Sp
Gemengde Berigteii.
üëk 1^? an? n 2ftige Z'eken in °P te nemen-
■-q.raur
Iu ons u°. 073 van 27 sept. 1S6S hebben wij medege
deeld een adres a.ui den minister van financien van de heeren
"R M Perk c s houdende verzoek, dn. het kantoor van den
heer' ontvanger alhier tevens mogt worden betaling-kantoor
der in- en uitgaande regten.
iiezer dagen is op dit adres, onder dagteekening van 16 dezer
eene afw.jzende beschikking ontvangen, waarbij de mimster
heeft goedgevonden en verstaan
„\an de adressanten, bij afschrift dezer, te kennen te geven,
dat blijkens de ingewonnen berigicn, de goederen, d.e te Gouda
reotstreeks van buiten lands worden aangevoerd, voornamelijk
beslaan uit grondstoffen voor de daar ter stede bestaande fa
brieken, en andere vrije goederen, die in den regel zonder veel
bezwaar voor den handel, dadelijk bij het binnenkomen kunnen
worden vrijgemaakt;
dat de kosten van verzegeling of bewaking, die een enkele
maal van fabriekanten te Gouda gevorderd zijn, daar de wijze
van belading niet toeliet de lading aan liet kantoor van bin
nenkomst te visiteren, everzeer ten laste der belanghebbenden
zonden komen, wanneer Gouda als kantoor van betaling bij
invoer langs de rivieren werd aangewezen
dat de regtstreeksclie aanvoer uit zee en lang3 de spoorwegen
ook niet genoeg beteekent, om te Gouda een kantoor van be
taling bij invoer op eene uier wijzen te vestigen,
en dal mitsdien geen genoegzame gronden ziju gevonden om
aan het verzoek der adressenten te voldoen.u
Gisteren avond omstreeks half acht ure is de papiermolen
van de hh. Siere en Koot, op Jaffa, gemeente Kralingen, in
brand geraakt. l)e brand nam spoedig zoo hevig toe, dat de mo
len met het daarnevensstaand huis en hangschuur weldra
to'aal vernield waren. De molenaar heeft alleen zijn bed kun
nen redden. Molen en schuur, benevens de aanwezige koop
man8 goederen waren verzekerd tegen brandschade. Persoonlijke
ongelukkeu i.ju te betreuren.
liet onli.ngs bij de tweede kamer der staten-generaal
ingediende ontwerp van wet tot regel.ng van hei hooger-
onderwijs is thans bekend geworden. De Dofdbeginselen, waarop
dal ontwerp rust, hetwelk strekt tot regeimg van liet gymnasiaal
en het universitair onderwijs, zijn eerbiediging der volkomen
vrijheid van het bijzonder uooger-onderwij8overbrenging der
propedeutische studiën naar de gymnasia verpligtiag voor
hei rijk om tien gymnasia en vier pro gymnasia op te rigten.
De iurigting van de athenea en andere instellingen van hoo-
ger-onderwijs wordt geheel aan de gemeenten overgelaten. De
drie bestaande hoo«rescholen blijven behouden. De verschillende
faculteiten worden opgehsven. Aan eene hoogeschool zal on
derwijs worden getreven in de vakken, vereischt voor de exa
mina in de oostersche letterkunde. Er zal vrijheid van stuuie
heerschen. Er zullen gecn° verpligle eollegien en er zal get-ne
bepaiing omtrent den duur der studiën aan de hoogeschool
bestaan. Voor aiie vakken zullen examina worden afgenomen.
De coliegie-gelJen worden afgeschaft. In de plaats daarvan
zal elk student j aarlijks 150 aan het rijk betalen. Er zai
volkomen vrijheid bestaan om bijzondere scholen voor boo-
ger-onderwijs op te rigten.
Zaturd.ig-iivon-' rondgedeeld het sectieverslag der tweede
kamer over het wetsontwerp lot berzieniug van de kiestabel.
