CHnnenlanïi.
Gemengde Berigten.
Varia.
verlof t« geven. Met andere woorden de oplossing vaa het
iegiben geschiedt thans in wettigen vorm.
De keizer en keizerin hebben gistereu de te Parijs aan
wezige onderwijzers, ten getale van 7 OU, ten gehoore ontvan
gen. De keizer heeft hun zgn dank betuigd voor hunne toe
wijding aan hunne moeijelijke, r.ederige werkzaamheden en
verzocht hunne pogingen voort te zetten, om aan het jeugdig
geslacht, hetwelk aan hunne zorgen is toevertrouwd, de gods
dienstige beginselen en de liefde des vaderlands te blijven in
prenten, die de bronnen zijn, waaruit alle deugden voor het
openbaar en bijzonder leven voortvloeijen. Blijkens den Mo-
niteur werden die woorden met eene levendige toejuiching
begroet.
27 Aug. De Moniteur deelt het antwoord des keizers
mede aan d**u maire van Atrecht. Dit luidt ais volgt: //Gij
hebt gelijk met te vertrouwen op de toekomst. Alleen zwakke
gouvernementen zoeken in buitenlandsche verwikkelingen eene
afleiding voor binnenlandsche aan gelegenheden. Maar wanneer
men zijne kracht put uit de massa der natie, heeft men slechts
zijn pligt te volbrengen, om te voldoen aan de duurzame be
langen des lands, en de nationale vaan boog opheffende, laat
men zich dan niet medeslepen door ontijdige vervoeringen, al
zijn die dan ook nog zoo zeer het gevolg eeuer vaderlandsche
gezindheid."
Perpignan, 25 Augustus. De opstand in Spanje breidt
zich zeer uit en de locale autoriteiten verliezen terrein. De
op>tandelingen hebben den 23n dezer, onder bevel van Baldri,
het regiment Alcantara en een eskadron kavallerie geslagen,
die naar Esparagua terugtrokken. De opstandelingen in Cata-
Ion ie tellen SOOJ man. De dood van generaal Manzo wordt
bevestigd.
Berlijn, 25 Aug. De opgeivonder'.cld, welke voor de
verkiezingen van den noordduitschen rijksdag bestaat, wordt
eiken dag grooter en in gelijke mate neemt de spanning tus-
schen de liberalen toe. De conservatieven doen daarmede
natuurlijk hun voordeel. Men berekent dat, nu de nationaal-
libemlen gemeene zaak met de conservatieven hebben gemaakt,
de zuivere liberalen in den rijksdag slechts op 40 stemmen
zullen kunnen rekenen.
26 Acg. Men zegt, dat het plan tot overbrugging van
de Elbe wegens te hooge kosten, daaraan verbonden, zal
worden opgegeven. Eene naauwkeurige berekening heeft doen
zien, dat de kosten tot het leggen van eene brug tot verbin
ding van Harburg met Altona 7,000,000 thl. beloopen.
Uit Frankfort wordt gemeld, dat nadat de baten en las
ten door de commissie van liquidatie van den duitscben bond
zijn opgemaakt, gebleken is, dat er een netto roerend actief
ter verdeeling o\erblijft van 7,824,553 florijnen. Hierin zijn
niet begrepen de vaste goederen van Maiuz, Ulm, liastatt en
Landau, die voorloopig nog gemeenschappelijk eigendom blij
ven der staten van den voormaligen bondde waarde daarvan
is geschat op 9,036,656.
Men schrijft aan de Köln. Zeitung, dat men uit officiële
bron vernomen heeft, dat de onderhandelingen tusschen Zwit
serland en de Nederlanden, die sedert langen tijd over het
sluiten van een handelstractaat werden gevoerd, nu oniangs
door de hollandsche regering afgebroken zijn, omdat, naar
men zegt, het niet mogelijk was, de wenschen van den bonds
raad in te willigen, om de in Nederland residerende Zwitsers
vrij te stellen van de schutterij, terwijl anderzijds het gou
vernement der Nederlanden geene voldoende zekerheid kon
verkrijgen betreffende de vrije nederzetting van Israëlieten in
Zwitserland. Men neemt daarbij aan zegt de correspon
dent van de Köln. Zeitung dat redenen van politieken
aard geleid hebben tot het afbreken dier onderhandelingen.
Die redenen worden echter niet genoemd.
De hessische notabelen zijn hier aangekomen en heden
heeft eene eerste bijeenkomst, onder voorzitting van den mi
nister Eulenberg plaats gehad.
