I»
5
4
in
F
Zondag, 29 Maart.
696.
1868.
öuitenhnb.
DA
Overzigt.
Uitgave van A. BRINKMAN.
A
GOUDSCHE COURANT
de
ntage
Wer-
ijlende
schijnt
rst enz.
:id der
i niet
geval
e Af-
pakje
Oude-
•Eheu-
35 er.
leverd,
bijzon-
deug-
roemde
tegen
bet
Ter
lelijk
zich
be-
erken
schte,
van
wier
Ihans
OON.
van
M.
eeren
INS-
1.
ABY
TOP
AAS
EN
Lange TiendeicegD. n°. 60.
van
Deze Courant verschijr.t des Donderdags en Zondags. I
In de Stad geschiedt de uitgave des avonds te voren.
De prijs per drie maanden is 2,franco p. post/2,25
Advertentien van 16 regels tot des middags ten 12
ure, grootere moeten vóór 10 ure ingezonden zijn.
wallen hij 13 stukken geschut geplant had.
daten van
dig bevel
Uit Washington wordt
Wij staan aan het einde. Het ministerie is in elke poging
bezweken. De ministers zien hunne handelwijze stellig veroordeeld,
zij kunnen zich niet ontveinzen, dat bun beleid, hun vasthouden
door velen is veroordeeld, die de motie-Blussé om verschillende
redenen af keurden; hun aanblijven is een bekommering voor
velen, die zich nooit mengen in den strijd der partijen. Wat
willen deze onberaden mannen, die de rust des lands ten offer
brengen aan dwaze koppigheid Zij hebben zich door hunne
onjuistheden, door hunne uitvlugten en zwenkingen volkomen
onbruikbaar gemaakt. Geen uitweg blijft hun open, elke dag
vertoevens verzwaart de verantwoordelijkheid, die zij doelloos
delijk, dat zij den moed niet hebben
binding over te gaan, want dan zou
zwak hunne voorstanders zijn, maar kunnen zij dan iets win
nen bij het uitstellen van het onvermijdelijke Het volk ziet
verlangend uit naar het eindigen van de vertooning, die niets
bragt dan onjuistheid, onrust en stilstand.
GOUDA, 28 Maart.
Het voorstel door Gladstone in het lagerhuis gedaan ter
opheffing van de staatskerk in Ierland is van hoog belang en
van veruitziende gevolgen. Die opheffing is voorzeker eene
daad van regtvaardigheid, die een einde zal maken aan eeu
wenheugend onregt en zeker het beste middel ter bevrediging
van het, onderdrukte Ierland, maar even zeker zal zij de aan
leiding zijn tot een heftigen strijd tusschen de partijen. In
dien de motie aangenomen wordt, dat velen waarschijnlijk
achten, dan zal de ontbinding onmiddellijk volgen en de ver
kiezingen nog weder volgens de oude wetsbepalingen plaats
hebben, daar de nieuwe voorschriften eerst het jaar 1869 in wer
king komen. Nu dit vraagstuk der staatskerk in ernstige overwe
ging is, is het niet moeijelijk te voorzien, dat de vraag in alge-
meener zin zal opgeworpen worden en het geheel bestaan der
heerschende kerk op het spel staat. Is de vrijzinnigheid doorge
drongen tot Oostenrijk en illumineert men te Weenen over de
mogelijke invoering van het burgerlijk huwelijk, dan mogen
de Engelschen toch ook wel inzien, dat de suprematie eener
heerschende kerk onbestaanbaar is met de burgerlijke vrijheid
en dat slechts volledige scheiding van kerk en staat voldoen
kan aan de behoeften der tegenwoordige maatschappij. Wij
willen hiermede geenszins een duurzaam beginsel erkennen,
maar een redmiddel uit een toestand die door verbastering
onhoudbaar is geworden en wier opheffing den wpg baant
tot eene vrije ontwikkeling der maatschappij, die niet op ver
ouderde dwalingen maar op eeuwige en hoogere grondslagen
moet rusten. De hervorming der maatschappij in 1789 be
gonnen en telkens gestuit door schendig geweld, gaat altijd
voort en zal onder tallooze afwisseling haren loop voltooijen
en al is het na langdurig tijdsverloop, den geheelen toestand
der maatschappij veranderen en baar nader brengen tot het
doel der menschheid, dat zeker niet gevonden wordt op den
weg des gewelds.
Frankrijk, dat het eerst baanbreker was en dure offers ge-
bragt heeft en toch ook groote zegeningen aan zijne opvol
gende omwentelingen dankt, zwoegt sedert achttien jaren onder
het juk van een ijzeren despotismus en zamelt de krachten :ot
eene nieuwe uitbarsting, die zachtkens begint te naderen. De
meerdere vrijheid toch, die in hoogdravende woorden was aan-
gekondigd, loopt op niets uit, en uit alles blijkt, dat men door
dreigenden nood zoo weinig geeft als mogelijk. Het volk
slaapt, de vertegenwoordigers zijn willelooze handlangers des ge
welde, en de overmaat der onzinnigste krijgstoerustingen wekt
slechts een schaduw van ziekelijk leven, dat onverhoopt in r’ J-
koorts zon kunnen ontaarden.
