öhtncnlunïi.
Gemengde Berigten.
Ingezonden.
Broederliefde beter dan bedestonden.
a»aas gcioof .iuigeu aai» het welslageu zijner pogingen om
Mexico te herscheppen in een bioeijend rijk. Iiij^ was tie voor
naamste oor/aak dat men er in Europa toe overging om Mexico
op nieuw gt.'l te leenen. Alles is intusscnen opgeollerd aan
de militaire bezetting, en niets is besteed om den voorspoed
des lands te bevorderen. He houders van oude schuldbrieven
heeft hij mede benadeeld, door de waarschijnlijkheid te ver
minderen dat die schulJ ooit geregeld zal worden, nn de ver
nielingen van Mexico zoo aanzienlijk zijn vermeerderd. Het
beste is thans zegt het blad dat de tusseheuregeriug
zooveel mogelijk worde bekort. Een keizerrijk te stichten is
mislukt: hoe eer men dit erkent en hoe eer de vreemde troe
pen terutrtterjepen zuilen zijn, des te beter.
Graaf Portariington, wiens weervoorspellingen ten vorigen
jare zoo juist zijn uitgekomen, heeft aan de engelsehe dagbla
den verzocht het publiek bekend te maken, dat er niettegen
staande het ongunstige weder in de laatste tijden, alle voor-
uitzigt bestaat op een goeden oogst. olgens zijne voorspelling
zal het weder, sedert Je laatst ingetreden nieuwe maan, binuen
weinige dagen aehtervolgens opklaren en heeft ineu tot het
midden van September schoon droog weder te verwachten.
Parijs, 16 Aug. He feesten, die gisteren plaats hadden bij
aclegizheid van hei AG.poleonsfeest, waren zeer schitterend. Er
bewoog zich eene buitengewoon grootu menigte in de straten.
Brussel, 16 Aug. In brieven uit Parijs wordt op de meest
stellige wijze verzekerd, dat keizer Xapoleon verklaard heeft
nimmer er aan gedaeht te hebben om inbreuk te maken op ue
integriteit van het belgische grondgebied. Daaromtrent be
staat de meest volledige overeenstemming tussehen Frankrijk
en Engeland.
De berigten nit Antwerpen van heden bevestigen, dat
het vuur geconcentreerd en alle gevaar voor de omliggende
gebouwen geweken is. Eene brigade der pompiers houdt even
wel voortdurend de wach:, aangezien de vlammen zich nu en
dan terhelfen.
Weenen, 13 Aug. He Presse zegt, dat de vredesonder
handelingen krachtig worden voortgezet. Van oostenrijksehe
zijde word; een vredesverdrag voorgelegd, dat door baron Wer-
ther werd goedgekeurd en naar Eerlijn gezonden is. De "er-
su:, heading met It.ilie levert eenige moeijelijkheid op. Oosten-
rijk verlang; dat I: die niet aan de vredesonderhandelingen zal
deelnemen, en dat met Italië een zelfstandig vredesverdrag zal
werden gesloten, nadat den Italianen, door het vredesverdrag
c Fru:sci: gesloten, het bezit van Yenetie gewaarborgd zal zija.
Berlijn, 1 5 Aug. Het sluiten van den vrede met Oos
telijk is aanstaande; met AVurtemberg is hij reeds tot stand
gebragt, terw jl ook i:e vrede met Baden spoedig zal gesloten
ziiii. De üuJerhamleliiigea met Darmsiaut zijn nog hangende,
11 vertegenwoordiger van Be,,oren meende eerst een nadere
voimagt c moeten aanvragen; hierop zijn de onderhandelingen
gestuuv;. Ue wapenstilstand met die mogendheid eindigt over
acht dagen.
He vrees voor Erankrijks compensatie-politiek begint voor
eerst wat ;e bedaren. De fransche regering heeft de onze slechts
gepolsd en ten gevolge der standvastige weigering van ons
gouvernement eene retirade gemaakt en de kwestie verdaagd.
