Bmncnlanö.
receptie weder zal bijwonen. De verzoening i3 dan ook vol
komen. Heden heeft de prins benevens zijne gemalin weder
deelgenomen aan een diner dat den koning en de koningin
van Portugal op de tuilenen ^werd aangeboden. Het staat
echter no^ altijd te bezien of de verzoening tusschen den keizer
en zijnen neef met de aftreding van den markies de L.ivalette,
als minister van binnenlaudsche zaken, zal ten gevolge hebben.
Twee maatregelen zuilen, gevoegd bij de volgens den
Moniteur genomen voorzorgen, naar men hoopt, de gisting
onder de stndereude jongelingschap doen bedaren. Vooreerst
heeft de heer Tardieu ztju ontslag ingediend en verkregen.
In de tweede plaats zijn de lessen „wegens het Kersfeest" tot
den 2S de/er gesehorst, hoewel die reeds „ten gevolge van
ongesteldheid" der koogieerareu waren gestaakt. Middelerwijl
zijn weder twee studenten ieder tot 25 frs. boete, wegens het
beieedigen van openbare ambtenaren, veroordeeld en hebbeD de
internes der hospitalen besloten, door middel van een collectief
schrijven tegeu het besluit van den akademischeu senaat te
protesteren.
Men kan mededeelen, dat het fran^he gouvernement in
den laatsten tijd ijverige onderhandelingen met het kabinet van
Washington heeft gevoerd, ten gevolge waarvan de beide rege
ringen op het punt staan een verdrag te sluiten, waardoor de
spoedige terugroeping der fransche troepen uit Mexico wordt1
verzekerd. Bij deze belangrijk? mededeeiiug kan nog die wor
den gevoegd, dat de keizer in het slopen van een aantal ves
tingen des lands heeft toegestemd. Alleen door dezen laatsten
maatregel zal de schatkist 40 a 50 millioen door den verkoop
van gronden, enz. erlangen.
Naar men zegt, heeft de regering aan de dagbladen deen
weien, dat zij zich te onthouden hebben van te spieken, hetzij
van waarschijnlijke wijzigingen in de ministerien, hetzij van
toekomstige benoemingen van senatoren. Wat de ministeriele
wijzigingen betreft, meent men alle reden te hebbeD, om te
vermoeden, dat die niet zullen plaats hebben vóór de opening
der kamers. Als aanstaand senator wordt nog altijd de heer
de Sacv genoemd, de hoofdredacteur vau het Journal des Dé-
bats. *Hij behoorde onder de genoodigdeu te Compiègne.
Er heeft hier gisteren en heden zulk eene zw are mist ge-
heerscht, dat de rijtuigen genoodzaakt waren stapvoets te rijden,
en aan de hoeken van de drukst bezochte straten politiebe
ambten waren gestationeerd met flambouwen. Yoor de lief
hebbers van het schilderachtige leverde dit een bijzouder genot
op. Ondanks de genomen voorzorgsmaatregelen zijn hier en
daar ongelukken gebeurd.
26 Dec. De administrateur der geneeskundige schooi
heeft de ouder3 der kweekeliugeu, wier bewijzen van inschrij
ving waren inset rokken, in eene missive aangemaand hunne
zonen naar huis terug te doen komen, ter voorkoming der
onaangename gevolgen, waaraan deze zich bij üe bestaande op
gewondenheid zouden kunnen blootstellen.
Brussel, 22 Dec. De kara^r van afgevaardigden heeft
heden hare zitting verdaagd tot 16 jauuarij a. s., na de wet
op de middelen en drie-inuandelijksche credietwetten voor al de
ministeriele departementen te hebben aangenomen. Er is geeae
deputatie btnoernd om den koning en de koningin met het
nieuwe].tar te gaan gelukwenschec- daaruit blijkt, dat HH. MM.
geen receptie zullen houden op nieuwjaarsdag.
Bij den aanvang der zuf" ig van heden heeft de minister van
financiën het ontwerp ingediend tot vaststelling van de civiele
lijst voor de nieuwe regering. Het voorstel strekt om bet cijfer
te bepalen op 3,300,000 fr., dat is het oude bedrag der ci
viele lijst van koning Leopold I, later vermeerderd met eene
som van 500,000 fr. voor den hertog van Brabant.
De ministerraad heeft wijders voorgesteld eene som van 700,000
frs. toe te staan tot hernieuwing van het ameublement in het
paleis te Brussel, dat voor een gedeelte reede 20 a 30 jaren
oud is.