We©nen, 25 Augustus. De Neue Presse meldt, dat in de
discossien der gedeputeerden, tot beslechting der geschilpunten
tussehen de onderscheiden deelen des rijks, door Hongarije ver
klaard is, dat 25 pCt. het maximum-aandeel is, hetwelk Hon
garije van de staatsschuld bereid zou zijn over te nemen. De
geschillen met Engeland, betreffende de practische uitvoering
van het handelsverdrag, zijn beslecht, in dier voege, dat ten
opzigte van den invoer uit Engeland de tegenwoordige regten
van kracht blijven, voor zoover zij niet door overeenkomsten
met Ftarakrijk en Italië, betreffende het tarief, verandering heb
ben ondergaan.
De avondbladen meldener wordt een circulaire aan de
gezanten in het buitenland voorbereid, waarin betoogd wordt
hoe de zamenkomst der beide vorsten te Salzburg moet opge
vat worden, en dat het resultaat der bijeenkomst iseene bij
zondere waarborg voor hst behoud van den vrede.
De Bobe' ia bevat een ontleding van het tegenvoorstel van
Je gedeputeerden der Cis-Leithaanscbe landen, rolgens hetwelk
bij de bepaling van het wederzijdsche quotum in de staats
lasten, de directie belastingen tot grondslag moeten aangeno
men worden en diensvolgens Hongarije 36 pCt. zou moeten
bijdragen.
Tegenover de geruchten, volgens welke in de bijeenkomst
te Salzburg een bewijs geleverd is, dat Oostenrijk en Frankrijk
tegenwoordig één zelfde belang hebben, zegt de Abendpost, dat
bij die bijeenkomst wel eenstemmigheid over de hangende
kwestien, maar geen onderling verdrag tegenover een andere
mogendheid tot stand gekomen is.
Stuttgart, 25 Aug. Beijeren en Wurtemberg willen geen
zuid-duitschen bond onder Oostenrijks leiding, maar als zelf
standige staten de vrijheid behouden, om naar gelang der be
hoeften, een bondgenootschap te vormen.
Munchen, 27 Aug. De Sud Deutsche Zeiting, onder
redactie van Fröbel, omschrijft de rigting van haar programma
aldus: Beijeren als hoofdvertegenwoordiger der zuid-duitsche
staten, neemt eene bemiddelende positie aan tusschen Pruisen
en Oostenrijk, ter voorkoming van een conflct tusschen die
twee mogendheden.
Madrid, 25 Aug. Catalonie is geheel en al bevrijd van
oproerlingen. In Arragon vlugten de opstandelingen in wanor
de en velen hunner ouderwerpen zich aan het gezag. In
Sarragossa, even als in het verdere deel des lands, is het
volmaakt rustig.
De portugesche regering heeft alle spaansche officieren en
andere opstandelingen, die op Portugals grondgebied de -.rijk
hebben genomen, naar zijne eilanden gezonden.
GOUDA, 28 Augasr.-
Dingsdag den 3n sept. aanstaande zullen al de gemeen
teraden vergaderen tot toelating der nieuw benoemde leden en
tot benoeming, voor zooveel noodig, van wethouders.
De commissaris des koniugs in deze provincie heeft, met
het oog op de in een 16tal gemeenten om Rotterdam vooi -
gekomen gevallen van cholera, bij circulaire van den 17" dezer,
en met verwijzing naar die van deu lu mei 1866, hh. burge
meesters en wethouders in de provincie verzocht, den bij de
laatst aangehaalde circulaire voorgeschreven zuiveringsmaatregel
ook toe te passen of te doen toepassen in openbare inrigtin-
geu, sociëteiten, logementen, koffijhuizen, scholen enz.
Men schrijft uit 's Hage aan de Amst. Ctdat, ten
einde te zien welken loop de cholera nemen zal en of daaruit
ook gevaar voor de miliciens van 1863 zou kuunen ontstaan,
de opkomst van die verlofgangers zal worden uitgesteld tot
den 20 september.
Naar men verneemt, heeft de regering alies voorbereid,
om binnen kort de tegenwoordige schutte rij wet overal iii het
rijk en dus ook in het hertogdom Limburg in volledige toe
passing te bTeugen en de bestaande schutterijw et te reorganiseren.
Aan het Utrechtsch Dagblad wordt geschreven, dat het
plan schijnt te bestaan om meer jeugdige hoofdofficieren in
het leger te doen plaats nemen. Dit zal natuurlijk ten gevolge
hebben, dat vele hoofdofficieren en kapiteins zullen gepensio
neerd wordenhet is dan te verwachten, dat men kapiteins
zal krijgen, die niet ouder zijn dan 30 en majoors niet ouder
dan 40 jaren. Ook schijnt er aan gedacht te worden de ka
piteins in twee, in plaats van drie klassen te verdeelen.
