TnvËRTEMTIEW
üuitcnlanb.
Ötnncnlöttö.
Gemengde Berigten.
Burgerlijke Stand.
lan» tie drijfveer as ran zoo velen die in die verre gewesten
op 'het staafstooirtel een rol spelen.
In Nederland moge dit jaar ook strijd gevoerd zijn, wij
willen het verledene niet oprakeleu.
De stembus heeft uitspraak gedaan, en de spanning, die in het
begin des jaars bestond, is bedaard na de aftreding van het
ministerie. Een nieuw ministerie, op verlangen des konings
door Neerlands grootsten staatsman zamen gesteld^heeft het be
stuur aanvaard, en mag zich lot nog toe in het vertrouwen van
de meerderheid der volksvertegenwoordigers verheugen.
Heeft het nog niet veel op wetgevend gebied tot stand kun
nen brengen, daar de tijd ontbroken beeft, wij mogen de ver
wachting koesteren dat de vroeger verloren tijd zal worden
ingehaaid; de ijver, de goede wil en de bekwaamheden der
verschillende ministère zijn ons daarvoor borg. V\'el zal de
strijd nog dikwerf hevig zijn, het nederiandsche volk zal oor-
deelen, en welke middelen ook mogen gebruikt worder., de uit
spraak door de kiezere in bet begin van dit jair gedaan, zal
ook bij volgende verkiezingen door de groote meerderheid
gehacdha '<l worden.
Werkt he, gebeurde daartoe mede, dan heeft het ten minste
nog eeni'^ n jt gehad.
Londen, 27 Dec. Ofschoon in de eerste dagen, nadat de
de uit»lag der verkiezingen was bekend geworden, de bittere
teleurstelling o j de groote nederlaag der tories, deze onbil
lijk maakte, enjben aanvankelijk deed verklaren, dat de over
winning der liberalen geene overwinning was en hen vervolgens
deed verzekeren, dat Gladstone's ministerie nooit eenige levens
vatbaarheid hebben kon, beginnen de tories nu op echt con-
stitutionnele wijze zich onderwerpen aan de volksuitsp-aak,
door het fait accompli aan te nemen. Zelfs de Standard, het
ultra conservatieve blad bij uitnemendheid, erkent heüen 111
een hoofdartikel, dat het huis der lords onverstandig zou
handelen, indien het de wet tut opheffing der iersche kerk op
nieuw verwierp, liet blad gelooft, echter, dat het huis in staat
zal zijn om «de onregtvaa.dlgc bepalingen uit de wet te ver-
wijdtren." Deze verklaring is zeer gewigtig, al kan de bewe
ring, dat er onregtvaardige bepalingen zullen zijn in eene wet
welke nog »-.et eens is voorgesteld en waarvan de inhoud nog
geheel onbekend is, ook bewijzen, dat het conservatieve blad
nog veel te doen heeft eer het geheel en al zijue <*evvone
taktiek van insinueren en verdacht maken op zijde heeft gezet.
De Economist geeft deze week eene verdere uitle^oinf
van zijne merkwaardige verklaring, verleden week afgelegd, dat
de staatkunde van non-intervent;e, door zooveien in Engeland
voorgestaan, aan dat bl d onpractiseh en dikwijls onzedelijk
voorkomt. Aangaande de oostersche kwestie gelooft het blad
echter, dat het Engeland's pligt en belang is, om de groote
mogendheden van bet vasteland deze zaak onderling te laten
schikken. Engeland heeft geeu overgroot belang bij het in stand
houden van het turksche rijk, zoolang namelijk Egypte in o-eene
vija. dige handen komt. Zoodra Egypte bedreigd wordt, moet
Engeland zich ouni'ddellijk partij stellen. Een oorlog in het
oosten zou niet kort kunnen 'luren, en zou zeker leiden tot
een oorlog tusschen Frai.krijk en Pruisen. Nu ziet de Eco
nomist in Pruisen Engeland's natuurlijken bondgenoot op het
vasteland, en indien in een oosterschen oorlog Engeland Frank-
rijk's bondgenoot ware zou het land weidra vijandelijk tegen
over Pruisen staan. Een oorlog tusschen Engeland en Pruisen
in het belang van Frankrijk, zou echter zulk eene verontwaar-
diging in het geheele land gaande maken, dat geen ministerie
bestand zou zijn tegen dergelijkeu storm.
