Gemengde Berigten.
Ingezonden.
Burgerlijke Stand.
iT-wliii® vail rente, berekend tegen ten honderd per
,-,"k van het te vroeg betaald bedrag. Het departement
ieiifcht vooreerst zich te bepalen tot eene proefneming getlu-
er.de een jaar, waaruit kan biijken of de hulpbank ivordt op
prijs gesteld. Sedert hare opening, den 13» junij d. j., laat het
.ih aanzien, dat de inrigting ook in Gouda nuttig zal werken.
Er schijnt dezer dagen sprake van te ziju om de kweek
school voor militaire geneeskundigen v„u Utrecht uaar Am
sterdam te verplaatsende opleiding vut; pharmaceuten voor
militaire apothekers hier te lande en in de koloniën zou even
wel daar ter stede blijven geschieden.
In het Weekblad voor het nooger onderwijs leest men
Xaar w j van wel onderrigte zijde vernemeD, wordt aan het
mini» i t.e van biuneulandsche zaken ijverig gewerkt aan een
nieuw outwerp van wet op het kooger ouderwijs.
Men ver,ekert ons, dat in het ontv erp-Foek de verouderde
faeuiteits-indeeling zal vervallen en dat de godsdienst-wetenschap
met andere wetenschappen zal worden gelijk gesteld.
Xaar aanleiding van het verhandelde in de jongste bijeen
komst der inspecteurs van het lager onderwijs, heeft de minister
van binnenl. zaken hij missive van 24 j ui ij 11., door tusscheu-
komst van ged. staten, verzocht aan de gemeentebesturen eene
aanbeveling te rtgteii, om 1®. daar, waar het bedrag der aait
de h tofdouderwy/.ers toegekende toelagen een beletsel is, om
geschikte kweekeltngeu te vinden, aan den raad voor te stellen
dat bedrag te verhoogen 2°. hij gemis van geschikt mannelijk
personeel, vrouwelijke kweekelingen aan te stellen; 3°. voor
zooveel tot dusver"in hunne gemeente voor volwassenen, die
vroeger ouderwijs hebben genoten, de gelegenheid outbieekt om
gebruik te maken van het onderwijs, daarin te voorzien duor
de oprigting »an scholen ett tevens, om bij den raad a! hun
invloed^aan^ te wenden tot bevordering der oprigting van
school-bibliotheken.
l,i het Volksblad van Augustus 1S68 leest men o. a.
„De lantr te voren aangekondigde goedkoope treinen heboeu
den 29u Juli eenige duizende personen in het overheerlrk
schoone bosch te Middachten vereenigcl. Het leest heeft als
een stil landelijk volksfeest uitnemend voldaan, liet gaf den
aanblik van eene vreedzame, eendrachtige en godsdienstige
volksmenigte, vereenigcl bij betamelijk genot van het natuur
schoon. Men zag er personen van allerlei geloof vereenigd:
Joden en Itoomschen, orthodoxe en moderne protestanten, men
ontwaarde niet de minste wanorde. Iu het bosch zag men
overal kleine partijtjes op den grond de proviand nuttigen,
ie men in trommels had medegebragt, en nu en dan klotik
het godsdienstig gezang en de muziek statig omhoog onder
de boschgewelven, terwijl men rondom een landelijken preek
stoel enkelen aandachtig zag hooreu naar een godsdienstige
toespraak, die echter voor de groote menigte onverstaanbaar
bleet. Voegt men hierbij de welwillende ontvangst van de
Vrouw van Middacbien, de Gravin Bentinck Waldeck, dan
7al zeker bij menigeen de wensch zijn opgerezen, dat zulk een
feest nog dikwijls aan vele duizenden een overheerlijk genot
van een zoraerschen dag iu de vrije natuur zal mogen scheuken.
Als godsdienstig zeudingfeest van de afgescheidene zendin
gen in Nederland was het zoogenaamde zeudingfeest eene fiaau-
we en oubeduidende handeling.7'
Hierop volgt eene nadere ontwikkeling dezer laatste stelling,
besloten door eene aanbeveling van het oude algemeene ne-
derlaudscbe zendelinggenootschap.
Het bovenstaande plaatsen wij gaarne op beleefd verzoek.
