AANBESTEDING.
Binnenland.
Gemengde Berigten.
AD VERTEN TIEN.
Burgerlijke Stand.
j, tarWhe rearing besloten heeft verzachtende wijzigingen te
maken 'in de gedreigde maatregelen betredende de verdring
van grieksche onderdanen.
binnenlandsehe zaken
Mnrlrid a Jan. Be minister van u
heefc e^rcula.re uitgevaardigd, waarin h,j de tnsnrreetio
nele bewering te Cadix en Malaga toesenrijft aan de partij van
reactie en"tevens zegt, dat te Fampelona, Burgos en Barcelona
samenzweringen der bourbonsche partij zijn ontdekt. Het gou
vernement zen hij verder, denkt aan geen coup d etat, noch
aan eene ontwapening der burger militie. Deze agitatie strekt
om de toepassing van het algemeen stemreg in Spanje alsook
de bijeenkomst der definitieve cortes te verhinderen, en het cred.et
des lands te doen afnemen. Het gouvernement, deze mantEUVres
kennende, heef, besloten de nationale souveremiteit ongeschon
den te handhaven en voor de openbare orde te waken tot de
bijeenkomst der cortes, wier beslissing zij eerbiedig afwacht,
zonder daarop te willen influenceren.
Te Seviila hebben zondag avond onderscheidene groepen
de stad doorkruist onder het geroep van „leve de republiek
De bevolking is echier rustig gebleven eu de orde is met
vertier gestoorJ.
Te Aeres waren dien dag ooW volksopioopendie zich
van den wapeuvoorraad wilden meester maken.
Cabaliero heeft een uataiUuii uitgezonden, hetwelk wapens
naar Cadix heeft overgebragt.
Uit Malaga wordt van gisteren gemeld, dat Uballero
600 gevangenen heeft ontslagen, en dat er 230 voorden regter
gebragt zullen worden.
Men begint het eiland Cnba als verloren voor Spanje
te beschouwen. Kr zou eene krijgsmagt van 25000 man noo-
dig zijn om den opstand meester te worden, er. in de groote
uitgaven, die zulks zoude vorderen, kan niet door de schat
kist worden voorzien want die is ledig.
Florence 4 J in. De boeren nit de omstreken vau Parine
zijn in die stad verschenen en hebben er een tumult veroor
zaakt. De politie heeft de zameuscholiugen uiteen gedreven
en de orde hersteld.
Lissabon, 2 Jan. De zitting der cortes is geopend. In
de troonrede wordt gezegd, dat de regering krachtige
maatregelen heeft genomen ten opzigte van he gebeurde in
Mozambique. De financiële toestand kan verbeterd worden door
bezuinigingen in het bestuur en door de bereidwiiisjhcid der
natie om offers te brengen.
4 Jan. De kamer van afgevaardigden heeft den heer Men-
dez Leal in plaats van den regeringskandidaat tot voorzitter
gekozen. Men zegt dat het ministerie zal vallen, of dat ander3
de hamer zal worden ontbonden.
Konstantinopel, 1 Jau. Het aantal der gevangene vrij
willigers van Petrepulaki op C'andia is llOü; zij zijn ter be
schikking van deu franschen admiraal gesteld, en verwachten
zijn beslis°ing aan boord van het turksche admiraalschip.
4 Jan. De ïorquie bevat een artikel over de conferen
tie. Daarin v. ordt gezegd, dat het initiatief van Rusland om
eene diplomatieke beslissing uit te lokkeu, het masker is van
een overdreven, maar slechts schijnbaar liberalisme. Sedert
1856 zoekt Ruslan'i telkens de oosterache kwestie op het tapijt
te brengen. Den opstand op L'audia door de energieke hou
ding der porte geëindigd ziende, heeft het nu eene conferentie
voorgesteld, en de mogendheden kunnen die onmogelijk wei
geren, zonder eene zware verantwoordelijkheid op zich te laden.
