f
M
1
ötnncnlanö.
Gemengde Berigten.
r
zuiden aan te bevelen, met het amendement op de constitutie
genoegen te nemen. Seward heeft zijne funetien hervat.
S oct. De Times bevat de mededceling dat Lord Cowley
zijr. besluit om den ge/autschapsposi te Parijs te verlaten heeft
gewijzigd, en zich bereid heeft verklaard, om zijne betrekking
nog gedurende eenige maanden te blijven waarnemen.
Tevens deelt het blad mede, dat, volgens oerigt uit Ven et ie
de generaal Leboeuf de vestingen in het venetiaansclie gebied
mrrerwgld in banden aJ stellen der itaiiaansehe autoriteiten,
.zoodra zij aan hem zi^n afgestaan door de Oostenrijkers. Ten
gevolge hiervan zal de fransche vlag niet worden ontbloot,
maar de oosten rijksche terstond door de itaiiaansehe worden
vervangen bij de overgifte dier vestingen.
De Globe is van oordcel dat te eeniger tijd iu Europa
nog grootere veranderingen zuilen plaats gr.jpen, dan men daar
oniangs heeft aanschouwd. Het blad gelooft, uat Frankrijk
onmogelijk genoegen kan nttnen iner de kaart van Europa, zoo
als die thans ten voordeele van Pruisen en Italië is gewijzigd.
Wat ook sommige dagbladschrijvers en anderen mogen verze
keren van het tegendeel, de Globe i? overtuigd, dat de fransche
natie en ook tie keizer zelf naar vergrooting van grondgebied
haken, al ware het dan onder den schijn van hunne pogingen
tot het spoedig beëindigen van den jongsten oorlog op bedekte
wijze te zien beloonen. Iloe het zij, Frankrijk wil en zal,
naar het gevoelen van dat blad, vroeg of laat aanwinst van
grondgebied erlangen.
Parijs, 7 Oct. De Moniteur bevat een verslag over het
afnemen der veeziekte en een besluit, waarbij de invoer ver
oorloofd wordt van vee, uitgenomen runderen uit Engeland,
Nederland en Belgie, alsmede van versche huiden, mits ge
noegzaam gezouteu of op andere wijze ontsmet.
Uit Odessa wordt het volgei.de gemeld
Op onzen spoorweg heeft een groot ongeluk plants gehad.
Drie dagen geleden vertrok een trein met 90 passagiers des
nachts van een station naar Odessa; vijf minuten later werd
van hetzelfde station een goederentrein in dezelfde rigting ge-
dir.geerd. De pa-sagierstrein hield op het volgende station
halt. Ter gevolge van een dikken mi>t en gebrek aan signalen
stoomde de goederentrein in volle vaart op den passagiers-
trein in, met het ongelukkig gevolg, dat van de reizigers 3de
klasse 19 gedood en 40 gewond werden, van welke laatsten
reeds 26 zijn overleden. De locomotief, de wagens en het
piateform werden verbrijzeld, de achterste wielen van den
laatsten goeuerenwagen bleven aan den schoorsteen van de lo
comotief van den pa-sagierstrein hangen. De verwondingen
zijn verschrikkelijk. Deze spoorlijn was eerst voor acht üagen
aan de russische regering opgeleverd.
Door de pruisische regering i- geantwoord op de bekende
circulaire van den heer de Lavalie te. Natuurlijk getuigt dit
stuk van hooge ingenomenheid met de door den keizer o-e-
volgde staatkunde.
'intresit de overstroomingen luiden de berigten gunsti
ger bijna overal treden de rivieren weder binnen bare oevers
terug. Alleen in de vaiiei van de Rhone zijn nieuwe gevaren
ontstaan. Het departement, dat het meest geleden heeft, schijnt
dat van de Lozèrc te zijn. Men zegt, dat niet minder dan 73
bruggen zijn vernield of zwaar beschadigd.
Naar de raming van eenen correspondent der Indcp.
Beige zouden de materiele verliezen, door de overstroomd
veroorzaakt, het bedrag van 6" millioen fr. verre oversellrijden°.
