ïuitcnlanh.
Bhtnenlattïu
Gemengde Berigten.
Vergadering van den Gemeenteraad.
Marktberigten.
Burgerlijke Stand.
stand der democratie. Veel valt nog te doen, maar ^vat daar
dit jaar reeds crrigt is, geeft den opregten vrienden der vrij
heid moed voor de toekomst.
En wat gaf 1865 voor ons dierbaar vaderland? Heeft de
Nederlander dit jaar reden tot vreugde gehad, cf moet het jaar
1865 onder de ongelukkige gerekend worden?
Lezen *vij het geschrijf der oppositie, wij zouden denken, dat
Nederland op den rand van den ondergang was. De koloniën
verloren, het leger krachteloos, de vloot zonder beleekenis, de
schatkist in een treungen toestand, de handel vernietigd, de
vrijheid begraven onder ministerielen willekeur, ziedaar enkele
treurliederen der oppositie, die op verschillende wijzen geva
rieerd de stof uitgemaakt hebben om de regering des lands
door de keuze van Z. M. onzen geëerbiedigden koniug geroe
pen, in het oog des volks te beschuldigen. Geiukkig dat de
feiten die beschuldigingen logenstraffen; nog altijd is het schoone
Insnlindc een rijke parel aan Neerlauds kou'ngskroon, en
bedacht/ tam trachten onze staatslieden daar die hervormingen
in te voeren zoo noodzakelijk om den band te versterken, die
Java's bewoners aan het moederland verbindt.
Leger tn vloot zijn voldoende voor onze behoeften, en de
schatkist, hoewel nog niet onafhankelijk van de oost-indisohe
baten is toch in een geheel anderen toestand dan voor 20 jaren,
toen door ieeuingen, oowel vrijwillig als gedwongen, in altijd
grcoter v\ordende te korten moest worden voorzien.
Geregeld wordt oude schuld geamortiseerd en 7H/j raillioen
zijn gedurende de laatste jaren aan den aanleg der staatsspoor
wegen uitgegeven, te» wijl drukkende belastingen voortdureud
worden afgeschaft.
Nog altijd vindt de nijvere hand de middelen om in haar
onderhoud te voorzien de vrachten naar Indie mogen laag zijn,
onze schepen liggen niet in de havens te verrotten, maar op
alle zeeën toont zich de hoiiandsche driekleur en onze gezag
voerders en reeder^en nemen de oude spreuk ter harte, dat
men bij het verloopen van het tij de bakens moet verzeilen;
was vroeger de vrachtvaart op Indie het hoofdmiddel van be
staan der ne lerlhiidscbe reederijen, thans dingen onze schepen
mede in den grooten w ereldhandei, en in alle havens der aaide
leert men nederlandseh vlag kennen en oud hoiiandsche trouw
waanleeren.
En hoe is ministeriele willekeur denkbaar in een land, waar
regt en wet heersekt, waar openbaarheid en een vrije pers het
minste misaruik van gezag aan den dag kan brengen? Is
juist tien minister van binnenlandsche zaken bij de veeziekte
niet verweten, dat hij niet doortastend genoeg gehandeld heeft
Tegenover die beschuldigingen der oppositie staan feiten,
die het tegendeel bewijzen tegenover de algemeen bekende
beg'nselen van het tegenwoordige ministerie kan de oppositie
geen beginselen stellen. Zij kan het ministerie belemmeren,
maar in weerwil van haar pogen is dit jaar op het gebied
der wetgeving niet ongelukkig geweest.
Het middelbaar onderwijs breidt zich meer en meer uit, de
geneeskundige staatsregeling is met primo november 11. in
werking getreden, de accijusen verdw ynen mpt pntno janv iri
a. s., en al wtrden veler verwachtingen in sommige opzigten
teleurgesteld, al had men in enkele takken van wetgeving meer
krachtige maatregelen verwacht, niet alles kan op eens geschie
den, en bedaard overleg schenkt altijd betere uitkomsten, dan
dolle drift.
Zien wij rondom on-, overal is vooruitgang merkbaar, de
meeste takken van bestaan bloeijen, rust en veiligheid werden
niet gestoord, en groot zijn de voorregteu die de Nederlander
boven zoovele andere volken genoten heeft. Dankbaar kan hij
op het afgeloopen jaar terugzieu, en den nieuwen jaarkring
moedig intreden.