Rusland hoopt als resultaat de ophefÖLg te verkrijgen van de
maatregelen, betreffeude «Ie verdrijving van Grieken. Maar de
porte sti ï-iet dulden, dat hare wettige handelingen van ver
dediging be<.^eussieerd worden, daar in dat geval de turksche
gevolmagtigde de zitting zou verlaten en de conferentie afge
broken zou worden. Doch iaat Rusland op zijne hoede zijn,
zegt het blad, want thans zou een oorlog voor dat rijk ver
derfelijker zijn dan de oorlog in de krim.
GOUDA, G Januarij.
Bij gelegenheid van het nieuwjaarsfeest is op nieuw
gebleken, hoe de directie der stearine-kaarsenfabriek «Gouda"
het welzijn harer werklieden bevordert.
Aan elk der talrijke werklieden is een week loon extra
toegekend, dat voor sommigen zelfs 10 bedroeg, en teven»
is Let loon der gewone werklieden tot een gulden daags ver
hoogd. Met ingenomenheid vermelden wij deze feiten, zoo be
langrijk voor den minderen stand, die niet zonder invloed
kunnen blijven cp den toestand van de werklieden in het al
gemeen. 11e handelwijze, bij deze aanzienlijke fabriek gevolgd,
werkte reeds vroeger gunstig op den diep ellendigen toestand
onzer mindere bevolking, en er is reeds vooruitgang ten "-oede
in vele opzigteu bemerkbaar.
Even als de beide vorige jaren, is het personeel uit de
fabriek van de heeren Th. liegewald <J°. alhier, 11. zaturdag
avond, ter gelegenheid van het nieuwe jaar, ruimschoots en mild
door genoemde firma onthaald.
Zaturdag heeft de eerste kamer, na korte discussie, de
begrooting van de staatsspoorwegen, dienst 1869, met alge-
meene stemmen aangenomen.
Bij de schriftelijke behandeling der spoorwegbegrooting had
de regering o. a. te kennen gegeven, dat zij krachtig en spoe
dig den spoorwegaanleg wilde vootzetten, en de uitvoering der
wet van I860 wenscht te verzekeren alvorens aan subsidiering
van particuliere lijnen te denken. Dit geldt ook den weg
NijmegenArnhem. Met de nu aangevraagde 10 millioen
worden de kasten der geheele voltooijing van het ned. staats-
spoorweguet ip 140 millioen gulden geraamd. Omtrent de
spoorweg-aan iuitingen te Rotterdam en te Amsterdam zal iiu
een bepaald voorstel binnen een paar maanden worden gedaan.
Het bal dat zaturdag avond ten hove plaats had, werd
door ruim 900 genoodigden bijgewoond en was zeer schit
terend. Z. M. den koning werden bij die gelegenheid een aan
tal personen voorgesteld.
De londensche dagbladen van 30 December berigten, dat
het hoofd van het stedelijk bestuur van Londen zijne mede-
i werking heeft toegezegd ter bevordering der internationale ten-
toonstelling van den handwerksman, welke in den nazomer de-
zes jaars door de Nederlnndsche vereeniging voor fabriek- en
handwerksnijverheid te Utrecht zal worden gehouden. Er is te
Londen eene commissie gevormd, om met de ontwerpers dier
tentoonstelling zamen te werken de zaak zal er waarschijnlijk
eerstdaags in eene openbare meeting op het stadhuis onder de
aandacht van het publiek worden gebragt, gelijk reeds le
Manchester en te Glasgouw is geschied.
Het officiële dagblad der frausche regering verliest den titel
van Moniteur, dien hij sedert het laatst der vorige eeuw ge
voerd en tot een historischen naam gemaakt heeft. I)it is het
gevolg eener uitspraak der parijsche regtbank van koophandel,
waarbij die titel verklaard werd een eigendom van den tegen-
woordigen uitgever van dat dagblad geworden te zijn, zoodat
het gouvernement, terwijl het een anderen uitgever nam, hem
den titel van het blad niet mogt overdragen, zoolang de vo
rige dien voor een eigen blad begeerde te behouden. In deze
uitspraak van den eersten regter heeft het gouvernement berust,
na eerst de bevoegdheid der regtbank van oophandel in zulk
eene aangelegenheid van de openbare administratie betwist, en
vervolgens appel van hare uitspraak aangeteekend te hebben.