29 Dec. De Times verneemt, dat het beginsel van Enge
land oin de punten, ter conferentie te bespreken, binnen zekere
gr<n/en te beperken, door de westersche mogendheden is erkend.
In de Spectator van heden wordt eene merkwaardige
uitspraak van den beroemden Bunsen, aangaande Gl, .tstone
aangehaald. Bunsen schreef in 1538, juist 30 jaren jrt. en
het volgende aan zijne vrouw „Ik zag Gladstone v»s op
getogen over den man, die te eenigertijd Engeland zal bestu
ren, indieu zijn boek (de oetrekking tusschen kerk en staat)
hem nie* in den weg staat. Hij is de eerste roau ïu Enge
land, wat verstandelijke vermogens aangaat en heeft een hooger
zedelijk gevoel dan iemand anders op dit eiland. Hij neemt
ouder de tories de eerste plaats in en heelt zijne meesters ver
achter zich gelaten hoewel het ons niet moet verwonderen
indien hij uog hunne kluisters draagt. Zijn genie zal spoedig
deze banden verbreken ei: niet eigene vleugelen opwaarts vlie
gen.0 Dit is zeker eene merkwaardige voorspelling van eeu
groot man over een groot ruan.
Parijs, 27 Dec. Luidens een berigt in den Ktendard, is
aangaande lijd en plaats van de bijeenkomst der conferentie
nog niets bepaald en weet men nog niets aangaande de t
stemming van Turkije. Dat de conferentie bijeen komen Jl"
is zeer waarschijnlijk, maar nog niet volkomen zeker H I
blad spreekt tegen, dat de Grammont naar Parijs ontbotte
zoude zijn. n
Volgens een particulier telegram uit Weenen aan den
Constitutionnel, weigert de porte tot de conferentie toe te trede
indien het programma afwijkt van de vijf punten, die. in hêt
ultimatum werden opgenoemd, en men discussien' openen zon
over Caudia of eenige andere binnenlandsche aangelegenheid
j 29 Dec. De Patrie zegt, da; de onderhandeling betref
I feode de conferentie voortduren. De staat van zaken is seuert
gisteren niet veranderd.
Hetzelfde blad, gewag makende van eer, geruent ter
beurze, betreffende de aanbieding door Pruisen van een wets
ontwerp, waarbij bet den badenschen onderdanen vergund wordt
dienst te nemen ia het pruisische leger, zegt, dar zulk een
ontwerp reeds sinds geruimeu tijd bij den duitschen bondsraad
aanhangig isdoch Pruisen schijnt de afooening van dat ont
werp op ds lange, baan te schuiven. In de betrekkingen met
de staten aan gene zijde van den Rijn is dus niet eeni<re ver
andering gekomen, en niets wettigt de geruchten, die ter"beurze
met een doel om te speculeren, verspreid woi Gn.
BrUSSCl, 27 Dec. De Indépendance bevat weder een te
legram uit Berlijn vau heien, meldende, dat de grondslagen
voor de conferentie zijn: de handhaving vai. het status quoop
Can dia, schorsing der maarregelen van geweld in bet ultima
tum van Turkije gemeld, tn ondersteuning der billijke eischen
door Turkije geformuleerd.
Berlijn, 28 Dec. De Nord leutsche en de Kreuzzeitung
melden eenparig, dat het berigt van de Indépendance, volgens
hetwelk de uitiioodigiug tot de conferentie van den kant%au
Frankrijk reeds ge-cliied is, en de conferentie te Parijs zal
plaats vinden, op goede gronden steunt.
De Norddeutsche Zeitung meldt uit zekere bron, dat de
fransche uitiioodigiug tot de conferentie tegen den 2" jan. te
Parijs, de 11 25» dezer aan de regering te Berlijn is overhandigd.
vVeenen, 2S Dec. De berigten omtrent den datum der
bijeenkomst en het programma van de conferentie zijn groo-
tendeels onjuist. De deliberatien daarover honden nog aan en
de conferentie zal zich in allen gevalle bepalen tot de behan
deling der vijf punten van het turksche ultimatum.
