Binnenland.
Gemengde Berigten.
Varia.
Burgerlijke Stand.
7irh voor de vereeniging van Duitsehland en bet weren van
buiten Inndschr inmenging.
Weenen, 6 October. De Neue Freic Presse tneldt, dat
tusschen keizer Napoleon en Victor Emanuel eene overeenkomst
is gesloten, waarbij de italiaausche regering het regt verkrijgt
om het pauselijk grondgebied met troepen te bezetten, uitge
zonderd te Rome, onder bepaling dat deze laatste beperkende
voer aarde slechts zal gelden gedurende het leven van den te-
genwoordigen paus.
7 Öct. De Presse bevat een scherp artikel, naar aan
leiding van het feit, dat eene deputatie uit den gemeenteraad
zich tot den minister van onderwijs heeft gewend, om toe
stemming tot de oprigting, op eigen kosten, eener onderwijzers-
vormschool, voer iedereen toegankelijk en van een zuiver we
tenschappelijk karakter. liet antwoord kwam eenvoudig neder
op de mogelijkheid, dat de regering er aan zal deuken dien
aangaande een voorstel te doen. Merkwaardig is het, zegt
de Presse, dat eene zoo op zich zelve staande zaak aan den
geheelen ministerraad moet worden voorgelegd. Zoo lots is
alleen in Oostenrijk mogelijk. De Presse noemt dit een gevolg
van het concordaat.
8 Oct. Men verzekert, dat heden in de kamer der af-
gevaardigden een demonstratie zal plaats hebben tegen het
adres der bisschoppen. De beweging zal van een der leden
van de linkerzijde uitgaan.
1 e heer von Beust heeft bij den rijksraad het ontwerp
betreffende de transactie met Hongarije ingediend, alsook ont
werpen betreffende de bevoegdheid der regterlijke magt. Deze
ontwerpen >ijn zonder discussie bij de tweede lezing aangenomen.
?est 11, 7 October. In het lagerhuis is het wets-ontwerp
ingediend, betreffende het sanded, dat Hongarije in de staats
lasten zal dragen. Een der afgevaardigden stelde voor, om
in deze kwestie het gevoelen des lands bij algemeen stemregt
in te winnen.
Florence, 6 Oct. De Dïritto deelt eene correspondentie
mede uit Bagnara, waarin gemeld wordt, dat van de pauselijke
troepen, nadat zij in een gevecht 21 gevangen genomen insur-
genten hadden moeten achterlaten, 3 man gedood en 2 gekwetst
zijn. Hetzelfde blad bevat een berigt, volgens hetwelk zich
eene sterke bende opstandelingen binnen het gebied van Fro-
sinone heeft gevormd, aio zegevierend voorwaarts rukte, om
zich aan te sluiten bij de insurgenten in Yiterbo, nadat zij eene
sterke kolonne der pauselijke troepen had verslagen. De Riforma
en <le Italia zeggen, dat de insurrectie ook aan de grenzen
naar de zijde der Abruzzen is uitgebroken en dat de botsingen
met de pauselijke troepen aidaar ten voordeele der opstande
lingen zijn uitgevallen, alsook dat een detachement der pause
lijke troepen zich hij hen heeft aangesloten. Voortdurend
worden er nog troepen naar de roincinsche grenzen uitgezonden.
De opstanrP duurt voort. Eene afdeeling pauselijke troe
pen Beeft zich bij de insurgenten gevoegd. Bagoara en Bolsena
bevinden zich in het bezit der insurgenten. Verschillende ben
den loopen bij Frosinone het land af. De financiële operatie
is uitgesteld.
7 October. De Opinione spreekt de berigten van eenige
italiaansche en fransche bladen tegen, volgens welke de legatie
der verecnigde staten officieel zou geprotesteerd hebben tegen
de arrestatie van Garibaldi, op grond, dat deze amerikaansch
burger is. Het blad verklaart dat de legatie, ten einde te vol
doen aan den wensoh van eeiiige vrienden van Garibaldi, slechts
officieus het een en ander gedaan heeft, ten einde Garibaldi's
toestand in de vesting Alessaudrie te verbeteren; dat zij echter
haar aandrang terstond opgegeven heeft, daar zij vernam, dat
Garibaldi niet alleen met alle mogelijke onderscheiding behan
deld werd, maar zelfs op reis was naar Caprera. De opstan
delingen hebben Bagnara verlaten, en die plaats is thans weder
door de pauselijke zouaven bezet.
