Nieuws- en Advertentieblad voor Gtouda en Omstreken.
1869.
N° 764.
tc Gouda.
bzinger
^pillen.
Zondag, 18 Juli.
De verkiezingen voor den
Gemeenteraad.
I
i!
Do Inzending van advertentien kan geschieden tot één uur des namiddags op den dag der uitgave.
L_
'119
-!*T«nc!r-rrWBBIPB
•NINO en VA-
|iit Goudaheeft
en van den Ge
lei ibcn op Dinsdag
gesteld en beveelt
lieden de Heeren
IJ ZENDOORN, en
end, dat het examen
op VRIJDAG 16
f\\ AALE ure, in het
ostleerlingen bij den
ion', in de Wiskunde
D. TERPSTRA,
Rector.
ROTTERDAM-
rstal, wjjk B n°. 130
vele jaren met het
|cn als maagver-
door hare werking
Vorderen, bijzonder
zacbt laxerend,
doosje, met berigt
bij de navolgende
Droogisten.
Huidenstr. KK 273.
bgstraat.
kat.
rlninmerslr.
lortc Iloofdstecg.
mnnn.
Itceuweg over de l)on-
Ifl
LEN, bereid volgens
br mij te Gouda allee/t
Iteld bij den lieer L
DL!
sints onheugelijke
iMaagpillen, is een
Ideeckening van J. J.
pikc handteekening zich
waarmede het doosje
i ir wel attent op te
liet gebruik van een
I inloop te brengen. (62
i Brinkman.
GOUDSCHE COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG, De prjjs per drie maanden is 1.75,
franco per post 2.
ADVERTENTIEN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nomniers VIJF CENTEN.
(Vervolg <su slot).
De kosten van het lager onderwijs hebben
bedragen f 21,183.78. Aan schoolgeld werd
geheven 7700.35 zoodat de kosten voor het
lager onderwijs waren ongeveer f 14000, dus
nog geen gulden per inwoner. Zeer gering is
dit cjjfer, als men zich de sommen herinnert
door vele steden in het buitenland ten behoeve
van het onderwijs besteedt. Wjj mogen niet
klagen over het dure onderwjjs, als men rekent
dat naar ik meen in New-York die kosten
meer dan f 10 per hoofd bedragen. Het geld
aan onderwjjs besteed is goed op renten gezet,
en een verklaring, dat de hulpmiddelen voor
het onderwjjs weinig of niets te wenschen
overlaten, is verre van voldoende. Zjj behoor
den uitmuntend te zijn. Ongeveer 1500 school
plichtige kinderen maakten gebruik van het
onderwjjs op de dagscholen. Weinige kinde
ren zullen dus in deze gemeente geheel van
onderwjjs vertoken zjjn, groot is evenwel vol
gens het verslag het getal van hen, die tc
vroeg de school verlaten ten gevolge van de
zucht der ouders om hen reeds vroeg door
hunne verdiensten in fabriek of werkplaats in
de behoeften des gezins te doen bjjdragen. De
plaatselijke sehool-cominissie houdt zich ijverig
bezig met het nemen van alle maatregelen,
welke binnen haar borcik liggen om het nog
bestaande schoolverzuim tegen te gaan. School
verzuim is do algemoone klacht, de oorzaken
worden in het verslag vermeld, en die oorza
ken kunuon door geen autoriteiten worden
weggenomen. Geen herstel van liet kwaad,
indion niet de burgers beprjjpen, dat het hun
plicht is daartegen met kracht te waken.
Konden alle werkbazen, alle fabriekanten
besluiten om niemand in hun werkplaats of
fabriek op te nemen, die niet voldoend lager
onderwjjs had genoten, dan zoude do voor
naamste oorzaak zijn weggenomen, en op don
duur bet schoolverzuim moeten ophouden.
De bezwaren om dit doel te bereiken zjjn
gering in evenredigheid van liet groote nut,
dat men daardoor zou bewerken. Gaan de groote
fabrieken, waar het werkvolk belioorljjlc betaald
wordt in deze zaak voor, dan zoude de in
vloed daarvan spoedig merkbaar zjjn.
Heilzaam zoude het ook zijn, indien de fa
briekanten konden besluiten om de avondscho
len in hun bescherming te nemen en het be
zoeken daarvan aan hun leeijongens verplich
tend te stellen. De omlerwjjzers zullen waar
schijnlijk wel bereid gevonden worden om
daarop toezicht uit te oefenen en van verzuim
den fabriekanten kennis te geven.