29 l)ec De Presse meldt, dat de grieksche regering eene
circulaire-depêche naar het buitenland heeft gezonden, waarin zij
doet uitkomen, dat zij bereid is geweest om aan een deel van
iurkijes bezwaren, dat door de mogendheden gedeeld werd, te
geruoet te komen, waarvan <,c turksche gezaut te Athene onder-
rigt wm. In weerwil hiervan heeft Turkije zijne vorderingen
in den vorm van eea uUiirutum herhaald. Dientengevolge kan
hierop slechts een afwijzend antwoord volgen.
Athene, 27 Der De buitengewone zitting van het wet
gevend ügchaam i» gesloten. Te Bordeaux heeft de regering
twee gepantserde schepen gekocht, voor Chili bestemd. Hoba.t
Pacha eischte, dat de Euosis worde uitgeleverd, of binnen ze
keren termijn, die heden afloopt, worde ontwapend. De Grie
ken hebben de boot laten zinken.
29 Dec. De regering heeft eene proclamatie uitgevaardigd,
waarin zij de ondersteuning des volks vraagt.
De grieksche gezant te Kons'antinopel is alhier terug
komen. 0
Konstantinopel, 27 Dec. Men verzekert stellig, dat
lurkije zich verzet tegen het houden der conferentie.
GOL DA30 December.
Gisteren hield de afdeeling Gouda eu omstreken van de
holl. maat» happy vail landbouw eene vergadering, waarin door
de afgevaardigden, de heereu D. C. Samsom en K de Vries,
een breedvoerig Terslag werd gegeven van het verhandelde
op de algemeene vergadering te Gorinchera, en medegedeeld,
dat de e. k. algemeene vergadering en tentoonstelling in 1869
te Purmerend zal plaats hebben.
Gisteren is te 's Gravenhage o. m. aan het ministerie
van justitie aanbesteed: de leveriug van 1000 ned. friesch
vlas volgens monster A; 8240 ned. <B dito volgens monster
I), waorvoor minste inschrijver was „de goudsche machinale
garenspinnerij" alhier.
Met 1 januarij 1869 is aan den heer M. Saiverda de
Grave, predikant te Noordwijk-binnen, eervol emeritaat verleend.
Naar men verneemt, hebben de aanzienlijke en rijk be
volkte gemeenten van het graafschap Zulphen voor zooveel
daarbij betrokken, dezer dageri ook blijken gegeven van hare
bflaugst !ling in de nederl. ooster-spoorweg-maatsebappij, vooral
met liet oog op de voor haar zoo belangrijke sectie Zutpben-
Kinpel en de aansluiting op de laatstgenoemde plaats met dc
Cóln-Mindener bahu, door de verzending van adressen aan de
oinisters van binnenlandsche zaken en van financien, tot on
dersteuning van het verzoek, door de concessionarissen van ge
noemde maatschappij, de hh. Holtzman en Sieburg, te dezer
zake aan hunne Exc. gerigt.
Uit Harlingen schrijft men: Aan de hoogereburgerschool
alhier zijn nog altijd vacant twee betrekkingen van leeraar,
a|s: iu het teekenen sedert 5/1 jaar en in het engelsch sedert
jo. october. Gebrek aan sollicitanten, althans geschikte, schijnt
de ver-ulling onmogelijk te maken. Hoe het onderwijs er on
der lijden moet, zal ieder kunnen beseffen. Of di" toestand
ZÓU maar mag voortduren, is eene vraag, die de opbrengende
burgers wel doen, maar welker beantwoording nog niet gege
ven is. Over de oorzaak van di' vreemde verschijnsel is men
het niet eens. Op den langen duur is die tuestand niet houd
baar, want zij moet zonder eeuigen twijfel het verloop der
school na zich slepen.
De lieerep J. C. vs.n Marken jr., technoloog te Amster
dam, F. W. van der l'utten, directeur der brood- en meel
fabriek ts 's Gravenhage en L. van Dijk, architect te C'apelle
a/d. IJssei, hebben het prospectus en de concept-statuten voor
de oprigting eener nederiandsche gist- eu spiritus-fahriek rond
gezonden. Naar wij vernemen, zou het plan bestaan om die
fabriek daar te stellen op een stuk iand ten zuiden van den
stoom-oliemolen aan der, Haagweg, in de nabijheid van Delft.
