ötmtenknft.
Gemengde Berigten.
Vergadering van den Gemeenteraad.
Pruisen een geschiedkundig feit, omdat daardoor aan het des
wege bestaande conflict voor goed een einde is gemaakt. Over
de wetgeving van 1814, welke wij aan mannen als Stciu,
öcharnhorst en Gneisenau verschuldigd zijn, heeft de theorie
van v. Rood, ilanteuffel en Bismarck gezegevierd. Voor het ma
teriele welzijn is veel goeds tot stand gebrugt. Voortaan heerscht
geen coalitie verbod meer; beperking van den rentevoet is af
geschaft; de lijfdwang zal binnen kort worden opgeheven; wij
verzenden onze brieven te rekenen van 1 januarij 1S6S 'voor
een gering port; aan Je marine staat eene wezentlijke verbe
tering te verwachten. Nog meer goede wetten zijn tot stand
gebragt; slechts in te ruime mate is aan het bondspresidinm
volmagt verstrekt.
27 Oct. Uit goede bron wordt verzekerd, dat de heer
von Bismarck het votum der eerste beijersche kamer met de
daaraan verbonden reserve afwijst.
2 a Oct. De bondsraad is tot heden over vier weken
verdaagd, om na afloop daarvan onmiddellijk de werkzaam
heden voort te zetten.
Manchen, 26 Oct. De rijksraad heeft beraadslaagd over
het toiverbondsverdrag, Een amendement van den prins van
Löwenstein-Eosenberg is met algemeene stemmen, op 3 na
aangenomen. Het is van den volgenden inhoud: „Overwe
gende, dat de kamer steeds bereid is voor de instandhouding
van het tolverbond alle noodige offers te brengen, voor zoover
die slechts van stoffelijken aard zijn en geen inbreuk maken
op de zelislaudigheid van Beijeren, .vil zij het tolverbondsver
drag goedkeureu, onder uitdrukkelijke voorwaarde dat het re"t
der goedkeuring of verwerping der besluiten van den bonds
raad en het tolparlement aan de beijersche kroon gewaarborgd
blij re". De prins van Hohenlohe heeft beloofd dezen wensch
teflprachtigste te zullen ondersteunen.
Weenen, 26 October. De berigten omtrent de gunstige
ontvangst van den keizer te Parijs hebben bier een goeden in
druk gemaakt, maar men wil van geen 'ransch verbond hoo-
ren, te miuder omdat Napoleon thans een politiek volgt, welke
den clericaien aangenaam is. Men is thans tegen deze partij
zeer verbitterd. Weg mei het concord.ai! is do algemeene leus,'
althans in de duitsche erflanden, met uitzondering van Tyrol.
2J Oct. De schoolwet is bij derde lezing aangenomen.
De Polen hebben er voor gestemd.
Florenee, 26 October. Volgens berigten uit Terni heeft
Oanbaldi de pauselijke troepen verslagen en zich van drie ka
nonnen meester gemaakt.
<-';5teren is door de italiaansehe regering een nota naar
Parijs gezouden, waarin op nieuw woidt voorgesteld Eorae te
bezetten door italiaansehe en fransche troepen, ten einde het
pauselijk bewind te waarborgen; doch tevens verklaard.dat zij
een iniegering van Rome door de Fransehen alleen Iii"t zal
dulden.
J1 Oct. De beer Ratazzi heeft definitief geweigerd, om
de onderhandelingen tot zamenstelling van een nieuw kabinet
voort Ie zetten. De gen-waal Menabrea -'-r-op heden raid-
dag geslaagd in bet vormen van een ministerie. Daarin zijn
opgenomen de heeren Gualterio. Cambrav Digr.-', Cag5-, Ri-
botti, Camel li en Cauorna. Dc portefeuille van 'financien is
den heer Sella aangeboden.
iGazzetta Officiale deelt de vo gende proclamatie van
den koning roede „Benden, <teor eene partij opgeruid en ver
leid, hebben, zonder magtigiiig van mij of mijne regering, de
grenzen van den staat gescnonden. De eerbied, door alle bur
gers verschuldigd aan de wetten en de internationale overeen
komsten, door het parlement en door mij bekrachtigd, sohriiit
in deze ernstige omstanJighcèce ecue strenge eerepligt voor.