Weenen, 7 Oct. De Wiener Zeitung noemt den vrede
met Italië rene der meest bevredigende gebeurtenissen, en hoopt
dat alle verbittering bij de gewezen vijandige partijen moge
verdwijnen, opdat zij het belang erkennen vin als goede na
buren met eikander in goede verstandhouding te leven. Door
Venetie te ontruimen en Italië te erkennen, volbrengt Oosten
rijk zonder nevenbedoeling twee belangrijke daden. De Zeitung
wenscht, dat het hi-tori-ch tijdperk van strijd tusschen Oos
tenrijk en Italië daarmede gefloten moge zijn. Italië zal vau
den vrede partij kunnen trekken om zijne binnenlandscbe aan
gelegenheden te console 'eren, en de wegen van transactie te
openen tot eene innige betrekking met Oostenrijk, terwijl de
vernieuwing eener offensieve alliantie met Pruisen een onge
motiveerd en gevaarlijk feit zou ziju.
Uit Opper-Oostenrijk wordt aan het Yaterland be
schreven
De bedelaars en landloopers vermeerderen met den dag en
hun onbeschaamdheid grenst aan het ongeloofelijke. Dedief
komt niet meer 's nachts, maar op klaar 'mhten dag de wo
ningen der boeren plunderen. De landelijk? politie vermag
niets daartegen, daar zij het besef van haar taak, zoowel als
moed en energie mist.
Berlijn, 8 October. Zaturdag heeft te Hanover de afkon
diging an het patent van bezitneming, onder salvos uit het
geschut en het gelui der klokken plaatsgehad. Van de ^ads-
en landsgebouwen wapperden de pruisische vlaggen, doch geen
j eimele particulier had vrijwillig dit bewijs van ingenomenheid
i gegeven. De troepen hielden pirade. Voor het overige kon
men in de stad niet opmerken dat er dien da» eene voor
Hanover gewigtige gebeurtenis had plaats gehad. °In den vroe
gen morgen waren tweeërlei strooihilletten rondgedeeld In het
eene werd de bevolking tot oproer aangezet, terwijl het volk
in het andere tot rust werd aangemaand, welke laaïs'e raad
dan ook is nageleefd. Men heelt er zich bij bepaald om het
aangeplakte patent met de daarbij behoorende proclamatie af
j te scheuren tu hier en daar een schilderhuis weder wit en zeel
te verwen. 6
Gisteren is te Frankfort het inlijvingspatent afgekondigd
>.auat in de Keizerzaal het patent in tegenwoordigheid derofl
Scieren van liet garnizoen, van den senaat en de "andere over
heid was voorgelezen, noodigde de gouverneur v. Patow de
overheden uit om hunne funetien te biijven bekleeden tot aan
de invoering der grondwet. In eene uitvoerige rede geeft hij
te kennen, dat hij de billijke smart der burgers over het verlies
van hunne zelfstandigheid diep besefte, maar stelde daarte°-en-
over de voordeeleu van tot een nieuw vaderland te behoo"ren
krachtig door de organisatie van zijn leger, v.m zijne admi-
nistratie en zijne regtspleging. Ouder het aanheffen der kreten
vau leve de koning, het salut der troepen, liet spelen van he'
nationale lied, werd de pruisische vlag geheschen. Op den
Komerburg stond eene groote menschenmassa. De bevolking
i bieiei zich rustig.
Hanover, b Oct. Zaturdag is alhier afgekondigd, dat
koning George, onder voorbehoud zijner regten, alle onderdanen
en inzonderheid alle civiele ambtenaren, van den onder zijne'
I regering verpligteu eed heeft ontslagen.
liet pruisisch pateDt der in bezitneming van Hanover is
j met de koninklijke proclamatie zaturdag voormiddag ten elf
ure onder het luiden der klokken en het lossen vau kanonscho
ten door den gouverneur-generaal afgekondigd. Tot deze pleg-
tiglieid waieu de verschillende autoriteiten en stedelijke coüe-
gien uitgenoodigd. Zij is ongestoord ten einde gebragt.
Frankfort, S Oct. Naar men verneemt heeft de senaat,
door tusschenkomst van den civielen commissaris, bij Pruisen
geprotesteerd tegen de inlijving vau Frankfort, en aangedron-
gen op he' behou i van burgerscliapsregten, gegrond op staat-
j kundige zelfstandigheid.
Stuttgart, 7 Oct. In het outwerp-adres van de kamer
i der afgevaardigden wordt het volgende gezegd: Te vergeefs
zoeken wij in den noord-Juiischen bond een waarborg voor de
j bescherming van het regt en voor de uitbreiding der vrijheid.
Verre verwijderd van elk vijandig gevoel jegens Pruisen en
eene duurzame afscheiding tusschen het zuiden en het noorden
afkeurende, zouden wij het niet raadzaam achten reeds thans
eene positie tegenover den noorderbond in te nemen. Wij
streven naar een zuidduitschcn hond, cn wanneer dit onbereik
baar is, naar eene of- en defensieve alliantie.
