öuttenlaniï.
Bmnenlanö.
Gemengde Berigten.
Ingezonden.
ook Jit niet mogt baten den koning, die ons regeert ootmoe
dig te smeeken, dat zijne landsvaderlijke wijsheid ons verlossen
moge van eenen minister, hoeveel wij hem ook verpligt zijn,
die thans zijn politiek stokpaardje lief heeft boven de welvaart
des vaderlands
Londen, 23 Sept. De Afrika heeft de volgende berigten,
dd. 14 dezer, des avonds, uit New-York aangebragt. Negen'
zuidelijke staten hebben gedelegeerden naar den president ge-
zonden, die uit naam der bevolking de verzekering hebben gegeven,
dat die staten aan de unie getrouw zullen blijven. Het antwoord'
van den president Johnson is van zeer verzoenenden aard geweest.
Volgens een algemeen verspreid gerucht zullen de troepen uit
de zuidelijke staten worden teruggeroepen, met uitzondering van
de verschillende garnizoenen der steden. Alle noordelijke ne
gertroepen, gestationeerd in Virginia, Florida, Louisiana, Ar
kansas en Texas zullen ontbonden worden.
23 Sept. Uit New-York zijn berigten tot 16 dezer: De
republikeiusehe conventie van Massachusetts heeft eene resolutie
aangenomen ter ondersteuning van den president Johnson, en
om te verklaren dat de burgerlijke regering aan geene mannen
uit het zuiden moet worden toevertrouwd. In eene gehouden
rede heeft Sumner gezegd dat de negers met de blanken moeten
worden gelijk gesteld. De conventie van Zuid-Carolina heeft
de resolutie verworpen, strekkende om de ontevredenheid der
vergadering ten aanzien van de handeling n van president
Johnson te kennen te geven.
Er kan bijna geene postboot uit New-York aankomen,
of men ontvangt berigten, waaruit blijkt dat de president John
son met gevoelens van verzoening jegens het zuiden bezield is.
De man, die bij de aanvaarding zijner betrekking van vice-pre
sident der unie overal een schrik deed ontstaan, want het
denkbeeld drong zich onwillekeurig op, dat hij geroepen kon
worden, om als president over het lot der unie te waken, die
man toont zich thans, nu hij inderdaad tot de hoogste waar
digheid in de republiek verheven is, in alle opzigien zijn grooten
en bezadigden voorganger waardig. Hij heeft "teregt ingezien,
dat verzoening, zoozeer door de menschelijkheid geboden, ook
alleen het middel is oin den vrede op duurzame grondslagen
te herstellen.
Men vleit zich hier met de hoop, dat de bewegin» der
feu lans in Ierland is gestuit, zonder dat het tot bloedvergieten
of rustverstoring van eenig belang is gekomen. Zeker ïsltkt
dat de door het gouvernement daartoe genomen maatregelen
nog nergens in Ierland verzet hebben ontmoet, en dat de bel
hamels, die niet dadelijk door de politie zijn gevat, uit het land
gevlugt zijn of veilige schuilplaatsen hebben opgezocht. Het
bengt, dat er in den oceaan een vaartuig zou gezien zijn de
icrsche vlag met het zinnebeeld der fenians vertoonende is
gebleken een verzinsel te zijn.
Parijs, 23 Sept. Verscheidene der dagbladen, die zich
bezig houden met het artikel van den Moniteur, waarbij de
geruchten omtrent de aanstaande invoering van hervormingen
111 het binneulandseh beheer worden tegengesproken, toonen zich
eenigz.ns verbolgen wegens het streven der regering, om die
beweringen als aan kwaadwilligheid ontsproten, voor te stellen
at echter tot het gebruik dier uitdrukking aanleiding heeft
gegeven is het vermoeden, dat men van zekere zijde de ver
wachtingen van het publiek zoo hoog mogelijk trachtte te stem
men, ten einde bij voorbaat te beletten, dat aan de eventuele
invoering van zekere nieuwe maatregelen eene te «roote be-
eekenis werd toegekend.
Ten gevolge van het heerschen der cholera op verschil
lende punten des lands onderzoekt de stedelijke regerir" een
plan tot het verleggen van al de begraafplaatsen van Parijs
naar de grouden, die buiten de vestingwerken der hoofdstad
zijn gelegen.