De kamer heeft dat ontwerp terstond aangenomen, zonder ver
wijzing naar de afdeelingen en zonder onderzoek.
Weenon, 23 Dec. Ill regeringskringen verneemt men,
dat de heer Motley, gezant van Noord-Amerika bij het hof al
hier, heeft verklaard, dat aan Juarez in Amerika de gelegenheid
zal gegeven worden om troepen te zijnen behoeve aan te
werven, indien in Oostenrijk wordt voortgegaan om werfbu-
reaux geopend te houden ter gunste van keizer Maximiliaau
van Mexico.
Van gewoonlijk goed onderrigte zijde wordt verzekerd,
dat de regering het stellige voornemen heeft om zeer aan
merkelijke besparingen in te voeren, zoodat de volgende be-
grooting veel lager zal zijn dan de tegenwoordige.
Berlijn 25 Dec. Uit ofliciele opgaven blijkt, dat 33 per
sonen te Seitendorf, Turchau, Dornhennersdorf, Weigsdorf en
Köningshain bij Zittau ziek zijn geworden ten gevolge van het
eten van raauwe braadworst van een door de trichinenziekte
aangetast varken. Tot heden is niemand van hen gestorven.
De meesten bevinden zich aan de beterende hand. doch ver
krijgt slechts langzaam het vrije gebruik hunner ledematen
terug.
Sedert een paar dagen bevindt zich een der voornaamste
ambtenaren van politie te Stockholm in deze hoofdstad, met
het doel om de inrigting van die dienst alhier van nabij te
leeren kennen. Later begeeft hij zich naar Weenen en andere
hoofdsteden van Europa voor gelijk doel.
Frankfort, 25 Dec. Volgens mededeelingen uit Munchen
heeft de ciericile partij zich zeer verrekend, door te ondersteilen
dat met de zoo veel gerucht gemaakt hebbende verwijdering
van Richard Wagner de weg voor haar was gebaand, om het
beoogde doel te bereiken. Twee belangrijke feiten, welke dezer
dagen hebben plaats gehad, bewijzen het tegendeel, vooreerst
het ontslag geheel onverwacht aan den opperstalmeester gegeven
een man zeer verknocht aan de clericale partij, en de benoe
ming van den heer Koek tot minister van binnenlan lsche za
ken, die gelijk bekend is tot de liberale partij behoort.
Florence, 24 Dec. Het ministerie is nog niét geconsti
tueerd. De bekende uitslag de. partiele verkiezingen is, dat
vier gematigde liberalen zijn gekozen. De heer Civinini, di
recteur van den Diritto, is te Pistoja gekozen. Tusschen de
heeren Poerio en den heer Fioretti, een lid van de linkerzijde,
moet eene herstemming plaats hebben. De heer Martini is
benoemd te Crema en de heer Raeli te Molfetta; tusschen de
heeren Molinari en Finzi te Brivio moet eene herstemming
geschieden. Te Salo is de heer Cantoni en te Monte Calvino
de heer Petrone gekozen.
Rome, 21 Dec. De geruchten van eene schikking met
Frankrijk, betreffende de pauselijke schuld houden de geheele
diplomatie bezig. Er is nog niets tot staüd gekomen. De
rooverhoofdliedeu in het gebergte Dapume verspreid, hebben
een prijs gesteld op de hoofden der pauselijke officieren.
GOUDA, 27 December.
In de zitting van de eerste kamer van zaturdag is het
hoofdstuk justitie aangenomen met 31 tegen 2 stemmen de
begrooting voor de staatsspoorwegen, ad 19 millioen, is aan
genomen met 33 tegeu 2 stemmen. De algemeene beraadsla
gingen over het hoofdstuk biuoenlaudsche zaken is, wat de
sprekers betreft, afgeloope.. De discussie is geschorst tot
hedenalsdan is het woord aan den minister van binuenl.
zaken. Het eindverslag over het wets-ontwerp, betreffende de
grondbelasting in Liraburg is gereed het ontwerp zal behan
deld worden na de wet op de middelen.
Zaturdag avond is rondgedeeld het verslag der commissie
van rapporteurs uit de eerste kamer over het ontwerp betref
fende de grondbelasting in Limburg. Uit het verslag blijkt,
dat het ontwerp in de afdeelingen door verreweg de meeste leden
aannemelijk is geoordeeld. De raeeruerheid acht de voordragt
regtvaardig en billijk, als een uitvloeisel van vroegere wetten.