GOUDA, 10 October.
an 15 geëxaniineerden voor hulp-apotheker zijn 3 toe
gelaten, waaronder G'. II. N. Smits van hier.
Het uitbreken der runderpest aan de zuidwestkust van
Friesland heelt, naar wij van verschillende kanten vernemen,
in de noordelijke provinciën des lands eene algeraeene ontstel
tenis onder de veehouders te weeg gebragt, die echter ook
dit goede gevolg zal hebben, dat men bij de strenge maatre
gelen van voorzorg door de autoriteiten genomen of aange
raden, op algemeene ondersteuning aldaar zal kunnen rekenen.
In zeer enkele gemeenten van Zuid-Holland schijnt een
geest van tegenstand te bestaan tegeu de uitvoering der wet
tot beteugeling van de veepest. Zoo had er o. a. te Lissse
een lijdelijk verzet plaats, dat zelfs het plaatselijk bestuur scheen
te doen terugdeinzen voor de uitvoering der wet. De com
missaris des konings van deze provincie ging er evenwel on
middellijk heen en wist door tact en beleid en door minzame
gesprekken de boeren omtrent hun waarachtig belang zoodanig
beter in te lichten, dat alle geest vau weerstand weldra had
opgehouden en de uitvoering der wet voortaan verzekerd is.
De Köluische Zeitung zegt:
W anneer men de Hollanders niet geheel ten onregte als de
Chinezen van Europa kenmerkt en hun verwijt, dat zij in onze
eeuw op politiek gebied nog steeds op de hoogte huuner trek
schuiten staan, zoo moet men toch erkennen dat zij in den
laatsten tijd, althans wat de spoedige afwisseling der minis-
terien betreft, groote vorderingen hebben gemaakt en goed
op weg zijn om de snelle kabinets-wijzigicgen, zooals ze alleen
het Pyreneesch schiereiland en Griekenland kennen in hun
bedaard vaderland in te voeren.
De Leer Groen van Prinsterer verklaart zich in de //Varia0
van n°. XXXVIII der Parlem. Studiën en Schetsen weinig in
genomen met hetgeen in de laatste dagen door het ministerie
en door de conservatieve partij hier te lande gedaan is. Hij
noemt het eene ongeoorloofde eD hoogst gevaarlijke taktiek,
dat het Haagsche Dagblad, in naam van Oranje, de kiezers
en het volk achter de kiezers zoekt op te ruijen tegen allen,
die voor de motie Keuchenius hebben gestemd; terwijl hij on
gaarne zien zou, dat men voortging met het organiseren van
serenades of charivari's, met begeleiding van speeches tot de
zaamgcscboolde lien. „Van de liefde voor het huis van Oranje
(zegt hij) kan, in oogenblikken van spanning, schromelijk mis
bruik worden gemaakt."
Dat van conservatieve zijde aangedrongen wordt op eene af
zonderlijke toespraak des konings, of, gelijk men het noemt,
een eigen woord des konings aan het volk, acht de hr. Groen
e°n uiterste van vermetele ligtvaardigheid, waartoe het mini
sterie, naar bij vertrouwt, niet gebragt zal worden. In beginsel
is het eene uitnemende zaak, dat de vorst uit het huis van
Oranje, in exceptionele omstandigheden, persoonlijk de natie
oproepe tot verdediging van de regten der kroon; doch men
houde in het oog, dat de koning wel onschendbaar, maar niet
onfeilbaar is, er dat eerst dan het ipse dixit („de koning heeft
het gezegd") onwederstaanbaar wordt door de liefde voor de
nationale dynastie, wanneer het koninklijk woord met de tra-
ditien dier dynastie, in het handhaven van vrijheid en regt,
overeenstemt. Met blijdschap heeft de heer Groen dan ook
gezien, dat de koning in de thans aanhangige zaak niet zoo
regtstreeks partij kiest als men aanvankelijk zou hebben gevreesd.
Op de vraag, of de metie van den heer Keuchenius voor
inconstitutioneel moet gehouden worden, antwoordt de heer
Groen vooralsnog ontkennend. Behoudens nadere inlichting
komt het hem voor, dat niet de motie-Keuchenius inbreuk
maakt op het regt der kroon, maar het berispen dier motie
inbreuk op de regten der kamer. Te beweren, dat eene rege
ringsdaad, krachtens het koninklijk prerogatief geschied, reeds
daardoor buiten het bereik der kamer en van hare beoordeeling
ligt, is, volgens hem, den doodsteek toebrengen aan het con
stitutioneel gouvernementis het prerogatief van de kroon
maken tot een wapen van aristocratische willekeur, en niet van
vorstelijk gezag; is het gezag beschermen, door de vrijheid te
miskennen is het onderste boven keeren der roepiüg, waardoor
het huis van Oranje in de wereldgeschiedenis vermaard ge
worden is.
