Ötnnenlönb.
Gemengde Berigten.
POSTEBI-XEÏ3".
Varia A.
lngfiiidfi
WETSONTWERP
ter vereen i^tng der gemeenten Reen wijk en Sluipwijk, en
erne p;«n iek in Hrt leven te roepen, (le be r>
schrik aau te j .gcu en het «Igeioeeu stemregt onpopul.
m Lissabon, 10 Jan. Aan Saldanha is opgedragen om een
kabinet te form.-eren. m.ra te
Er is eene peiitie aan den koning gerigt, om de kamers ie
ontbinden en de genezen ministers neder aan te stelten.
Te Lissabon en Oporto heerscht agitatie.
GOUDA13 Januarij.
Reeds zatnrdag hebben «ij aan onze
en het
Wz. 161
P.
A.
itccu3 fcaiul„a- „v-vevot... ...j- lezer9 in de stad
den uHslag5 melte'^«^5 stemming, tot het benoemen der
vijftien leden van de commissie, die met den raad moet a vi
seren over de voorgem elde vergroot ing der gemeente.
Wii deelen ook hiermede de namen der versozeueu
getal der op hen uit gebragte stemmen
A. Kabel 1 li2, G. B.wnGoor ITS. W. Hoogeodijk,
F. C. van Zei len 155. mr. H. J. Krioenburg 152. Hoo
get,boom IBS, J. Kortenoever 18», P. GoodooMfM 14®,
M. Miljo 1+0. 6. S:river 1*0. J. B. van Cott IJl,
G. van Iterson 127, C'. Knuap 126, P. de Graaf l-'i, G.
van der Want 116.
In de zitting van de eerste kamer van zftturdag z.jn
beraadslagingen aangevangen over de staat-begmotu g voor
1869. Bij het wisselen van algemeene beschouw ing'n n
de hh. Hart sen en van Ni-pen breedvoerig de kolotiiue cn
financiële kweslien besproken, en het beleid, waarin re-
gering zich voor heiden wenseht te bewegen, gelaakt. I>e
heer de Vos van Steen»ijk, na de rigting van het kabinet
op het genu* i .11 d«*r« financiën er; kolomen te h«- a
besproken, k».un i«.t de slotsom dat h'j hoopte aan dit
kabinet levensduur xnogt wori>*u locgtA De eu
Verschoor behandelden het onder» en fle hh v,»i. <:r i'u'
Cost Jordens het financiële vraagstuk, alien in een e
C
de
ibiiift
hebbei
verder
He
de
igd.
het
blijk gaf van vertrouweu in de houding van h**'
ministers van financiën, koloniën en binnenl. zaken
verschillende sprekers beaiituo r l en hunce rig' u'
Het was de overtuiging van dt„ heer van Boise
volgend dienstjaar zou kunne «orden voorzien .'er ver-
hooging van belastingen. He heer de Waal h van tne- mg
dat de weg, dien li ij wensehte in te slaan, t »t eer regtvaar-
dige oplossing van het koloniale vraagstuk zou leide» en (ie
heer Fock bleef b.j zijn gevoelen dat eene lirr lening der wt
van 1357 onuoodii? was. St »ie sluiting der algemeene be
raadslagingen, i.jii aangenomen met algemeene stemmen ho fd-
stukken 1 huis des koniiigs; II hooge coia-gien III buitenl
zaken en IV A justitie voorts nog hoofdst. B r. k. eer
dienst, met 28 tegen 1 stemmen, en VII B herv. eeredienst, met
27 tegen 5 stemmen.
In de zitting van maan dag werd de behandeling voort
gezet met het Vd* hoofdstuk (biunenlaodsche zaken). De be
raadslagingen die tot dusver daarover werden gevoerd betroffen
in de eerste plaats de inrigtiug der provinciale besturen, de
belangen van den waterstaat en van publieke werken. Ver
volgens werden de beraadslagingen geopend over de afdeel ing,
onderwijs, waarbij ter sprake kwam met opzicht tot het mid
delbaar onderwijs de landbouwkundige school te Groningen, het
landbouwkundig onderwijs en de landbouw-statistiek, zoomede
de bezwaren tegen de wet lot regeling van het middelbaar on
derwijs. Vele sprekers voerden het w oord, zoowel in een ver-
oordeeieudtn als in ecu verdedigenden zin van het middelbaar
onderwijs. De minister heeft de onderscheidene sprekers beant
woord.