Londen, 27 Dec. Blijkens de berigten uit New-York van
den 13 dezer heeft de senaat der unie zich vereenigd met het
voorstel van het huis van afgevaardigden om vooreerst geene
vertegenwoordigers van de voorroaals geconfedereerde staten
in het congres te laten zitting nemen, maar eene gemengde
commissie, bestaande uit leden der beide huizen, over het al
of niet toelaten van afgevaardigden dier staten te laten be
slissen. Er is echter dooi Jeu senaat eene kleine wijziging of
verduidelijking in het besluit van het huis der afgevaardig
den gebragt, die ten gevolge zal hebben dat de vertegenwoor
digers van eenen of meer staten van het zuiden toegelaten
zullen kunnen worden, eer dat omtrent de toelating der ver
tegenwoordigers van al die staten beslist zal zijn. Dat besluit
is, gelijk men weet, in strijd met de inzigten, welke de pre
sident Johnson in het werk vau de wederopbouwing drr unie
tot nog toe heeft gevolgd. Een voorstel om die inzigten goed
te keuren, is in het huis der afgevaardigden door een lid ge
daan, doch niet eens in overweging genomen.
In de beide- huizen van het congres is een voorstel door le-
dèn ingediend en in overweging genomen, strekkende om nog
maals te doen uitkomen, dat de vereenigde staten de vestigino-
eener monarchie in Mexico niet onverschillig kunnen aanzien.
De New-York-Times meldt, dat Logan, naar men ver
neemt, aan Juarez het sluiten van een handelsverdrag zal
voorstellen, waardoor aan de Noord-Aiuerikaaen belangrijke
privilegiën op de transito-lijnen van de golf van Mexico naar
de Zuidzee verzekerd en Mexico voor de amerikaanscbe fabrieks-
voortbreiigoelen geopend worden, waartegen de unie aan Mexico
20 millioen zal leenen of mexicaansche bonds voor gelijk bedrag
zal waarborgen. De havens der unie zijn gesloten voor spaan-
sciie en chilische prijzen. De fenians zijn, naar men zegt, voor
nemens om acti-engelsche kaperschepen uit te rusten.
Parijs, 26 Dec. Naar aanleiding van het gerucht, volgens
hetwelk de regering het voornemen zou hebben eene belasting
op het papier te heffen, en zoodoende ook de letterkundige
bladen ouder een anderen vorm aan de schatkist cijnsbaar te
maken, heeft hier eene zamenkomst van dagbladschrijvers plaats
gehad. Het eerste voorstel strekte tot het zenden van een rap
port aan den keizer, omtrent deri staat der periodieke pers.
Na langdurige diseussien werd dat voorstel echter, als strijdig
met de onafhankelijkheid der dagbladen, verworpen.
Volgens de jongste berigteu uit Rome zal de paus in het
aanstaande consistorie, dat den Ssten januarij zal gehouden
worden, eene allocutie uitspreken. Daarin zal voornamelijk
gewaagd worden van Italië en de nieuwe uitgevaardigde wetten
betreffende zaken van eeredienst. Men verwacht dat Pius IX
daartegen zil protesteren. In de diplomatieke kringen hecht
men weinig geloof aan de geruchten uopeus eene overeenkomst
betreffende de pauselijke schuld.
27 December. De Moniteur bevat een decreet, waarbij
tot leden van het bureau van den senaat dezeifde personen be
noemd worden, die gedurende de vorige zitting die betrekkin
gen bekleedden.
De bh. de Sacy, de St. Marsault en de generaal Gudin, zijn
tot de waardigheid van senator benoemd.
Weenen, 26 Dec. De heer Ciam Martinitz, per telegram
bevel ontvangen hebbende om herwaarts te komen, is eergiste
ren 111 de hcofdstad aangekomen; kort daarna heeft hij eene
conferentie gei ad met den minister van bi* jenl. zaken en gis
teren heefr de keizer hem in een bijzonder gehoor ontvangen.
Het gevolg hiervan is geweest, dat hij heden tot opperland-
maarschalk var. Bohemen is benoemd.
De *nin;ster van financiën zal een wetsontwerp indienen,
strekkende om paal en perk te stellen aan de zucht om allerlei
maatschappijen op te rigten. De regering zal namelijk alle
balansen der bestaande financiële en industriële vereenigingen
streng doen controleren door eene daartoe benoemde commissie,
in overleg met welke commissie de dividenden zullen worden
vastgesteld.
Berlijn, 26 Dec. Van eene gewoonlijk goed onderrigte
zijde wordt verzekerd, dat de regering het stellige plan heeft
opgevat om den landdag te sluiten, zoodra de meerderheid
der leden weigert te beraadslagen over de begrooting.
