EEN HEERENHUIS
öinncnUnb.
Gemengde Bcrigtcn.
2Ut»crtcnticn.
Openbare Verknoping
Openbare Verkooping
Bouwmanswoning
Vergadering van den Gemeenteraad.
Burgerlijke StaucL
van eene kapitale
met ruim 20 bunders WEI- en
HOOILAND, staande en liggende iu
den Spoelwijkschen Polder te Reeuwijk.
- lieu verneemt uit Bombay van IS aug.In lluzaraland,
aau tie uoonl-westelijfce grenzen van tie onafhankelijke stammen
van tien Punjaub, zijn onlusten uitgebroken, die ondersteund
uerdeti door de dorpsbewoners van de briische kolonie,^ l)e
oMtiststokers hebben een aanval gedaan op de politie-stations.
Britsehe troepen zijn naar de bedreigde punten opgerukt.
Parijs, s Sept" Van wege de japansche regering is aan
de buttei .audsche consuls bekend gemaakt, dat overeenkomsten
van in anders met buitenlanders voor het leveren van zijde en
andere producten des lands voortaan als onwettig zouden wor
den beschouwd, wanneer zij het doen vau voorschotten door
de buitentiiders medebrugteu, en dat de japansche overheden
de hand niet zouden leenen om de inlanders tot het naleven
van zoo l mitre overeenkomsten of van daaruit voortkomende
verbindtcuissen te verpligten.
10 Srpi Het gerucht, dat Garibaldi van Caprera ver
trokken zon zijn, wordt vooralsnog gehouden voor opzettelijk
verdicht. De keizer en de keizerlijke prins zijn ten één ure
van Chalons vertrokken en zullen heden avond te Foutaine-
blean terugkomen. Het hof zal zaturilag naar Biarritz gaan.
Berlijn, Sep:Als een nieuw bewijs van tie godsdien
stige onverdraagzaamheid der russische regering wordt uit
Warschau melding gemaakt van eene ministeriele aanschrijving,
volgens welke het aantal ingeschreven studenten aan eene katho
lieke universiteit tot op hnogteris 30 wordt beperkt. Zoodra
er zich meer aanmelden, moeien die meerderen zich vervoegen
hii eene andere rus-ische universiteit, alwaar bet aantal hit
maximum nog niet heeft bereikt. Wanneer er nergens plaats
voor hen te vinden is, en zij niet tot de orthodoxe kerk willen
overgaan, wordt hun eenvoutlig tl- gelegenheid tot studie ont-
zezd.
pP keurvorst van Hessen heeft eene memorie doen in
gereedheid brengen, waarin hij protesteert tegen zijne onttroo
nt!-,:r en levens tijue betrekkingen tot Pruisen uit het staatreg-
telijk oogpunt iu "het licht stelt. Die memorie is /eer uitvoe
rig Daarin wordt betoogd dat niet alleen aan den keurvorst,
maar o—, aan het geheele lantl van Hessen een met liet regt
strijdig geweid i= aangedaan. Zj is bestemd om aan tie re
gerende vorstenhuizen van Duitschland te worden overhandigd.
De toon is zeer krachtig, maar tevens in alle opzigten gematigd.
GOl'DA, 11 September,
r van onderscheidene zijden aan de hooge regering
a.hr,sei, worden ingezonden voorde invoering van een uniform
briefport a vijf cents, kan men mededeelen, dat als aanvanke
lijk gevolg daarvan reeds voorbereidende maatregelen worden
genomen door het opmaken van statistieke opgaven aan de
postkantoren van het getal der brieven, thans verzonden en
ontvangen wordende in de tegenwoordige postruyon*.
Men schrijft uit de residentie aan het Handelsblad
Ter voorkoming, dat het vertrek van den pruisischen gezant
bij het nederiandsehe hof, den heer de Perponcher, aan poli
tieke redeneu zou worden toegeschreven, kan ik u melden, dat
de graaf vertrokken is naar zijne landgoederen in Silezie, waar
hij voornemens is zich gedurende een paar weken met het jagt-
vermaak te verlustigen.
