ÖumcnUnö.
Gemengde Berigten.
Varia.
O ver ij selsche brieven.
j rank rijk en ahc hebben daaromtrent. cciie bepaalde positie
gekozen, en bet oogeubiik ts nabij, waarop gewigtige aange
legenheden in behandeling zullen genomen worden.
Weenen, 12 Nov. De minister van financien heeft inde
gisteren gehouden zitting van het comitb tot regeling van het
vergelijk met Hongarije verklaard, dat voortaan elke overschrij
ding van het budget geheel vermeden zal worden, vooits dat
naar alle uitzigt, tot regeling van de financiën des rijks, bij de
behandeling van het eerstvolgend budget een gedetailleerd plan
zal worden ingediend. Verder gaf de minister te kennen, dat
in de verantwoordelijkheid van het ministerie en de outwikke-
keling der echt constitutionele beginselen de beste waarborg
voor de herstelling van het financiewezen gelegen was.
Florence, 10 November, liet officiële blad meldt, dat de
schout bij nacht Provano tot minister van marine is benoemd.
De senator Montezimolo is benoemd tot prefect van Napels.
11 Nov. De Italië meldt, dat de regering, na al hure
verpligtingen te hebben vervuld, er op aandringt, dat ook
Iraukrbh het pauselijk gebied geheel ontruime. De Veneti-
aansehe zeelieden zijn voor de dienst opgeroepen.
De italiaansehe regering wijst elk congres van de hand,
hetuelk een uitsluitend katholiek karakter heeft.
Konstantinopel, 11 Nov. Ill de russische circulaire
wordt gezegd, dat Kusland niet afzonderlijk wil tusschen beide
komen, ter gunste van de christenen in Turkije. Het meent
echter gegronde grieven tegen de l'orte te hebben, en is be
reid zich te verstaan met andere mogendheden, die willen tus
schen beiden komen.
GOL DA, 13 November.
Door de politie is alhier aangehouden W. v. d. P.,
huisvrouw van K. H., wonende alhier, die op naam van ge
goede ingezetenen b.j verschillende winkeliers goederen heeft
doen afgeven, ciie door haar zijn beleend.
Zondag is te 's Gravenhage overleden de heer mr. Borret,
minister van justitie.
Ofschoon er sedert eenigen tijd weinig of niets over ge
sproken of geschreven h, zoo gelooven wij toch, zegt de tStoom-
post, immers als onze informatien juist zijn, da,t de vooruit-
zigten betredende het welslagen der onderneming voor den
aanleg eeuer directe spoorweglijn van Amsterdam naar Bot
terdam langs Alphen gansch niet ongunstig zijn; en dat de
ingezonden voorloopige plannen door desbevoegden zijn goed
gekeurd.
P O L I T 1 E.
Bij de politie is in bewaring een zak gevuld met pakjes
tabak.
ooïfrlOo—
Garibaldi wil uitwijken naar Noord-Amerika. Tc Barnstaple in En
geland hebben 20ÜU oproerlingeu de bakkerswinkels geplunderd. Men
dm i t in de zuidelijle statui der unie een negcropstaud. Het guu-
\ermraeni vau Haiti is geldeloos en de bevolking oproerig. Frankrijk
blijft aiiilringcn op te i.e coiif rentie. Het lijk van Maximiliaan zal
weld)a uitgeleverd word.ii. De kerkelijke goederen in Italië vinden
genegen kooper*. .Au .1 verwacht dat Frankrijk 700 millioen leenen
zal om de ko-ten te dekken der wapeningen en der romciusche expe
rt- oct. zijn te l'ariji uil ^sproken 1-16 faillietverklaringen.
ie Liverpool worden in opuibave cn bijzondere gebouwen orsini-
granaten gevonden, die inen meent dat de feiuans uit Amerika lekomec.