Europa weet dat de op het gebied san het onze gonzende,
j: troat; t w-ar-n .hreven staat vernietiging van hoog
ste geestelijke gezag van net iioofd der katholieke kerk," de
muite niet is. Deze poging heeft het gemeenschapneliike vader
land in groot gevaar gebragt en tegt mij dei. uri'ugcnden pligt
°t-nm efr t'CS 'ands le redden en niet twee volstrekt ver
schillende zaken, twee onderscheiden d-eieindcü met elkander
te verwarren. Italië moet overtuigd ziin van de f?rv.iren. die
het kan loopen Europa moet de otem-iginir erlaoi, en Jat Italië
aan zijne verbit,dtenpen getrouw, Je u^aba-e orde wil, noch'
zal storen. Een oorlog met onzen bon tgenoot zoa een broeder-
mooriende oor.og zijn tussi-hea twee legers, die voor dezelfde
zaak hebben gestreden. Ais handhaver van het regt van vrede
en oorlog kan ik de schending daarvan niet -Bilden. Ik koester
dus het vertrouwen, dat de -tem de, rede gehoor zal vinden
en out de italiaansehe burgers, die dat regt hebben geschon
den zich spoedig achter de gelederen onzer troepen zul'an
stellen. De gevaren, welk- de wanordelijkheden en onoverleede
ontwerpen ouder ons kunnen doen ontstaan, moeten worden
geweerd docr k-c-bi-g hei g der regering en de onschend
baarheid der wetten tc handhaven. De eer des lands rust in
mijne handen, en het vertrouwen, dat de natie in de treurigste
'ijdeu in mij heeft gesteld, kan mij niet ontvallen. Wanneer
de kalmte ui de gemoederen zal zijn teruggekeerd en de open-
bare orde volkomen zal zijn hersteld, zal mijne regeringen
overeenstemming met Frankrijk en volgens het besluit van'het
parlement, met alle loyauteit trachten eene behoorlijke schikkin-
te vinden, welke van dien aard zal zijn, dat daardoor een einde
gemaakt zal worden aan het gewigtige en ernstige romeinsehe
vraagstuk. Ik heb steeds vertrouwen gekoesterd en zal dit steeds
doen in uwe wijsheid, gelijk gij vertrouwen hebt gehad in de
genegenheid van uwen koning voor dat groote vaderland, dat
wij door gemeenschappelijke offers eindelijk hebben teruggebragt
li- de rij der natiën en hetwelk wij geheel en geiierd aan onze
kinderen moeten nalaten." De proclamatie is onderteekend door
(len Koning en al de ministers.
„7 ?et. mi;li9terjfi is aldus zamengesteld Menabrea. president
en buitenl. zaken Cambray Digni, financien; Gualterio, biunenl
zaken; Cantelli, openbare werken; generaal Bertole Yiale. oor
log Man, justitie. Tot aan de volledige zamenstelling van het
kabinet zullen Menabrea tijdelijk met de portefeuille van marine
Cambray Digni met die van landbouw en Cantelli met die van'
onderwijs zijn belast.
2S Oct. Lamarmora vertrekt naar Parijs; hij is met
eene zending belast. Ratazzi is vertrokken naar Venetie, Er
is eene petitie in omloop, om de bijeenroeping te vragen der
amers. Men ziet met gespannen verwachting berigten te ge-
moet van Garibaldi. 6
29 Oct De ligting van 41 is onder de wapenen ge-
roepen tegen 15 november.
Ïïe' P"!e"en'zal na half november bijeen geroepen worden.
KOme, 20 Oct De stad 13 onder streng militair bestuur.
He Garibaldianen, die gisteren voorwaarts rukten, zijn terug
gedreven. Zij zijn nu 15 mijlen van Rome verwijderd. In
de stad staat alle handel volkomen stil.
('s avonds). Gisteren hebben een duizendtal Garibaldianen
onder commando van Ghireli een aanval gedaan op Viterbo Zij
hebben eene der stadspoorten in brand gestoken, doch zij zijn
verdreven door de pauselijke troepen, die velen hunner, onder
anderen hun aanvoerder, gedood en eene hoeveelheid wapenen
en ammunitie, benevens een aantal rijtuigen buit gemaakt hebben.