Overigens Killen ivij ons niet de zaak niet verder inlaten. Het
nxrtdi om tot ketterij geduiddat wij die menschen bedevaart
gangers noemden en refereerdenJat het dien dag geregend heeft,
bat de goudsche vrienden droog blevendoet ons genoegen en wij
houden vol dat de qualijicatie volkomen juist is, als wij letten op
het uitgedrukte doel der zamenkomst. Wij gevoelen weinig lust
oia qevo'g te geven aan de invitatie ter bijwoning in een volgend
aarWij gingen liever mede naar Kevelaardan met de vrien
den van scheiden en verdeden. Het ligt geheel buiten onzen weg
de (fest, die zich daarin openbaart, is de onze nietCohen Stuart
en f Huet wensche/t wij met a7s leidslieden
Men meent te IJ.ige met zekerheid te weten, dat het der
regering gelukt is een definitieve» min. \an buitenl. zaken te vin-
i wiens b«noerning binnen korr zou worden publiek gemaakt.
- Men meidi uit de residentie aan de Arnh. Cour.
Naar aanleiding van he' berigt, in sommige dagbladen voor
komende, omtrent eene op handen zijnde reorganisatie van het
personeel Lij het departement van biunenl. zaken, kan men
mede leeleu, dat ook bij het departement van koloniën eene niet
onbelangrijke vermindering van het personeel zal plaats grijpen.
Een elftal ambtenuren (het departement telt er een vijftigtal)
meest bejaarden, zullen op pensioen gesteld worden, terwijl
geme andere in de plaats zullen tre len en er ook van geene
verbooging van tractemen;en voor de andere ambtenaren
sprake zal zon.
Bij kon. besluit van 29 julij zijn opgeheven de beide
departementen voor eeredienst en hersteld de bijzondere afdee-
liugeu, welke met 1 september zullen behooren die voor' her
vormde en andere, behalve r. k., eerediensten, bij hei depar
tement van financien, en die voor r. k. eeredienst bij het
departement van justitie.
Van gewoonlijk goed onderrigte zijde wil men weten, dat
de zesde afdeeling van het ministerie van binnenl. zaken, nij.
verheid en telegrafie, spoedig zal worden gesplitst. Het tele-
graafwezen zou dan onder beheer komen van een directeur-ge.
neraal, tot welke betrekking zou worden aangewezen de heer
W. C. A. Staring, referendaris der thans vereenigoe afdeeiingeu
die voor de afdeeling nijverheid zou worden vervangen door I
den commies J. H. A. Kuijper, die reeds is enoemü als re-
ferendaris.
Bij kon. besluit heeft Z. M., met ingang van l oct. a.
s., behoudens aanspraak op pensioen of wachtgeld, op het
daartoe door hem gedaan verzoek eervol ontslag verleend aaa
\Y. G. de Bas, als hoofdcommies bij het dep. van binnenl.
zaken; eervol ontslag verleend aan W*. Cool, als hoofdcommies;
aan J. C. van Thiel, A. Schieke, P. van Sluijs de Quack en
J. Manesse, als commies, en aan A. Gooijaars, P. J. Schied-
ges en J. W. K. Roger, als adjunct-commies, allen bij het dep.
van binnenl. zaken, en bij het dep. vin binnenl. zaken bevor
derd tot referendaris J. H. A. Kuyper, thans commies; tot
commies J. li. van Cranenburgh, thans adj.-commiestot ad
junct-commiezen 11. W olff, C. J. van der Hoorn en J.
Vermeer, thans 1ste klerken; lot bode G. Stavast, thans vasten
knecht; benoemd tot adj.-commies bij het dep. van binnenl.
zaken E. G. F. H. Smit Kleine.
Men schrijft ons uit den lblasserwaard dd. 11 aug.
Behalve dat de aanhoudende droogte aan den veehouder
groote schade berokkent, daar vele boeren niet meer dan één
derde zuivel per dag maken van hetgeen in den regel verkregeu
wordt, zoo komt nu ook de ziekte onder de varkens in som
mige gemeenten op schrikbarende wijze te heerschea. Er schijnt
weinig tegen die ziekte te doen te zijn, daar men soms de
varkens, des avonds oogenschijulijk volkomen gezond, des mor
gens dood liggen vindt. Zoo vond een boer, voor eenige dagen,
zijne drie reeds vrij zware varkens, des morgens allen blijkbaar
reeds voor eenige uren gestorven.
De Goessche Courant zegt in een vertoog over de in-
dische kwestie o. a.