De veepest is weder uitgebroken in Hongarije, Galieie, Moravie,
Silexie eu Zevenbergen. De londeu.cbe politie wenscht versterking en
betere wancuiug. le de steenkolenmijn Ferndale in Khondda alley,
Glamorganshire, is brand ontstaan. \au de 300 in de mijn aanwezige
werklied--., zullen slee-its weinigen het leven kunnen redden. De
abv.--in'ache expeditie zal ook F(J olifanten en ten groot aantal kamelen
midp,.emen. De betrekkingen tusschen Servic *n de porte zijn af—
gebroken. Te Parijs hecr^ht nog altijd zekere gisting onder de
volksklassen. Wurteinberg wil do kouinklijke pi sen en de gtme-
diutiscerde vorsten ook onderwerpen aan de i In', krijgsdienst. De
beijersche bibochoppei. ijveren reeds tegen de s... ml wet die nog iu het
verschiet is. Op bit eiland Rozenburg zijn gevallen van lendeutvpbns
onder de paarden voorgekomen. Italië heeft geen hnlp te wachten van
Engeland. Te Neurenberg wil men het Donau-Maiukaoaal dempen om
daarop een ^nir|ni te legge. naar hehiheim. Koning Victor
Emanuel heelt 30 duizend fr. loegcstaau voor de gewonde en voor de
nagelaten betrekkingen der garibaldisten. Craaf von Bismarck lijdt
aan een aanval van rhumatiek. De republiek Honda»as leent een
inillioen, z\} geeft de obligatien uit tegen bOpCt. en belooft eene rente
van lQpCt. De pruisische afgevaardigde Twesten is veroordeeld tot
twee jaren gevangenisstraf voor ecne in de kamer uitgesproken rede.
De republiek bt. Doiuingo heeft den oorlog verklaard aan die van Hart:.
Het brood is afgt-lagcu te Parijs, doch de verkoopers ontvangen S'i—
goeaiiig uit de bakkerijkas.
Dc militaire academie te Breda baart der regering nog altijd
veel zorg. is weder een besluit genomen, dat cadetten,
die zich schuldig maken aan ro-.-,handeling hunner medeleer
lingen, moeten verwijderd worden, een bewiis dat vroegere
ongeregeldheden volstrekt nog niet geheel bedwongen zijn.
Leeraren zijn niet te krijgen, de officier»n bedanken -oor de
eer om leeraar aan de academie te zijn.
Een commissie, benoemd om een rapport over de academie
uit te brengen, heeft daaraaD voldaan, en halfslachtig» maatre
gelen, die bet kwaad r.iet zullen keeren, zijn daarvan het ge
volg geweest. Opheffing der academie en vorming bij het
leger na een streng examen schijnt het eenige middel te ziin,
om op den duur in de behoefte van het leger aan geschikte
orhcierdi. te voorzien.
Die maatregel zoude zeker niet zoo kostbaar zijn, noch voor
het gouvernement, noch voor belanghebbenden, en de re-
sultuten zouden waarschijnlijk vooral wat de infanterie betreft
gunstiger zijn.
De minister van oorlog onderscheidt zich dit jaar door bij
zondere zuinigheid. Wat in het vorige jaar onmisbaar was
voor een goede verdediging, wordt nu niet eens op de be-
grooting vermeld.
De schutterij op nieuw georganiseerd en verbeterd was nood-
zake ijk, de afstemming der wet heeft die organisatie onmo-
geljs gemaakt, en toch de minister vraagt geen verdedigers
meer dan hij eerst van plan was, hoewei hij toen siei'ig op
de schutterij rekende. Mag men dit voor een bewijs houden
dat onze verdedigingsmiddelen nog geheel in het onzekere lie
gen, eu de minister ook als ieder gewoon mensch mei de
r.emen roeit, die hij in zijne magt heeft? Dan ook zal de
aanvrage om nog 8000 militiens wel niet zoo ernstig gemeend
zijn, en het wetsontwerp tot wijziging der militiewet even »oed
nis de schutterij wet voor verandering en afstemming vatbaar
zijn. Ons volk, dat alleen door de gewoonte eenigzins aan
de militie gewend is, zal een verzwaring van dien last met
weerzin zien en al mag een minister zich daarom bij noodza
kelijkheid met bekreunen, de volksvertegenwoordigers moeten
dringend van de nood zakelijkheid overtuigd zijn, eer zij hun
toestemming kunnen geven om den militicpligt zoo aanmerke
lijk te ver -varen.
De nommcrverwisseling, het middel van den burgerstand om
aan den militiepligt te ontkomen, zal volgens het ingediende
ontwerp ophouden. Dit is dus een verandering, die slechts voor
een stand der maatschappij bezwarend is.
De plaatsvervanging wordt moeijelijker gemaakt, en de voor
deden verminderen, want plaatsvervanging zei niet langer voor
broederdienst gelden. Tegen mindere voordeden staan dan
over de veel aanzienlijker kosten die plaatsvervanging zullen
vorderen, een bezwaar dat voor de rijkbemiddelden betrekkelijk
weinig zal geven, maar voor ieder minder bedeeld burger
plaatsvelF ugmg onmogelijk maakt.