Een tiental predikanten, leden der synode vau Dromburg,
heeft zich aangesloten bij diegenen onder de predikanten dezer
hoofdstad, die zich gewend hebben tot den koning met verzoek
om ontslagen te worden van den pligt, welke op hen rust,
om den zegen des hemels af te smeeken over het huis der
afgevaardigden. Zij zeggen in de bedoelde petitie dat „de
meerderheid der leden van het huis der afgevaardigden een
der heiligste geboden met voeten treedt, omdat het de ver
schuldigde gehoorzaamheid aau den koning niet betooLt."
Uit aanmerking vau den deerniswaardigen toestand, waarin
de jongste rustverstoringen Polen hebben gedompeld, heeft de
russische regering afgezien van het vroeger opgevat.e plan, om
Polen eene ooriogsbeiasting op te leggen lot dekking der uit
gaven ter demping vau den opstand gedaan.
GOUDA, 30 December.
De eerste kamer der staten-generaal heeft woensdag
hoofdstuk V der staatsbegrooting binnenlandsche zaken, aange-
men met 29 tegen 6 stemmen.
In de zitting der eerste kamer van {donderdag zijn aan
genomen vier hoofdstukken der staatsbegrooting, als marine
met 24 tegen II, nationale schuld met 34 tegen 3, departe
ment van financiën met 33 tegen 2 en departement van oorlog
met 28 tegen 7 stemmen.
En voorts zijn in eene avondzitting met algemeene stemmen
zonder discussie aangenomen een aantal jwetsontwerpen van ge
ringen omvang.
In de zitting van gisteren heeft de eerste kamer het
1) cfdstuk koloniën met 26 tegen 9 stemmen en het ontiverp
van net tot regeling nan bet koloniaal batig slot nnugeiiomen
net algemeene stemmen en met 28 tegen 5 steinnieii^dat tot
regeling van de grondbelasting in Limburg.
In de avondzitting is na veelvuli.ige discussie aangenomen
met 22 tegen 6 stemmen het ontwerp nopens de vernieuwings
fondsen der staatsspoorwegen, zoo mede met 16 tegen 10 stem
men de onteigeningswet voor den spoorweg van Goes naar
Middelburg.
Het Handelsblad zegtAl de begrootingen zijn in beide
kamers met overgroote meerderheid aangenomen. De vuurpijl
der enquête, wegens de limburgsche historie is nic. opgegaan.
De finaucien zijn in bloeijendcn toestand de spoorwegen na
deren meer en meer hunne voltooijing; overal heerseht wel
vaart en vertier, en is de ondernemingsgeest aangewakkerd
de koloniën zijn op het punt om voor nederlandseh kapitaal
en industrie opengesteld te worden, zonder dat de regering ge
hoor geeft aan de overdreven eise'r.en van sommigen. Eilieve,
waarom zou zulk een bewind het bestuur overgeven aan dilet
tanten of politieke raddraaijers, die van den aanvang af niets
wisten te doen dan te belemmeren, dan een personen-strijd te
voeren, die met het publiek belang niets gemeens hebben.
Bij koninklijk beslnit van 16 dec. 1865, n°. 56, zijn
vastgesteld de bijzondere voorwaarden voor benoembaarheid tot
en de voordeelen en verpligtingen verbonden aan het ter be
schikking stellen van den gouverneur-generaal van nederh ndsch
Indie van personen, besterad tot het vervallen van bepaalde
ambten of bedieningen, en wei voor zooveel betreft de techni
sche ambtenaren bij de diens» der mijnen iu nederl. Indie.
De ontvangen berigter uit Ind;e loopen tot 15 nov. Wij
ontleenen aan den Java-Bode het volgende:
De expeditie naar Assahan is naauwelijks geëindigd en de
troepen teruggekeerd, of eene andere naar Ceram is noodzakelijk
geworden. De Alfoeren v.in dat eiland schijnen, geheel anders
dan de Javaan, niet alleen geene opgelegde belastingen te kunnen
verdragen, maar zelfs reeds oproer te maken, wanneer zij voor
dr heffing daarvan vreezen.
Naardien, gelijk de Javascbe Courant zich zeer bedachtzaam
uitdruk», liet nmtig moet worden geacht, dat Z. E. de gouver-
neur-veneraal eene persoonlijke inspectiereis make in Java's
oosthoek, zoo is het tijdelijk beheer der zaken aan den lieer
Prins opgedragen. Z. E. is gisteren op reis gegaan.