De bevolking aldaar is niet het minst geagiteerd. Hier te
Rome heerscht eene volmaakte rust. Een aantal romeinsehe
de^tad 'Ut arlstocratie, doen gewapend de ronde door
26 Oct De paus heefteen encyclica openhaar gemaakt
Dengt aan alle bisschoppen der wereld, betreffende den tegen-
woordigen staat van het patrimonium der kerk ten gevolge
van den aanval der revolutie. In die encvclica wordt ook ge
sproken van den ongelukkigen toestand der kerk in 1'oUn
De paus vraagt daarin, dat er publieke bededagen zullen ge-
houden worden. 6
G'otnale dl Roma bevat eene waarschuwing aan de
burgers om aeel te nemen aan eenige oproerige beweging, en
-coaard te huis te blijven, indien er alarm geslagen wordt Er
mogen met meer dan vier personen bijeen zijn. De magazijnen
moeten gesloten worden.
Gisteren heeft de romeinsehe politie bij het doen van
huiszoeking tegenstand ondervonden. Het huis is met gevelde
bajonet ingenomen en 15 Garibaldianen zijn er gedood terwijl
36 gevangen genomen zijn. Slechts twee onder de tegenstan
ders waren Romeinen uit den allerlaagsten stand. Er is een
groote hoeveelheid wapenen in beslag genomen De -tad is
rustig.
Civita-Vecehia, 27 Oct. De Franschen zijn bier aan
gekomen. ÏVegen duizend Garibaldianen slaan voor Rome.
Petersburg, 27 Oct. Uit eene offiiciele bron wordt ge
meld, dat de inkomsten van den staat gedurende het eerste
halfjaar van 1867, vergeleken met gelyk tiidvak van 1866
eene vermeerdering aanwijzen van 31/3 millioèn op de in- en'
uitgaande regten en 4 millioen op de accijnsen. De uitvoeren
1 jocgste jaren hebben eene vermeerdering ondergaan van
60 millioen. Van 1862 tot 1867 heeft de staat 113 millioen
voor spoorwegen uitgegeven. De regering verklaart, dat zij
voor 1869 geen nieuwe coneessien zal verieenen voor gewaar
borgde spoorwegeu. 6
GOUDA, 30 October.
Men schrijft nit den Alblasserwaard
Van alle zijden ontvangen wij berigt, dat de opbrengst van
bet zaad van den henmp met aan de verwachting heeft be
antwoord. De vraag naar hennipzaad is niet groot, en men
zegt dat door commissiekoopers 7 a 7.25 geboden is per
m", .De, Iat? aardaPpelen vallen niet tegen en het schoone
weder heeft belangrijken invloed op den prijs. Aan particulie
ren werden die voor 2.75 a 5 geleverd. Sommige produ
centen verkoopen daarvoor nog niet en hopen op duren tijd
in het vooijaar.
In Opper-Siiezie neemt de veepest toe en is reeds tot zes gemeenten
doorgedrongen. De vertegenwoordigers van de pers zijn zaturdag niet
toegelaten bij de rotterdamsche feestviering. De gemeenteraad van
Kampen verleent eene subsidie van 5000 aan eene muziekschool.
Voor de maatschappij van weldadigheid is omstreeks 30,000 gecollec
teerd. Twaalf honderd Nederlanders dienen als pauselijke zonaven.
De VToegere onderhandelingen met koning Theodoras hebben aan En
geland 154,136 gekost. De fransche keizerin zal voor hare ge
zondheid den winter te Nizza doorbrengen De luxemburgsche com
missie tot onderzoek van het herziemngscui. erp heeft het mandaat niet
aangenomen. Eenige birminghamschc fabriekanten worden beschuldigd
wapens geleverd te hebben aan de fenians. De chinesche regering
heeft in Frankrijk acht stoomkanonne^rbooten besteld met ver dragend
geschut. De croatische landdag zal weldra bijeen geroepen worden.
