De Indische Begroeting. I r Effecten. 1863. I GOUDSCHE COURANT gebragt, satie, bekeering, verder zooveel mogelijk behoud I860. 3 Der*. 3S»/, 33’/* 75% A. BRINKMAN. n 5»/l. 6716 Uitgave van A. BRINKMAN. Lange Tiendeveg, D. n°. 60. 75»/g 16i/3 87i 3 °7s 777a 863/8 937* 28»'m 13 17* 77s 39/i« 87s 0 67s 47’/u 23% 383/s 5O’/8 561/i X<fn bet iet daar waren aangevoerd en en 350 varkens, talveren 6/voor p. st. betaald. ingevoerd en onver let ruim aangevoerd 37, 3‘. a 63/* iristina, ouders J. D. Davina, ouders H. He- i ouders C. P. Clemens I era I). D. L. van Goor iders L. JDonker en Deze Courant verschijnt des Donderdags en Zondags. In de Stad geschiedt de uitgave des avonds te voren. Do prijs per drie maanden is/2,franco p. post/2,25 Advertentiën van 16 regels tot des middags ten 12 ure, grootere moeten vóór 10 ure ingezonden zijn. 967s 774 «716 37a sstilleerd bij G. F. 1, te GOUDA, niet bij eene hoeveelheid H kan a contant. JENEVER a46% nts, idem a 47’/jo 0 ever 2d,! soort (Mout- kan 62 cents; inl. ’/io®/ol’"k1"’66'; mindere sterkte naar he 112/ a 114/ 0/ a 70/Emden a 112/- Yersey De pnjs der Advertentiën van één tot zes regels met inbegrip van het zegel is 80 Cent, voor eiken regel daarboven 10 Cent. Buitengewone letters worden berekend naar plaatsruimte. 1827, 477w 233/* 68V9 5071» 57 297* 1378 Langer dan een week heeft de tweede kamer zich bezig ge houden met de eerste indische begrooting, door den vorigen minister ingediend en door den tegenwoordigen in eenige pun ten gewijzigd. D§ verschillende partijen hadden in die discussie gelegenheid zich met elkander te meter en het ministerie kan zich niet op de overwinning beroemen, al stemden slechts vijf leden tegen de begrooting. De aangenomen amendementen toch wer den door den minister krachtig bestreden, juist omdat zij zaken betroffen, waarin door dit ministerie verandering was gebragt, terwijl de andere begrootingsp^sten weinig discussie uitlokten, veel minder aanleiding tot amendementen gaven. Vooreerst werd een milüoen op voord ragt van den heer van Heukelom geschrapt, bestemd om de traktementen der inland- sche hoofden en regenten te verhoogen, niet dat men die hoof den een verbetering van hun inkomen misgunde, maar men wilde die verhooging met de afschaffing der diensten verbin den, die de Javanen verpiigt zijn aan bun hoofden te bewijzen. Men wilde afschaffing der heerendiensten, en ter vergoeding traktementsverhooging. Tot het eerste kon de minister niet overgaan, zonder een vernieuwd onderzoek naar het drukkende dier diensten. Hoeveel jaren zijn reeds verloopen sedert Saidjah’s lot door Multatuli aan Neerlands volk is medegedeeld En toch een minister des konings, een specialiteit voor indische zaken moet nog een onderzoek instellen naar den toestand der Javanen. Wel moet die toestand hoogst ingewikkeld zijn, al staat dan ook met roode letteren boven den ingang van dien doolhof: nDe Javaan wordt verdrukt.11 De meerderheid der tweede kamer wilde die twee zaken ver- eenigd behandelen, en door de afstemming van dien begrootings- post den minister noodzaken zijn onderzoek en zijn overleggingen zooveel mogelijk te bespoedigen. Ook een ander amendement der liberale partij werd door de kamer aangenomen. De suiker-contractanten, die vroeger als de oostindische nabobs bekend waren, schijnen het tegenwoor- niet te breed te hebben, de plantages brengen jaarlijks geen tonnen gouds meer op, en dat is toch noodzakelijk, wil men in het Willemspark of op den schevenmgschen weg fat soenlijk kunnen leven; daarom stelde de minister voor/880,000 ter gemoetkoming aan de suiker-contractanten uit te keeren. De tweede kamer schijnt niet te hebben kunnen begrijpen, waar toe die subsidie noodig was, en heeft den post doen vervallen. Arme suiker-contractanten waar moet het heen met koop vaardijvloot en handel, als de suikcr-’ndustrie aan eenige dui zenden gulden wordt opgeofferd. Gelukkig dat er andere middelen zijn die de schatkist niets behoeven te kosten en op den duur beter zullen helpen. Zoowel ais in het westen vraagt de landbouw ook in het oosten vrijheidgeef vrijheid, en de suiker-industrie is gered beter dan met een pleistertje van 8 ton, dat slechts dienen kan om stinkende wonden te bedekken. Nog werd met groote meerderheid op voorstel van den ultra-behoudenden heer Rochussen de subsidie aan een maat schappij, om een stoomvaartdienst van Java naar Australië in werking te brengen, met de helft verminderd. Reeds vroeger was door een firma te Batavia aangeboden voor die verminderde subsidie een stoomvaartdienst naar Australië te organiseren, en men begreep nu niet waarom aan een en- gelsche maatschappij het dobbel moest uitgekeerd worden. Eindelijk is nog een monopolie door de tweede kamer ver nietigd. Op voorstel van den heer de Laat de Kanter werd de post bevrachtingen met 325,000 verminderd, zijnde het bedrag, dat wegens de geregelde bevrachtingen meer moet be taald worden dan in het vervolg noodig zal zijn, als door het gouvernement, even als door particulieren, in Indie schepen J7S 5 U/8 53* meer, 78 j. er Spelt. A. M. Spee I. J. M. Broekhuijscn. II □eur en N. dc Bruin. 