Wat nu de politiek verder betreft, wij hebben met bevreem
ding gezien, dat men in de troonrede en het adres van aut-
woou! daarop zoo gunstig over de kolonie heefi gesproken.
Hier althans denkt men al zeer zonderling over die beide staats
stukken, en wij hebben ons veroorloofd «en antwoord op de
troonrede te schrijven, dat meer aau de waarheid beantwoordt
en den waren stand van zaken blootlegt.
Om slechts één voorbeeld aan te halen, willen wij hier rne-
dedeelen dat in deze zoo gelukkige kolonie weder rijstgebrek
en hongersnood voor de deur staan, schepen vergaan, omdat
de kustrcrlicbting zooveel te wenschen overlaat, en ten slotte
de geest van onze ambtenaren van het toldepartement zoo li
beraal is, dat voortaan alle kisten opengebroken en het goed,
niet als 'te voren op monster getaxeerd, maar stuk voor stuk
wordt nagezien. Wanneer de regering, zooais in het n gemeen
in Indie, voor de gewigtigste zaken weinig geld over heeft,
dan moet men van een te klein personeel geene diensten ver
gen die bovendien den handel dreigen te gronde te rigten.
Onlangs moet er een besluit zijn uitgevaardigd, waarbij de
inlandscbe officieren bij het leger met de europesche gelijkgesteld
worden Dat is met genoegen vernoincD, want het >s bewez.u
dat hunne huishun", passagegelden enz. veel te gering waren.
Er doen zich ccL'er ee ige bezwaren op. Zoo vertelt men, dat
een dier officie,en passage aanvroeg «or zich, zijue 5 vrouwen
en 80 kinderenEu indien nu zoo iemand sterft, krijgen
dan al die nagelaten betrekkingen pensioen 1
De eiigelsche geneesheer, dr. Parson, heeft geruimen tijd
toegewijd aan de studie der oorzaken van de runderpest, en is
tot°het besluit gekomen dat zij niets meer noen rorader u dan
nokken in een onderdrukten vorm. Het is hem „ebleken.dat
venee.middelen weinig of geene uitwerking doen, maar het mid-
dd d" zich als van zelf aan de hand doet, ,s de „.enting,
wéike zijns inziens het eenige is om de kwaal tot staan te
bieugen.
«ttniwiik. 29 Dec. Was reeds eergisteren de veetyphu»
Gastrecht en Bergambacht uitgebroken, gisteren werd ook
hii landbouwer C. Hol alhier een dergelijk ziektegeva
bq den lan waarschijnlijk heden een tweede beest
-aargenomen, termjlookjaawchjn^^i^ Go
aangetast is. J denzelfden avond dat hij geroepen werd,
onmiddellijk naar'n,Lr overkwam en door raad e„ daad toonde
de belangen van den veestapel te belmitigen.
rio*^TS .^omei1 200 telnjk uit Napels over mar den kerkejijkea
orn vn troepen er voor terug wijken. Dc zieke koeyen beramen
croltU r*neuv;<yn aanval oj ons ministerie. T)e batiensche landdag heeft
i '1, oe£estaan ter verhooging der traktementen van de professoren te
fc. ,r^ 011 te Freiburg. De in ?r van vee uit Europa is in de
eeiugde staten verboden. Men verwacht te Parijs de opening der
mers op 2l jan. e. k. In vele gemeenten der provincie Friesland
eersc en vnj erg de kinderpokken. Tot groote blijdschan der Zuijlcn
van en staat heeft het hoofd van het ministerie in de eerste kamer te
ennen gegeven nog te rekenen op eenige jaren bestaan. Dij fcefc gra
ven van een kelder te Berlijn heeft men gevonden een olifantstand uil
de voorwereld, 3 voet lang 5 duim dik. De veeziekte te -am
bacht uitgebroken. Op Guadeloupe woedt de cholera. Te Florence
duurt de ministeriele crisis voort. Met 3 jan. a s worden eindelijk
in Engeland eenige beperkende bepalingen ingevoerd betreffende het vervoer
van \ee. Men beweert dat een fransch corps van 1° 000 man zal over-
gaa'. iu pauselijke dienst. i)e ludépendance Beige is verboden in
Frankrijk. In eene verecnigiug van kardinalen is besloten, dat de paus
ook na het vertrek der fransche troepen blyvin zal te Rome. De ko
ningin van Spanje heeft woensdag de zitting der cortes geopend. De
engelsche bank heeft het disconto bepaald op 7pCt. Te Carlisle beeft
eene hevige opschudding plaats gehad over het begraven van vee aan de
typhus bezweken Te Aarlandcrveen is in 80 jan en ouderdom over
leden de als dichter gunstig bekende, rijks-veearts J. van Dam.