Brussel, 2o Sept. Bij koninklijk besluit worden tot nader
order het houden van jaarmarkten en markten verboden, voor
zooveel zij strekken om rundvee te koop, tentoon te stellen en
te verkoopenhiervan echter zijn uitgezonderd de markten tot
verkoop van rundvee, bestemd voor de slagterij alleen die
runderen zu len op de markten worden toegelaten, waarvan de
geleiders zullen voorzien zijn va" een certificaat, afgegeven
door het bestuur der gemeente van welke het vee afkomst^
ia, en bevestigende, dat de besmettelijke ziekte er niet bestaal
ot er minstens sedert twintig dagen opgehouden heeft te bestaan
Up nieuw heeft een naar Belgie uitgeweken Franschman
|6e[ °D|uet *e -Brusst-'l de fransche regering in het
aagblad la Bive Gauche bestreed, bevei ontvangen om het
belgisehe grondgebied te verlaten.
"7 1-1 ieeDe verSadenng van bisschoppen is besloten, dat de
-,eestelijkheiu aan de regering de regten niet zal teruggeven
van de stichtingen der studie-beurzen, gelijk dat krachten, i
wet met 1 oct. a. s. moet geschieden. De regering zal genood'
zaakt zijn de wet te doen eerbiedigen, waarboven de geestelijk"
,zlch stelt Welke maatregelen zij daartoe nemfn zal t
vooralsnog onbekend. 13
Weenen, 24 Sept. Van eene gewoonlijk goed onderrb»te
zijde wordt verzekerd, dat nieuwe overeenkomsten me* ft
Pruisische kabinet zijn aangegaan, waardoor de verstandhouding
tusschen de beide groote mogendheden heerschende aanmert-eKA.'
is verbeterd. Men voegt er bij, dat spoedig eene alliantie S
gesloten worden, waarbij de contractanten zich wederkeer
verbinden om elkander bij een aanval van buiten met al'l!
beschikbare krachten te ondersteunen.
Men wil weten, dat de door den hongaarsehen landdac
te nemen besluiten aan de landdagen der afzonderlijke gewest™
ter vrije meeningsuiting zullen worden voorgelegd. Uit elke
landdag zouden dan twee afgevaardigden gekozen worden die
te zamen eene soort van constituante zouden vormen die hét
definitief met de oostelijke helft van het rijk zou trachten een,
te worden. Het resultaat van die onderhandelingen zou d°n
ter goedkeuring den landdag worden voorgelegd, en eerst m
eenstemmigheid ten deze zou het resultaat den keizer ter be
krachtigmg worden onderwerpen. Het zou jaren kunnen duren
voor men op deze wijze gereed kwam. Van eene andere ziide
wordt gemeld, dat het resultaat der onderhaodelingen met Hon
ganjen den daartoe bijeen te roepen rijksraad zou worden voor-
gelegd en dat als de onderhandeling met Hongarije mislukte
den westelijken kroonlanden hunne grondwet verzekerd bleef
Berlijn, 25 Sept. Iü de Ooslzeehavens zijn op Jast der
regering maatregelen genomen, om den invoer van besmet vee
voornamelijk uit Engeland en Nederland, te voorkomen.
Naar men uit Kopenhagen meldt, heeft het landsthin»
gisteren met algemeen? stemmen min één zonder eigenlijk»
discussie, de eerste lezing van het wetsontwerp tot wij/Hm;
der grondwet goedgekeurd. De ministers verklaren dat" zij
vasthouden aan het oorspronkelijk ontwerp, en mitsdien al de
amendementen van het Folkething verwerpen.
Frankfort, 25 Sept. Voor eenige dagen heeft te Darmstad
eene vereenigmg plaats gehad van ultra-radicalen, die het plan
hebben opgevat om Duitsehland in eene federatie van republieken
te hervormen. Zij hebben de beginselen openbaar "emaakt
waarop een dergelijk verbond behoort te berusten.
De burger-vergadering, gisteren te Munchen gehouden,
heeft op voorstel van eenige Aden eene resolutie genomen, be
treffende de sleesivijk-holsteinsche kwestie. Daarbij wordt'o. a
gezegd, dat eene inlijving van Sleeswijk-Hoistein in Pruisen
een „brandmerk op het voorhoofd van Duitsehland, eene 011-
uitwisbare smet voor het gemeenschappelijke vaderland zou zijn
GOUDA, 27 September.
Ier kaasmarkt waren heden aangevoerd 175 partijen, die
vlug werden verkocht van 25 tot f 29.
Zaturdag is in de zitting van de eerste kamer het amen
dment van den heer van Nispen van Pannerden met 15 tegen
stemmen verworpen, en het ontwerp-adres van antwoord op
e roonrede met algemeene stemmen aangenomen. Vervolgens
is ook het ontwerp tot verhooging van hoofdstuk V der be-
grooting voor 1865 behandeld en met algemeene stemmen aan
genomen.