Tal van prealabele aanmerkingen zijn gemaakt over al of niet
tijdigheid van de indiening der herziening, of over al of niet
noodzakelijkheid om de gewijzigde iabel reeds met de ver
kiezingen in juuij a. s. te doen werken terwijl andereu wij-
zieinsen in de kieswet zelve wilden, waartegen echter de meer
derheid gekant was, zoowel wat indeeling als verandering van
den census betrof. Ook op de nieuwe indeeling zijn vele aan
merkingen gemaakt. De meerderheid zag geen reden om aan
bet stelsel van enkele kiesdistricten boven dubbele de voorkeur
te geven. Daarna wordt de voorgestelde indeeling zelve in
b.jzouderheden behandeld De vereeniging van Schiedam met
Delft vond bij de meesie le ien bijval. Tegen de cprigting vat
een nieuw enkel district Brielle was een groot bezwaarmaar
de forma e van dit district voud schier algemeen afkeuring,
door de afscheuring van Middelharnis en Sotnmelsdijk van
Overflakkee. Ck>k nopens de wijziging van het district Dor
drecht ziju velerlei aanmerkingen gemaakt, gelijk ook ten aan
zien eter nieuwe disirieten in andere provinciën, vooral wat
Zeeland betreft, en het nieuw district Heeren veen. Over de
indeeling der zeeuwsche districten is eeu afzonderlijke nota van
den heer Fokker bij bet verslag gevoegd.
Men ieest in de Goessche Courant
De aanneming van de wet op de afschaffing Van het zegel
behoort zeker tot de gewigtigste gebeurtenissen van den laat-
sten tijd, omdat zij in verband staat met de volksontwikkelir~
waarvoor wel geen noodiger eu ingrijpeuder maa-regel kon ge
nomen worden. Bij al de pogingen, die er aangewend wor
den, om, door uitbreiding van onderwijs, het aankomende ge
slacht te verlichten en te ontwikkelen, mogt er ook wel iets
c-edaan worden, voor zoo velen, wier jeugd en opleiding onder
audere omstandigheden plaats had, en de maatregel geldt ook
niet voor één geslacht. De vrije uiting der gedachten, de on
belemmerde voortplanting van alles wat licht en leven ver
spreiden kan is een zegen, niet hoog genoeg te schatten. Maar
laat one nog niet te ver vooruitloopen. De wet moet nog
in beuandeling komen bij de eerste kamer, en wie waarborgt
ons, dat deze eene meerderheid voor zich hebben zal. Een al
gemeen gunstig onthaal zal zij er wel niet vinden, gelijk wij
ook niet verwachten kunnen, dat over hare al of niet aanneme
lijkheid een nieuw licht zal opgaan.
Het is dan ook niet te denken, dat er nog lang en breed
over gediscussieerd zal worden, nadat reeds de tweede kamer
zich van een uitvoerig debat onthield, omdat de zaak reeas
veelvoudig besproken en van vele zijden toegelicht was.
Vreerad genoeg beklagen de tegenstanders zich nu, dat er
niet meer over gepraat is en een ligt verklaarbare wrevel
over de aanneming der wet, doet hen zeggen, dat de wet veel
langer had moeten besproken worden. Bij andere gelegenhe
den wordt dikwijls, en niet zonder grond geklaagd, da* de kamer
veel te lang van stof is, dat men menige redevoering zou
kunnen missen, die toch niet anders is, dan eene herhaling
van hetgeen reeds menigvuldig gezegd is. En nu de kamer
eens vaart zette achter de zaak en vele leden zich verstandig
onthielden van noodeloos rekken der beraadslagingen, nu gaat
er een kreet op, dat het debat zoo weinig cpgeleverd heeft.