Door den minister van binneul. zaken zijn benoemd de
secretarissen bij de geneeskundige raden in uc ouderscheidene
provinciën; in Zuid Holland is als zoodanig benoemd de heer
dr. W. M. H. Sanger.
De in htt zuid oosten van Friesland gelegen wijd uitge
strekte veenen zullen, naar tneu uit eene goede bron verneemt,
weidra in exploitatie, gebragt worden, waardoor eene onbere
kenbare waarde aan den grond zal worden ontwoekerd.
-De Arnh. Courant zegt ten slotte van een artikel over
Belgie
W ij kunnen niet verhelen, dat voor een staat als Belgie de
toekomst zich zorgelijk en dreigend vertoond, Doch niet, omdat
het „een kleine staat^ is, maar omdat het geene individualiteit
bezit. VI at men de belgische natie en de oeigiscke nationali
teit noemt, bestaat uit de zamenvoeging van een half-nederlandsch
met eeu half-fransch volk. Belgie is een overgangsstaat tus
schen Nederland en Frankrijk, uit transactie geboren, door
transactie in het leven gehouden. Zijne constitutionele instel
lingen, zijn parlementaire regeringsvorm, zoozeer afwijkende van
den vorm en de instellingen van het fransche keizerrijk, geven
het een individueel karakter, maar kunnen het geen individu
maken. Thans schuwt het vrije, zich zeiven regerende Belgie
het onvrije door keizer Napoleon geregeerde Frankrijk. Doch
stel u en wie ziet dien tijd niet naderen een weder
geboren, constitutioneel en parlementair Franknjk voor. Wat
kan dan Belgie, één in taal, in zeden, in geloof, iu politieke
instellingen met Frankrijk, van de geheele vereeniging terug
houden Zal het dan niet gehoor geveu aan dien grootcn drang
van onzen tijd, die overal het deel zich met het geheel doet
vereenigen, gelijk hij de gewelddadig vermengde nationaliteiten
in zelfstandige, autooomische volken scheidt?
De N. R. Courant meldt: „Zondag morgen ten 7 ure
zijn twee goederentreinen (waamn een uit Utrecht) op de
hoogte van Maarsbergen tegen elkander gelocpen. De schok
was vreesehjk. De locomotief van den trein die op den voor
afgaande liep, verbrijzelde alles in hare vaart, zoodat de wag
gons tegen en op elkander werden gesmeten, waarbij eeu drietal
werd vermeld. Het dienstdoend personeel op beide treinen
mogt er gelukkig in slagen zich zonder letsel te redden.
lea gevolge van dit spoorwegongeluk is de passagierstrein,
die te Utrecht om 81/, ure moest aankomen, aldaar eerst ten
10»/, ure gearriveerd; terwijl de reizigers, die tea 12 ure 10
minuten van Arnhem kwamen, per sneltrein ten 1 ure 30 mi
nuten, de reis naar Amsterdam en Rotterdam hebben voort
gezet."
-Het Handelsblad zegt:
Tot dusverre het berigt der N. R. Ct. Wij hebben eergis
teren op verschillende plaatsen te vergeefs getracht omtrent de
oorzaak der vertraging van de aankomst der posten inlichtin
gen in te winnen. Wij brengen buide aan de geheimzinnigheid,
waarmede deze zaken somtijds hier tc lande worden behandeld!
Hun toch, die bij zoodanig ongeval een arm of een been
breken, behoeft men dit niet mede te deelen en vrienden of
betrekkingen hebben daarmede niets te maken. Wij geven
echter aan de betrokken spoorwegmaatschappijen in ov.rweging
om de personen die van de beschadigde of van de volgende
treinen gebruik maken eenigen tijd in hechtenis te houden of
van hen een eed van geheimhouding te vorderen. Die per
sonen toch zijn lastige getuigen. Zij weten de zaak dikwijls
slechts ten halve, dragen haar onjuist voor en geven daardoor
menigmaal aanleiding tot vergrooting en tot algemeene ont
steltenis. Dit zal toch wel niet het doel der betrokken maat
schappijen zijn,
Blijkens de thans verschenen, van wege het depart, van
financiën uitgegeven statistiek van den handel van en op Ne
derland in 1**64, heeft de waarde van den algemeenen invoer
alstoen bedragen 474!/3 millioen, die van den algemeenen uit
voer 433 en van den doorvoer 89 millioen gulden. (lil 1883
was de invoer 442, de uitvoer 375 en de doorvoer 87 millioen,
zoodat er bij al de drie catliegorien in 1864 vermeerdering
valt op te merken, en wel bij den invoer met ruim 7 pCt., de
uitvoer met bijna 18 pCt., de doorvoer met ruim 2 pCt.)