Terwijl de iloniteur zegt, dat in Frankrijk de instelling
der voorlezingen voor meisjes over de vakken van m Idelbaar
onderwijs in den loop dezes jaars aan uitgebreidheid heeft ge
wonnen, behelzen de katholieke dagbladen een brief van den
paus, waarin hij die instelling afkeurt eu verwerpt, als z-ijnde
„een strik, gespannen om de vormit.; Ier meisjes te bederven."
Dat de keizerin der Franschen die instiling onder hare be
scherming en toezigt heeft geuomen, s'elt den paus niet gerust
hii zegt, dit de keizerin niet in staat is om toezigt op al de
bijzonderheden te houden, en nog minder om eene in beginsel
verseerde ins'eiiing goed te maken.
Een berigt op industrieel gebied schijnt veel opgang te
maken: de mededeeling nameljk van Justus von Lieliig over
het amerikaansche bakpoeder. De bekende scheikundige merkt
op, dat men sedert duizeude jaren, van den vroegs.eu tijd af,
steeds dezelfde methode van broodmakeu heeft gevolgd en nog
op dezelfde hoogte is als de oudste volken. Nogtans leert
de scheikunde, dat die wijze van bereiding er toe leidt, dat
het brood de helft zijner voedzaamheid mist. Als het hociu-
bestanudee! der oeding noemt von Liebig het voedmgszout
(NahrsaU) en dit gaat door de bj.'-idiug voor de keilt ver
loren. Eene andere broodsoort te doen gebruiken, is bijna
onmogelijk. De meusch raadpleegt in zaken vau smaak wet-
niv of niet zijn verstand. Zwart brood, hoe voenzaam oor,
heeft geene kans het witte brood te verdringen. Men moet
daarom eene andere methode volgen en het witte brood voed
zamer maken. De chemische analyse van het brood wijst üe
verhoudingen aan van de verschillende bestanddeelen, me e
brood vormen en er blijkt uit, dat het wittebrood te weinig
phosphorzure kalk bevat in verhouding tot liet roggebroOL
dat het brood 12 a 15 pCt minder voedzaam is dan het koorn.
Op deze berekening n» berust de zamensteding van he. jak
poeder van Horsford te Cambridge in Noord-Amerika dat men
bij het meel voegt, om het dezelfde voedzaamheid als he
koorn te geven. Het is in Amerika algemeen in gebruik, riet
meel, met bakpoeder vermengd, is er onder f.en naam van
self raising flour in den handel gebragt. on ie tg -
er acht maanden lang de werking van gadegeslagen en bi c-
den, dat het in alle deelen aan de verwachting bea"'"°or'1'
Hij heeft thans twee zeer bekende fabriekanten van c -
preparaten, de Heeren Zimmer ie Mannheim en M
Bonn, iu staat gesteld hetzelfde bakpoeder te vc.v,r
beveelt het gebruik sterk aan. Het pond bakpoeder kost on
geveer 35 cejts.
Slavernij'en armoede zijn afschuwelijkheden tn de maat
schappij, tegen welke ieder in naam der raeiisc i
verzetten.
Kijk zijn en niets doen, zijn in den regel twee vereisrbten,
die aanspraak geven om te klagen, dat lieden, die arm ziin,
te weinig doen.
F.an troetelkind van 't geluk is niet geschikt om een be
droefde te begrijpen.
Die liet goede lief heeft en ernstig wil, laat zich door geen
zwarigheden afschrikken hij bezit een scheppende kracht, die
hinderpalen overwint en immer bevredigende uitkomsten ge.ffit.