Gisteren zijn de beraadslagingen voortgezet en wel over
het middelbaar onderwijs. De heeren van Beeck Vollenhoven,
Sassen en de minister van binnenlandsche zaken, hebben breed
voerig de grieven en bezwaren wedersproken, gisteren eu ook
heden tegen de toepasssing en den geest, de werking van de
wet op het middelbaar onderwijs in het midden gebragt. Ver
volgens was aan de orde het lager onderwijs. Daarover voer
den het woord, de heeren Messchert van Vollenhoven, die vele
bezwaren tegen de wet van 1857 opperde en hare 'herziening
verlangde; van Bylandt die tegen staatsoverheersching bij dat
onderwijs opkwam en daarvoor ware vrijheid, niet vrijheid in
naam verlangde; de heer Sasse van Ysselt. die vrede had met
de neutrale school, mits zij zuiver neutraal ware De hh Vi-
r |y He,». Duymaer van Twist, van Swinderen en Fransen
vau de Putte hebben het openbaar onderwijs verdedigd tegen
de onverdiende aanvallen daarop gedaan en de denkbeeldig
bezwaren daartegen ingebragr.
In de avondiitting is' na breedvoerige verdediging door
den minister van binnenl. zaken van de grondslage,, der wet
op kt lager omWwij, met bereidverklaring tot mider.ovk der
bezwaren eu milde toepassing, liet geliecle hoofdstuk, over welk»
verdere onderdeelen nog eetiige discussie werd gevoerd, aange
nomen met 51 tegen 2 stemmen, „ijnde die van de lilt. Messchert
van Vollenhoveu eu Taats van Amerongen. Heden ten 1 ure
de begrouiiug van marine in discussie.
PIn <le mem. v. beantw. op het voorloopig verslag, be
treffende het plak/egel voor handelspapier wordt o. a. opgemerkt,
dat het verlies, dat de schatkist door verlaging van het regt
op buitenluudsch handelspapier lijden zou, niet door meer al
gemeene betaling van hei regt zou worden gedekt, omdat dit
regt üiet zoo algeme< n wordt ontdoken al» op het binnenl. pa
pier. De verlaging van dat regt, b:j het ontwerp van 1*63/1864
voorgesteld, wem dan ook als eene zuivere vermin lering vau
opbrengst aangemerkt.
Wat het regt op binneiiancfsch handelspapier betrfft, blijft
de minister van oordeel, dat etue verlaging vao dat rrg*. al
leen, hoe aanmerkelijk zij ook wezen moge, de a'gemeei. beta
ling van dat regt met ten g« vuige hebben zal, en .uder d»c
algemeene betaling zou de verlaging van hel regt nooi:*eudig
op vermindering der opbrengst uiiloopen. O n die redenen
moet hij bezwaar blijven anken, voir .iDnog ter!a/»ag van het
regt voor te stelleu. Overwegende redenen otn Kr: tinLcni.
papier van den miitregei uil le siuaeo bestaan er niet. 'uk
v< r dat papier /a liet gebruik v*j, p. neg»., g«-i#k in het
versi.<g te regt wordt opgemerkt, de oaieiiug drr »t; gcouk-
kelijker maken. N zou men dan de verguan.Lg lot dat
gebruik tot bet bu. -.. p«p.er alleen beperken*
Aan de leden der k *rnrr» rondgedeeld bet gedrukte
vrn i.' de 40'..:.g van ie bevii, ngeu en handelingen
van het geneeskundig Btaatil >e/.g: h< j .»r 1*67. kit
verrigt gevorgij he:g«wv»
in IJ' j I*' HtaaltbUJ ..'J.
lie m 1*64 en
u:
g: 11 tot uit v
(Jok de vern
i.f
apolbi
lam
Ho.
•mto.iifii, die
afue.uro der rumri.i u
ie hrt o „rl 16 Irr ge; egj'ie we: bodod ie dip u»,
hr. r; .I van genrevkiiu .ige, hulp ap-ithr*er, .ewriing-
ver of vrwiuvruuw wen»cbeu le «erarijgen, tnn m dat
ise. geachetat.
oigi-ns de \Neraprr be'ft de mi filer vao binnen-
4» «f« jreail b<- ?n*t op bn adr^v van de HH.
t ii "».»-burg, om voor 'eu (Javrr ipoorweg garantie
voor reti'rn enz. vau sUatiwegc te rerar.jgcw.