Wij zouden echter wel willen gissen, da. voor het stilzwij
gen van zoovelen, die anders gewoon zijn te spreken, eene an
dere reden was, althans bij hen, die zich verbonden hebben,
om alle voordragten van dit kabinet te bestrijden. Zou het
niet kunnen zijn, dat zij overtuigd waren van de waarheid,
die er in de gronden voor deze wet gelegen was, en dat zij
zelve gevoeld hebben, dat zoo het al gelukken kon, om nu
nog de zaak te keeren, uit partij oogmerken, het toch onmo
gelijk zijn zou om op den duur een eisch aftewijzen, die üiet
door het kabinet, of door enkelen in het land wordt gedaan,
maar die een volks-eisch, eene behoefte des tijds is geworden.
Immers wat ook de bestrijders gezegd hebben, dat andere be
lastingen ook, en misschien nog eerder moesten worden afge
schaft; dat de schatkist een belangerijk nadeel zou kunnen lij
den dat het voorgestelde ^equivalent de sluikerij bevordereu
zai en dergelijken, dat alles geeft geen het minste bewijs, dat
de zaak op zich zelve niet noodig zoude zijn, dat zij niet drin
gend wordt begeerd en tot behoefte is geworden.
Men schrijft uit Amsterdam Van de hier zoo zeer ge
rucht makende zaak der circulaire betreffende de kerkeraad-
scholen, vastgesteld door den kerkeraad der nederduitsch her
vormde gemeente, is in de laatste dagen niets naders vernomen.
Daar het van algemeene bekendheid is, dat zij de6nitief door
dat collegie is vastgesteld, begrijpt men niet waarom zij niet
wordt rondgezonden. De rondzending kan intusschen zonder
nader besluit van dien kerkeraad niet achterwege blijven, en
blijft dus met eiken dag, ja, met ieder uur te verwachten.
Uit Goes wordt berigtSedert langen tijd verneemt
men klagten over vervalsehing van meel en audere levensmid
delen. Als maatregel daartegen worden hier ter stede de in
gevoerde bloem van meel en andere artikelen door de openbare
gezondheidscommissie onderzocht en wordt de uitslag van die
onderzoekingen door burgemeester en wethouders gemaakt.
Zoo werd gisteren door B. en W. ter kennis van het publiek
gebragt, dat een monster bloem, afkomstig van den heer F.
Kemper te Gouda, zwavelzure kalk (gips) en schimmels bevatte-
dat een monster, afkomstig van A. Vergroessen te Bergen op
Zoom vrij was van anorganische bijmengselen, doch gistings
schimmels bevatte, dat monsters, afkomstig van de heeren Vi-
ruly en Ravenswaaij te Kraliugen, C. Metier te Vlissingen en
J. II. C. Kakebeeke te Goes, zelfs bij herhaald en naauwgezet
onderzoek zuiver zijn bevonden van voor de gezondheid scha
delijke icengseien cn Jat zij tevens vrij waren van boonenmeel.
Deze maatregel van ons gemeentebestuur, waardoor het pu
bliek tegen bedrog beschermd wordt en het belang der open
bare gezondheid wordt bevorderd, verdient elders navolging.
Op de maandag te Utrecht gehouden palrapnardemarkt
waien aan de lijn 1072 paarden. Er werd veel gekocht voor
duitsche en fransche rekening. Prijzen liepen van 120 tot
880 voor fraaije spannen werd over de 1000 gevraagd,
l)e handel was tamelijk geanimeerd.
Uit Nunspeet verneemt men
Be veehandel in deze streken gaat nog steedi levendig voort.
Eiken vrijdag worden hier aan het station verscheidene wagens
met koeijrn, schapen en varkens bevracht. Dat die gemakke-
ijse aflevering en vooral de hooge prijzen gunstig op de fok
kerij werken, behoeft geene nadere opheldering.