Men leest in het Handelsblad vau heden:
De whip is in het Haagsche Dagblad reeds bezig, ora de
conservatieve leden der tweede kamer op te roepen tot bijwo
ning der eer«te zittingen in het nieuwe zittingjaar. Er raoet
al dadelijk een groote slag geslagen worden. Men wil het pas
opgetreden ministerie weer weg hebben.
Nederland is in gevaar. Er zit oorlog in de lucht en ons
lar.d wordt iu de eerste plaats bedreigd. Dit is ééne reden
waarom het iservaïieve orgaan dit ministerie wil weg hebbeD.
Liberale ministers kunnen immers geen oorlogsgevaar afwenden!
Conservatieve ministers daarentegen zijn geboren redders van
den europeschen vrede.
Er is voor de conservatieven nog eene reden, om het libe
rale ministerie weg te willen hebben. De fcedorveu toestand
in Indie moet „met kracht en snelheid" worden hersteld. Wij
begrijpen volkomen, dat de conservatieven, die een ministerie
van hunne kleur drie ministers van koloniën hebben zien ver
slijten. 2onder dat de toestand in Indie eemge de minste ver
betering* onderging, luide roepen: er is perieulum in mora;
er moet met snelheid gehandeld worden. Maar zou eene nieuwe
kabinetswisseling wel het regte uniddel zijn, om met kracht en
snelheid herstel aan te brengen?
Eindelijk werdt de onderwijskwestie als motief genoemd voor
dadelyke omverwerping van het kabinet. Wij raden de con
servatieven aan om, alvorens zicli zei ven wijs te maken, dat
zij in de onderwijskwestie met anti-revolutionairen en cleriealen
de meerderheid uitmaken, appèl nominaal te houden. Misschien
blijkt hun dan, dat juist c.p het terrein vau het onderwijs het
tegenwoordige ministerie het sterkst is, in spijt van alle poli-
tieke coalitien.
De amsterd imsche gemeenteraad heeftin zijne zitting van
9 september jl., na langdurige discussien met 25 tegen 5 stem
men aangenomen hei voorstel van burgemeester en wethouders,
tot het verleeren van een crediet van f 1500, ten behoeve
van het aan de militair geneeskundige kweekeliugen te |geven
herhalingsonderwijs, mits door het rijk aan de stad eene som
van 10,500 zou worden betaald voor de bijwoning der lesseu
aan de geneeskundige school alhier. Van dat bedrag komt in.
tusschen 2/3 gedeelte te goede aan de hoog leeraren bij die
school. De voorstanders van het voorstel, die het woord voer
den, tvaren over het algemeen van oordeel, dat Amsterdam
eike gelegenheid moest waarnemen oru de geneeskundige school
zoo goed mogelijk iu orde te brengen en derhalve ook dat
voorstel aannemen, waardoor hunne meening, vooral na de
i laatste miuisteriele maatregel, het rijk op de zekerste wijze zou
worden genoopt de geneeskundige school voor rijks rekeniug
te nemen.
Naar aanleiding van hetgeen in een berigt uit Enschede
is gezegd, vestigt men er onze aandacht op, dat te Leeuwarden
sedert april jl. eene vereeniging is gevestigd, die zich ten doel
steil om door lage of geringe contributieu eenmaal een fonds
tot stand te brengen, waaruit de arbeider op hoogen leeftijd enz.
i eeuige toelage kan ontvangen dat deze vereeniging, die thans
reeds 33 contribuerende leden telt, bijna alleu uit den hand-
werksstand, volgaarne bereid is aan zuster-maalschappijen zoo
veel mogelijk de hand te reiken, ten einde ge/;iaaenihjk aaa
de oprigting van een fonds te werken en dat de noodige in
lichtingen steeds op franco aanvrage zijn te verkrijgen bij den
heer N. Sehuitemaker, le Leeuwarden, wijk N, n°. 4.