De --he oor. icgt, na bet b--preken der koloniale
kwest -, bet.rTcude het onder»:j%
F.» in iere kwestie, cti 'lie niet minder dr getnoederwn in
beweL' eg 1 jd, i* die van hr' orj lrrw jji Het i« kenoe.^k, dat
m grepen heef-, om e» r. never, 1 r! e bereiken; de
heers,dizucht ro-ht daardoor op den troon te komen.
Immers men tl rij dl niet voor verlichting en beschaving,
w.int de inrichting vin hei onderwijs bevordert beiden; men
wil integendeel het licht temperen, de beachaving legen hou
den, waarom anders, dan omdat eene domme mrni^'c tot al
les te gebruiken is, omdat een verlicht volk zijne vryhc 1 +.ich
niet rooven laat.
Daarom al die aanmerkingen op, die zoogenaamde gemoeds
bezwaren tegen het onderwijs, die aau het volk worden opge
drongen, opdat het de hand leenen zou tot het bereiken der
oogmerken van enkelen. Sedert lang is men daarmede bezig,
maar meer en meer komt men er voor uit, dat schoolwet-agi
tatie bedoeld en bevorderd worden moet, zoo het heet, om 's volks
vrijheid te verzekeren, eigenlijk om het aan banden te leggen
en het begrip van, met het gevoel voor vrijheid te verstompen,
uit te blusschen.
In 1868 werd de poging op steeds breeder schaal beproefd
en reeds is aangekondigd, dat men, door die kwestie, den val
der tegenwoordige regering bewerken wil, dat men zich daar
van bedienen zal bij de verkiezingen, om die in den geest van
teruggang te doen uitvallen.
Sluw en listig heeft men deze kwestie vereenzelvigd met de
godsdienst en van onderscheidene kanten kwam de noodkreet,
dat eene neutrale school de godsdienst in gevaar brengt. Dat
is juist het middel, om de menigte te winnen, die daarom voor
alles tot zelfstandigheid moet gebragt, opdat zjj, afkeerig van
aanmr.tigend gezag, door eigen oogen leere zien en zicb niet
langer als werktuig door baatzuchtige leiders late gebruiken.
Het valt daarbij in liet oog, dat zij, die steeds den mond
vol hebben van hunne zorg, om 'net volk toch een goed on
derwijs te doen genieten, wel schreeuwen en oproijeu tegen
het bestaande, maar niet eene enkele poging doen. om de ge-
wenschte verbetering aan te brengen. Het geheele jaar ging
weder voorbij onder allerlei klagten, maar niemand waagde het
een voorstel te doen, waardoor deze of weggenomen of in hare
gegrondheid gekend konden worden. Dat had men toch mo
gen verwachten, maar juist daarvan onthield men zich zorg-
viu gein oio o cum lui uuii i»wi
gisten te brengen, wel zeker omdat men niet bet volk en zijn
onderwijs, maar tene partij cn haren triomf bedoelt.
Ata deu voet van dea Vesuvius &iaan de ainaudtlbooraen in bloei.
De porte tnaakt krijgstoerustingen in Bosuie. De kassier van de a6-
surautie-mAatschappij Janus te Weenen heeft iieh oit d«ï soetcu griua-.kt
met 43000 gulden In O^tenrijk «il de jur/. rtga %oor
drukperszaken. Een ob»ejwtie-cQrps wl iu bpui^e op de noordelykii
grtarea gevestigd «orden Al» de republikeinen id Spanje lege vieren
zal Portugal de bmegiag voifeo. De io« i;caaa»che sted-u Colirna eu
Mauntrilla zijn 20 l).e jl door erne aardbeving geteisterd, waarbij vak
perwiuca oajkaaratn e*i talrijke gebouwen w.rdi-u v.rwoe»t De aau-
votrd-r der opetaeddiege» oj» Cuba heeft de emancipatie der kiaven af
gekondigd. On*, u Milaau b-bben truttige ,4hrdtu plaat» ge*
M lm I8j8 zyu te l'v.jt do.r dc feftfcaak vao kqoptowirl lV4d
fit'lliAsemenieo uitgesp-'okeji lu bet koïrJi»' t gau heeft weder
eeo oogelak p'a.u ge bad djor hel »D n vaUea v.ou gtdoelte der
mijü Bij hut»+ba ia Albnuls heeft eru blovdig g-\eibt plaat» gehad
tovwebea chn»trne.i ei taOEe'autioen Dm 29 uuv /.ju de npidiuoo-
nwirt troepen van Bait te terug»'ki ri en »»et ont-
«aogea k» g a *oede O- J+4-g«.:n»ilacrd woriit
by ita ke *er '.trwiji «j te ha tneg W«;vrn \og ia d<5tr maand
aaJiec *000 m»-. »p.»aw.a« troepen waar l ba wo'Jeu gizoiden Pe
teraburg met lieien «n "n budg-tin d- eo trr. aoart nul-
lioen rocbeU |rdl du trod fa-bei* Bit mot iet oodfrwij- \oor
de J' V p t'»Ui.lea :L Gal..ra uo te .Nazttcl* MM angl aaatiKbe kerk
geboved *oW
WETSONTWERP
ter verfMgmg «Ier gemeenten Noord- en Zu;D\Vj<Minxvcen
e opheffi g tf gemeru*.e Fr+ek
Met 1 ja ->r. "7 1 r eu le gemeenten Noord- en Zoid-
W ad. lib ft de® vrrosnig 1, het BOordri.t grou'igebied tan «ie
gemeeiite Br+ek ,ar« t ^gevoegd, icr« ^1 het zui :<-i_k grond-
geliird dier g' meerite ««n Je gemeente (iouda w or lt ti cgevoegd.