Men meldt uit Lekkerkerk De toestand' der landerijen
13 hier tamelijk gunstig; wel wenscht de lanbouwer van het
^overtollig, vat. ,s ontlast, .„aar ut aeiem niieul biiifi
daartoe door veel windstilte ongunstig, reikhalzend ziet men
uit naar s komugs goedkeuring op een bereids door de pro
vinciale staten in de najaars vergadering-vastgesteld reglement,
regelende de genueue belangen der brvenbemaling van de pol'
ders Lekkerkerk en Zuidbroek. v
Men meldt uit Zevenhuizen: Met groote krachtsinspan
ning is men hier werkzaam aan hel leggen van de aarde-baan
bestemd voor den spoorweg van Gouda naar 's Gravenha^e
Wanneer men denkt aan de brug, die daartoe over de Rotte
gelegd moet worden en de verbazende hoogte, waartoe die
baan in polder en Zuidpias, op ueu vroegeren bodem van groote
watervlakten, moet worden gebragt, zal het niemand verwonderen
dat op dezen stond eemge houderden zoogenaamde polderon-
geus eene ongewone bedrijvigheid in deze gemeente brengen daar
zij deels 111 het dorp verblijf hebben gevonden, deels in de
nabijheid van net dorp hunne van stroo vervaardigde keeten
hebben opgeslagen.
Men schrijft uit Berkel en Rodenrijs
De toestand van den landbouw is hier over het algemeen
met ongunstig. Het winterkoren (tarwe, rogge, gerst) staat
goed, hoewel op sommige plaatsen nog al muizen zijn. Kool
zaad is er weinig en wat er is, is slechtlast van het water
heeft men niet en de landbouwers zijn reeds aan hunne werk
zaamheden begonnen. De gure weersgesteldheid van den iaat-
sten tijd is voordeelig voor den landbouw geweest en nadeelig
voor de weilanden. Bij een paar veehouders zijn gevallet
van lougziexte onder h-t vee voorgekomen. De prijzen der
landerijen zijn nog stijgende, aangezien deze week. bij eene
veiling 140G per bunder is geboden.
^ll Batavia van 9 Febr. leest men in het Overzigt van
het Bat. Handbl.
De hier aangebragte begrooting van Ned. Indie voor 1869
is thans in de Javasche Courant gepubliceerd. Wat ons al
thans het meest verbaasd heefr, is de goedkeuring van het voor
stel des ministers, om de toelagen der militaire schrijvers be
neden den rang van officier, waarop de meesten hunner
gereëngageerd zijn, met 1 ju'ij in te trekken. De Hovaardig
heid der intrekking is nog overtroffen door de onverschilligheid,
die de kamers getoond hebben omtrent het lot van 400 onder
officieren en soldaten, allen oppassende menschen, die voor
weinig loon zeer goede diensten presteren, waarvan vele op die
toelagen gehuwd zijn en die nu zoo maar het brood uit den
mond is genomen. Terwijl wij niets knnnen doen, dan tegen
die even willekeurige als onregtvaardige spoliering protesteren,
hopen wij dat zich ter elfder ure nog een krachtige stem ver-
heffe en den slag, die deze verongelijkte militairen bedreigt,
mogt* afwendeu.
De gezondheidstoestand te Samarang blijft altijd even be
droevend terwijl het plaatselijk bestuur vroeger de uitgeb.eid-
heid van het kwaad niet erkende, is het thans tot die erken
tenis gedwongen door den overslag der ziekte op de gouvernements
bureaux, zoodat men hulppersoneel heeft moeten zoeken, om
slechts de gewone dienst aan den gang te houden. De berig-
ten, dat de rijstvelden te Demak en Grobogan nog niet geheel
zijn bewerkt en dus gebrek te wachten is, bevestigen ich
ook andere s'reken worden met gebrek bedreigd en de rijst
prijzen stijgen reeds. Daarbij kortwiekt de minister van ko
loniën de afdeeling „openbare werken" (waaronder de aanleg
irrigatie werken sorteert) alleen voor 1869 met twee millioeiT
En dan durft men in Nederland nog zeggen, „dat voor Indie
het noodige wordt gedaan."