Men meldt ons van Lexmond dd. 26 Augustus
Onder begunstiging van prachtig zomerweder werd heden
alhier de wel bekende paardenmarkt gehouden. Er waren
buitengewoon veel paarden aan de lijn en voor pruisische en
fransche rekening was de handel zeer levendig. Vele schoone
paarden van 400 tot 600 werden aangekocht en naar na
burige landen gezonden. De landbouwende stand was ook
ook maar zelden zoo talrijk vertegenwoordigd, 't was dui
delijk te zien, dat ieder zich eens in zijn kring wenschte te
ontspannen.
De inzameling der gelling of mannetjes hennep in den
Alblasser- en Krimpenerwaard, uitmakende de eerste pink, door
uitmuntend weder begunstigd, is op sommige uitzonderingen
na, allerwege afgeloopen. De uitkomst, die op vele plaatsen
niet meer dan v*. gemiddeld naauwelijks 1/2 gewas oplevert,
is allezins treurig, vooral voor eene nijvere volksklasse, den
zoogenaamden daggelder, die onder hoog opgevoerde landhuur
gebukt, iret zijne beperkte middelen van bestaan eene zorgelijke
toekomst te gemoet gaat. De zaailing of zaad voortbrengende
hennep, wier groeitijd op p. m. 3 weken is aan te nemen, is
sedert het zoo gelukkig veranderde weder sterk doorgegroeid.
Zij zal echter bij de verbeterde uitzigten, wegens het te laat
in den grond brengen van het product, hoog water en de
natte weersgesteldheid verre beneden eene gewone opbrengst
j blijven.
Omtrent de verwachtingen van den oogst in de pro
vincie Zuid-Holland wordt o. a. het volgende medegedeeld
winter- en zomertarwe staat bijna algemeen zeer goed te velde
en men verwacht daarvan bij goede qualiteit een ruim beschot.
Alhoewel de rogge over het algemeen minder gnnsiig zal uit
vallen dan de tarwe, kan men toch ook eene redelijke opbrengst
te gemoet zien. Winter- en zomergerst belooft een redelijk
gewas. Haver staat vrij algemeen goed ie velde en geeft uit-
zigt op eeD ruim gewas. Het winterkoolzaad heeft door den
hoogen waterstand veel geleden en belooft slechts eene middel
matige opbrengst. Het zomer-koolzaad daarentegen belooft vrij
algemeen betere uitkomsten. Alhoewel uit enkele streken wordt
gemeld, dat de ziekte in de aardappelen zich in meerdere of
mindere mate vertoont, kan men echter verwachten, dat de
opbrengst ruim en de qualiteit goed zal zijn, daar van uit de
Vijf Heerenlanden, Alphen en omstreken, de Beijerlanden, Nieuw-
veen en omstreken, Rotterdam en omstreken, het Westland,
Woerden en omstreken, Delft en omstreken wordt gemeld, dat
dit gewas tot dusver niets te wenschen overlaat. Erwten en
boonen staan bijna algemeen uitmuntend te velde en geven
uitzigt op een best gewas.
Men schrijft uit Bergen op Zoom:
In deze streken is men ijverig bezig met het binnenhalen
der tarwe, die over het algemeen goed medevalt. De halm i3
bijzonder goed gevuld. De rogge is in de schuren geborgen
maar met dit product is het minder gunstig gesteld. Som
mige boeren, die van 810 gemeten te velde hadden, waren
niet in staat hiervr.a genoeg voor hun eigen gebruik in te
zameleneen akker die verleden jaar yo mudden opleverde,
heeft nu slechts 40 a 50 mudden opgebragt. De boekweit,
die zich in den beginne zoo schoon voordeed, heeft door
het aanhoudend natte weder veel geleden. Enkele laag gele
gen akkers sijn geheel verregend. De haver staat buitenge
woon goed dit is ook het geval met de erwten en boonen.
De appelen en peren beloven mede een ruim beschot. Om
trent tie aardappelen worden allerlei geruchten verspreid. Het
meerendeel der boeren klaagt echter over dit product; men
houdt het er echter algemeen voor, dat dit klagen hoofdza
kelijk ten doel heeft, om de hooge markt nog wat te kunnen
behouden.