Het Handelsblad zegt:
De ontbinding der tweede kamer (waarvoor het kabinet en
natuurlijk niet de koning verantwoordelijk is) wordt te regt
beschouwd als, bij eene beslissing der kiezers in ministerieler»
zin, te zullen strekkeu ten voordeele der reactie, die alsdau
zou herwinnen wat in 1848 voor de oligarchen in den lande
verloren ging.
Immers de regering legt aan de natie deze vraag ter be
antwoording voor: Zijn de ministers verantwoordelijk voor
de regeringsdaden of-niet? Overschrijdt de kamer hare be
voegdheid, wanneer zij eene handeling van den minister
afkeurt?
Laat nu het volk, bij de aanstaande verkiezingen, die vraag
eens in den zin der regering beantwoorden; laat het eens
door zijne keuzen de overtuiging uitspreken, dat de verant
woordelijke ministers niet voor al hunne regeringsdaden ver
antwoordelijk zijn, dan is de geheele grondwet een blad
papier.
Een blad papier, anders niet. Hare werking is dan ver
lamd, de vertegenwoordiging mist alle regt van controle over
de handelingen der regering, het volk is overgeleverd aan
grenzenlooze ministeriele willekeur.
Dit is het wat onze jonkerpartij beoogt en ten allen tijde
beoogd heeft: namelijk te regeren zonder controle van de ge
kozenen des volks.
De Friesche Courant zegt onder meer
Het Dagblad, het orgaan van wij willen niet weer zeggen,
gelijk een kamerlid zeide van den bezoldigden laster, maar
van de partij van den eigenbaat in het land, wil weer eene
soort van aprilbeweging verwekkeu, zou gaarne zien, dat
de koning zich aan het hoofd dezer beweging stelde, opdat
de verkiezingen vau het nieuwe parlement uitvielen tot genoe
gen van hen, die de posten verdeelen onuer hun kornuitjes
en Indie willen geëxploiteerd zien ten bate van hunne neefjes.
Pe berigten uit Indie loopen tot *27 augustus; wij lezen
in het algemeen overzigt van het N. Batav. Handelsbl.
Het zunduadel-geweer kan niet verlammender op de actie
van het oostenrijksch leger en deszelfs gouvernement gewerkt
hebben, aan het optreden van den heer P. Mijer als minister
van koloniën op de werkzaamheid wij zouden bijna zeggen
op de werkkracht der indische regering, 't Spreekt wel
van zelf, dat voor de toekomst niets wordt voorbereid, omdat
niemand weet, welke ministeriele bevelen de eerstkomende of
volgende mail zal aanbrengen, en men nog minder begrijpt,
wat de minister voor de toekomst in het schild voert, want
uit zijn tot heden bekend geworden handelingen is daarvoor
niets op te maken.
Het schijnt echter toch, dat men nog rekent op het doorgaan
der nieuwe organisatie in het personeel der ambtenaren vol
gens die organisatie toch vervallen met 1 januarij 1867 de
inspecteurs van cultures en nu is men reeds begonnen met de
opruiming, door een der iuspecteuren te benoemen tot resident
van Japara, hoezeer juist een resident van verlof uit Neder
land was teruggekomen en op wachtgeld staat; dit is de ee
nige mutatie onder het personeel der hoofd-ambtenaren. In
de bovenlanden van Palembang is op nieuw een opstand uit
gebroken.