4 rijdag 7 September. agste .Hoogste IGebleven koers. I koers. 55’% 55% 6672 - 881/*- De eerste begrooting voor Neerlands Indie is nu bij de wet vastgesteld. De volksvertegenwoordigers hebben officieel kennis kunnen maken met de indische huishoudingde digte sluijer, waardoor alle indische zakeu bedekt waren wordt meer eu meer opgeiigtin het indische huis zijn ramen gezet, en nu kunnen ieder jaar de glazen gewasscheu worden. Velé zaken zijn reeds bij deze eerste begrooting besproken» eu de denkbeelden der verschillende partijen zijn duidelijker omschreven. De liberale partij wil afschaffing van misbruiken, wettige regeling van alles, dikwerf toepassing van westersche beginselen van regt en billijkheid op oostersebe toestanden, af schaffing van monopoliën en behoud van het batig slot. De conservatieven handhaven in indische zaken hun naam, zij willen alles behoudencultuurstelsel, monopoliën, suiker- contracten, koffijtuinen, rottingslagen en vooral het batig slot. Eindelijk heeft men nog ja, hoe kan men haar noemen een evangelisch-indische partij. Deze partij eischt, volgens haar woordvoerder opvoeding der Javanen, onderwijs en evangeli satie, bekeering, verder zooveel mogelijk behoud van het be staande en het batig slot. Wee den minister, die dus niet eerbiedig nederknielt om Neerlands gouden kalf het batig slot te aanbidden, wee den minister, die maatregelen zoude durven voorstellen waar door slechts een gedeelte van dit batig slot in gevaar kwam, al moest men hem ook toestemmen, dat die maatregelen ook dringend noodig waren in het belang van den Javaan. Hij zoude in den strijd bezwijken. Een nederlandsch minister van koloniën moet in de eerste plaats zorgen voor het batig slot, ten tweede voor het batig slot, en ook in de derde plaats moet het batig slot het onderwerp van zijn droomen en wa ken zijn. Schiet er dan nog tijd en denkkracht over, dien kan hij voor andere zaken besteden. ,/Er ligt een roofstaat aan de zee tusschen den Dollard en de Schelde," werd jaren geleden het nederlandsche volk toege voegd, en is de toestand na dien tijd veranderd? Is nog hei. doel, het hoofddoel van iedere regering niet om geld, veel geld uit Indie te trekken ten behoeve van het moederland? Nederland heeft spoorwegen en kanalen noodig, Nederland moet belastingen afschaffen, schuld amortiseren en de insulind- sche koe moet niet slechts haar melk, maar ook haar vleesch en bloed geven om daartoe te kunnen komen. Wat krijgt Indie daarvoor terug? Hoe zijn in Indie de wegen, hoe het onderwijs? Hoort men niet van tyd tot tyd van hongersnood in het vruchtbaarste land der aarde, en worden da opstanden, die onze troepen dikwijls vol op werk geven, allee r brood dronkenheid en losbandigheid veroorzaakt? Voorzeker Neder land heeft een groote verantwoording tegenover Indie, een verantwoording, die niet is goed te maken met het toezenden van zendelingen en bijbels. Wanneer toeh zal dit meer door den Nederlander erkend worden, wanneer zal er een partij opstaan, die zich afschei dende van de tegenwoordige batig-slot-partijen, hoofdzakelijk zal trachten regt voor den Javaan te verkrijgen, wier woord voerders in het parlement, want die zal zij krijgen; het ne derlandsche volk, bij de millioeuen ingedommeld, heeft, wakker geschud, nog te veel waren christenzin, om de verdrukking en en uitzuiging van zijn naasten, al is die dan ook bruin ge kleurd te gedongen, wier woordvoerders zich met geen cultuur- of consignatie-stelsel zullen bezig houden maar de verdrukking van den Javaan constaterende, voor hem regt zullen eischen, regt om te beschikken over zijn grond, over zijn arbeid, over zijn wel en wee. Wij morren over het regt van den sterkste; hoe beschouwen wij Pruisens handelingen tegenover zijn vroegere bondgenooten Verzetten zich alle partijen in ons land niet tegen de gewel denarijen aan onze grenzen gepleegd, en toch op welk andf-r regt d»n het regt van den sterkste rust ons bezit geweld behouden worden, maar dan ook past het qpi wiet eea ander tot misdaad aan te rekenen, wat sedert eeuwpr. door ons /-< den eersten tijd zullen gedrukt worden, kan de afschaffing van die bescherming niet anders dan nuttig voor het algemeen zijn.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1866 | | pagina 1