(10 ure des itmis). De opstandelingen rukken op naar
Rome. De bladen dringen er op aan, dat de regering Rome
bezette vóór de opstandelingen.
S October. Er is geen nadere tijding omtrent den op
stand in den romeinschen staat bekend geworden.
De Corriere italiano meent te weten, dat de generaal Cial-
dini benoemd zal worden tot italiaanseh gezant te Weenen.
Volgens de dagbladen zou prins Humbert tot opperbevel
hebber worden benoemd van de divisie van Bologna en prins
Am eden s van die van Palermo.
Rome, 6 October. De pauselijke troepen zijn bij Bagnara
door de insurgenten geslagen en naar Monte Fiascone terug
getrokken. In twee ontmoetingen, de -eene bij Sabina en de
andere bij Valentano, hebben de opstandelingen de overhand
behouden. Eene nieuwe bende, die daarop naar Sabina is door
gedrongen, is bij Moricone uiteengedreven.
7 October. De benden Garibaldianen, die zich sedert 2
dagen meester hadden gemaakt van het stadje BagDara, in de
ro vincie Viterbo, zijn verdreven door de .uselijke zouaven,
die hen uiteen gejaagd en na een gevecht van 2 uren totaal
teruggeslagen hebben. De bevolking van Bagnara heeft die
pauselijke troepen met gejuich ontvangen. Er zijn 70 Gari
baldianen gedood of gekwetst en 110 gevangen genomen. Zij
waren ter sterkte van 500 man. Van de zouaven zijn slechts
enkele manschappen gekwetst.
GOUDA, 9 October.
In de zitting der tweede kamer van maandag zijn de ge
loofsbrieven, ingekomen van den heer mr. L. Oldenhuis Gra-
tamavoorts twee koninklijke boodschappen, ten geleide van
ontwerpen van weta. tot wijziging van de wet van 19 aug.
1861 (Staatsbl. n°. 72), betreffende de nationale militie; l. tot
wijziging van de wet op de middelen voor het dienstjaar 1866
en aanvulling van die voor het dienstjaar 1867. Wordt be
sloten, die stukken te doen drukken, ronddeelen en naar de
afdeelingen te verzenden.
Daarna geschiedde mededeeling der door de afdeelingen be
noemde rapporteurs over onderscheidene wetsontwerpen.
Eindelijk bragt de commissie voor t!e verzoekschriften eenige
rapporten uit.
De minister vin binnenlandsche zaken heeft het verbod
tot het houden van markten en openbare verkoopingen van
rundvee opgeheven voor de gemeenten Rotterdam, Gouda, Go-
rinchera en Ley den, met ingang van 15 october.
De Gids, in een zeer goed geschreven opstel het treurig
figuur beschrijvende en de laauwe onverschilligheid hekelende
van de nederlandsche commissie voor de wereldtentoonstelling
te Parijs, („nederlaag der nederlandsche nijverheid te Parijs,
door dr. W. N. Durieu,") maakt daarbij de zeer juiste opmer
king, dat de meer dan eervolle onderscheiding, welke aan onze
artillerie is ten deel gevallen, eene vergoeding is voor de soin
van 494,575, welke op de begrooting voor hét materieel der
artillerie en draagbare wapenen voor dit jaar is uitgetrokken
eene som, welke 64,117 meer bedraagt dan die, welke voor
de professoren en al de wetenschappelijke instellingen, verbon
den aan ue hoogeseholen te Leyden, Utrecht en Groningen te
zamen, wordt besteed, terwijl voor het jaar 1868 nog f 270,950
meer dan dat reeds zoo hooge bedrag, plus 500,000 voor
geweren, wordt aangevraagd.
In Pruisen wil men 10 millioeu leenen voor de marine. De zwit-
sersche boudspresident Fornerod bedankt en keert tot het ambtelooze
leven terug. De votst van Waldeck en Pyrinont heeft zich naar
Italië begeven zonder de beslissing af te wachten op zijn voorstel tot
inlijving bij Pruisen. De parijsche beurs lijdt bij herhaling aan een
zee vau valsche geruchten. I)e reorganisatie van bet frausche leger
zal uitloopeu op geringe wijziging van het bestaande stelsel en op eene
verhoogiug van het contingent. Het internationale congres voor de
statistiek te Florence geopend, telt 383 leden, die 22 staten vertegen
woordigen. De amerikaausche gezant te Florence beeft geprotesteerd
tegen de gevaugeunemiug van Garibaldi, als eerebnrgcr der vereenigde
staten. De keizer van Brazilië slaat een vierde af van zijn traktement
en de vertegenwoordigers verhoogen de invoerregten, alles om te voorzien
in de oorlogskosten. Juarez heeft Por brio Diaz tevreden gciteld en
men acht nu zijne herkiezing verzekerd. Men berekent dat het op
hangen van een uJinqueut den lande ruim 70 duizend gulden kost.