lie grrijiijn tuaa 'r., r icrerngde gentt^ei.'.e Wsddlfijvetg
en «Ie ge-neente (ion I' pi van de gr«o» der graieef,le
Moordrecht, aan 'et ;it in de Ier fn.vrr bree«lle. ten
Boorden lang» .cl »p -r »rg. ui ecue o ur rigung die »iool
ter haDer breedte dg» D, ui gei#4e rigting door :e Gou«c
en Gouwek.-ufen, om die )t op ge'#le .:e c «errulgeu
o»er den Winter .4 tot «ie errite iw .ri» co\ u de r gt ugvan
den loi, taande -.p »lrri K»e.»«g die «d ttr halver bfccilte
volgende tot dn Kie*l»eg uier de e«riit «i..r--ïuo», »n 'r
r gling «au der. Bodegraaf- beu alr.«al»eg, d;e sloot ter halver
breedte volgende tot aan dun weg, verder iu eene zUidu.^ae
r.gimg door het midden der sloot, ten wcsieo van dien »eg
tot au« het punt in dr rigtiug, w«*ar de sloot ten oosten vau
dien weg een aanvang neemt; van dit punt dwars over den
traatweg tot het genoemde punt, ea verder oostwaarts tot het
midden der Breevaart.
opheffing der gemeente Stein.
Met 1 januarij 1S70 worden de gemeenten Reeuwijk en
Sluipwijk en een gedeelte van de gemeente Stein vereenigd, en
bet gedeelte der gemeente Stein, bekend onder den naam van Voor-
en Midden-Willens, aan de gemeente Gouda toegevoegd.
De grenslijn tusschen de nieuwe gemeente Reeuwijk en de
gemeente Gouda loopt van het raidden vao den Bollandscben
IJssei, noordwaarts door het midden der Watering over den
IJsseldijk tot de nitwaterings-sluis, die, langs den oostkant om
gaande, mtddeu door de sloot noordwaarts, tot het midden der
sloot (ten noor'en van den spoorweg) loopemie ten zuiden van
den Tiend weg, verder, dat midden volgende in eene westelijke
rigting tot het midden der Breevaart, verder de Breevaart iu
eene noordelijke rigting, tot het punt, waar de Bodegraver
straatweg die vaart benadert.
De DIRECTEUR van het Postkantoor te Goudabrengt ter
kennis van belanghebbenden, dat, van af 1°. januarij 1869, ook
de vaste vertrekdagen der Fransckeeven als die der Britsche
paketbooten, belast met het vervoer der mails naar Indie, China,
enz. zijn opgeheven. De verzending der landmail uit Marseille,
welke tot nog toe op den 19n van elke maand vastgesteld was,
zal voortaan, even als de overige verzendingen, iedere maand
Op V- rscTiWnr1 v datum plrvts hebben Het eerste vertrek dezer
mail onder de nieuwe dienstregeling is bepaald op den 23*
Jan. e. k. uit Marseille; de brieven, daarvoor bestemd, zullen,
inplaats van den 19°; op den 20° dezer des avonds ten 9.15
ure van hier verzonden worden.