De afioop dezer zaak is eene verrassing voor bet Journal des
Debats en andere liberale dagbladen, die klaagden dat in Frank
rijk particuiieren in regtsgeschilleu met de regering dikwijls
voor eene exceptie van niet-ontvankelijkheid moeten bukken.
In den morgen van 29 Dec. 11., daags na den bevigen
storm, leverde de toren te Scheemda een vreemd gezigt op,
doordien de geheele spits losgeraakt was en met een hoek van
45° naar de oostzijde overhelde, even aU een neergelaten sein
bij eene harddraverij. Gelukkig dat die spits is blijven han
gen want anders zou zij door het dak van het huis van een
ouraiddelijk bij den toren wonend gezin zijn gevallen.
Te Utrecht is in den loop van het vorige jaar eene ver
eeniging tot stand gekomen, onder den naam van «constitutio
neel gezelschap", waarvan het doel is werkzaam te zijn tot be
vordering, uitbreiding en toepassing van politieke kennis.
In het tijdschrift, uitgegeven door de «Nederlandsche
maatschappij ter bevordering van nijverheid", komt het vol
gende berigt van directeuren dezer maatschappij voor
«In ue dit jaar te Arnhem gehouden algemeene vergadering
der maatschappij is, naar aanleiding van een voorstel van een
der departementen, besloten tot het verzame'en van beschrij
vingen der voornaamste ondernemingen van landbouw en an
dere nijverheid, welke in Ned. lndie bestaan, ten einde deze
beschrijvingen later in den vorm van van een aaneengeschakeld
werk uit te geven.
„Directeuren noodigen allen, die tot het leveren van bijdra-
gen voor dergelijke verzameling in staat zijn, daartoe uit.
„Zij herinneren den belangstellenden daarbij, dat gevraagd
«orden „naauwkeurige en volledige» beschrijvingen, zooveel
mogelijk toegelicht door eene beoordeeling van de voordeelcn,
die de ondernemingen opleveren, en van de waarde, die zij
door meerdere i itbretding. zoowel voor lndie als voor Neder-
an urmen verkrijgen; voorts moet, zooveel mogelijk, gewe-
,eo °P z°0(la"ige andere oudernemingen als met vrucht
'|pn ,r Iud!e zouden tot stand gebragt wor-
bodèms pi!"' 6 I'' t 16 de keon*s van den rijkdom des
meer en me?"1, h T611 van be3taan. «Be lndie aanbiedt,
meer en meer te bevorderen.
van de.Idei'evoets'uis Het onstuimige weder
de zeevi Vh a®en 13 ook van zeer nadeeligeu invloed op
de zeevischvangst geweest. Verscheidene sloepen hebben hier
reads een pair weken op goede gelegenheid gewacht en de
binnengevallene hebben weinig of niet gevangen. Gisteren
kwam hier een sloep binnen, die meer dan 20 dagen op zee
was geweest eu daardoor 't meeste van zijne vangst ower boord
had moeten werpen. Bedoelde sloep bad in de uoordzee een
verbazend aantal stuk geslagen wrakken, sloepen, rondhout,
enz. gezien.
Uit Slikkerveer wordt geschreven
Werd er voor eenige dagen melding gemaakt, dat men te
Amsterdam soms drie of vier velocipedes bij elkauder zag, te
Slikkerveer en Bolnes is dit volstrekt geen zeldzaamheid uit
een huisgezin vindt men zelfs dit getal wel tegelijk.
't Aantal velocipedes hier is reeds zeer aanzienlijk en wordt
steeds grooter; men ziet ze ook reeds door knapen gebruiken,
om naar school te gaan.
Wij ontleenen aan het algemeen overzigt van het Bat.