Maar iu weerwil van aiie otEcieuse woordenpraal is het positief,
at de kwestie niet uit uen weg is geruimd; beide mogend
heden maken in a.ie stilte toebereidselen voor toekomstige
eventualiteiten. Ook heeft onze regering gistere- 'oij de ia-
diening van het wetsvoorstel tot aanvrage van een buiten
gewoon erediet van 60 miliioen th., als een der motieven
d :.:rvoor t.trgev rd, dat zij op toekomstige eventualiteiten
voorbereid moet z.,a.
16 A-g. ia de fcrtschrittspartei is eene scheuring op
handen. Een geiles.te dezer partij stelt zich ten doel, om eene
bij oudere froct.c :u te: leven te roepen, die meer naar Je partij
van het centrum zon overhellen.
He ken—g heeft heden van 101 ure eene militaire con-
fere.. .e gehouden met de generaals van Boon, Holtke en von
A.vfcsleben. He heer von Bismarck heeft zich gisteren, na af
loop van uit ministerraad, tot den koning begeven en vervol
gens ten mcgdtirig onderhoud met den heer von der Pforuten
gehad. He koningin is gisteren middag te Coblenz aangekomen,
waar zij lot op der, dag vóór den tntogt der troepen blijven zal.
IT Aug. Bij den landdag is ingekomen een koninklijke
joedseaap, gt.eideado het voorstel van wet tot initjviug van
Hano ver, iv.ur-Hes=en, Massau en Frankfort. Daarin wordt ge
zegd. :a: Truisen het doel niet had om landen te veroveren,
uook dat de vijandelijke positie van genoemde staten het nood-
n.e. .x -naakte, la: hunr.e zelfstandigheid zou ophouden te be
staan. loens wordt de hoop te kenneu gegeveD, dat de bevolking
dezer staten, met den tijd, zich zal verzoenen met de inlijving.
B.j de oveneggtug van het ontwerp van wet merkte de heer
von Bzsmariz op, dat het de piigt van den landdag is om de
verzoenende hanJ, die de koning reikt, aan te nemen.
Over het lot van Sleeswijk-Holstein zullen, eerst nadat de
vrede zal gesloten zijn, nadere mededeelingen worden gedaan.
Minnetten, 16 Aug. He Bayerische Zeit. zegt, ondanks
de tegffloverovergestelde tnededeelïngen van verschillende ula.
den, in staat te wezen te verzekeren, dat de vredes-onderhan-
delingen tusscheu Beijeren en Pruisen onafgebroken worden
voortgezet.
GOUDA, 18 Augustas.
De tweede kamer der staten-generaal heeft woessdag alle
ontwerpen, die aan de orde waren, aangenomen, meest met
algemeene stemmen, waaronder dat nopens de wederkeerige
verzekerings-maatschappijen en dat op de onteigening voor den
spoorweg Meppel-G ruilingen met 31 tegen 14. Vrijdag wordt
dat op de inkwartiering behandeldde minderheid had ge-
wenscht die behandeling te verdagen .ot de nieuwe zitting.
In de zitting van de tweede kamer der staten-generaal
is gisteren de wet op de inkwartieringen, na eene korte dis
cussie, aangenomen met 39 tegen 5 stemmen.
.Maandag zal het ontwerp tot wijziging der stiikeraccijnswet
in behandeling komen.
De beer mr. van Wickevoort Crommelin en andere grond
eigenaren, landbouwers en veehouders in Xoordholland (Haar
lem en omstreken) hebben zich tot de tweede kamer gewend
met een adres, houdende ad hees ie aan het dezer dagen aange
boden wetsontwerp tot h^t nemen van maatregelen ter beteu
geling der veepest, omdat hetgeen tot heden in Nederland ia
gedaan,^ in tegenstelling van wat vroeger in ons land en nu
in Belgie en Frankrijk, eindelijk ook in Engeland met zoo gun
stige uitkomst geschiedde, de groote geldelijke verliezen nog
pijnlijker doet gevoelen, door in deze niet te handhaven den
ouden holiandschen roem van steeds met helder doorzigt en
vastberadenheid moeijelijkheden te overwinnen.