^'e wv; g"'g drukt dus ook hoofdzakelijk op den burger
stand. Waarom de plaatsvervanging dan niet geheel afgesclmft
opdat ten minste in dit opzigt gelijkheid zoude bestaan, en'
alle Nederlanders dezelfde diensten bij het leger te verrigten
hadden. Want wanneer het getal militiens met 3000 's jaars
vermeerderd wordt, zal de loting in vele militie-cantons wel
afgeschaft kunnen worden.
Het voorloop!» verslag der indische begrooting is in de
laatste dagen bekend geworden.
De klagten zijn vrij'gelijk aan die wij jaarlijks kunnen le
zen in ae verslagen der nederlaudsche staatsbegrooting, alleen
kunnen vele posten slechts door indische specialiteiten beoor
deeld worden en moet de westersch<- lezer in dat oordeel be
rusten.
Weinige Nederlanders toch gevoed met westersche begrippen
zullen kunnen begrijpen, dat de gouverneur-generaal 160^000
traktement nood'g heeft en bovendien nog 10U 000 voor
rei xosten en f 40,000 voor andere kleinigheden.
Deen wonder dat sommige staatslieden begeer!» zijn naar
de tuinen van Buitenzorg. 0
Tegen zulk een inkomen verzinken alle motien van orde in
t niet.
III.
Uit de hoofdstad.
Overijsel heeft woensdag j.I. volgens officieel voorschrift ge
dankt voer de m dezen zomer genoten weldaden. In zoover
we weten, deelde van al de provinciën alleen Drenthe ditzelfde
lot, en nu moet men voorzeker al door en door met allerlei
moderne smetten bespat zijn. om in dezen dank- en vóórgaan-
den biddag en het niet van belang verschijnen van cholera en
veepest in deze twee provinciën geen schoon harmonisch verband
op te merken. Zoo'n dankdag moge al door menig betweter
veroordeeld worden, waarlijk hij heeft toch ook zijne goede
zijde. Daargelaten nog het plus minus christelijke nut, onaf
gescheiden van zijne eigenlijke bestemming, heeft hij dit voor
bij een gewonen dag, dat met hem de stand van zaken geheel
verandert en ons z-oodoende vrijwaart voor eene periode vau
haifheid en tweeslachtigheid. Dankdag is 't begin van den
winter. //Dankdag hebben" is synoniem met „in november
zijn." Met dankdag komen de kagchels; de nutsvergadering
met hare respectievelijk gevoelvolle nutsverhandelingtm en nog
meer gevoelvolle nutslezers, die menigmaal, ten minste hier,
zoo allerakeligst gevoelvol zijn, dat zij 't zenuwgestel van
menige dame en dametje niet zelden plotseling iu eene al te
bovenmatige orikkeling doen verkeeren de menige vergaderin
gen van alle bekende eu onbekende genootschappen, die hier
na verloop van tijd als uit den grond zijn verrezen: getuige
de menigvuldige aankondigingen van hel houden der eerde
vergaderingen, voorkomende iu de laatste nommers der opregte
„Provinciale-Óverijselsche en Zwolsehe Courant," want onopregt
is onmogelijk, daar de redaktie zelve er nooit ecu regel in
schrijft, uitgezonderd de hofuitspraken, die dan trouwens altijd
zoo wat hetzelfde zijn, zoodat dit blad nooit iets verkondigt
voor dat de andere bladen het als waarheid erkend en geijkt
hebben. Onder alle standen Drengt hij verandering. De boeren
zelfs deelen hier in. Gepasseerden marktdag was jong en oud
op de been de eerste 0111 een lang verbeiden pret te smaken,
door arm aan arm, gemengd en ongemengd, al naar 't viel,
rond te jooieu en rond te tieren, en zoodoende, hoewei cenigs-
zins in ruwe vormen, nog grooter genoegen te smaken dan
de meest fijn beschaafde minnedichter zich kan voorstellen de
andere om de vruchten van hun noesten en boven maar
evenwel onme .schelijke zorg, "ne vetgemeste ganzen, die zij
sedert weken vastgespijkerd ha .den, cm alle vet, dat zich in
het ganzenligchaam roogt ontwikkelen, zooveel mogelijk te con-
centreeren, iu klinkende specie te veranderen. De stad zelve
of liever hare bewoners zijn geheel van Kostuum veranderd.