Bij eene deze week gehouden conferentie tusschen de ver
schillende besturen der staats-, rijn- en centraal-spoorwegen is
ten gerieve van het rei end publiek besloten, te beginnen met
gisteren, aan alle stations doorloopende plaatskaartjes tot Gro
ningen verkrijgbaar te steilen.
Maandag 11. is te Amc,erdam iu het lokaal de- koninkl.
aka ieroie van beeidende kunsten de tentoonstelling van schii-ier-
en andere werken van levende meesters geopend. Het aantal
voorwerpen bedraagt 607, ingezonden door 335 kunstenaars,
als: 45 fransche met 73 werken, 47 duitsche met 52, 47 bel-
gisehe met 74, 2 oostenrijksche met 5, 3 zwee Ische met 4,
I 2 deensche met 6, 2 engelsche met 3, I russische en 1 z«i:-
sersehe, ieder met 1 kunstwerk. De overige inzenders zijn Ne
derlanders, zoowel hier te lande als in het buiteuland gevestigd.
Woensdag had te Arnhem in bet lokaal van de maat
schappij „Tot nut van 't algemeen" de tweede jaarlijkse He al-
gemeene vergadering plaats van de maatschappij „Tot nut van
den Javaan," die vrij talrijk bezocht was. De algemeene voor
zitter, dr. XV. Bosch, opende de bijeenkomst met eene rede, die
door deu eenvoud, waarmede daarin het doel eu de ontwikke-
Eng der maatschappij werden geschetst, diepen indruk maakte.
Hij stelde op den voorgrond, dat hij niet wilde twisten over
de waarde van het kultuurotelsel, maar dat de leitelijke toestand
van ons regeringsstelsel op Java was: willekeurige beschikking
over den tijd en den arbeid van den inlander, zoowel al» over
zijn veld. Hoe zou de nederiandsehe landbouwer zich gestemd
gevoelen, wanneer hij niet enkel belasting van den grond t(
betalen had, maar bovendien voor weinige centen daags werï
moest verrigten ten behoeve van het gouvernement r oep
men daarbij, dat de hoofden eene buitensporige magt uitoefe
nen, dan mag men tal van drogredenen vooropsteilen, maar
dan is de grondslag van zulk een stelselexploitatie van dec
mensch door den mensch. Er wordt onregt gepleegd en dat
moet ophouden. Geene welvaart kan ODtiuiken, handel en ver
keer kunnen niet bloeijen, wanneer wij op Java de natuurlijke
ontwikkeliug beletten; bij afschaffing der slavernij in West-Iodie
gaan op Java 14,000,000 menschen onder een dwangjuk gebokt
en wordt hun een karig loon voor den arbeid toegemeten. Als
stichter der maatschappij was hij dankbaar, maar nog niet vol
daan. Twee jaren, geleden hadden zieh naauwelijks 160 leden
aangesloten. Thans telde de maatschappij tien afdeelingen «Q
1500 leden, want op nieuw was eeu 60tal toegetreden, sedert
bet verslag werd uitgebragt. In dien tus9chentijd hadden ziek
ook te Kampen,'s Gravenhage, Workura en Steenwijk afdeelin
gen gevormd. Maar, wilde de maatschappij kracht uitoefenen
en op het moreel gevoel van de natie kunnen werken, dan
i moest ieder in zijnen kring er toe bijdragen om het ledental
I te vermeerderen, want men moest de handen aan het werk slaao,
en dit eischte meer middelen. Bij de bespreking van de vraag
Welke middelen de maatschappij verder zou aanwenden tot be*
reiking van haar doel? werd door prof. Yeth, namens de 8
1 deeling Leyden, iu eene sierlijke rede op de noodzakelijkbei
aangedrongen, om het inlandsch onderwijs op Java ter aan
i te nemen en met kracht te ontwikkelen, want daarvoor
op Java nog bijna alles te doen. Na erne uitvoerige be
raadslaging werd het voorstel aangenomen om een commissie
van 5 leden te benoemen, die voor de bijeenkomst der volgende
algemeene vergadering van de maatschappij eeu overzigt zou
geven van den toestand van het onderwijs onder den inlander
op Java <n een bepaald voorstel zou doen omtrent de midde
len, waardoor de maatschappij tot uitbreiding van dat onder
wijs, al ware het dan aanvankelijk op zeer kleine schaal, werk
zaam zou kunnen zijn.