Omtrent den oogst in de omstreken van Leyden wordt
o. a. het volgend^ gemeld Van de granen wordt de rogge
het minst gunstig geoogst. Gehakt op het veld stond zij ie
lang aan de natte weersgesteldheid bloot, waardoor het spruiten
der aren was te voorzien, zoodat de deugdzaamheid van de
korrel hierdoor is verminderd. De rijpende, deels gemaaide
tarwe zal, over het algemeen, eenen niet onbevredigenden oogst I
opleveren. Van gerst en haver is evenzeer eet. e vrij voldoende!
dorsciiiiig te verwachten. Het koolzaad stond belovend in bloei j
en bragt daarna vele peulen voortbij het oogsten is nogtaDS,
o. a. te Soetermeer, van een niet ruira beschot gebleken. Het
vlas stond in het voorjaar schoon te veld, doch de oogst is
overal ^eer middelmatig uitgevallen de verzendingen werden I
dezer uagen uit Haarlemmermeer naar het Overmaasscbe uit-
gevoerd. De berigten omtrent de aardappelen luiden verschil-
lend, ook wat de ziekte aangaat. Terwijl op de eene plaats
het bederf in den knol ernstig toeneemt, wordt ep eene andere
plaats geen spoor van ziekte waargenomen. Toch wordt de
meest algemeene opmerking gemaakt, dat, daar het loof vroeg
verstorven is, de groei bijna heeft opgehouden, ten gevolge
waarvan het beschot klein zal wezen, hetgeen dan ook bereids j
gebleken is.
Men schrijft uit Dubbeldam van 15 aug.Hier is del
tarweoogst zoo goed als afgeioopni, ea ofschoon de veelvuldige I
regen der afgeloopen week vrees deed koesteren voor bederf I
in de tarwe, is die vrees gelukkig niet bewaarheid, maar de J
tarw e goed binnen gekomen en zal zij een bevredigend beschot j
opleveren. Ook is men druk bezig met het zoogenaamde reepen I
van het vlas. De afkomst der zaadbollen is redelijk, en als
het vlas zelf maar wat langer was, zou het vrij goed zijn. De
/dekte heerscht hier nog al erg onder de vroege a. .dappelen,
doch in de jammen of win ter-aardappelen vertoont zij zich
slechts in het loof; de knol is nog vrij.
De gezondheidstoestand van mensehen en vee iaat op '*t oogen- I
blik niets te wensehen over.