Dat blijkt immers ook weder uit het fraaije wets-ontuerp,
aangaande den aanleg van spoorwegen op Java, waarbij men
aan de spoorweg-maatschappij, die drie milLoeu meer vraagt
voor den spoorweg Samarang-Yorstenlunden, uie drie millioen
wel wil geven, maar dan ook verlangt dat zij vier millioen
vindt zonder rentewaarborg orn den spoorweg Batavia-Bni-
tenzorg aau tc leggen en waardoor natuurlijk van dier» weg
niets zal komen.
Er is een besluit verschenen waarbij bepaald wordt, dat de
koffijplanter9 op Java voor koffij, die niet als goed wordt ge
keurd, slechts de helft van het plantloon zullen ontvangen.
De beoordeelaar der kwaliteit is natuurlijk niemand dan de
inlandsche pakhuismeester, die de koffij ontvangt en die daar
door in de gelegenheid is, of de planters te laten betalen voor
een milde keuring, of wei de koffij als inferieur met de helft
te betalen en dan als goed met de volle betaling in rekening
te brengen. Een goed middel om den hal ven gulden, waar
mede de kamer den inkoopprijs der koffij verhoogd heeft, weer
binnen te krijgendat de pakhuismeesters daarbij knevelen
en knoeijen kunnen en ds bescherming der bevolkiug weder
geheel illusoir worden moet, is duidelijk. In de Preanger-
Regentscbappen zullen de planters nu aan de inlandsche hoof
den de tjoekè (landrente) moeten opbrengen, maar van het
gouvernement, omdat zij daaraan niet ook nog landrente be-
slechts '1.50 per picol goede en f 8 per pïeol in
hewTI" k0fÜj °°tïaneen- ^elke aanmoediging tot goede
product"8 en z°rgvuldige bereiding van aet
med~e Dnr5Ka8Che .Cour?nt,,'an 9 febr. deelt het volgende
va if Sa J hoon in vele bengien. die omtrent den toestand
van öamarang verspreid worden, overdrijving heerscht hliift
d.e toestand niettemin eorgbarend. Van
Jh l. "et gedaan om de dit ge est heer-
dend"e h ^P T,c teer gaaD de ellende der lij-
der ziekte Jflnf lemnSeu- Zo° '3 °- a. van den aanvang
alle - l r" ears,len stadsgeneesheer aanbevolen om tijdig
alle geneeskundige hulp aan te vragen die noodig mogt lijn
vëvev" a erunVra?en Van dieU aard wordt onmiddelijk eevÓlg
g Beven. hans zijn tien doeters djawa ter hoofdplaats Sa
marang werkzaam tegen twee. die er vdór het uitbreken der
epidemie bescheiden waren. Geneesmiddelen worden in voldoen
de hoeveelheid aan de zieke bevolking versterkt. In het stads-
,W°rden de behoeftige inlandsche lijders opgenomen en
de hoofdI .rW'J "el be'-'p|aaregestieht te Petjerongan, nabij
de hoofdplaats, zestig plaatsen gereed gehouden worden om er.
anceer het stadsverband onverhoopt geen genoegzame ruimte
Ook ligt een plan eu beg-ooting gereeu om. zoodra dat bede-
laarsgest.chl vol mogt zijn, nabij het sla "sverband een noed-
nospitaat van bamboe op te rig'en.
Het opereerend kapitaal der rederlandscbe bank dat bij de
oprigtuig ui 18'4 slechts 5 millioen bedroeg was in 1325
achttien, ,n 1835 zes en twintig, in 1845 een en denig,"in
1860 een en veertig en in 67—69 ruim 75 millioen.
volgens een naauivkeurige berekening was de verhouding
vTn C|l 861—1 °Pareereüd kapitaal en het enfer der bevolking
voor de nederlandsche bank 16.4U per hoofd,
i/ bank van Engeland 12.90
ff Frankrijk 8.70
Delgie 14.03
ff Pruisen 5.10
an de circa 242 millioen, welke de diseonteringen beliepen
in het jaar 1867/68 vielen op deP
Agentschappen 27'/s millioen of rnim 11%
Btjbank te Rotterdam 1011/2 42o'f
Hoofd bank 113 46%.