•~T zi'tiug van de tweede kamer heeft zaturdag de
minister van financiën de begrotingswetten voor 1366 aaage-
o en. Het volgende zijn de hoofdpunten van de rede, door
lien minister bij die gelegenheid gehou len. Verhooging van
den accijns op het geslagt of regten op de thee zijn niet noodig.
overschotten van vroegere diensten bedragen ruitn IS mil
lioen. Het koloniaal batig slot over 1S66 wordt geraamd op
2o mi.hoen, te zamen 43 millioen. De dienst over 1366 sluit
met een klem overschot, niettegenstaande 14b, ntillioen bui-
engew one amortisatie en 13Vg millioen voor spoorwegen en
andere buitengewone uitgaven. Het overschot van 1864, ad
U mil hoen, blijft in petto en alle gewone middelen zijn laag
geraamd De geheele begrooting in uitgaaf en ontvang beloopt
ruim 110 millioen. De nieuwe suikerwet werkt gunstig; toch
is slechts op het minimum van den opbrengst gerekend. De
mims er wijst, bij zaraentrekking, op dezen gunstigen financi-
e en toestand tegenover de bezorgdheid vroege- of later geuit.
ia aü dezelfde zitting nog ingekomen een wers-ontwerp,
houdende buitengewone maatregelen tot wering van besmettelijke
veeziekten en hare gevolgen.
In de maandag gehouden zitting van, de tweede kamer
der staten-generaal is het ontwerp van wet nopens de schutte
rijen op nieuw ingediend. Het geheele adres van antwoord op
e roonrede is, na eene korte beraadslaging over het onderwijs
en de regeling der grondbelasting in Limburg, met algemeene
stemmen onveranderd aangenomeu.
Bij de tweede kamer der staten-generaal is een ontwerp
van wet ingediend, waarbij op het deel der opbrengst van de
rijksbelasting op het personeel, waarover de geineente-besturen
beschikken, wordt toegepast art. 1 der wet van 21 dec. 1S52,
zoodat als vergoeding der kosten van perceptie aan het rijk
2Y2 ten honderd der opbrengst zal worden betaald.
Prof. Jorissen heeft het hoogleeraarsambt aan het athe
naeum illustre maandag te Amsterdam aanvaard met het houden
eener redevoering, ten onderwerp hebbende „het begrip van
algemeene geschiedenis."
Het voornemen bestaat om postzegels in omloop te bren
gen tot een hooger bedrag dan 15 cents en om postzegels ter
frankering van drukwerken voor het publiek gebruik beschikbaar
te stellen.
Naar men verneemt is dr. Ali Cohen van Groningen, die
vroeger de veeziekte tot een opzettelijk deel zijner studiën ge
maakt heeft, door den minister van binneulandselie zaken uit-
genoodigd zich naar de gemeenten te begeven, waar de ziekte
is uitgebarsten, ten einde die te onderzoeken en daarover rap
port uit te brengen. Reeds heeft hij tot dat einde verschillende
gemeenten bezocht.
Uit Lobith meldt men het volgende: Sedert de invoering
van den maatregel, door Pruisen tottering van de besmetting
der runderpest genomen, waarbij 0. a. ook de invoer van hon
den en gevogelte is verboden, wemelt het aan deze grensplaats
van allerlei soort van honden, kippen, kanarievogels, enz.,
welke door de opvarende schippers in bewaring worden gegeven
tot hunne terugkomst. Nog slechts weinige dagen, en Lobith
is in eene menagerie herschapen, want bijna eik schip brengt
nieuwe exemplaren aan.
Men meldt uit Maasland in d°. 22 september. De invloed
van de heerschende veeziekte doet zich reeds duidelijk opmerken
in den huurprijs der landerijen. Zoo bragten bij eene publieke
verhuring hier gehouden, sommige stukkmi 30 per morgen
minder op, dan bij de voorlaatste verhuring.
Uit's Hertogenbosch meldt men van zondag het volgende:
Onze grijze hertogstad is weder in feestdos getooid van het
overgroote deel der gebouwen wappert de nationale vlag, dit
maal gesierd met purperen wimpel, ter gelegenheid van de sedert
lang aangekondigde kerkvergadering, welke heden ochtend ten
7Va ure met indrukwekkende plegtigheid geopend werd door
den aartsbisschop van Utrecht, met eene pontificale mis in de
cathedrale kerk van sL Jan, gevolgd door eene latijnsche preek
van den kanunnik Borret, deken en pastoor te Vogelenzang.