Na eene slechts korte, doch hevige ongesteldheid, over
leed dingsdag middag de nestor van ons S' hoolwezen, de heer
B. Brugsma, broeder der orde van den nederlandschen leeuw,
directeur der rijks-kweekschool te Groningen en schoolopziener
van hel 5e district dezer provincie. Geboren in 1797, had hij
den ouderdom van bijna 71 jaren bsreikt, en dat leveu, lang
en rijk, was schier geheel gewijd aan de zaak vau opvoeding
en onderwijs.
Naar aanleiding van het mandement der bisschoppen,
zegt de Prov. N.jm. Courant o. a.
„Hoe moet de volksschool volgens de katholieke kerkvoog
den worden iugerigt Om nu op onze beurt geen karikatuur
te leveren, antwoorden wij met de woorden van Z. 11. Pius IX
zeiven, in het maudement geciteerd „lu de scholen, tot welke
de kinderen vau alle volksklassen toegang hebben, moet het
godsdienstig onderrigt eene zoo voorname plaats iuncmen, en
zoo zeer alles beheerschen, dat, in vergelijking daarvan de
overige kundigheden, die er aan de jeugd worden medege
deeld, als bijzaken voorkomen."
z/VVij zijn voorstanders van vrijheid voor allen en in alles,
voor zoo verre het niet in strijd is met de wetten van den
staat en der zedelijkheid. Wij gunnen dus aan de katholieken
een onbeperkte vrijheid, binnen de gestelde grenzen, om alles
te doen of te laten, wat hun godsdienst hun gebiedt of ver
biedt wij zien met genoegen, dat zoo velen onzer katholieke
landgenooten een eervolle plaats innamen iu staatsbetrekkingen,
in de wetenschap, in handel, in nijverheid wij betreuren het,
a!s zich hier of daar soms nog de oude protesiantsche onver
draagzaamheid lucht geeft. Maar wanneer gebeurde, hetgeen
dit mandement voorschrijft, wanneer overal katholieke scholen
verrezen, wanneer twee vijfde deel van :t. nederiandsehe volk,
hetgeen God verhoede, werd opgevoed in de stelling, dat het
een „waanzinnigheid (delirumentum) is, dat vrijheid van gewe
ten en van eerediensteu een regt zou zijn aan iederen mensch
eigen," (pauselijk encycliek van 8 december 1864), dan zou het
pligt kunnen worden voor de nederiandsehe regeriiig, voor eiken
Nederlander, die zijn land lief heeft, ernstig ie overwegen of
het niet noodzakelijk ware zelfs de politisc.be gelijkheid op te
offeren, om de vrijheid vau geweten te redden."
De Koning der Belgen heeft de, bij besluit van den 31n
maart I860 ingestelde premie voor dramatische werken, toege
kend aan een drama iu vier bedrijven van Victor Driesoens,
getiteld „Guldentop of de losgelatene galeiboef."