De invoer uit Groot-Btittannie bedroeg in 1864 bijna 115
millioen, uit bet duitseh tolverbond 122 millioen, uit Belgie
48, uit Frankrijk 16, uit de vereenigde staten bijna 7, van
Java 9lV2 millioen.
De uitvoer naar Groot-Brittannie 114 millioen, naar het
duitseh tolverbond 128, naar Belgie omstreeks 61, naar Frank
rijk bijna 13, naar de ver. slaten ruim 4 en naar Java onge
veer 62 millioen.
De invoer van Java beliep in 1S64 eene waarde van 11
milttoen meer, de nitvoer derwaaris omstreeks 32 millioen meer.
Die meerdere uitvoer is grootendcels toe te schrijven aan de
grootere hoeveelheid goud en zilvergeld in 1864 ingezo alen,
die toen ruim 32'/» millioen gulden bedroeg legen nog geen
7Vü millioen in 1863. In 1864 werd aan manufacturen naar
Java uitgevoerd eene waarde van 131 millioen. Derwaarts
zijn uitgeklaard 208 schepen, waarvan 200 geladen; ingeklaard
werden van duur in nederlandsche havens 3L9 schepen.
Ook dit jaar getuigt de/e statistieke arbeid van zorgvuldige
bewerking en zucht tot verbetering.
A.an de iu de Staats-Courant opgenomen verschillende
rapporten van veeartsen nopens de veetyphus, wordt het vol
gende ontleend:
In de gemeenten Delft, Hof van Delft, njenban, Overschte
en Kethel was de ziekte niet minderende. In de omstreken
var Schiedam zijn het veelal de pas aangekochte runneren
die ziek worden. Ook zijn in de gemeenten Kethel enkele
recidiven voorgekomen, die meest bezwijken.
In de week van 10 tot 16 dezer heeft d? ziekte te Vlaar-
diuger-Amnacht sterk gewoed. Ook te Vlaardiugen breidt de
ziekte zich in de laatste dagen uit, hoewel ii. het algemeen
niet zoo boosaardig.
In het geheel telt de veestapel in de gemeente Overschie
ongeveer 2000 stuks. Tot den 9 dezer zijn 1465 als ziek
aangegeven, waarvan gestorven 240, afgemaakt 593 en hersteld
554 runderen.
In de -eraeente Berkel is de rundvee typhus in zeer hevige
mate Uersehende. In de gemeente Bergschenhoek is het met
beter gesteld. Ook in de gemeenten Pijnacker, Nootdorp
Zoetermesr en Zegwaard breidt de ziekte «a mede uit wat
ook gemeld wordt ten aanzien der gemeenten Delft en bchip-
'"itTde gemeenten Rijswijk, Slompwijk en Voorburg heeft de
f Woelden breidt d« 1*. *t -it.
Van het zieke vee wordt niet altijd aangif.e gedaan.
De runder-typbus is in de gemeente Sommelsdijk toegeno-
eer' rnZ 3^,l:,r!,kter der ziefcte kwaadaardiger is dan vroc-
dav'en u aanSetaslea zÜn bezweken en in de laatste
aaeen stierven alle aangetasten.
t (T i~ de ^taats-Courant voorkomende opgaven be
treffende de vee-typhus in de provincie Zuid-Holland over de
cebi rj° \6 lfe?;er> bliikt dat ia «eek zijn aan
getast 2464, aan de ziekte gestorven 306, afgemaakt 394, her-
i 5" aLan.l,et eln(ie der week nog ziek 1622 runderen.
i - J'- ,e le" begin der veeziekte zijn in het geheel aangetast
15 251, aan de ziekte gesteven 4175, afgemaakt 4231, hersteld
4141 runderen.
De ziekte heeft zich deze week voor "net eerst vertoond in
de gemeenten Alketnade, Leiderdorp en Pupekop.