De heer Groen is niet in de kamer verschenen en heeft
Zoenen vrienden het verdriet gespaard van door hem. gekapitteld I
te worden. Tegenover dezen is dat zeer beleefd, maar tegen-1
over zijne committenLen is het bezwaarlijk te verantwoorden. I
Zijne vreemde houding zou eenigermate verklaard werden, J
indien het waarheid is, dat hij alsnog het mandaat zal neder-1
IfipgGD en voor goed afzien van de betrekking van volksver-1
tegenwoordiger. immers zoolang de regering niet geheel en ai I
m zijne ngting is. Maar wordt daardoor opgehelderd, waarom I
de heer Groen niet verscheen, schoon bij zijne geloofsbrieven I
tot onderzoek inzond, minder dan ooit is dan te begrijpen»
wat de heer Groen eigeniiijk wil. Toen bij, onder het nu*
nisterie ïhorbecke zitting had, ging hij henen, omdat hij v3n I
zijne tegenstanders toch nooit gedaan kon krijgen, wat hij nis
het eenige redmiddel des vaderlands wenschte, dat geschieden j
zou. Eindelijk komen zijne vrienden en geestverwanten aan
het roer; z«j beginnen h inne taak met de verzekering, dat zit
aan de vele gemoedsbezwaren (waarop de heer Groen ook
steeds wijst) te gemoet zullen komen, en in plaats van nu
moedig den strijd te aanvaarden, wat hij uoen moest, indien
het waarheid is, dat zijne bedoelingen de ware zijn en dat
een groot deel der natie hunne wensehen in zijn streven ziet
opgelost, zien wij hem talmen en weifelen, uitstellen en ver
ontschuldigen, om eindelijk heen te gaan en zelfs niet de
minste poging te wagen. Is dat de handeling van iemand
•die sterk is door de bewustheid van de deugdelijkheid zijner
zaak Is dat opregte overtuiging, dat hij bij uitsluiting van
alle anderen het goede voor ^heeft Is dat de gemoedelijke
strijder voor de hoogste en dierbaarste belangen des volks
Moest dan daarom zooveel geschreven worden, om de kiezers
in beweging te brengen, oin den weg af te bakenen, dien hij
volgen zou? Is de liefde tot het volk opregt en welgemeend,
als men terug deinst voor mogelijke teleurstelling; als men
de gelegenheid om goed te doen, prijs geeft, omdat die niet
ruim genoeg is; als men om zijne vrienden te sparen, zoovele
luizenden in den steek laat? Zeker hebben allen met
klimmende verwachting uitgezien wat de heer Groen doen zou,
nu hij eindelijk de erkende voorstanders zijner rigting op het
kussen ziet en waarop loopt alles uit op een dood
lacoii.scb ik doe niets en blijf te huis. Goess. Cour
Mecklenburg-Slrelitz is bijr*» gereed met de mobilisatie van zijn
leger, het ontbrak aan 800 kleppen voor politiemutsen. Pruista zendt
gecue verlofgangers uaar huis, maar maakt zijne corpsen voltallig. Te
Londen zijn de jodenbuurten bijna geheel vrij van de cholera. In
Zuid-Duitschland en aan den Main slaan nog 93,000 man pruisische
en met hen verbondene troepen. Baden doet vele vruchteloo/.c pogingen
om opgenomen te worden in den uoordduitschen bond Oostenrijk is
bereid regtstreeksche vredeonderhandelingen aan te knoopen met Italië.
Men verwacht dat de bondsvergadering thans te Augsburg voor het einde
der maand den geest zal geven. Te Guadeloupe heeft de cholera opge
houden. De oostenrijksche gezant heeft Rome onverwachts verlaten.
IV rooverijen in het nnpelsche op de romeinsche grenzen verkecren weder
in grooten bloei. In Bolivia is een bloedige opstand uitgebarsten en
de president ontzet en vervangen door Delia Casta Men heeft te
Frankfort de sporen ontdekt van een oostenrijksch zwart kabinet. De
reform-agitatie neemt steeds toe in Eugelaud. Men vertoont te
Parijshet bezoek van Lotje of het begin van het einde. In de
eerste zes maanden dezes jaars zijn te New-York uit Europa aangekomen
124,769 landverhuizers. In de eerste dagen dezer maand is op het
eiland Corsika een bosehbrand uitgebroken in het woud van Yezzavoua.
Men is in Frankrijk zeer bekommerd over den graanoogst; de wijn
oogst is reeds gedeeltelijk mislukt. Keizer Napoleon heeft op zijn
naamdag aan 859 veroordeelde ixilitairen vermindering of kwijtschelding
van straf geschonken. In Dagesthan is een opstand uitgebarsten.