Het kersfeest is ditmaal te 's liage ingewijd met een orkest van
koperen instrumenten, dat j het slaan van het middercachts-uur klank
vat den toren der groote kerk. Op Sumatra's westkust werden iu
September schokken waarge. omen van aan'bevmg. Te Bru^i weet
men, maar nergens gelooit men, dat de coufereutie den 2 Januarij tt
Parijs bijeenkomt. lii de padangsche bovenlanden blijft de veeziekte
nog altijd voortduren. Te Hoog-kcppel staan in dea tain der boar^
hoeve whet Mol va» in vollen bloei rozen, anjelieren eu goudsbloem»"-,
Iu de buurt Hoxton te Londen is een schouwburg waar rik bezoeker
een homp brood met kaas toekrijgt. Te ;n N. P.abaut is men
begonnen haverstroo te persen voor buitenlandsche rekening. De sul
tan is ongenegen de diplomaten te laten haarkloven over zijn wettig be
zit In Engeland worden eeu aantal menschen gevonden, die ijverig
solliciteren naar de betrekkiur van beul. De Spanjaard Einilio Casieiar
beweert, dat de gemeente-ver/iieziugeii, behalve te Madrid uitgevallen ,iju
in republiekeinschen zin. l'e Gent is dezer dagen door 2UÜ studenten
een congres gehouden, dat bij de vroegere gunstig aGteekt Joor gematigd
heid. President Johnson heeft volledige amurstie geschonken aan de
nog resterende hoofden van den opstand. Montpeusitr wil van de
sollicitatie afzien ten behoeve van ziju 0 jarig zooutje onder een re
gentschap.Uit Leyden waarschuwt men tegen Nieuw jaarweuscbea inden
vorm van bankbillettru. Te Bazel zijn v routrusteude bewegingen
outstaau ouder de werklied, n. in Rusland wil men verordeningen ma
ken tegen het mishandelen vau dieren Iu Pruisen denkt men over
eene geheele reorgauiï.t'.ie der industrie-DCüolen. Be grieksche regering
wordt sterk gedrongen om den oorlog te verklaren. Garibaldi is te ziek
ora de vrijwilligers te gaau commanderen. De frausche senaat ea het
wetgevend ligchaam zijn tegen 18 Januarij bijeen geroep» n Buenos-
Aijres wil de bemiddeling van N'. Amerika aannemen, Brazilië niet.
De lweede kamer zal 8 of 9 februarij hare werkzaamheden weder aan
vangen met de behandeling vau bet ontwerp tot afschaffing van het
dagbladzegel. De democratisch-socialistische bewegins breidt zïeh uit
in Frankrijk ouder de militairen. Aan board vau drie monitors is te
Ncvr-Orleaus een oproer uitgebroken, zij heeten verkocht aan Peru, maar
waren bestemd voor de insurgenteu up Cuba. De portuge«che regering
heeft kapitalisten en baukiers te hulp geroepen ora te zorgen voor de
betaling der londeusche coupoa van 4 jaD In Lancashire kwijnt de
katoen-industrie cn hebben de fabriekanten besloten slechts halve dagen
te laten werken. De schade der overstrooiuwgea in Zwitserland wordt
begroot op 15 milliot-ii eu de giften beloopen tot nu 3 millio n frs.
Isabella zal haar zoontje in een jezuiten-klooster te Parijs doen opvoe
den. Üe eerste gedaagde van het rotterdamsche tumult is tot zes
maanden gevangenisstraf en iu de kosten veroordeeld. De Panjzenaars
hebben zich lief vermaakt met kersboompjes.
GOl'D .4.
Geboul.s 33 Dec. Catharid Cornelia, onaers L. van der Kleij ea
J van dm Berz Maria, ouders C. liiljce en G. van Werlhoren.
20. Jacob, ouders J. W, Schouten en A. Flentrop - 37. Hendrik Cor
nells, ouders D. Huurman en C. de Vroom. Cornelis, ouders P. Lau
rier en M. Kettner. Pieteroella Johanna, onders P. J. Boot en
j bitton. Gerarda Theodora, ouders J. de Yrie. en M. Hoogendoorn.
i!S. Pietcr, ouders W. ran Z»ol eu C. P. ran Cijsden. 29. Suzan-
„a Wilhflmiua, onders J. W. Brakel en J. Muller.
OvtHLEDtx 23 Dec. A. Jonker. 5 m. A. van Vliet wed. B. H.
bruus, 70 j- 26- R- Tan Loon wed' U d™ O""1™" 68 J' 27'
l'. Sparnaaij ned. J. F. F. boon van Ostade. 28. T. Dekkers, 4 j.
10 m.
Voorspoedig bevallen van een wel
geschapen Zoon H. E. van ZANEN, De
liefde echtgenoot van
J. C. MULLER.
Haastrecht, 25 Dee. 1S8S.
Bevallen van een Zoon
A. SCHOUTEN—Flentrop.
Gol-da, 2C December 186S.
Benige kennisgeving.
Heden beviel voorspoedig van eene
I welgeschapen Dochter JOHANNA MUL-
LER, geliefde Echtgenoot van
J. W. BRAKEL.
Gouda, 29 December 1868.
Eenige kennisgeving.