Naar Manchester en Liverpool zijn troepen gezonden om te waken
tegen feniansche aanslagen. Gedurende de maand sept. jl. zijn 135
schepen totaal verongelukt. De fabrieken in den Elzas werken nog
slechts zes uren per dag, die in Neder-Normandie staan geheel stil.
Jnarez is herkozen tot president van Mexico. De invoer van vreemde
granen in de spaanscbe havens is verlengd tot uit. julij 1868. Tus-
schen Calais eu Parijs heeft door het derailleren van den spoortrein een
verschrikkelijk onheil plaats gegrepen, men telde 13 dooden en vele gekwet
sten. De wisseling van cijfertelegrammen tosscheu Frankrijk en Italië
is tijdelijk verboden en de romeinsehe lijnen zijn verbroken. Saksen-
Mei ningen met 175,000 inwoners kan onmogelijk de zware kosteu van
een eigen bestuur dragen. De togt naar Rome zal nog roemrijker
zijn voor Frankrijk dan die naar Mexico. Engeland en Pruisen drin
gen aan op de handhaving van de integriteit en zelfstandigheid van Italië.
Men wenscht Memel door een vaste brug over de rivier van dien
naam in verbinding te brengen met het europesche spoorwegnet. De
meeste geweren der schutterij te Harlingen bleken bij eeDe inspectie
totaal onbruikbaar te zijnde bruikbare worden op het raadhuis be
waard.
Dingsdag, 20 October.
Tegenwoordig de heeren van Bergen IJzendooru, voorzitten, de Grave,
Viruly W'esterbaan, Prince, Braggaar, Remy, van Gennep, Kist en van
Straaten
De notulen der vorige vergadering worden gelezen en gearresteerd.
Zijn ingekomen
eene dispositie van hh. gedep. staten, houdende goedkeuring van het
raadsbesluit tot afstand van het huis op de Zeugstraat tot bergplaats
voor het garnizoen notif.
eene dispositie van dezelfde, houdende goedkeuring van den post op
de hegrooting ten behoeve van de vereeniging der volksweerbaarheid not.
een adres van H. van der Wouden, verzoekende verlenging van het
contract ter aanbesteding van de plantsoenenwordt gesteld in handen
van de commissie van fabricage
eene missive van den hr. H. Cosijn, mededeelende dat hij aanneemt
de benoeming tot lid der gezondheidscommissienotif.
Overgaande tot de behandeling van de begrooting der plaatselijke in
komsten en uitgaven voor het dienstjaar 1868, geven B. en W. in
overweging in de eerste plaats in behandeling te nemen de posten, die
van de overigen eenigzins belangrijk verschillen, als
1. De vergrooting van het boterhuis, geraamd op 480deze uitgaaf
wordt goedgekeurd met algemeene stemmen.
2. De kosten van riolering tot een bedrag van 4950.
De heer Peeters komt ter vergadering.
De heer Priüce verzoekt dat de stukken nogmaals worden voorgelezen
omdat in de vorige vergadering eenige leden afwezig waren. Hieraan wordt
voldaan. Onder deze voorlezing komen binnen de hh. Buchner, Rentinger,
Droogleever en Luyten.
De heer Prince dankt voor de nu nader ontwikkelde plannen, doch
heeft bezwaar in het tweede pnnt, betreffende het reserveren van een
voetpad, en het derde pnnt, betreffende de oprigting van privaten.
De heer Peeters ondersteunt het voorstel van B. en W. De hr. Remy
vraagt inlichting of het aangevoerde van den heer Prince juist isde
heer Droogleever zegt dat zijne zienswijze is om in plaats van zijlen
voetpaden te maken. De voorzitter geeft de verlangde inlichting in den
geest van den heer Droogleever, met bijvoeging dat de uiteinden met
deuren zullen afgesloten worden en de eigenaren door een heg.
De heer Bnchner oppert een bezwaar over de afsluiting, dat opgehelderd
wordt. Na eenige verdere discussien wordt het voorgestelde aangenomen
met algemeene stemmen.
3. Verhooging van het traktement van den klerk ter fabricage, van
400 op f 459, wordt goedgekeurd met algemeene stemmen.