Maandag (13 aug.) is de vrede gesloten tussehen Pruisen en Wurtera-
berg. De engelsehe bank heeft het disconto verlaagd tot 8pCt. In
Suriname is de gele koorts toenemende. De pruisische troepen worden
aanzienlijk versterkt in Hauover. De hongaarsche rijksdag zal tegen
October worden bijeen geroepen. Te Rotterdam is besloten tot het
dempen der geheele botersloot. Wurteinberg moet 8 miliioen oorlogs
kosten betalen. De Juaristen in Mexico hebben Tampico, Monterey en
Saltillo bezet. Te Berlijn is donderdag jl. feest gehouden ter eere
van v. Bismarck, v. Roon en v. Moltke. Pruisen eischt de abdicatie
van den koning van Beijeren. De Morning Herald voorspelt oorlog
tussehen Frankrijk en Pruisen. Bij Santorin is een nieuw vulcanisch
eiland verrezen. Frankfort zal de hoofdstad worden ccner pruisische
provincie. Meer dan 2500 benoemingen en bevorderingen bij het legioen
van eer worden bekend gemaakt door den Moniteur. De paardeuslag-
teryen verkeeren te Parijs in bloeijendcn toestand. De opstand op
Candia neemt een ernstig karakter aan. In 8panje heerscht het on
dragelijkste despotismus. Napoleon heeft eigenhandig geschreven aan
Leopold, dat hij volkomen gerust kan zijn. Te Weenen wil men de
couponbelasting verhoogen tot 25pCt. Het europisch congres komt weder
opzetten uit Rusland.
Eenige weken geleden werd in de Goudsche Courant een
ingezonden zesregelig versje gevonden, dat op zeer verschillende
wijze is beoordeeld geworuen. - De een kon zich niet begrij
pen, hoe men er aan kwam, bedestonden en broederliefde tegen
elkander over te stellen een ander vond het onfatsoenlijk, dat
het patriottisch scheldlied der vorige eeuw tot het uitspreken
der sterlingBroederliefde beter dan bedestonden, was verknut-
seld; een derde meende, dat het juist in strijd was met den
aard der broederliefde, andersdenkenden de liefelijke namen van
z/Stomme honden, bange wezels, malle kwezels" naar het hoofd
te werpenmaar zoo als het gewoonlijk gaat niemand
had lust, de stelling, dat het heoefeuen van broederliefde beter
is dan het honden van bedestonden, te bestrijden, of de waar
heid, daarin vervat, in twijfel te trekken. Vele achtenswaar
dige mannen hebben dan ook in ons vaderland die waarheid
als van de daken gepredikt, o. a. ook H». O. S. Adama van
1 tenia, waar hij schrijft in zijne jongste brochure
z/voor men heil in biddagen en bidstonden zoekt, make men
.eerst er ernst van zijne genotzucht in te binden, zijne traag-
z/he.J en baatzucht voor werkdadige liefde te verwisselen, en
z/eerst dan ais zóó millioenen schats op den altaar van het al-
«getnecn welzijn zijn gebragt, en noodzakelijke hervormingen
a.thans in beginsel zijn tot stand gekomen, zal bede en smee-
//king als liefelijk reukwerk opgaan tot God."
Alle inwoners dezer stad bebooren Jat. bi ginnende met hu^nc
naaste omgeving, beginnende met zich zelve», zich af te vragen -
Wat kan ik doen tot welzijn van het algemeen Op een der
vele middelen om dat welzijn te bevorderen, wensch ik de aan
dacht te vestigen.
Onder de vele maatregelen, genomen ora de uitbreiding der
cholera tegen te gaan, behoort ook de schorsing der kermissen en
jaarmarkten. Ook de gemeenteraad van Gonda bleef in dit
opzigt niet achterwege en met algemeene stemmen besloot hij,
op voorstel van B. en W., de kermis alhier dit jaar niet te
doen houden. De ondervinding heeft geleerd, dat dit besluit
met genoegen is ontvangen. Geen vriend van vrijheid en orde
is dit jaar gedoemd gewtest, zijnen arbeid te staken en in
meerdete of mindere mate deel te nemen aan de ongeregelde
levenswijze gedurende de kermis. Geen werkman ondervond
nu grootere verleiding dan anders, om het zuur gewonnen geld
te verkwisten tot schade van ligchaam en ziel. Bovenal,
geen leerschool der onzedelijkheid, meer te vreezen dan de
godsdienstlooze scholendie de Heer Groen bestrijdt, werd dit
jaar ontsloten voor het opkomend geslacht; geen heiliooze lessen
werden daar gegeven, die door de leerlingen gedurende het
gansche jaar in praktijk kunnen worden gebragt.