Charles Dickens, die iu Amerika ruim 30 duizend guldeu verdiende
met eeuige voorleziugen, zal in Engeland 100 voorlezingeu houden voor
100 daiztni guldtn, De eng. aristocraten hebben reeds drie millioeu gulden
bijeen gebragt vo< een eouservatief kiesfonds Uit Japan bexestigt
men, dat te Nagasaki op een nacht 150 inlandsche christen zijn in zee
geworpen. Het arbeiders-congres te Brussel heeft den oorlog verklaard
aan deo oorlog De op aarde aanwezige hoeveelheid goud wordt geschat
op een waarde van 150 duizend millioeu gulden. De provisionele nati
onale regering van Bulgarije resideert ergens iu het Balkan gebergte.
Jefferson Davis is te landen aangekomen. ln Kansas beeft weder een
gevecht plaats gehad tusschen de Indianen en de troepen. -Te Waal
wijk zijn 5 huizen eu 13 woningen afgebrand. De n. amerik. admiraal
barragnt i9 in strijd met de bestaande bepalingen, de Dardanelien met
de Franklin doorgestoomd. Te Parijs bazelt men thaDS ook van een
Scandinavisch verbond. Koningin t ïctorin heeft vergeefs te Lucern 2
duizend francs geboden ora gedurende haar verblijf het kegelen te doen staken
op zondag. De atlautische kabel van Brest naar N. York kan geen
concessie krijgen omdat de ondernemer Erlanger bankier geweest i3 der
zuidelijken De strike der cabmen is uitgegaan als een nachtkaars.
De Belgen beginnen de afdamming der Ooster-bchtlde lief te krijgen.
Te Capelle aan den IJssel is Donderdag de koornmolen verbrand.
Vrijdag, 11 September.
Tegenwoordig al de ledeu.
De notulen der vorige vergadering worden gelezen cn gearresteerd.
Zijn ingekomen
drie adressen van verschillende personen, om in aanmerking te komen
als boomsluiter; ter visie;
etu adres van Grein, om als noodhulp-lijkdrager iu aanmerking te
komennotitie.
Aan de orde is
1. het adres var. W. Mulder te Itrccht, betreffende dc openbare
aanbesteding van de uniformen der schutterij en het advies van den
schuttersraad.
B en W. stellen voor, op de aangevoerde gronden, geeue veiandering
te brengen in de gewone le\erantie -, de heer Peeters is voor aanbe&teuiug,
gelijk dit bij de meeste collegien gebruikelijk is. De beer Reutinger
weiiseht de groudeu te keuneu, waarop het afwijkend advies rust. liet
rapport wordt gelezen. De heer lteutinger blijft aandringen op aaribe-
stediug, ook de heer Peeters. De heer Kist is voor het voorstel van
B. tn W. De heer Prince insgelijks, daar hij geen heil ziet in aanbe
steden. Iu stemming gebragt is het voorstel aangenomen met 13 tegcu
2 stemmen.
2. Het adres van den heer E. v. d. Klein, houdende verzoek om hem
in koop ot in huur af te staan een gedeelte van het terrein bij de zwem
school, tot verlenging van ziju lijubaaa.
Op verzoek van deu heer van .Straaten wordt het verslag van den
gemeente-bouwmeester gelezen eu daarop wordt het verzoek afgewezen
met algemeene stemmen.
3. Een voorstel tot voorziening in de vacature van boomsluiter.
B. en W. vtreeuigen zich met het advies van den controleur on de
scheepvaart tn stellen voor om in de volgende vergadering over te gaan
tot de benoeming.
De heer Reutinger zou bet willen opdragen aan den waarnemer Hooi-
meijer; de heer v. Straaten is voor bet voorstel vau IJ. en VS.; de heer
Kist zegt, dat, als Hooiraeijer zich onbekwaam acht, hij aEdan stemmen
zal voor het voorstel van B. en W inaar tevens voorstelt Hooiraeijer
geheel te ontslaan. Dc heer terbaan wil den titel van boomsluiter
verandercu in dien van assistent-ontvanger. De heer Prince ineem. dat
de goede wil ontbreekt aau Hooiraeijer. Na nog eeuige woordenwisseling
wordt het voorstel aangenomen.