Koud of niet, 't officiële tijdstip is er, waar niet aan te doen
is. Waarlijk, 't is lang niet onaardig onze beau-monde (vvaDt
ik spreek van Zwolle, en daar hebben we ook wei een beau-
nionde, net zoo goed als in den Haag, als is het maar eene
overijselsche) zoo regt op baar wiiitcrsch uitgedoscht te zien.
Yooral des avonds bj dien klaren, helderen maneschijn, dien
we het voorregt hebben op dit oogenblik ook te genieten, maakt
dat wee- maar tevens blijmoedig staren van haar, met zoo'n
zachtmoedigen ernst en stille mijmerij, naar dat mannetje iu
de maan, een effect, oneindig meer zielsverrukkend dan Duuck-
ler's muziek te Parijs ooit kan te weeg gebragt hebben. En
of De Génestet (de man is toch al dood) zich in een onbedacht
oogenblik ook al eens heeft laten ontvallen
Zelfs dei men menig spannetjen
Zoo kwalyk samen gaan,
Dat vaek" de vrouw het mannetjen
Terugweuseht naar de maan
dan moeten we plegtig verklaren dat dit of onïin, of voor
't oogenblik hier niet van toepassing is, want waar men ook
gaat of staat, in weerwil van alle politieke donderwolken, in
weerwil van alles wat de vreugde kon benevelen, 't is alles
blijheid en liefelijkheid en aanminnigheid eu en ja
alle woorden op heid, die ooit in de fabriek van de heeren
Vries-Winkel en comp. kunnen of zullen gefabriceerd worden.
Maar we moeten weer terug. Zoo gaauw als men met die
schoone sekse in aanraking komt, raakt men meestal den draad
kwijt, men begint te suizebollen, verliest alle positiefs, waant
zich in het rijk der nimfen ingeleid of gewijd en vergeet zijne
betrekking tot den Ur-mensch.
We keeren liefst dan nog eens even tot die vergaderingen
van boven terug. Die van 't nut zijn hier tweeledig, dat
is te zeggen, voor heeren en dames en voor heeren alleen.
Of die onderscheiding geregtigd is, laat zich maar niet in een
enkel woord uitmaken. Men dient zich eerst een zuiver be
grip te vormen van een nutsvergadeiing. Voor 't meerendeel
der nutsleden kan en mag eene vergadering niet anders zijn
dan eene halve sociëteit, waar men elkaar kan spreken, iets
kan gebruiken en op den koop toe iets kan hooren. Meer
volstrekt niet.. De wetenschap moet buiten spel blijven. Ge
leerde voordragten moeten vermeden worden; die zijn daar
niet op de regie plaats. Dit wil nu niet zeggen dat het
altijd van lagchen en uijen aan elkaar moet hangen, dit zij
verre maar de spreker moet van 't denkbeeld uitgaan, dat hij
bij zijne hoorders niet te veel mag veronderstellen en zij daar
komen, om zich te ontspannen en niet in te spannen. Uit
dit oogpunt beschouwd, zou men gerust altijd gemeugde ver
gaderingen kunnen houden. Wel is waar zijn er wel eens
onderwerpen, die schijnbaar meer in den smaak der heeren dan
in dien der dames vallen en alzoo het houden van heeren-verga-
deiiugen eenigszins regtvaardigenmaar men verliest, ons in
ziens, het feit uit het oog, dat het meerendeel der leden eener
heereu-vergadering bij het huiswaarts gaan meestal onvoldaan
zijn, ai was de spreker in zijne voordragt ook nog zoo populair
en het onderwerp nog van zoo'n groot belang, enkel en alieen
omdat men of niet op de hoogte was, of zich niet bijzonder
veel aan de zaak liet gelegm liggen, bf eindelijk dat men iu
huis dit wel eens op zijn gemak kon lezen. Dit denkbeeld
is echter het zwolsehe bestuur niet toegedaan. liet heeft een
zestal lezingen over scheikunde aangekondigd in eene heeren
vergadering. Zuilen deze lezingen nu wetenschappelijk zijn, dan
heeft menigeen er niets aan, zijn ze populair, wijzen ze op
vooroordeelen en ongewone verschijnselen in keuken en kelder,
dan vragen we, met welk regt de vrouwen van zoo iets worden
uitgesiotre zij, die dag in dag uit in keuken eu kelder huizen
en in ta! oze gevallen verlegen staan, indien moeders en groot
moeders lessen tekort schieten. Praktische lezingen over schei
kunde zijn inderdaad meer voor vrouwen dan voor mannen.