De N. Ulr. Cour. zegt: Er is een tijd geweest, dat wij
op den minister Heemskerk nog als op den eenigsten werk-
zamen en bekwamen man in dit ministerie vertrouwden; dage
lijks verliezen wij grond om te dien opzigte op hem te blijven
bouwen. Zulk eeu kinderachtigheid als de harlingsehe zaak is
genoegzaam, om alle denkbeeld aan een fiksch en ferm, aan
een mannelijk karakter te doen verloren gaan.
En hei verzuim om maatregelen te nemen tegen het uitbrei
den der cuoiera, is een bewijs van onnadenkendheid en onbe
kwaamheid.
Koeijen-levens hebben waarde, menschen-levens niet! Dat
schijnt de leer van Zijn Excellentie te zijn van binnenlandsche
zaken, die opentlijk een beloouing van Z. M. laat vragen,
omdat de runderpest heeft opgehouden.
üe gele koorts is uitgebroken te New-Orleans en te Galveston.
In Montenegro is eene zamenzwering ontdekt om het land aait Scvie
te brengen. De spaansche regering geeft druk geconsolideerde bons
nit. In den staat Missouri zijn rijke en uitgestrekte tinmijnen oDt-
dekt. Keizer Napoleon zou zich nu weldra naar Brussel begeven.
De turksche kruiser Tzeddin heeft na een hevig gevecht het grieksche
schip Arcadi in de wateren van Candia op het straud gedreven en ver
nield, waarbij vele menscher omkwamen. De sultan heeft aan den
prins van Wallis beloofd, dat hij niet alleen zijne chrislenocderdanen
maar ook het christendom zal beschermen. Professor van Oosterzee
heeft bij de alliantie te Amsterdam durven zeggeD, dat Rome nog zijn
ouden haat tegen het Evangelie niet beeft afgelegd. In Michigan
wil men bij de nieuwe grondwet het vervaardigen en verkoopen van
sterken drank verbieden. Men doet pogingen in Ierland om den
vlasbouw uit te breiden en te verbeteren. Ongeveer 1500 gaswerkers
hebben eene meeting gehouden tot het verkrijgen van vermindering van
werkuren; zij willen van 84 uren per week dalen tot 56. Te Mon
tevideo is eene zamenzweriDg ontdekt, die den generaal Flores met
zijn staatsraad in de lucht wilde doen vliegen. De stokslagen zijn
in Pruisen afgeschaft voor de tweede klasse van den soldatenstand.
De heer Boissevain te Arnhem is gedecoreerd door den exkoning van
Hanover. Men verwacht te Parijs dat Frankrijk en Oostenrijk een
vTedesmanifest zullen uitgeven. Men zal in Italië beginnen met het
veilen van 150 milïioen geestelijke goederen. De partij door de in
zenders der tentoonstelling den keizer aaD te bieden is mislukt door
gentit van deelneming. Men spreekt van eene ministerconferentie te
Dresden. De eng. regering laat den landbouw voortzetten door sol
daten, waar de boerenarbeiders weigerachtig zijn en hooger loon eischen
De dagelijksche entreegelden der tentoonstelling, reeds gedaald tot
30 duizend fr., zijn wedéT tot 80 gestegen, daar men aanstalten begint
te maken tot den verkoop der gebouwen. Zaturdag avond is Napoleon
t'huis gekomen van Salzburg. De russische bladen keuren de turksche
hervormingen af. Het uiteengaan der rotterdamscbe kermis blijkt een
krachtig middel ter verspreiding der cholera. Te Wechtnm bij
Coevorden zijn vier bnizen door vijf gezinnen bewoond afgebrand.
De eng. regering wil transportstoomscöepen huren voor de abyaain'sche
expeditie. Uit Athene berigt men nog eens dat de Turken op Can
dia geslagen zijn. Men verzekert dat onze minister van justitie zich
overwerkt heeft en eenigen tijd rast zal behoeven. tan 15 nov.
zullen in Pruisen 92,886 soldaten naar buis gezonden worden. Te
Konstantinopel circuleert een bnlgaarsch manifest aan de russische natie.
Rusland heeft 100,000 achterladers besteld volgens Berdan s svgteem.
Te Ashton heeft weder eene ontploffing plaats gehad in eene steen
kolenmijn, waarbij 14 personen omgekomen ziju. Sedert 1793 zijn in
Engeland opgerigt 38,315 maatschappijen van weldadigheid en onderstand,
daarvan zijn 23,935 te niet gegaan door achteloosheid of oneerlijkheid.
De schepen van Triest moeten te Konstantinopel quarantaine honden
wegens de cholera.