De Goessche Courant zegt
Bij de vele mystificatien van den i..»atsten tijd, komt het
Dagblad nog eene nieuwe voegen, die namelijk, om de opper
vlakkige beschouwers te doen gelooven, dat afkeuring vau de
uittreding uit het kabinet, eene afkeuring is van het ontslag
door den koning gegeven. Nadat het eerst, als ware het eene
onometooteiijke waarheid, gezegd heeft„uittreding, dat is het
ontslag," redeneert het daarop voort en zegt, wijzende op de
grondwetde koning ontslaat naar welgevallen zijne ministers,
en geen minister zelfs is daarvoor verantwoordelijk. Zoo waar
het laatste is, zoo valsch en ter kwader trouw is het punt van
uitgang. De uittreding, de vrijwillige daad van een minister,
is geheel wat anders dan het ontslag, de handeling des konings,
en het is eene nieuwe poging, om het argeloos deel van het
publiek te misleiden door te schrijven dat is. Niemand heeft
er «aan gedacht, om aanmerkiug te maken op de daad des ko
nings, dat deze den heer Mijer, op zijn verzoek, ontsloeg, maar
wel daarop, dat de aangewezen persoon, die op zich genomen
had het koloniale vraagstuk tot beslissing te brengen, zijn ont
slag nam en uit het kabinet trad, iu hetzelfde oogenblik waarin
hij zijne plannen voor de toekomst blootlegde. Er was onder
de negeu-en-dertig kamerleden zeker niet een, die het betreurde,
dat de koning dat ontslag verleend had, en dus ook niemand,
die het wilde afkeuren. Men bedoelde de uittreding, die oor
zaak vas van het ontslag vragen en geenszins het verleenen
daarvan. De geheele conclusie van het Dagblad valt dus in
het water. Men behoeft wel geen 5jne opmerker te zijn, om
te begrijpen, dat het ontslag geven door den koning gansch
iets anders is, dan het vrijwillig uittreden van een minister,
maar 't is misschien niet onnut, om er nog eens op te wijzen,
hoe het ministerieel orgaan de menigte op een dwaalspoor
brengen wil, eu tot welke middelen het de toevlugt neemt,
om eene hopelooze zaak te verdedigen.
De veepest is uitgebroken te Hemelumer Nicuwburcn in Friesland.
De amerikaanscbe schuld is in sept. vermindert met 15 millioen d-jllars.
Max heeft, zeker a la Mijer, beloofd dat hij blijft in Mexico. Italië
heelt een handelsverdrag gesloten met Japan. Op Sicilië zijn 35000
man troepen om de oproerige benden uil ctu te jagen. Het duitsche
national vereiu wil eene algemeene vergadering honden te Heidelberg.
In Bohemia zijn 3000 Pruisen omgekomen aan de cholera. De •alge
meene vergadering van de maatschappij tot Nut van 't algemeen is dit
jaar nu voor goed uitgesteld. Tc Kampen zal men een mouument
oprigten voor eeu onbekend man om hem bekend te maken. Italië
krijgt de ijzeren kroon terug van Oostenrijk. Te Frankfort is het
baukdisconto verhoogd tot 41/gpCt. Napoleon ea von Bismarck zijn
zeer ongesteld. In dertien weken zijn te Londen 7012 personen aan
cholera of cholerine overleden. De veeziekte is in Engeland gedaald
tot 40 aangetaste runderen in de week. Men begint te eenen
de dagbladen te vervolgen. Oostenrijk zal nog twee gepant- uC fre
gatten aanschatfen, zoodra het geld heeft. Het krioelt van walvis-
schen op de kasten van Ntw-Engeland. In britsch Indie heersebt
voortdurend hongersnood. Engeland zendt steeds troepen en ammunitie
naar Canada. Te Petersburg zijn voor het eerst twee voorname dieven
met verbanning naar liberie bestraft. Keizerin Charlotte van Mexico
is waanzinnig geworden. Maandag beeft Emanuel de vrede met Oos
tenrijk geratificeerd. Te Verona is de staat van beleg afgekoudigd
wegens twisten tusschen dc burgers cn de oostenrijksche soldaten
Venetie zal zonder het uitsteken der fransche vlag overgaan aan Italië.
In het noorden van Engeland weigeren de werklieden van de ijzer
fabrieken voortdurend te arbeiden. Het westen van Kansas wordt ge
teisterd door ontzettende zwermen sprinkhanen. Ie Antwerpen heeft
zich de veepest weder vertoond. Robespierre heeft in 1792 belet, dat
meu proeven nam inet een naaldgeweer Te 8t. Gervais in het Mout—
blauc-gebergte is eene onuitputtelijke jaspis-agaatgroeve ontdekt en door
eene fransche maatschappij in exploitatie gebragt. In Henegouwen
wordt het werk door de onwillige arbeiders hervat. De zitting der
spaansche kamers is gesloten. Van 23 29 sept. zijn aangetast in
Zuid-Holland 642, iu Noord-Holland 40, in It recht 1078, totaal 1760
runderen. Te 's Bosch heeft het cholera- concert opgebragt 1800, te
Groningen 1340. In Friesland zijn de rnndvecïnaikten verboden.
