behoeve.. te worden aangegaan, eu ZEd. argumenteert daaruit,
dat inkrimping van het budget zeer mogelijk is. Hij wijst daarbij op
nog verschillende posten, die, naar zijn inzien, voor vermindering vaibaar
ziju, en op grond van het een cn ander bestrijut hij het voorstel van
B eu W. om alhier eene belasting op het gemaal te blije - a heffen.
-.adat de B. voor een korte poos de deuren had Jo^u s'uiten, leest de
hr. v. 8traateu, deze weder geopend zijnde, eene korte memorie voor
waarin hij wel betreurt, dat het bestaande belastingstelsel veranrd moet
worden, maar van meenmg zegt te zijn, dat, nu het eens zoo is, men
ztch iu de gegeven omstandigheden moet schikken. B zuinigiug gelooft
hij met dat kan worden ingevoerd. Hij wil volledig gevolg gi ven aan
dc wet, en dus geene accijnsen heffen.
De hr. Kemper geeft te kennen, dat hoofdelijke omslagen of andere
dergelijke directe belastingen, die het inkomen der belastingschuldigen tot
grondslag hebben, iu beginsel tot de voortreffelijkste behooren, maar dat,
zoo lang de meuschen niet eerlijk zijn, hetwelk hij zegt, dat zij niet zijn
eu niet zelt met juistheid en naar waarheid hun inkomen willen opgeven,
die belastingen naar zijn inzien, tot de muist wenschtlijke behoor.-;), als
tot groote ongelijkmatigheden geleidende eu, in meerdere of mindere mate
iu eene vertering-belasting veranderen en dus het beoogde doel missen.
Dat, kon men er buiten, hij dan ook zoo'u belasting zou willen weglaten
uit het belastingstelsel der gemeente, maar dat, zoo als nu de wet luidt,
een hoofdelijke omslag onvermijdelijk zijnde, hij het b :ieu vau c; -,-u
daarenboven zou willen achterwege laten. Dat hij vol:.oiucu overtuig I .s,
dat, door bezuiniging, het heiieu vau verbruiks-b;lasting kan wordi.» ver
meden, waarvan hij eene op het gedistilleerd echter ah os Wcm-iu*. p
het gemaal zou verkiezen. Dat echter het door den hr bui -.n- istcr, iu
de besloten vergadering, gesp-okene, hem aan het wankelen brcugt, hoe
danig li ij zijn stem zou moeten uitspreken dat hij, zoo op dien groud, ais
omdat hij niet geroepen is mede te werken tot het m toep--.-iug brtngeu
van het belastingstelsel, zich over de-ze aangelegenheid buiten stemming
zal houden.
De B. bestrijdt de meening van die leden, welke het cevoclen voorstaan,
dat bezuiniging mogelijk is. ZEd. zegt, dat, zijn iu de laatste- jaren bui
tengewone zaken voorgekomen, er altijd dergelijke uitgaven zullen zijn.
Dc hr. Luyten beantwoordende Jen B. /egt, Ja:, is er rui;ut< van geld,
men ook ruim met de uitgaven is. Hij wijst op verschillendzaken, zoo
als kazerue, ïulirmerie, waaraan thans niets ten koste b-hoeft g legd te
worden. Zijn er buitengewone zaken, waarvan ook het nageslacht voordeel
erlangt, dan zou, z. i. het aangaan vau eene geldlcening wenschchjk ziju.
De B. wijst er cp, dat de begrooting van het loopeode ja;u-, door dea
raad, met eenparigheid van stemmen is aangenomen, waarop door d a heer
Luyten wordt geantwoord.
De hr. ltemy zegt het te betreuren, dat het in deze gem uitc onver
mijdelijk is het vrije verkeer te belemmeren, maar dat de mo w ->■*
het ettelijke jaren geleden iu had, om tcueu hoofdelijk, u ore-dag u, i
te verdoelen, hem doet terugdeiuzeu om zijne stem te o.:.i..dcu a.
het voorstel van B. en W. hetwelk wordt aangenomen m
stemmen, die der hh. Luyteu en v. btraaten, terwijl de hr. K r
buiten stemming houdt.
De gemeente-rekening over 1864 wordt got Igekcurdiu
176,382.28, iu uitgaaf f 155,079.02*, tu derhalve nvt
van f 21,303.25a. B. eu \Y. houden zich daarbij ba.' a
B. en W. leveren in eene verklaring, betrekkelijk schuidv mgtu
van vorige diensten di-r armeu-admiuistraticu. Not.
De rekening vau bet burgerlijk armbestuur over 1864 wordt go.il^r—
keurd in ontvang 19,336.45a, iu uitgaaf 16,897-01, cn derhalve met tin
batig slot van 2439.445.
insgelijks wordt goedgekeurd die d r beide gasthuizen iu on.vang
f 14,669.64, iu uitgaaf f 11,463.35 en derhalve met ecu fcut:_- van
406.28.
Die van het bestedelingsbnis voor kinderen -, in ontvang 6 '67-31, iu
uitgaaf f 6540.53 en derhalve met een batig slot van f 326 79.
Eu die van den kassier bij de bank van leening over h-.t boikjaar,
gesloten uit. april lbGö iu ontvang f 6,S69.52, iu uitgaaf 0,4 '1.65a en
derhalve met een voordeelig slot van f 431-^öa.
Aan YV. van Pruisseu wordt, volgens verzoek, tegen betaling van f 70
eu bet onderhoud der hoefslagen voor 5 jaar afgestaan den houthak, langs
het jaagpad vallende.
YYordt goedgevonden f 900 beschikbaar te stellen tot opbouw va:,
stal voor de paarden der officieren van het garnizoen. Deze -om te v.n.ieu
uit de gelden, door den hr. N. Yzeudoorn :n de gemeentekas ges.ort w.r
aankoop van grond en afkoop vau recognitie-gelden.
Tot hulponderwijzer bij de tusschenschool wordt met eenparige stemmen
benoemd de hr. F. H. Landsman.
Hierna sluit de voorzitter de vergadering
GOUDA.
Geborlx: 11 Aug. Anthomus, ouders J. van Waas en H. Bruistens.
12. Cornelia, ouders D. Scton en W van Leeuwen. 13. Hendrik, ouders