Te midden der kalmte heerschte dan ook bij velen meer
vreugde dan bij het luidruchtigste kermisvermaak. Vooral onze
arbeidende stand, te wiens behoeve men wel eens gezegd heeft
de kermis te behouden, heeft getoond, geen behoefte aan dit
overblijfsel van den „goeden ouden tijd" te gr oeien en sedert
1832, toen cok de kermissen werden geschorst, vrij wat in
goeden smaak te zijn vooruitgegaan. Menige gewone za-
turdag avond is woeliger dan die der twee laatste weken.
Zelfs zij, die door net niet houden der kermis in bnnne be
langen werden benadeeld, sommigen hunner althans, verheugden
zich in den genomen maatregel en wenscheen zelfs de kermis
nimmer terug. liet is waarlijk ook niet te verwonderen.
De kermis is eene verouderde instelling; voor handel en nij
verheid heeft zij uitgediend; als volksvermaak is zij geene uit
spanning, maar eene inspanning, waarbij de een den ander het
hoofd op hoi maakt, ten voordeele van hen, die daarvan op
meesterlijke wijze weten te profiteren. Het onschadelijke op
de kermis kwijnt en zal weldra van daar verdwijnen; alleen
hst schadelijke kan door het voortdurend bestaan der kermis
zijn leven rekken.
Maar als dit alles waar is, waarom dan de kermis niet finaal
afgeschaft? Eene zeer natuurlijke vraag. Het antwoord ligt
achter voor de hand. De gemeentekas kan de inkomsten, door
de kermis ontstaande, als marktgelde» enz. niet op den duur
missen. Daarom zou het wenscnelijk zijn, dat alle welden-
kenden zich vereenigden ter aanbieding eener vrijwillige bijdrage
aan de gemeentekas, hetzij in eens, hetzij per jaar, ingaande op
den dag, waarop het besluit tot afschaffing der kermis zal wor
den genomen, ten einde zoo doende die afschaffing te bevor
deren. Geschiedt zulks, dan wordt hierdoor tevens een bewijs
van vertrouwen gegeven jegens ons gemeentebestuur, ten
opzigte van het gevoerd wordende beheer der geldmiddelen.
Zelfs dan, als zulk eene vereeniging niet plaats vond, dit
aanbod achterwege bleef, of de aau te bieden som beneden het
bedrag der gewone kermis-inkomsten bleti", zou het voor onzen
gemeenteraad een punt van ernstige overweg'*', g kunnen uitma
ken, of in het belang der openbare gezondheid eene finale af
schaffing der kermis niet hoogst wenscheNjk zou zijn. Men
behoeft toch waarlijk geen geneeskundige te wezen, om te be
grijpen, dat hetgeen in tyden van cholera afkeuring verdient,
in andere tijden niet goedgekeurd kan worden. En is de
veronderstelling zoo gewaagd, dat, wat in dezen tijd de cholera
uitbreidt, iii andere tijden die ziekte voorbereidt en haar uit
breken mogelijk maakt
Op deze fiijze zou in het algemeen belang een werk van
broederliefde kunnen worden verrigt, hetwelk zelfs dan nog in
zegenend aandenken zal blijven, als de gehouden bedestond zal
zijn vergeten.
Gouda, 14 Augustus 1866. Q. X.
Uitgegeven bij \V. H. Kirberger, Arasterdam, en 3 cents alom
te bekomen.