En toch zullen de heeren zesmaal een uitgaauavondje hebben
en zich half en half vervelen, en de dames tot zesmaal toe het
voorregt ontzegd worden om hare onderlinge conversatie te
houden en met-een eenige nuttige en heilzame lezingen op te
doen. Geheel anders handelt het bestuur der vereeniging tot
bevordering van fabriek- en handwerk-nijverheid. Verleden
jaar had dat iemand uitgenodigd in eene heeren-vergadering,
die gesproken heeft over schildp d en ivoor. Die lezing moet
toen zeer bevallen zijn, en het Instuur, uitgaande van de lo
gische gevolgtrekking, dat ook dames er veel aan zouden heb
ben, heeft den spreker dit jaar uitgenoodigd zijne lezing in eene
gemengde vergadering te herhalen. Vereerd door dit aanzoek
en gestreeld van door eene daroessehaar „opgenomen" te wor
den, wil de spreker binnen weinige dagen hieraan voldoen en
heeft bij zijn tweetal onderwerpen een derde gevoegd en wei
de paarlen. Beter keuze had hij in dit ge*-*?.! wei niet kunnen
doen. liet doet ziju smaak eer aan en 't getuigt van veel menschen-
maar nog meer van vrouwenkennis, eene kennis diemaar
dan verval ik weer in dezelfde kwaal van daar straks, waai
ik niet tegen bestand ben, dus tot weerziens. 1).
KANTONGEREGT te GOUDA.
Bij vonnissen van 23 October 1^67, zijn:
1°. G'. ter L., huisvrouw van D. O., wegens het ophangen
van kleederen op een heg, langs den openbaren weg op n
hoogen IJsseldijk in de gemeente Gouderak, behoorende on r
de Kriinper.°rwaard, veroordeeld tot eene geldboete vau j of
1 dag subsid. gevangenisstraf.
2°. H. G., wegens het laten loopen van een trek- of rijbeest
op eens andersin den oogst staande» grond, veroordeeld ais n°. 1.
3°. T. N. R., vrijgesproken van het hem ten laste gelegde
feit, de kosten te drogen door den staat.
4°. W. d. B., wegens het invoeren van vleesch binnen ds
gemeente Gouda, zonder het vooraf ter keuring te hebben aan
geboden aan het kantoor van toezigt voor de plaatselijke be
lastingen bij een der toegangen der gemeente, veroordeeld als n°. 1.
5°. N. W., wegens het zich iu keunelijken staat van dron
kenschap vertoonen op den openbaren weg in de gemeente
Moordrecht, tweemaal begaan, veroordeeld tot 2 geldboeten, elk
van 3 of 1 dag subsid. gevangenisstraf voor elke geldboete.
6°. L. v. d. V. en L. R., wegens het in vereeniging, zonder
noodzaak, berijden van een met klinker bestraat voetpad te
Gouda, met een stootwagen niet beladen met glas of aarde
werk, ieder veroordeeld tot eene geldboete van i of ieder 1
dag subsid. gevangenisstraf.
7° R. J. de V., wegens gelijke overtreding, veroordeeld als n°.0.
8°. H. A. de G. wed. A. de wegens het werpen van
vuilnis in een tot opanbare dienst bestemd water te Gouda,
zonder schriftelijke toestemmiug van burgemeester en wethou
ders, veroordeeld tot eene geldboete van 1 of 1 dag subsid.
gevangenisstraf.
9°. M. B., huisvrouw van J. R., wegens gelijke overtre
ding veroordeeld als n°. 8.
10°. L. M., wegens het visschen in eens anders vischwater,
zonder voorzien te zijn van een schriftelijk bewijs van den ei
genaar of regthehbende op dat vischwater, veroordeeld tot eene
geldboete van 3 oi' 1 dag subsid. gevangenisstraf.
11°. C. v. Z., wegens het maken tan nachtelijke bewegin
gen tot verstoring van de rust der inwoners, veroordeeld tot
eene geldboete van 5.50 of 1 dag gevangenisstraf.
12°. J. v. V., wegens het vastzetten van vee langs eene kade,
zijnde een weg der 3e klasse iu de provincie Zuid-Holland, op
een afstand van minder dan arie ellen uit het midden van