Een buitengewone toevloed van menschen vulde het grootsche
kerkgebouw. Het concilie bestaat uit 31 waardigheidsbeklee-
derö, onder welke, behalve de aartsbisschop nog een achttal
bisschoppen van Nederland en deszeifs overzeesche bezittingen.
In Palestina en Syrië is groote duurte van levensmidde
len, waaruit een hongersnood dreigt voort te komen. Wat door
het dorre voorjaar nog niet vernield was, werd van het zuiden
van Palestina tot het noorden van Syrië door vreeselijke zwer
men sprinkhanen vernietigd. De prijzen der levensmiddelen zijn
reeds tot het drie- eu viervoudige gestegen. Alle gemoederen
zijn vol angst voor de toekomst.
Grorinchem, 26 Sept. De opbrengst van het hennipzaad
is over het algemeen minder, volgens sommigen ongeveer gelijk
aan de zaadepbrengst van het vorige jaar. De hoedanigheid
schijnt evenwel niet zoo goed te zijn. Algemeen acht men de
kleur van het zaad te licht en specifiek niet zwaar. Van prijs
hoort men bijna nog niets. Toch hebben de boeren hooge
markten voer oogen. Velen zijn daardoor geretireerd.
De opbrengst der aardappelen valt zeer mede. De hoedanig
heid is uitmuntend en de prijs voor het oogenblik van f 1.60
tot J 2.het mud.
De goeboter geldt f 1.10 f 1.20 het ned. pond en de
weiboter van 0.80 tot 0.90. Voor de kaas besteedt men
24 tot 25.25 de 50 ned. ponden.
Oostenrijk is een tijdperk van teruggr.ng en verwarring ingetreden.
De berigten uit Mexico zijn zeer ongunstig voor Juarez. President
Geffrard roept de hulp in der vereenigde stateu tot steun van zijn gezag
op Hayti. Nabij Triest is liet dorp Bengel op zes huizen na door brand
vernield. 4000 inwoners zijn van have en dak beroofd' De zamenzwering
der iersche fenians wordt in de geboorte verstikt. De cholera heeft te
Toulon een zeer kwaadaardig karakter. De schade van den brand te
Konstantinopel wordt begroot op nagenoeg 50 millioen gulden. Te Breinen
zal men 230,000 th. besteden aan de verbetering van het drinkwater.
Bij een brand te Larchamps in Puy-dc-döme zijn slechts de kerk en 8
huizen staande gebleven. Te Sneek is de veemarkt geschorst ook met
inbegrip van schapen en varkens. Men verzekert dat de staatsspoorweg
door den Alblasserwaard zal gaan. Prins Napoleon gaat te Lissabon op
het doopmaal. De uitvoer uit Nederland vertegenwoordigde in 1862,
na aftrek van den invoer, aan runderen 7 en een derde, aan boter nagenoeg
j 1?, aan kaas circa 9 en te zamen ruim 28 millioen galden. De cbukni
I woedt hevig te Aleppo. Te Koningsbergen is eene groote suikerraffinaderij
rbrai Eiigelsche spoorweg-beambten hebben hooger loon afgedwoneeu.
Pruisen en Hanover verbieden eiken invoer van vee uit Nederland,
ie Londen wordt een nieuwe oceaan-kabel maatschappij opgeriet met
een kapitaal van 12 ton. De koning van Pruisen zal Lauenbnrg dm
o oct. begenadigen met een bezoek. In een geheim consiston zijn te
Kome een aantal bisschoppen gepreconiscerd. Uit Marseille hebben 10l 000
ingezetenen voor de cholera de stad verlaten. Het stadje Seine bij Toulou
is geheel ontruimd. Het dorp Malix aan den weg naar Engadiu is,
naar eeu gerucht zegt, op twee huizen na door brand ^vernield. Keizer
Max heeft aan Saldapeuna, den redacteur van het Memorial Diplom, eene
mijn in Sonora ter exploitatie geschonken. De zeefcesten hebben den
rranschen geleerd dat de britschc artillerie de hunne zeer overtieft.
Het vervoer van vee op 002e zuider-staatsspoorwegen is geschorst. Op
het eilanil Texel is eene pokziekte uitgebroken ouder de schapen. De
koning van Griekenland bewogen met de armoede van zijn volk, heeft
een derde afgestaan van zijn tractement.