Garibaldi wekt de Florcntijnen bij proclamatie op tot een pleiziertreiu
naar Rome. I)e katoenoogst in Zuid-Carolina heeft zeer geleden door
de rupsen. Het lijk van Maxirniliaan wordt van Mexico vervoerd naar
Vera-Cruz. De nationale vergadering van Candia heeft de turksche
voorstellen verworpen. Griekenland wil zich verbinden met de Douaü-
vorstendommen en met Servie. De oudminister Fould is plotseling
overleden op zijne villa bij Tarbes. Weldra zullen de binnenlandsche
telegrammen van 50 op 30 cent gebragt worden. Italië heeft een
leger bijeen getrokken van 70,000 man. Men wil de voornaamste
torens van Engeland voorzien van klokkenspelen zoo als men die hier
en in Belgie vindt. Te Weenen blijft men aandringen op de scheiding
van school en kerk. De sultan weigert meer te doen voor oproerige
Candioten dan voor zijne overige chnstenonderdanen. Uit Hanover
mompelt men van pruisische krijgstocrusthigen. Al de met verlóf
afwezige zouaven zijn opontboden naar Rome. In Belgie zijn de schild
wachten voor de publieke gebouwen afgeschaft. Vijf duizend man
egvptische troepen staan gereed om van Candia terug te keeren. Al
de te Manchester gevangen Fenians zijn naar de assises verwezen, als
beschuldigd van moord. Uit Nijmegen zijn zaturdag 14 jongelingen
vertrokken voor het romeinsche leger, weidra zullen nog 400 Nederlanders
volgen. De dominicaausche republiek heeft een verbond gesloten met
Haïti, waarbij bepaald is, dat nimmer eenig grondgebied aan eene vreemde
mogendheid mag afgestaan worden. In het graafschap Wexford zijn
dezer dagen verscheidene groote meteoorsteenen nog brandende nederge-
vallen. Uit Nizza, Grasse en Cannes is in 1866 voor 1CÖ duizend
gulden reukwerk uitgevoerd naar de amerikaansche unie.
Door de inspecteurs van het lager onderwijs zijn iu hun
vergaderingen van 12 21 junij 11. de volgende besluiten
genomen of verklaringen afgelegd
1. Bij de acte-examens wordt zoowel van openbare als bij
zondere onderwijzers als deskundigen gebruik gemaakt. Daar
laatstgenoemde onderwijzers hun eigen inrigtingen evenwel
moeijelijk kunnen verlaten, bepaalde de keuze zich hoofdzake
lijk tot openbare onderwijzers. Nadere voorschriften van rege
ringswege, omtrent deze zaak, acht de vergadering onnoodig.
2. Na uitvoerige beraadslagingen is de vergadering van
oordeel, dat de programmata voor de acte-examens geen na
dere omschrijving behoeven.
Alleen is het haar voorgekomen dat de eischen, die vjor het
examen in de gymnastiek gesteld zijn, eenige toelichting be
hoeven ten gevolge van dit voorstel is bij koninklijk besluit
het programma voor de gymnastiek gewijzigd.
3. De vergadering, van oordeel dat het noodig is de af
gewezen aspiranten naar de verschillende acten, volledige in
lichtingen omtrent hun afwijzing te geven, is evenwel eenparig
van gevoelen dat dit mondeling moet geschieden, daar tegen
een schriftelijke kennisgeving verschillende bezwaren zijn.
4. Ten aanzien der oude of nieuwe spelling, verklaart
de vergadering, na kennisneming van een schrijven van
dr. A. de Jager, dat, naaf het oordeel der vergadering, de
spelling van Siegenbeek van lieverlede zal vervangen worden
door een gewijzigde spelling, rustende geheel of gedeeltelijk op
de grondslagen, door de zamenstellers van het woordenboek
gelegddat echter vooralsnog te veel verschil heerscht, om
bepaalde spelregelen aan te bevelen, en dat het bovendien ook
bedenkelijk schijnt, dai de regering door haar tusschenkomst
de vrijheid op wetenschappelijk gebied in het allerminst be
lemmert.