Handelsblad dd. 29 nov. het volgende
In ons vorig overzigt deelden wij mede, dat de operatien op
Ba!i, door de uitlevering der hoofden van den opstand, als ge
ëindigd konden beschouwd worden tban3 is de geheele expe
ditie geëiudigd door de terugkomst der expeditionnaire troepen
in hunne standplaatsen, waar zij zich in de meest hartelijke
ontvangst kunnen verheugen. Was de veldtogt kort, warende
te overwinnen moeijelijkhedsn niet van dien «.ard, als men te
Bondjol, te Djatie en elders ontmoet heeft, onze troepen heb
ben hunne taak in elk geval uitmuntend vervuld en men mag
dan ook onderstellen, dat de militaire belooniugen voor dege
nen, die in de gelegenheid waren, zich te onderscheiden, niet
uitblijven en zich ook niet zoo lang, als gewoonlijk, zullen doen
wachten.
Hoe nu in politiek opzigt over Bali zal beslist wordeD, is
moeijelijk vooruit te zien.
Het Handelsblad zegt
Men deelt ons mede dat bij het dep. van financiën ijverig
gearbeid wordt aan het, ter aanbieding aan de tweede kamer,
gereed maken van verschillende ontwerpen met de grondbelas
ting in verband staande. De bestaande verouderde fransche
bepalingen zullen door nederlandsche worden vervangen, ter
wijl die verordeningen in overeenstemming zullen worden ge
bragt met de wetten omtrent de grondbelasting van 1828,
1841 en 1843. Tevens zullen er wetten worden bijgevoegd
omtrent de reclames, de zetters en bet beroep van beslissingen
van g'deputeerde staten.
Bij circulaire van gedeputeerde staten van Friesland zijn
de gemeentebesturen van dat gewest uitgenoodigd, om bij eene
voorgenomen verplaatsing van hoofd-onderwijzers van de eene
lagere school naar de andere, daartoe niet over te gaan dan na
gehouden overleg met den districts-schoolopzieuer. Aanleiding
tot deze circulaire is gegeven door de verplaatsing van twee
onderwijzers, waartoe de besluiten zonder voorkennis van den
schoolopziener waren genomen, terwijl zelfs in het eene geval
niet eens mededeeling vau het genomen besluit aan den school
opziener was gedaan.
Men schrijft uit Amsterdam Met belangstelling verneemt
menf dat het bestuur van het eerste departement der maatschappij
tot Nut van 't Algemeen heden avond eene buitengewone al
gemeene vergadering heeft uitgeschreven tot behandeling der
bekende circulaire van het hoofdbestuur over de onderwijszaak,
welke reeds aaiij de leden was medegedeeld. Het lijdt geen
twijfel of een kraohtig votum van adbaesie zal ook daar gege
ven worden. Wij deelen den uitslag der beraadslagingen spoe
dig mede.
Uit Curacao wordt van 7 Dec. gemeld
«Er heerscht hier wel geene gele-koorts-epidemie meer, maar
er komen toch nog enkele gevallen van die ziekte voor. Ove
rigens is de gezondheids-toestand uiet ongunstig, maar de droog
te verschrikkelijk. Aan een oogst valt niet meer te denken en
de veestapel is aanmerkelijk verminderd door de groote sterfte
onder de runderen, schapen eD kabrieten. Het geld is schaarsch, de
handel kwijnende en de effekten dalende; alleen de regterlijke
magt bloeit pu begint veel te gelijken op het venezuelaansche
leger, dat meer generaals dan soldaten heeft. Het hof van jus
titie met deD prokereur-generaal en advokaat-generaal zal nu
de kolonie kosten alleen aan vaste traktementen vau zes amb
tenaren ƒ25000. Hierbij moet nog een lange sleep komen van
kautonregters, distrikts-kommissarissen, notarissen, hypotheekbe
waarders, kommiezen en wat al meer tot de regterlijke weelde
kan bijdragen.