Verblijdend zjjn de berichten omtrent de open
bare burger-avondschool. De school verkeert
in bloeieuden toestand. Getal en gehalte der
nieuwe leerlingen gaf rede? tot tevredenheid.
Groot zal het nut zijn door die scholen ge
sticht, als men liet onderwijs slechts niet to
hoog opvoert. Onze ambachtsman moet daar
zijn vorming ontvangen, en dat is bij een ge
trouw bezoek der lessen, nu die ook des zomers
voortgezet worden, mogelijk.
Eerst goed lager onderwjjs en dan de bur
ger-avondschool, dat moest regel zjjn, nu is het
helaas nog uitzondering.
Het armwezen is in denzolfden toestand ge
bleven.
Groote geldsommen worden besteed ter on
dersteuning van behoeftigendat is nu eenmaal
zoo en de goede bedoeling van de armwet, om
die subsidien en bedeelingen jaarlijks in te
krimpen, sclujnt in de uitvoering aan velerlei
mociljjkhedeu onderhevig.
Men klaagt over bezwarenbnrgerljjke en
kerkeljjke besturen verwijten elkander de slechte
gevolgen, en knoeierijen van velerlei aard wor
den gebezigd om zich de behoeitigen van den hals
te schuiven en die aan anderen over te dragen.
Men wil hierin verbeteringen brengen, maar
dc wijze boe, is nog niet gevonden en zal mis
schien ook wel niet gevonden worden, want
het ontlasten van den een moet gevolgd wor
den door. het belasten van den ander.
Zou dit ook daarin liggen, dat do geheele
zaak der burgerlijke armverzorging op verou
derde en verkeerde beginselen steuntmaar
hierover misschien wel eens nader.
Treurig is de opkomst der kiezers bij do stem-,
ming voor leden van do kamer van koophandel.
Van de 370 kiezers hebben slechts 22 hun stem
uitgebracht.
Beseft men dun niet van welk groot belang
voor een stad als de onze, die v«i njjverheid
en handel bestaat, een kamer van koophandel
is, die de belangen van njjverheid en handel
niet slechts bjj het gemeentebestuur, maar ook
bij de hooge regeering moet behartigen?
En waarljjk onze kamer heeft teekenen van
leven gegeven, al is don ook teleurstelling haar
deel geweest, daar geen der door haar inge-,
diende verzoeken aan de hooge regeering alsnog
voor inwilliging vatbaar scheen.
Zjj volharde echter in hetgene zjj nuttig en
goed oordeelt, en van deze regeering mogen
wjj verwachten, dat zjj het mogeljjke zal doen
om aan de geopperde bezwaren te gemoet te
komen.
Het verslag van de kamer van koophandel
vermeldt ook het gemiddelde bedrag der loonen
in verschillende fabrieken. Wat. zal men daar
over veel zeggen. Men zoude kunnen vragen,
of die loonen in evenredigheid zjjn met de te
genwoordige prijzen dor levensbehoeften; ïneu
zoude kunuen uitwjjden over de zoo Terderfe- -
lijke werkstakingen, die niet slechts nadeelig
zijn voor do nijverheid, maar vooral den werk
man zeer benadeelendie qusestie is echter van
te diep ingrijpend belang om ter loops te be
handelen; liever brengen wjj een woord van
hulde nan de directie der stearine kaarsen-fa
briek, die haar werklieden niet slechts in even
redigheid van andere fabrieken goed beloont,
maar bovendien bjj gelegenheid van nieuwjaar
als blijk van tevredenheid eene gratificatie van
1550 heeft verleend. Moge het voorbeeld,
door die directie gegeven, door anderen worden
nagevolgd
Over het geheel verkeeren de meeste fabrie
ken in bloeienden toestand, de handel neemt
steeds toemen kan Gouda onder de welvarende
plaatsen rekenen; de, gegevens zjjn daar, om
voortdurend op verbetering te kunnen hopen;
de weg naar 's Ilage komt dit jaar gereeddit
zal mede bijdragen tot vermeerdering der wel
vaart, en toch behoort Gouda onder do hulp
behoevende gemeenten van Nederland.
Ook in liet gemeente-verslag van 1808 vindt
men een verordening tot heffing ooncr belasting
op het gemaal, voor zooveel de tarwe en spelt
betreft, alsmedo op liet van elders ingevoerd
meel of gebak, van die graansoorten af koinstig.
liet hoofdvocdsol van den behoeftige wordt nog
f tl