4. De post van 20,000 tot het bouwen van een nieuw schoollokaal;
deze aanvraag heeft op den heer Bnchner een pijnlijken indruk gemaakt,
daar voor de burgerjongensschool slechts 12,000 op de begrootiug is
gebragt hij merkt verder op hoe enorme sommen in de laatste jaren
zijn uitgegeven voor onderwijs, en de begrooting, gedurende de 16 jaren,
dat hij hier zitting heeft met minstens een tonne gouds is verhoogden
eindelijk hoe men in de bestaande behoefte zon kunnen voorzien op eene
andere wijze.
Door den voorzitter wordt medegedeeld, dat door verschillende wetten
voor de gemeenten hoogere uitgaven worden vereischt, en dat ook de
toenemende bevolking hoogere uitgaven veroorzaakt.
De heer Luyten vereenigt zich met het aangevoerde van den hr. Bnch
ner, ook de heer Rentinger spreekt in gelijken zin en zal tegen den pust
stemmen, omdat de wet op het onderwijs wel eens wijzigingen zou kunnen
ondergaan. De hr. Peeters is van een tegenovergesteld gevoelen en vraagt
of de lokaliteit niet door aanbouwing zou kannen worden verkregen.
De heer Kist beschouwt de thans in gebruik zijnde lokalen als onge
schikt, maar wenscht niet te vouwen op de aangewezen plaats (achter het
lokaal der hoogere burgerschool) ;doch wilde liever wachten tot de gele
genheid zich opdeed om eene geschikte woning te koopen.
Nu wordt door den voorzitter medegedeeld, dat het bestuar eene zoo
danige aanbieding ontvangen heeft, doch dat ua onderzoek gebleken is,
dat het aangeboden gebouw is ongeschikt.
De heer Peeters licht zijne zienswijze nader toe.
De heer Viruly verklaart zich tegen de verbouwing van het aangeboden
lokaal om niet in dezelfde bezwaren te vervallen, als geschied is bij het
gebouw der jongejufvronwenschool.
De heer Kist maakt verdere bezwaren en zal tegen den post stemmen.
De hh. Viruly en Peeters verklaren zich nader ten aanzien van hun
gevoelen.
De heer Buchner uit de vrees, dat de hoogere burgerscholen eenmaal
beperkt zullen worden.
De heer Peeters bestrijdt dit gevoelen en verwacht integendeel uit
breiding.
De heer Remy ziet bezwaar, om na het aangevoerde, den post voor
1868 uit te trekken.
De heer Reutiuger wenscht voorloopig uitstel.
l)e heer Droogleever vraagt of er dadelijke behoefte is en zal in dat
geval voor stemmen.
Door den voorzitter wordt deze vraag bevestigend beantwoord.
De heer van Gennep ineent, dat er vergissing in het debat bestaat,
hij zal voor stemmen.
De heer Kist, bedenking opperende over het ongezonde der piaa* wordt
dit door den voorzitter wederlcgd;
de heer van bt raat en zal in geval van dringende noodzakelijkheid voor
stemmen.
In stemming gebragt wordt de post goedgekeurd met 10 tegen 5
stemmen, die der hh. Rcutinger, Buchner, Kist, I.nyten en Remy.
5. Door den voorzitter wordt voorgesteld liet letrgen van een trottoir
op den Fluweelensingel, waartoe in april jl. megtiging was, verleend,
vooreerst niet nit te voeren, omdat het ondoelmatige daarvan gebleken
is, en dc daarvoor uitgetrokken som van 5000 tc bezigen tot het
verstraten van dien singel, tot het aaukoopeu v.v.i ijsselsiraatklinkf rs en
keijen, tien lantarens en tot het maken van een nieuwe breeders brug op
de Gouwe (noordzijde) over het water van hel achter de vischmarkt-
grachtje; dit voorstel wordt in twee stemmingen algemeen goedgekeurd.
6. Pensioen aan den chef ter secretarie ad 100Ó.
De heer Rcutinger zou weuschcu, dat men een vaste basis stcld? voor
het vervolg, doch zal in dit geval om de langdurige dienst (46 jaren)
geenc verdere bedenking maken
de hr. Buchner zoude wenschcn dat B. eu W. een voorstel van pen
sionering mogten indienen
de heer Luyten zoude wenschen dat het bedrag op 2/3 van het trac-
tement bepaald werd.