5. Na gehouden beraadslagingen komt de vergadering tot
het eenparig besluit, dat in den regel een vierkante ruimte van
70 of meer vierkante palmen oppervlakte en 3 kubiel el inhoud
voor eiken leerling als zeer wenscheiijk moet worden geacht,
terwijl in geen geval en onder geenerlei omstandigheden de
vierkante ruimte minder mag zijn dan 60 vierkante palmen en
3 kubieke el voor eiken leerling.
6. Naar aanleiding van een schrijven van dr. Coronel, om
trent het noodzakelijke vau een wettige regeling der bewaar-
of kleinkinderscholen, besluit de vergadering dien brief aan den
minister toe te zenden en ter welwillende overweging aan te
bevelen. Op dit schrijven heèft de minister geantwoord, dat
hij het voornemen heeft deze aangelegenheid weder spoedig op
te vatten en zoo mogelijk tot een einde te brengen.
7. Op de vraag of een aanteekening voor de wiskunde,
volgens art. 1 der wet, bevoegdheid geeft om onderwijs te ge-
ven in de vlakke en bolvormige driehoeksmeting en de lig-
chaamsmeeting, wordt djor alle leden ontkennend geantwoord;
alleen vermeenen twee leden dat die aanteekening de bevoegd
heid geeft tot het onderwijzen der vlakke driehoeksmeting.
8. De vergadering is eenparig van oordeel, dat een instruc
tie, waarbij een plaatselijke schoolcommissie, gesteund door het
gemeentebestuur, bepaalt, dat een hulponderwijzer belast wordt
met het onderwijs der hoogste klasse der school, met uitsluiting
van den hoofdonderwijzer, aan wien verboden wordt in die
klasse onderwijs te gever., geheel en al in strijd is met den
geest der wet en met de belangen van het onderwijs.
9. Fjen uitgebreid rapport omtrent de opleiding van hulp
onderwijzers tot hoofdonderwijzers is aan den minister ingediend.
Hoewel er omtrent deze zaak geen eenstemmigheid bestond, was
toch de groote meerderheid der vergadering geneigd die op
leiding op te dragen aan de thans bestaande normaal- of hulp-
scholen of aan afzonderlijke inrigtingen.
10. Als een hoofdonderwijzer, die ten gevolge van een ver
gelijkend examen benoemd is, bedankt, ziet de vergadering er
geen bezwaar in om de voordragt uit de overige sollicitanten
y.onder nader vergelijkend examen aan te stellen.
De minister is het hiermede eens.
11. Indien een openbaar onderwijzer aangesteld is voor het
geven van gewoon lager onderwijs, kan hij naar het gevoelen
der vergadering, door het gemeentebestuur tegen zijn zin, niet
verpligt worden tot het geven van uitgebreid lager onderwijs.
12. Omtient de vraag of een openbaar onderwijzer, die een
dagschool heeft en niet door zijn instructie verpligt is avond
school te houden, een bijzondere avondschool mag openen, werd
de opinie van den minister ingewonnen. In strijd met vroe
gere circulaires zag de minister hierin geen bezwaar.
13. Op de vraag wat men door scholen van dezelfde klasse
verstaan moet, antwoordt de minister dat de wet slechts twee
soorten van scholen kent voor gewoon lager en voor uitgebreid
lager onderwijs, en dat dus zoogenaamde armen-, iusschen- en
burgerscholen, waar gewoon lager onderwijs gegeven wordi,
scholen van dezelfde klasse zijn.
U. Naar aanleiding van ontvangen kbgten, besluit de ver
gadering het leesboek „Bijbelsche verhalen voor kinderen van
O. Schmid», ais leerstellingen bevattende in strijd met de gods
dienstige begrippen van leden van sommige erkende kerkge
nootschappen, voor het gebruik op de openbare school ten
sterkste af te raden.
15. De vergelijkende examens besprekende, moet, naar het
oordeel der vergadering, zulk een examen zoo worden ingerigt,
dat vooral de paedagogische geschiktheid van de aspiranten
kan blijken, zonder dat daarom de mate van kennis van den
candidaat uit het oog worde gelaten.
16. Het zegelregt der acten ter sprake komende, wensebte
de vergadering daarvan vrijstelling. Ook de minister had dit
reeds trachten te verkrijgen, maar bij het departement van fi
nancien bestonden daartegen overwegende bezwaren. De minister
zal evenwel zorgen, dat alle acten op een formaat worden ge
bragt, dat een zegel van O 69 voldoende is.
KA N TON (JE REGTt t~ GO U DA.