Mijnheer de redacteur,
IV einig baat het of men klaagt over de geringe politieke
ontwikkeling des volks; beter is het de handen aan het werk
te slaan om daarin verbetering te brengen. Op de scholen
kan in dit opzicht iets, niet alles gedaan worden voortdurend
moet men daartoe werkzaam zijn bij allen moet de overtui
ging levendig zijn, dat onze regeringsvorm dan alleen goed kan
zijn, wanneer liet volk, waaruit de regering voortkomt, op de
hoogte der zaken is. Wat baten de verkiezingen, indien de
kiezers, öf de candidaten niet kennen, of niet bekend zijn met
de hangende kwestien, waarover zij juist door hun keuze «re-
roepen zijn uitspraak te doen. Men schrijft het toe aan on
verschilligheid, daarover treurt en kiaagt tnen, maar om die
onverschilligheid weg te nemen, daartoe doet men geen pogin
gen. Ben ik mijns broeders hoeder Ziedaar de spreuk, waar
mede men zijne onverschilligheid tracht te vergoelijken. Iets
anders is dit evenwel bjj mannen, die tot regeereu geroepen
zijn. Zij kunnen hun onverschilligheid daarmede niet vergoe
lijken. Zij kunnen niet volstaan met klagen en treuren, bijv.
dat een raadsverslag onnauwkeurig is. Zij zijn zedelijk verplicht,
al ware het alleen uit eigeubelang, de kiezers beier in te lich
ten. Dat is geen gunst, die de kiezers van hen vragen. Zij
hebben recht dit te eïschen. Zij mogen openbaarheid vorderen,
in alles wat de algemeene belangen betreft, daardoor alleen kan
zich een gezonde publieke opinie vestigen, of moet die opinie
gevormd worden door enkelen, die door krant-artikelen de pu
blieke opinie willen leiden 1- Hier heeft men het voorbeeld weder.
Enkelen bestrijden, zelfs onbekend (o gruwel !j een raadsbesluit,
zij geven de gronden van hun bestrijding op eu niemand neemt
de verdediging der accijnsen op zich. Was men dit niet eenigs-
zins aan de kiezers verplicht Mij schijnt dit zoo toe. Moeten
die enkele schrijvers nu de publieke opinie leiden, en tellen de
goudsche raadsleden die zoo weinig, dat zij zich niet verwaar
digen een tegengift tegen die opruiende s.akkeu toe te dienen
Steunt men misschien op de onverschilligheid der burgerij,
die zich omtrent regeeringszaken niet bekommert? Dan heeft
men gelijk, maar dan is het de plicht der besturen van kiezers-
vereenigingen om de kiezers bij zulk een gewichtige gelegen
heid bijeen te roepen. Wij bezitten kiezersvereenigingen, van de
inrichting wil ik nu niet spreken, bij een vacature worden de
kiezers opgeroepen, een onbekende candidaat wordt gesteld, aan
bevolen en daarmede is de gewichtige zaak afgeloopen. Zoo gaat
het bij allen. Voor den gemeenteraad stelt men dikwerf niet eens
candidaten, dat zou te personeel worden en daarvan heeft men
een afkeer. Dan zou het moeielijk vallen met iemand, die men
wegens onbekwaamheid of beginselloosheid heeft moeten passee-
ren, in sociëteit of koffiehuis een partijtje te maken, en dat gaet
toch boven het publiek belang.
Zoo als de kiezersvereenigingen nu ingericht zijn, doen zij
niet het minste nut, integendeel, zij doen nadeel, daar zij van
kiezers stemmachiaes maken, in zoo verre deze nog eenige waarde
hechten aan den door de kiesvergadering gestelden candidaat.
Wilden die kiezersvereenigingen waarlijk nuttig zijn, wilden zij
medewerken tot de politieke ontwikkeling des volks, dan moest
haar werkkring meer uitgebreid zijn. Niet slechts de keuze van
candidaten, ook de bespreking van openbare belangen moest daar
op geregelde tijden plaats hebben, opdat de kiezers kennis kon
den nemen van het voor eu tegen eener zaak. Zoude het bijv.
voor vele leden van den gemeenteraad niet hoogst aangenaam
zijn, indien de besturen der kiesvereeniging een vergadering
van kiezers bijeen riepen en de gemaalbelasting tot eeu onder
werp van behandeling maakten. Dan toch konden de raads
leden vrijer dan in een raadsvergadering hun gevoelen tegen
bestrijders verdedigen, dan hadden zij niet te doen met onbekende
schrijvers, die ver beneden hun waardigheid zijn, maar tegen
huns gelijken, man tegen man, beginsel tegen Legiusel, dan
eerst zouden de kiezers de zaak kunnen beoordeelen, Jan zouden