Oostenrijk is den weg der hervorming opgegaan en
onder de leiding van een uitstekend staatsman eene betere toe
komst te gemoet te gaan. Hongarije is door zware opoffe
ringen tevreden gesteldmaar de financiële nood drukt zwaar
en kan niet dan langzaam verminderd worden, en dit bezwaar
is echter niets in vergelijking van den storm, die zich zamenpakt in
het verzet der geestelijkheid, die in vereeniging met eene be-
krompene en onbeschaafde menigte, elke hervorming als ver
derfelijke nieuwigheid zal bestrijden.
De prijs der Advertentién van ééo. tot zei
regels met inbegrip van het zegel is 80 Cent, voor
eiken regel daarboven 10 Cent.
Buitengewone letters worden berekend naar
plaatsruimte.
op zich laden. Wij zijn waarlijk bedreigd door grenzenlooze
verwarring en toch volharden zij in de miskenning van de
onvervreemdbare regten der vertegenwoordiging. Het is dui-
om tot eene derde ont
eerst regt blijken hoe
Londen, 26 Maart. Uit Abyssinie is het berigt ontvan
gen, dat koning Theodorus zich op de bergvlakte van Talanta
verschanst heeft en het voornemen heeft slag te leveren. De
groote vrees van het expeditie-corps was, dat het naar Enge
land zou terugkeeren, zonder immer den vijand gezien te hebben,
zoodat het berigt van den voorgenomen tegenstand van Theo
dorus groote geestdrift verwekt heeft, te meer daar men hoorde,
dat de koning 10,000 man gedisciplineerde troepen bij zich
had en het plan koesterde Magdala te verdedigen, op welks
Officieren en sol-
het britsche leger hoopten, dat sir R. Napier spoe-
zou geven de vesting te bestormen.
L.__ *t van gjsleren berigtDe president
Johnson heeft veto ingelegd tegen het wetsontwerp, waarbij
verboden wordt van de vonnissen der districtshoven bij het
opperste geregtshof in hooger beroep te komen.
26 Maart. De Standard meldt, dat Disraeli het parlement
ontbinden zal, zoo Gladstone’s motie wordt aangenomen.
De heer Disraeli heeft geantwoord op een adres der na
tionale vereeniging. In dit antwoord zegt de minister het
volgende: Wij hebben onlangs hooren spreken van de iersche
kwestie. Naar mijn gevoelen hebben wij hier met eene engel-
sche kwestie te doen, want eene magtige partij heeft thans opent
lijk beleden, dat het haar streven is om eene heilige vereeniging
tusschen staat en kerk, die de grondslag van en de eenige
waarborg voor de godsdienstige vrijheid is, te verbreken.
In het hoogerhuis beeft de hertog van Marlborough de
voorstellen der regering, tot verbetering van bet onderwijs, in
geleid met eene rede, waarin hij den korten inhoud van de
voorgenomen hervormingen mededeelde. De sectescholen wor
den niet afgeschaft. De eenige vooruitgang is, dat subsidie
uit de belastingen voortaan ook zal kunnen gegeven worden aan
scholen, waar niet de staatsgodsdienst onderwezen wordt. In
plaatsen, waar slechts ééne gesubsidieerde school bestaat, zal
deze aan de zoogenaamde conscience-clause onderworpen zijn,
d. i. zij zal ook kinderen van audere gezindten moeten opne
men en dezen vrijlaten om de godsdienst-lessen niet bij te
wonen. Voorts zou er een minister van onderwijs worden be
noemd en een beter staatstoezigt worden georganiseerd.
In het lagerhuis is de wet van den heer Gladstone, tot
afschaffing van de gedwongen betaling der kerkelijke belasting,
na eene poging van den beer Newdegate om uitstel te verkrij
gen, voor de derde maal gelezen en aangenomen onder luide
toejuichingen.
Volgens de Owl zijn de plannen voor een nieuw te bou
wen lagerhuis in gereedheid. Worden zij ten uitvoer gelegd,
dan zal er een gebouw worden opgetrokken, waarin 490 leden
zullen kunnen plaats nemen. Indien het parlement een der
plannen goedkeurt, dan zal het gebouw binnen twee jaren vol
tooid zijn, tegen eene uitgave van 100,000. De commissie,
in wier handen die plannen gesteld zijn, beeft zich bepaald
verklaard tegen de oprigting van eene redenaars-tribune.
De Punch wijdt eene plaat aan de iersche kerkelijke kwestie.
John Buil is afgebeeld, zittende in een armstoel zijne eene
wang is sterk gezwollen, terwijl op den band, die hem om
gelaat is gebonden, de oorzaak der kwaal is aangegeven.
regter zijde staat Gladstone, en ter linker Disraelide