Eene volledige opgave, over het jaar 1S69, van de verschil
lende dagen en uren, waarop de brieven alhier ter post moeten
bezorgd zijn, om met de eerstvertrekkende mails naar Ned. Oost
en West-Indie, Australië, China, Japan, Cevlon, enz. verzonden te
worden, met aanwijzing van port, gewigt, afmeting, enz. der
brieven, drukwerkeo eu monsters, bestemd naar dc Ned. Ko
lomen, is aai; het postkantoor en door middel van de bestellers
te bekomen.
De Directeur voornoemd,
Gouda, 10 Januarij 1869. KOETSVELD.
Eerst is het de vraag geweest, tot vervelens toe herhaald,
zal de conferentie b.#eenkomen, nu is bet weder, wat zal zy
uiL»erken, wel een bewijs, dat men niet veel vertrouwen meer
stelt in diplomatieke knutselarijeu. Het is te verwachten, dat
de zaken tu vrede geschikt zullen worden, nu juist niet omdat
mrii den vrede lief heelt en het geweid haat, dat zou wat te
tt! van de chri4te..jke kabinetten gevorderd zijn, maar een
voudig, omdat de een den ander vreest, eu de ziel van tïen
Oorlog, het geld, overal ontbreekt Men b hoeft dan ook van
de f« reutje geen op j»»ing van de oostersche kwestie te
ver» hten, ua«-n zal iie zooveel raogeiij* tot later zien uit
te »:«-:.en, en a!i dit mi r gelukt, is reeds weder veel gewon-
neL. Komt t.jd, komt raad.
Hoewei men ta het afrejoopen jaar omstreekt 2000 uieawe
petroleuro -bronnen heeft geeiploiteerd, is de opbrengst met meer
zoo sterk ai» het verbruik. Tot 11 november 1368 beeft men
ru.m 10,000 ton per dag verkregen, terwijl dagelijks gemid
deld 13,000 Ion verbruikt wordt. De oude bronnen brengen
Diet zooveel olie op ait ill het begin, maar daar men er tel-
ke i nieuwe heefl de uitvoer van I januarij II
november i>6* t< i uog bijna 4 m.Üioen vateu bedragen of
ongeveer 3 meer d.»n bet vorige jaar.
Te Parijs zal een museum vau uttvindingeu worden opge-
r;gf. i ir uitvinden uil alle landen in de gelegenheid gesield
zullen wor ieo om hun plannen en modellen len toon te stellen.
Op r w j/t zullen l*et publiek, de geldmannen en de uitvin
der» gelegenheid hebben elkander te ontmoeten en middelen
te vu, leu ota' de" tentoongestelde p annen tot ui voering te
brengen.
In de verschillende landen van Europa heeft men meer dan
200 v<ïrschillende maten eu gewigteu, 93 gouden muntsoorten
en 135 zilvereo muntsoorten. Eenheid vau muut, gewigt en
maat in geheel Europa zoude dus volstrekt niet overtollig
ziju. Het zoude de vraag maar zijn, wiens haan koning moest
kraaijen. Het is iu dit opzigt evenwel een gelukkig verschijn
sel, dat hel metrieke stelsel meer en meer ingang vindt. Het
is reeds door zijn wording eenigzms cosmopolitisch en heeft
dus den meesten kans om algemeen te worden.
Waartoe dienen toch wel kiesverenigingen Een hoogst be
langrijke zaak moet voor onze gemeente beslist worden, zoo
gewigtig, dat de wetgever de beslissing niet aan den gewonen
gemeenteraad heeft toevertrouwd, maar deze verdubbeld moet
worden. De kiezers zijn dus opgeroepen om vijftien vertrouwde
personen aan te wijzen. Was het nu de piigt niet geweest
van al de besturen der kiezers-vereenigingen om de kiezers op te
roepen om de zaak te bespr ien Hoe weinige kiezers ziju be
kend met de voor- of nadeeleu, die uit de vergrooting der
gemeente kunnen voortvloeijen, alle gegevens ontbreken den
kiezers, toch heeft men gekozen, maar nu ook is de verant
woording groot van de mannen, die het vertrouwen der meer
derheid van de kiezers genieten. Vau hun beslissing hangt
oneindig veel af. Mogen de door hen te nemen besluiten me
dewerken tot bevordering van deu bioei der gemeente!
Naar aanleiding van den warmen zomer vau het afgeloopen
jaar, vermeldt men onder anderen de volgende bijzonderheden
van vroegere warme zomers. In 738 was de zomer zoo warm,
dat duizende menschen van dorst stierven wegens het uitdroo-
gen der bronnen. In 954 en 994 had meu grooteu hongers-