Bij de stemming wordt het voorstel algemeen aangenomen.
Naar aanleiding van het verieenen van dit pensioen stellen B. en W.
voor de ambtenaren ter secretarie te bezoldigen als volgt: de chef op
f 1200, de eerste commies f 900, de tweede en derde commies elk
600. de vierde 400 en een adjunct-commies 200.
De heer Buchner vraagt of deze tractementen met het oog op andere
ambtenaren niet minder gesteld konden wordendeze L»-dcnking wordt
door den voorzitter opgelost.
7. Nu is aan de orde van behandeling het in de vorige vergadering
ingekomen adres van A. J. Meurs, coDeierge van het raadhuis, verzoe
kende verhooging.
B. en W. stellen voor daarop afwijzend te beschikken, maar den concierge
in plaats van f 300 toe te leggen f 350 voor het schoonhouden dtr lokalen,
en wordt dit voorstel met algemeene stemmen goedgekeurd.
8. Een adres van den concierge in Arti, Legi, J. v. Leunen, verzoekende
verhooging voor het schoonhouden B. en W. stellen voor eene verbuiging
van f 100de heer Buchner verklaart zich tegen dat verzoek;, de heer
Peeters ondersteunt de aanvraag de hr. Droogleever stelt voor f 50 toe
te staan. Het voorstel ondersteund zijnde, wordt echter met S tegen 7
stemmen verworpen en nu het voorstel van B. eu W. mtt groote meerder
heid aangenomen.
9. Het adres van K. M. Weiland, hulponderwijzer, om verhoogiug van
tractementde heer Rentinger zon wenschen, dut men in het vervolg zich
minder bepaalde bij jonge lieden uit dc gemeente. In stemming gebragt,
wordt het verzoek algemeen afgewezen.
10. Ten aanzien van de w achtgelden aan de ambtenaren v. ordt door B. en
W. voorgesteld toe te leggen aan Kruisheer f 138, aan v. Gent en Hooi-
meijer elk f 240, en het wachtgeld van v. d. Z w al in in tc trekken
Hierover ontstaan eenige discussien, doch in stemming gebragt, het
voorstel van B. en W. in zijn geheel aangenomen.
11. Dc heer Buchner stelt voor, in verband met de straks vcrltunde
tractementen, aan den apotheker van het gasthuis voor zijne menigvuldig"
werkzaamheden eene verhooging van f 200, en zijn traktement te brengen
op f 1100 de heer Droogleever maakt eenige bedenking, dat het trakte
ment met kost en inwoning 1300 bedraagt en voldoende is, doch dat de
ambtenaar' vrijwillig van die voorregten heeft afgezien, terwijl door den
heer Rentinger wordt voorgesteld de verhoogiug op f 100 te bepalen.
Het voorstel van den heer Buchner wordt verworpen met 10 tegen 5
stemmen en dat van den heer Iteutinger aangenomen met 11 tegen 4
stemmen.
12. De heer Kist merkt op, dat op de vorige begrooting gtvoudeu werd etu
post van f 22,000 voor de verandering der bruggen, terwijl op de tegen
woordige daarvoor niets wordt uitgetrokken, weshalve bij ter voortzetting
van dat werk voorstelt op de tegenwoordige begrooting te brengen een post
van 20,000 de voorzitter verklaart, dat de beantwoording dezer beden
king niet kan geschieden in de openbare vergadering, maar in eene ge-
slotene zal gegeven worden, waartoe oumiddellijk wordt overgegaan.
Na de heropening dor vergadering wordt de hegrooting voorgelezen, en
artikelsgcwijze behandeld en aangenomen ten aanzien van de preventie-
gelden van de raadsleden, in ongunstiger tijd afgeschaft, stek de heer
Buchner voor dio tot een bedrag van 300 te herstellen, en is dit voor
stel na korte discussie met 10 tegen 5 stemmen afgewezen
De heer Kist wenscht den post voor druhloouen te verhoogeti om de
memorie van toelic^*:ug en meer andere stukken te doen drukken.
Dc voorzitter verklaart, dat daartoe werkelijk reeds het voornemen bc-