„Het komt ons voor, dat er meer schijn van misleiding
bestaat, wanneer men ons, zelfs met brieven van Javanen wil
opdringen, dat het cultuurstelsel een zegen is voor den Javaan,
't Is mogelijk, dat er op Java ziju, die zoo denken, maar liet
laat zich bezwaarlijk aannemen, dat eene bevolking, die krach
tens het regt van den sterksteu, aan eene vreemde natie on
derworpen en cijusbaar isdie in handenarbeid wordt voort-
gezweept, om de schatkist harer overheerschers te vullen di<-
tot lagen prijs de vruchten van dien arbeid moet afstaan, om
daarvoor het voorregt iu te ruilen, dat zij steeds meer opbren
gen moet, van zulk eene bevolking, zeggen wij, laat het
zich niet denken, dat zij algemeen oordeeien zou de slooping
van het steisel zou eene ramp voor ons wezen."
„Zoo dikwijls hier te lande zich eene stem verheft, die Indie
iu het genot van vrijen arbeid stellen wil, wordt daarover eeE
heftig vonnis geveld en wel van dezen inhoud: de liberalen
zoeken voor zich de voordeelen, die de schatkist genoot, zij
willen iu hunne particuliere beurs overbrengen, wat eigendom
is van het geheele volk.
Men lette daarbij op twee vrij tastbare onjuistheden.
Vooreerst is het eene dwaling, om van algemeen eigendom
te spreken. Eigenlijk moest men zich schamen om het woord
te gebruiken. Of zal men zich beroemen opeen eigendom,dat
op zulke wijze verkregen en behouden werd
Maar daarover weiden wij niet meer uit. Voor velen is het
onnoodig, voor anderen on vruchtbaar. Liever vragen wij of
het niet eene kolossale dwaasheid is, om het volk wijs te ma
ken, dat ieder die voor vrijen arbeid op Java strijdt, daarmede
eigen voordeel bedoelen zou.
Dat men zoo iets onderstelt van inwoners van Java, di«
geacht w orden daar in de gelegenheid te zijn, om zich te be-
voordeelen, wij viuden het onedel, maar de gedachte laat zicb
plaatsen; doch datzelfde te zoeken bij hen, die hier te lande
de zaken van Indie bespreken, die, velen althans, geene de min
ste betrekking in Indie hebben, dat is het werk van blinde
partijmannen, die altijd kwaad denken, omdatwij be
hoeven het niet te zeggen.
Dat noemen wij misleiding van de grofste soort, wanneer
men anderen op die wijze verdacht maakt en daarop zijne theorien
bouwt. Toch heeft het schier dagelijks plaats en daarom on
derwerpen wij aan ieder denkend mensch de vraagof het
denkbaar is, dat al de bestrjders van het cultuurstelsel da^
wcDSchen afgeschaft te zien, om daardoor geldelijke voordeelen
1e behalen Meent men met ons, dat daarvan geene sprake
kan zijn, uien weet dan boe te oordeeien over dat herhaald
geschreeuw, dat slechts zij, die zich zeiven bedoelen, de vrijheid
voor Java willen."
Men schrijft uit
Zwolle, dd. 7 Aug.: De tropische hitteen vreeselijke droogte,
waarin wij sedert zoo vele weken verkeeren, is sedert gisteren
eenig'/.ins getemperd door °nkele kleine regenbuijen, maar ge.-
durig schiet de wind weder uit, veegt de grijze wolken van de
lucht en geeft ons op nieuw den helderen blaauwen hemel te
zien. Gelukkig hebben wij onder deze gemeente nog niet over
gebrek aan drinkwater te klagen. De tuinbouw, alhier zeer
belangrijk, staat geheel stilde gronden, die voor de najaars-
en wiiiterprouucten al bezaaid en bepoot moesten zijn, blijven
braak liggen. Maar laat ons or.der het klagen het prijzen toch
niet vergeten Wat de natuur ons van de eene zijde onthoudt,
schenkt zij ons v- 3 andere zijde weder met kwistige hand.
Van 'die vele rijk ven noemen wij slechts de rogge, die
bijna bij menschen^edeugen niet zoo voortreffelijk en zwaar in
gewigt ais nu is ingezameld.
Bazel in het kanton Waad land, in de gemeente Chessel,
is eene groote uitgestrektheid land, dat over eene diepte van
versche dene voeten brandt. De bodem is daar turfachtig en
is, door de langdurige hitte geheel uitgedroogd, plotseling, zon
der bekende oorzaak, op verschillende punten in brand geraakt.
De ontwikkelde hitte maakte het onmogelijk de piaats te nade
ren. Men heeft groote uitgravingen gemaakt om den brand te
stuiten. Doch daar de laag der brandbare stof diep is, blijft
het vuur voortwoeden binnen de afgesloten ruimte. Fen zwaar
onweder, van maandag op dmgsdag nacht verleden week ge
vallen, beeft wel veel geholpen, maar den brand niet gebluscht.