Nu onze financiële toestand in orde en ons belastingstelsel
voor geruimen tijd geregeld is, breekt de tijd voor den mmister
aan om zich krachtiger in de kerkelijke aangelegenheden te
laten gelden, als specialiteit voor de hervormde en nmlere
eerediensten daarin regel en orde te brengen en aan de tegen
woordige losbandigheid een einde te maken. De bande: aar
door staat en kerk vereenigd waren, zijn toch in de laatste
jaren allengs losser geworden, de liberale ministerien hebben
de kerk langzamerhand aan zelfbestuur willen gewennen, en de
opheffing der ministerien van eeredienst en tal van verschillende
kerkelijke reglementen waren daarvan het gevolg. Zoo iets
kan niet blijven; tijdens onze voorvaderen was de kerk aan
den staat ouderworpen, Willem 1 handhaafde als koning het
gezag over de kerk, en die toestand moet zoo spoedig moge
lijk hersteld worden. Wil de minister zich dan ook met het
dogma bezig bezig houden, dan hebben wij spoedig weder
hagepreken en dragonnades te wachten, en wij zullen ons weer
kunnen verbeelden in den goeden ouden tijd te leven, toen
men op commando moest gelooven en niet gelooven, wat de
staat voorschreef. Arme modernen, bet zwaard hangt u boven
het hoofd Betreft de tusschenkomst der regering slechts huis
houdelijke en financiële aangelegen beden, dan zal door die
regeling een hartig compliment aan kerkelijke besturen gemaakt
wordenhet zal zoo veel zijn als een brevet van onbekwaam
heid, en dat zal toch zelfs de utrechtsche kerkeraad niet verlangen
Zal bij de toekomstige wet op het hooger onderwijs de theo
logische faculteit behouden blijven Zal aan de nederlandsche
hoogeschool of hoogescholen voortdurend de gelegenheid blijven
tot vorming der leeraren voor het hervormde kerkgenootschap,
terwijl de andere kerkgenootschappen daartoe andere inrigtingen
hebben. De tegenwoordige specialiteit voor hervormde eere
dienst zal die vraag wel toestemmend beantwoorden, en toch
bestaan tegen die rege'ing eenige bezwaren, die niet geheel
over het hoofd mogen worden gezien. De hoogescholen wor
den door bet rijk onderhouden, de hoogleeraren door de re
gering benoemd. Ware er nu slechts één rigting in de her
vormde kerk, dan zoude er voor de regering geen bezwaar
zijn, en de keuze van een hoogleeraar zoude meestal gemak
kelijk zijn, maar nu welke rigting of liever welke partij
zal de hoogleeraren leveren Zullen de modernen of de li
beralen, of de orthodoxen, of de oud-gereformeerden, of de
kerk onder t kruis, of de afgescheidenen, die toch allen onder
dezelfde vlag willen varen en dezelfde geloofsbelijdenissen er
kennen, de begunstigde partij zijn, die aan de nederlandsch
hervormde kerk hoogleeraren verschaffen
Arme minister, die zoovelen moet trachten te voldoen, en
het juist daardoor waarschijnlijk niemand naar den zin zal
maken. Zoude het niet meer dan tijd zijn cm de kerk geheel
mondig te verklaren, en zich van regeringswege niet meer met
kerkelijke zaken te bemoeijen, vooral nu de hervormde kerk
gelegenheid heeft gekregen om haar vertegen woord igers te kie
zen. Maar het zoude van te veel beleid en voorzigtigheid
getuigen, om nu reeds de mondigverklaring der kerk te durven
verwachten.
Het was te verwachten, dat na de verwerping der schutterg-
wefc door de eerste kamer de organisatie dier kamer zou ter
sprake gebragt worden. Men had zoo iets niet kunnen den
ken, en van daar van alle kanten aanvallen en een flaauwe
verdediging; bad het een andere wet gegolden, men zoude
misschien meer stemmen vernomen hebben om den handschoen
voor de meerderheid der eerste kamer op *e nemen, maar nu
het land door de wapeDingskoorts besmet was, scheen men
zijn reputatie van vrijheidlievend Nederlander, zijn dapperen
voorzaten waardig, die goed en bloed voor 's lands onafhanke
lijkheid veil hadden enz. euz., niet in de waagschaal te willen
stellen en liet bedaard de schot tersvrienden uitrazen. Het
goede in die zaak is echter, dat weder gelegenheid gegeven
is om over constitutionele kwestien te spreken. Waar ««e d*ent
de eerste kamer in ons regeringsstelsel? Voldoet zij aan baar