len aanzien van de runderpest leest men in het Tijdschrift
ter bevordering van Nijverheid, door A. H. v. d. Boon llesch
c. s. deel A\3, de volgende niet onbelangrijke bijzonderheden
In het Handboek voor Vaderlaudscnë Landhuishoudkunde
van wij en den hoog], Uilkeas, Gron. 1819, j 517, lezen wij,
dat de landbouwer m Groningen en Frieslaud, door het heer-
schen der veepest in de vorige eeuw tot eene geheele veran-
(lering in zijn stelsel van laudhuishouding gekomen was. „De
veepest namelijk, beroofde, bijzonder in de jaren 17061773
den landman te zeer van zijn vee, om de graslanden te kunne*
bezetten; zuchtende zette hij, deor den nood gedwongen, er
den ploeg in, eu het meerdere voordeel, dat hein nu deze
gaven, bragt hem tot het scheuren van meer groenland, tot
eeu beter landhuishoudelijk stelsel en tot rijker bezittingen.7'
Onlangs van den heer mr. R. de Sitter te Winschoten" eenige
historische inudedeelingeu omtreut de rundveepest, gei'ijk cfie
hier vroeger meermalen geheerscht heeft, ontvangende]5 meen ik
daaruit te mogen opmaken, dat eene diergelijke zaak, als de
hierboven vermelde, ook reeds veel vroeger heeft plaats gehad,
waarom ik geloof onzen lezers geen ondienst te doen met het
volgende uit de gemelde mede leelingen over te nemen.
Iu de Resolutieu der s.ad Groningen wor.lt van de/e ziekte
herhaaldelijk melding gemaakt, ouder anderen in 1713, 1714
en 1715, en iu de eene resolutie van 6 maart 1716 lezen wij
bepaaldelijk het volgende: De reut meeker Wichers geautori
seerd om iu het placa it van verhuring d«-r stadslanden te Fin-
sterwolde te zetten, dat, om reden van gebrek aan vee, door
de sierlte veroorzaakt, de boer of huurder de drie eerste jaren
het laud zal mogen ploegen."
De heer de Snier voegt er bij, dat hierdoor bevestigd wordt
een verhaal, hem door ou Ie '»>ereu in zijne omstreken wel eens
gedaan, dat zij van hunne vooru'. ers wel gehoord hadden, dat
deze schreijen le, <ieu pioeg in het on e gr.t>iaud hadden moe
ten zei en tf/ijij.le i:e v«-e ge-iorveu", eu dat sedert dien tijd
het Oidciinbt eigtmijk eerst eeu gr.ntngevend district was ge
worden.
In 1732 wordt hier ueler deze ziekte vermeld. Elders,
yooral in 1744 en 1/46, volgens de lijkten door de staten der
provincie Utrecht open ar genu,kt wegens het aautal levend,
gestorven eu gebe.enl vee, w.ts gebleken, dat in de jaren 1745
eu 1746 te Mumiuut eu vrjheid dier stad van 359 stuks vee
gestorven zijn 313, geUeterJ 24 en ge /.on! gebleven 22;
in HeesA.jk v.iij 130, gestorven 102, geb. 19, gez. gebl. 9
in Achthoven van 83, 63, 6, 14
in VYelleskop van 56 l, - 470, of 91
iu. Blokland van 4b3, 436, 47
r Iu 1747 heboeu de staten van Utrecht bekend gem iikt, dat
in de jaren 1/44, 1745 en 1746, iu die provincie gestorven
zijn 33664 runderen boven de drie jaren otiri eene aller-
geweldigsie sterfte, als men rekent dit in IS 14 het geheele
getal runderen in dat gewest was 64,53 (waarvan 43,605
boven de 2 jaren), al vrij wel overeenkomende met het getal
van 63,i4ó iu het jaar 1*44.
Ook uit Friesland en an lere oor leu wordt in 1747 1750,
een akelig tafereel van de verwoestingen door de veepest op
gehangen.
Ik zoude hier meer kunnen vermelden, maar toeken alleen
nog op, dat, volgens J. SehWtema (mengelwerk III, hl. 245),
tusschen 1 april 1769 en 31 maart 1770, dus juist binnen
den tijd van één jaar, alleen iu de provincie Holland, stierven
160,228 runderen.
Ik behoef er niet meer bij te voegen, om het overgroot
belang, aan te tooiien, dat er altoos geu-_n voorhanden zijn,
offl besmettelijke ziek;en iu de geboorte te stuiten door afma
king van het besmette vee en van al het vee, dat daarmede
in aanraking had kunnen geweest zijn, en dat de landswetten
zoo ingerigt mogeu zijn, dat eene spoedige en krachtdadige
hatüdeljng ten dezen mogelijk zij.
ZW0il6, 26 Dec. Men wil wel eens beweren, dat de te
genwoordige schoolmeesters niet zoo met pedanterie behebt zijn
als de vrqegere, om, de doodeenvoudige reden dat er voor hen
in den tegen woórdigeu stand van zaken weinig bluffens over
schiet miDimum-'raktementeu, menigvuldige afwijzingen op de