Daartoe, schrijft men, zou het vier eu twintig uren achtereen
moeten regenen.
De werkloonco voor het binnenhalen van den oogst zijn in Engeland
zeer verhoogd. In Cochinchina is een fransche post te Ragchia over
vallen door 1000 Aunarniten; van de 25 man i° slechts één ontkomen.
Te Jemappes heeft ecue ga zont ploffing plaats gehad iu eeue kolenmijn,
waar 390 personen werkzaam waren: er zijn 47 lijken opgehaald, van 4
gekwetsten zijn 2 overleden. De overigsn ontkwamen ongedeerd Maz-
zini heeft weder een uitvoerigen brief geschreven aan de Italianen. De
candiotische opstandelingen vragen hulp van de koningin van Engeland.
De gezondheidstoestand van den belgischen kroonprins geeft aanleiding tot
ernstige bezorgdheid. Het benefiet van de markiezin de Caux Patti
heeft ruim 14 duizend gulden opgebragt De arrnstrong-kanoiuien zijn
te Berlijn veel beter bevonden dan de Krupp-kanonuen Te Konstan-
tinopcl is door de regering een officieel blad opgerigt in den smaak van
den franschen Moniteur. Men begint ia Italië te denken aan de ver
betering van het onderwijs. In de stad Vollenhoven zijn 30 huizen
afgebrand. Te Soerabaya is de cholera eenigzins toegenomen. De
veeziekte houdt aan op de westkust vau Sumatra. Rochefort, de redac
teur van de Lanterne heeft het raadzaam geacht te wijken naar Brussel.
Salnave heeft zich zeiven keizer gemaakt van Ilayti, de Cocos geslagen
en de ge van-enen gefusilleerd. Prins Karageorgevich is te Pesth gevau-
gen genomen en zijne goederen te Belgrado in beslag genomen. In een
kiesdistrict der rijnprovincie is een socialistisch sigarenmaker tot lid. van
den rijksdag gekozen tegen den oudersecretaris van staat Müller.
De afstemming van liet voorstel der lieeren A. Luijten c.
F., tot wijziging van het reglement op de gasthuizen, is door
velen met verbazing vernomen. Vrij algemeen was men van
oordeel, dat onze gemeenteraad thans zou itebben toegegeven
aan den duidelijk verklaarden wensch der ingezetenen, toen zij
den heer Luijten met aanzienlijke meerderheid weder inkozen,
niettegenstaande een candidaat tegenover hem stond, die door
de omstandigheden als var. zelve tot raadslid scheen aangewe
zen. Nu echter het voorstel is behandeld en verworpen, voegt
het ons hierin te berusten en te wachten lot de tijd der peri
odieke aftreding van een gedeelte der raadsleden zal zijn aan
gebroken. Wenschelijker ware het echter, dat onze gemeente
raad allengs werd overtuigd van het allezins noodzakelijke der
voorgestelde wijzigingen daardoor kon goedvinden, op het ge
nomen besluit terug te komen. Wij achten zoo iets zelfs zeer
waarschijnlijk. Volgens hel in deze courant gegeven verslag,
is de voorgestelde wijziging bestreden, omdat het bedoelde
reglement nog zoo jeugdig was: het is dus zeer ligt mogelijk,
dat na verloop dezer eerste .jeugd, men anders over de zaak'
gaat denken. Door een ander lid is beweerd, dat z.ich no»
geen geval had voorgedaan, waaruit de noodzakelijkheid was
gebleken, om de opneming in h-t gasthuis zonder de inge
voerde formaliteiten te doen plaats hebben. Dat lid heeft
zeker niet gezien, hoe op zaturdag dezer een paard, gespannee
roor een boerenwagen, nabij het spoorwegstation cp den hol
ging en den voerman door het verlies van een wiel afwierp.
De man was hier onbekend, werd als dood opgenomen en op
de hofstede ffStraatzigtw gebragt, waar hij geroeg menschen
rondom zich had, ofschoon de meesten niet wisten wat te doen
ik wist het ook niet, omdat de ware inrigting der gasthuizen
en de daarop bestaande verordeningen of reglementen of in
stinct ten, helaas! een gesloten boek voor ons Gouwenaren is.