In Paraguay zijn de geallieerden van Yilleta terug geslagen. Drie hnn-
ner^ gepantserde schepen zijn zwaar beschadigd. De belgische gezanten
te s Hage en te Munchen zullen onderling \erwisselen van standplaats.
Te Malaga is een oproer door de militairen na drie uren vechtens met
veel bloedvergieten gedempt. Op den 1" kersdag zijn te Krakau aangehoa-
den 80 getrokken pruis. kanonnen als landboaw-werktuigeo aangegeven
en voor Ruirenie bestemd, doch op bevel uit Wennen is de doortogt vrij
gelaten. De werkstaking der arbeiders te Bazel neemt toe in uitge
breidheid. De italiaausche regering wil te Parijs bare loterijen ea
accijnsen verpachten. Duppel-Sonderbnrg wordt voortdurend goed voor
zien van ammunitie. Uit Pruisen worden geheel cpentlijk groote heren
dingen achterlaad geweren naar Servie vervoerd Cuba dreigt geheel
af te vallen van Spanje. In Zweden begint men ernstig aan te drin
gen op hervormingen. De kermis te Delft zal dit jaar den 22 Ang-
beginnen. Te Gothenburg is eene aanzienlijke katoenspinnerij afge
brand In den nacht van 24 op 25 Dec. jl* is te Innspruck eeue aard
beving waargeiiomen De engelscbe bladen bazelen veel over de teruggave
van Gibraltar aan Spanje Eene ministeriele crisis wordt in Belgie te
gemoet gezien. Te Athene is een koninklijk garde-regiment opgerigt.
Daoud-pacba komt te Parijs eene turksche leening sluiten van 125
millioen frs. Nabij St. Helens in Lancashire zijn door eene hevige
ontploffing in eene steenkolenmijn 22 personen omgekomen en daarenboven
nog vele ernstig gekwetst.
GOUDA.
Glborln 4 Jan. Pieternella Adriana, ouders H. van den Heuvel en
P. van Gogh. Gerrit, ouders D. van der Kist en J. van Hertum.
Anthonius, ouders A. Yerbruggen en W. Jongkoen.
Overleden 31 Dec. A. Ooms. 69 j. 1 Jan. D. Scbeffelaar
Klots, 20 j. M. C. Ripps huisvr. van P. Peters, 73 j. L. Wout,
72 j. M. E. P. Thicr, 1 j. 2. C. Lourier, 6 i - 3. J. C.
Sonnen. 2 j 9 m.
De ondergeteekende betuigt zijnen
hartelijken dank aan allen, die hem bij
den aanvang van dit jaar blijken van be
langstelling hebben gegeven.
DE GRAVE.
Gotjda, 2 Januarij 1869.
De gezamentlijke werklieden der
Stearine Kaarsen-Fabriek „GOUDA" bren
gen bij deze hun hartelijken dank aan de
Directie voor hun Nieuwjaars-Geschenk en
tevens voor de verhooging van loon.
De gezamentlijke WERKLIEDEN.
Godda, 2 Januarij 1869.
De DIRECTIE der STEARINE KAARSEN-FABRIEK G O V D A zal op den
12" JANUARIJ 1869, des namiddags ten één ure in het Logement „de Zalm»
te Gouda aanbesteden
EENE HOUTEN LOODS, lang buitenwerks 45 el 60, breed
26 ellen, alsmede EENE OPHAALBRUG, mitsgaders eenige strekkende
ellen SPOORWEG.
De voorwaarden van aanbesteding zullen op den 2" Januarij e. k. in genoemd
Logement ter lezing liggen, terwiji de aanwijzing in loco zal geschieden op den 8»
en 9" Januarij, des voormiddags tusschen 11 en 12 ure.
De bus, ter ontvangst van de gesloten en gezegelde billetten, geplaatst in gemeld
Logement, zal den 11" Januarij des namiddags teD 4 ure gesloten zijn.
De DIRECTIE der Stearine Kaarsen-Fabriek Gouda,
Van ITEESON, Dir.