Vrijdag 29 December.
Voorzitter de h.'er mr. A. A. van Bergeu Uzendoorn, voorts tegenwoor
dig de hh. de Grave, J.uyten. Prince, Braggaar, Buchner, van Gennep
Kist, v. Straaten en Pccters.
De notulen der vorige vergadering worden geresumeerd en gearresteerd.
Ingekomen zijn eene dispositie ven hh. gedeputeerde staten, houdende,
goedkeuring vau den staat vau begrooting der dd schutterij. Not/
Eene dispositie, houdende goedkeuring van dezelfde over d'. onderhand-
sche verhuriug der volmolen aau F. Lafcbcr. Not.
Eene dispositie van dezelfde, houdend goedkeuring van de restitutie
der belasting op den wijn. Not.
Eene missive der pl commissie over het middelbaar ouderwijs, inzen
dende een roo<t<- van aftreding, eeu reglement vau orde en de kennis
geving, dat r Walt her benoemd is tot secretaris. Not.
Eene dezellde commissie, houdende voorstel tot dé ihrigting
eener t .-chool, om die zon spoedig mogelijk te doea in werking
treden .«.aden tot eene volgend: vergadiring.
Een van L Et-idel «Jzdocent te Rotterdam, houd- nde verzoek
om in aamnerking te komen bij de benoeming van een leeraar in de
wiskunde bij de latijnsche school. Ter visie.
Wordt in behandeling gebragt ein voorstel tot wijziging van het besluit
;er heffing van schoolgelden op de armenschool voor kinderen van buiten
de gemeente.
De geringe, door den mi ui ster voorgestelde wijziging van redactie wordt
goedgekeurd.
Een voorstel tot verlenging der buur van het exercitieveld wordt voor
twee jaren goedgekeurd.
Een .oorstel tot verlenging van het contract van aanbesteding der schrijf
behoeften enz. wordt tocgesiaau voor vier maand n.
Eeu adres van de commissie der bijzondere school voor christelijk na
tionaal schoolonderwijs met een daartoe betrekkelijk advies van de com
missie voorde verordeningen, betretfrude de wijziging van de verordening
op het bouwen, en is die wijziging inet nog eene ampliatie, w korte dis
cussie goedgekeurd. Hiermede eindigt de vergadering.
Gouda, 21 Dee. Tarwe. Foolsche p. last 310. Zeeuws,
per mud 9 10.50. Rogge. lal. 6 ij 7.00, buileul.
7.00 a 7.25. Gerst 4.00 a 6.00. Haver f 4 a 5.00
Erwten 8.50 if 11. Bruine boon-rt f 12 a 14. Paardeb.
7.00 a 7.75. Duiveboouen Sa/ 9.00. Hennipz. 8.
Boekw. Fr. per 2100 ned. <ffi 175. Noorab. 185 if 200.
Vette varkens werden verkocht van 21 tot 27 ceuts per
5 ons; Magers varkens met geringeu aanvoer, bragten enorme
prijzen op.
kaas. Aangevoerd 10 partyen, 25 a 29.
Boter 1.20 a 1.32 p.'n.
GOUDA.
Geboren 25 Dec. Jacobus, onders F. A. Scheffers en A. Bf. Wonne.
26 Arie Cornells, ouders A. C. Cosijn en L. J. M. van Leent
2V. Johannes Daniel, onders E. Sanders en A. Snaterse. 28. Karei,
onders J. H. van der Velden en J. Lnijken.
Overleden: 25 Dec. H. C. van Stralen, o w. - 27. J. van der
Laan, Sv.-C. P. Trijsburg. 3 m. —28 J. Uithol, 9 m.
Gehl-wd: 27 Dec. P. Wnrtz eu C. Wolslan.
WOERDEN,
van 22 tot en met 29 Dec. 1866.
Gebore-: Govert, ouders H. Plomp en E. de Groot. Hendrik*
ontes A van Eik en J. ff Nijenhois.
Overleden: A. M. Hoogland, ruim 87 J. - J- Noppen, ruim 26
Ondertrouwd: J. de Bruijn, 28 j. en J. de Jong, 29 j., wede».
""roem:™''! van der Kolk, 25 j. met M. Flier, 25 j.