4. Nu volgt een voorstel tot wijziging der begrooting van inkomsten
en uitgaven, dienst lSGb. Dez>- po-t betreft versshillcnde wijzigiugen,
die worden opgegeven en goedgekeurd.
5. Te beuoemen
leden der commissien, ingesteld bij art. 51 en 166 der gemeentewet.
De leden worden herkozen
C. een ouderwijzer in de meetkunde aan de ceroeente burger-avondschool
(middelbaar onderwijs): A. Roozenboom met li stemmen.
Nu wordt voorgesteld door B en \V den heer Mars tijdelijk te ver—
hoogen met 100 voor het ouderwijs in mechanica eu technologie, en
f 50 toe te staan voor aankoop vau technologische werken, en worden
dezn voorstellen algemeen goedgckenid;
7. een hulponderwijzer aan de burgerschool voor jongens (lager onder
wijs), benoemd G. Koldewiju met algemeene stemmen
S. een noodhulp lijkdrager; wordt benoemd met 14 stemmen J. C.
van der Bruggen
Aan de geuoemde besluiten zal zonder resumtie uitvoering gegeven
worden. Hierna eindigt de vergadering.
Geboren: 9 Sept. Nicolaas, ouders L. van Eijk en G. van der Zijde.
10. Dirkje Cornelia, ouders J. G. Versnel en C. D. Ikier. Pieter Dirk,
ouders I) Bartling en P. C. Juu. 11. Anna Maria, ouders J. Ames,
en B. Fokkers.
Overleden 8 Sept. D. van der Laar, 44 j. B. Boere, 60 j.
E. S. M dc Hoog huisvr. van N. J van Dorp, 44 j. 9. C. Spruit, 61
j. -10 C. van Hoorn, 13 m. J. Annaars, 59 j.
Gehuwd: 9 Sept. H. J. J. Verlegh en C. M. A. Verbeek. C. van
Velzen eu J. M. Kamper.
op MAANDAG 14 SEPTEMBER 1868,
des voorroiddags Elf Ure, in het Loge
ment (fi>e Paa evv" aan de Markt te
Goudavan
mPt TUIN, aan de W esthaven te Gouda,
wiik B N°. 161, bevattende drie ruime
BENEDEN- en vier BOYENKAMERS,
groote KEUKEN, VOOR- en ACHTER
KELDER. POMP en veJe gemakken.
Te aanvaarden 1°. Mei 1869.
In forma tien te bekomen bij Notaris
MONTIJN te Gouda.
De Veiling zal plaats hebben 17 en
de Afslag 24 SEPTEMBER 1868, telkens
des voormiddags ten elf ure, in het Lo
gement het Herthuis te Gouda.
Nadere inlichtingen zijn te bekomen
ten Kantoren van de Notarissen L. P.
RIETSTAP te Rotterdam en W. J. FOR-
TUIJN LROOGLEEVER te Gouda.
Ter juiste beoordeeling van de adver
tentie van den Heer A. K. KEMPER
(volgens de burgerlijke stand K. A. KEM
PER) uit Gouda, in de N. R. Courant
van 10 September 11., n°. 16549, moge
dienen, dat ZEds. verbolgenheid daarin
bestaat, dat hij de vracht ad 66
CENTS voor een pak boeken van
Gouda naar Middelburg, dus over twee
veereu, te llOOg VOncL
Het zal overigens de Directie der Ra
der»! oom boot d'IJssel, hoogst aangenaam
zijn geene begunstiging te mogen genie
ten van deu Heer A. K. KEMPER of
iemand der zijnen. Zoowel genoemde
Heer als elk iuwoner van Gouda zal
daarvan de rede begrijpen.
Dt Directie der Rader stoomboot SIJuel,
XV. A. v. d. GARDE C°.
Gouda, 11 Sept. 1868.