Wat echter gepasseerden zondagavond in de Vinkebunrt alhier
gebeurd is, zal om het droevig einde reeds meerdere bekend-
beid bezittqn. Daar wtrd een man zoodanig door pijn in den
buik aangetast, dat hij bij den persoon, waar hij eene bood
schap deed, in elkander zakte. Toen moest eerst geloopen wor
den naar de bevoegde authoriteit om een briefje van opneming
in het gasthuis; dooh toen dit was afgegeven en de wieg kwam
om den man af te halen,was deze jeeds een lijk.
W ij hopen, dat deze sterk sprekende feiten onzen gemeente
raad aanleiding zullen mogen geven om op het genomen be
sluit terug te komen, en daarmede niet te tang te wachten,
met het oog op de mogelijkheid, dat dergelijke gevallen zich
herhalen.
Gocda, 11 Aug. 1S6S. x. Z.
KANTONGEKEGT ïe GOUDA.
Bij vonnissen van 15 Julij 1368 zijn
1°. J. 1'. 2°. P. B., ieder wegens het zwemmen te Gouda
op eene andere openbare plaats, dan waar dit door borg, en
weth. is toegestaan, veroordeeld tot eene geldboete van 1, of
1 dag subsid. gevangenisstraf.
o°. D. 11., wegens gelijke overtreding, twee maal begaan,
veroordeeld tot 2 geldboeten, elk van 1, of 1 dag subsid.
gevangenisstraf voor eike geldboete.
4°. M. de G. wegens 1°. het niet voorzien van muilband
van een hond, die in de gemeente Broek een voertuig trok,
2°. het als voerman of geleider van een met een hond bespan
nen voertuig, ntet bestendig olijven cp of bij dat voertuig, in
staat °m het te voeren en Ie geleiden, en 3°. bet belemmeren
van den vrijen doortogt over een rijbaan van een weg in de
provincie Zuid-Holland, veroordeeld tot 3 geldboeten, eene van
I, eene van 1.50 en eene van 3, of 1 dag subsid, ge
vangenisstraf voor elke boete.
5". M. v. G., wed. G. E., wegens het zonder vrijstelling
van den burgemeester aanwezig hebben van bezoekers in hare
tapperij te Gouda in de maand junij, na middernaent en van
's morgens 5 ure, zonder die bezoekers vóór middernacht te
hebben aangezegd om te vertrekken of althans van hunne wei
gering, om daaraan te voldoen, dadelijk kennis aan het bureau
van politie te hebber, gegeven, en zulks bij herhaling, veroor
deeld tot eene geldboete van 20, of 3 dagen subsidiaire ge
vangenisstraf.
6°. N. v. d. V. L. v. G. L. de B. en S. P. v. L., we
gens het in vereeniging maken van nachtelijke bewegingen tot
verstoring van de rust der inwoners, ieder veroordeeld tot eene
geldboete van 5.50, of ieder 1 dag subsid. gevangenisstraf.
7°. R. den H., wegens het zonder noodzaak berijden van
een met klinker bestraat voetpad te Gouda, met een handwa
gen, niet belader, met glas of aardewerk, veroorjeeld tot eene
geldboete van 1, of 1 dag subsid. gevangenisstr.if.
8°. O. L., wegens het opbokken vau een varken te Gouda,
zonder schriftelijke vergunning van burgemeester eu wethouders,
veroordeeld tot eene geldboete van 10, of 1 dag subsidiaire
gevangenisstraf.
9°. G. k., huisvrouw van M. L., wegens het schrobben van
de straat te Gouda, zonder vergunning van burgemeester en
wethouders, op eene plaats waar geen markt gehouden wordt,
veroordeeld tot eene geldboete van 1, of één dag subsidiaire
gevangenisstraf.
Bovendien allen in de kosten van den processe, de- noods
invorderbaar bij lijfsdwang.
GOUDA.
Geboren: 8 Augustus. Christina, ouders H. J. Begeer en J. de Vries.
9. FeMmigje, ouders E. Schaap eu N. Korten. Daniel, ouders S. Braik-
man en C. J Heijsler. Agnes Alida, ouders T. C. van Xanten en W.
C Baars. 10. G^ertruida, ouders J. van Dantzig en X. de Vries.
Alida, ouders L. Broere en W. Mulder. Martha, ouders G. Schaap en
A. van Tol.
Oyebleden: 7 Augustus. G. J. Engelse, 61 j. J. 45. Hoogerrorst,
S3 j. 8. 13. F. Iraholz, 3 j. 6 ra. E. Herman de Great, 10 d.
9. J. van Maarten KapoeD, 72 j.