Van hel geheela opereerend kapitaal kwamen voor de agent
schappen 19 pCt., voor de bijbank 27 pCt. en voor de hoofd-
bauk 54 pCt.
De dividenden, die tot in 1856 slechts eenmaal 10% be
reikten, bedroegen in 1357 reeds 15%, in 1363 16%, terwijl
per aandeel van 1000 werd uitgekeerd in 1865 197 in
'65. m 1857 248 en in 1868 132.
De katoenspinners te Preston, op den eisch van tot 10 pet. minder
loon te «erken, nebben den arbeid gestaakt. - De zuivere winst over
he. laatste jaar van Renters Teiegram-Compa-i bedraagt ruim 3S3 dui
zend gulden De rijksdag vao den noord duitsehen bond heeft het
voorstel van Lasker, tot handhaving der parlementaire vrijheid van spreken
aangenomen tegen het advies van von Bismarck - Drie geestelijken eeu'
aartsbisschop, een bisschop en een kanonn.k. hebben zitting genomen in
de spaansche eortrs - Frankfort heeft liet don grain-it van den kon,no
van Pruisen aangenomen met een zuur gezigt - Pnns .tr-hur gaat voor
drie of vier maanden naar Ierland - De regering te Calcutta nil SO
millioen leeuen a -i pet De keizer sau OostGr-'' heeft bekrachtigd
de «et ter invoering van jurij's bij dj drukpe-i-delieteu - Het koningrijk
baksen behoudt zijne afzonderlijke armeeeorpsen en zijn eisen ministerie
van oorlog -- Te Zurich is bij de beraadslaging over het grondwet-ont
werp het beginsel aaugencmen der progressie van de belastingen.Men
begint in Engeland ernstig te denken aau de invoering van' de geheime
stemming bij de verkiezingen. Het jaarlijksch algemeen zeiidingsfeest
zal gebonden «orden op bet landgoed van mevr. Bruce aan den spoor
weg Zutphen-Deventer Het 'erschil tussehen Turk,je cn Perzie wordt
ernstiger. De braziliaansche minister van buitenlandscbe zaken is ver-
.rokken naar Paragnaj om een voorloopig be«iud in te stellen De
gemeenteraad te Madrid bveft besleteo een plaatsvervanger ta koopen voor
eiken loteling, die een laag nummer trekt. De dmtschc rijksdag heeft
den militairen het kiesrejit ontnomen De onderkoning van Egypte
heeft aan Pauline Lucca 50,000 frs. geboden, ais zij in novr tens voor
hem wil komen zingen. In Frankrijk wordt aangedrongen op openbare
senaatszittingen. Ir. de bovenlanden ter westkust van Sumatra heerscht
nog altijd de veeziekte. In bet Sekadouwschc op Borneo zijn eenige
w-namgen voo.gekotnen. De koninklijke familie zal als naar gewoonte
na paschen Amsterdam bezoeken.
Geboeen 20 Maart. Dimphena Maria Josephiua, ouders II J. J Ver-
legh en C. M. A. \erbeek 22. Karei en Izeendert, cuders K. Heij en
W. C. van der Palm. 23. Aarianus Cornelus, ouders G J. Hik en
A. Broekhoijzen. Adrianos Wouter, oudtrs L Soet en A Ilagoort.
Pieter Michael, onders J. Hornes cn M. Loeve
Overleden 19 Maart. G J. Indenbcrken, 4 ui. J. Steenwinkel wed.
J. Bezem, 64 j. 11 m. P. Thnjloo huisvr. van A. van Maaren 68
j. 20. J. Soet, 26 j E A. Cats, 69 j. 21. W. Hoogervorst
36 j. 22. H. F. Waltz, ]0 w A. C. Praag, 62 j 23 j'
K v#.rv -v 41 j 7 .7. v>r - I hm - n rT i