Bij vonnissen van 2 October ls67, zijn:
1°. C. v. d. li., wegens het als geleider van eene met
honden aangespannen slede, niet gaan voor of naast zijne hon
den, binnen de gemeente Gouda, veroordeeld tot eene geldboete
van 3 of 1 dag subsid. gevangenisstraf.
2°. H. H. P. B., wegens het in vereeniging jagen op
eens anders gro- in gesloten jagttijd op spoorsneeuw en
2°. zonder scbrb';'lijk bewijs van den eigenaar of regthebbende
driemaal bega. n. Ieder veroordeeld tot 6 geldboeten van ƒ10
elk, of 1 dag subsid. gevangenisstraf voor elke boete en ver
beurdverklaring van het gebezigde jagttuig, met bevel tot uit
levering of voldoening der waarde ad 30, en bij niet vol
doening daaraan binnen twee maanden na aanmaning, ieder
tot 2 dagen subsid. gevangenisstraf.
3°. J. Z. en P. v. D., wegens het in vereeniging jagen op
eens anders grond: 1°. zonder jagtacte of kostclooze vergunning
en 2°. zonder schriftelijk bewijs van den eigenaar of regtheb
bende, en zulks voor zonsopgang, ieder veroordeeld tot twee
geldboeten van 10 elk, of 1 dag subsid. gevangenisstraf voor
elke boete en verbeurdverklaring van het gebezigde jagttnig,
met bevel tot uitlevering of voldoening der waarde ad 14,
en b» niet voldoening daaraan binnen twee maanden na aan
maning, ieder tot 2 dagen subsid. gevangenisstraf.
4°. P. v. d. K., 1°. wegens het jagen op eens anders grond
zonder schriftelijk bewijs van den eigenaar of regthebbende,
tweemaal begaan, en 2°. wegens bet jagen op eens anders grond
in gesloten jagttijd en op spoorsneeuw, veroordeeld tot drie
geldboeten van 10 elk, of 1 dag subsid. gevangenisstraf voor
elke boete en verbeurdverklaring van hgt gf /.ig;!e jagttnig,
met bevel tot uitlevering of voldoening der waarde ad 30
en bij niet voldoening daaraan binnen twee maanden na aan
maning, tot 2 dagen subsid. gevangenisstraf.
5°. J. B., wegens het rijden met een aangespannen hou<bm-
kar op den IJsseldijk in de gemeente Stein, veroordeeld tot
eene geldboete van f 3 of 1 dag subsid. gevangenisstraf.
6°. J. P. 7°. T. N. R. jr., wegens het invoeren van vleesch
binnen de gemeente Gouda, zonder het vooraf ter keuring te
hebben aangeboden aan hel kantoor van toez'gt voor de plaat
selijke belastingen bij een der toegangen dier gemeente, ieder
veroordeeld tot eene geldboete van 3 of ieder 1 dag subsid.
gevangenisstraf.
8°. A. B., 1°. wegens het zonder noodzaak berijden van
een met klinker bestraat voetpad te Gouda, met een kar be
spannen met een hond. Tweemaal begaan, pu 2°. «egens het
als geleider van een aangespannen hondenkar, niet gaan voor
of naast zijne honden, binnen de gemeente Gouda, veroordeeld
tot drie geldboeten van 3 elk, of 1 dag subsid. gevangenis
straf voor elke boete.
9°. J. J., wegens het zonder toestemming van. burgemeester
en wethouders te Gouda bewaren van raestspecien op een erf
aldaar, veroordeeld tot eene geldboete van 10 of 1 dag subs,
gevangenisstraf.
Bovendien allen in de kosten van het regtsgeding, des noods
invorderbaar bij lijfsdwang.
Geboren 3 Oct. Wilhelmus Jacobus, ouders B. J. Jansen en A. M.
Oosterling. 4. Jacob Christian, ouders A. J. J. de Ruiter en J. M.
Nieuwenhuijzen. Willem Carolus Frnneiscus, ouders J. S. van der Sloot
en M. S. vau Velzen. 5. Catbariua Helena Alida, ouders T. H. Kabel
en C. C. G. P de Korte. Cornelia Adrianus, ouders H. Groeneudaal en
H. G. de Gidts 6. Cornelia Ilendrica Maria, oaders A. van Lierop en
A. M. van Duijn
Overleden 2 Oct. E. Lorie, 10 \v. a. M. Sa«, 16 m. - F A.
Lafeber, 3 j. 6. J. van der Lont, 70 j. W. K. Schulinsr, 82 j.
7. I. Verschuur, 23 w. I). Goedraad, 69 j. M. Akiijn, huisvrouw
van A. Blok, 49 j.
