!EEP,
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
ROSSO,
1869.
Vrijdag, 6 Augustus.
N? 772.
Len,
De hoogere burgerschool voor
meisjes.
Algemeen Overzicht,
FF,
en echte
bijzonder
^rijvend.
De inzeiiding van advertentien kan geschieden tot één uur des namiddags op den dag der uitgave.
«gpj.
I E MARKT.
5 AUGUS
TS! VOOR-
r etenschap
do onover-
irking des
chting der
KlVLZ-
de Stil-
bij J. C.
bjj Henbi
rneur Baron
lil.e overtui-
IOPF'schk
voorname-
Dezelfde
er-President
I j'narantien,
Is daarom de
|g der huid
lerking der
Iterkste aan
stuk 17 Va
8.
I der MAAG,
ÏRING. Zij
ItlERPTE in
SID, zjj zjjn
en dubbele
In, heilige weg
Ir. hoek Bnk-
II'illen, sinds
n gemeen ge
in en Uit-
SC1IENK
N G.
1 attent te
11 anders, de
de en echte
ld in de hkr-
lij de hier-
Ioo9je is een
nnmteekening
Zoom, Apo-
bevindt op
|r i-gt-lil zij».
jk daar wol
30 te zien
Alleen die
Iandtcekeniug
achten voor
(82
Wfr**
1
GOUDSCHE COURANT,
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs per drie maanden is 1.75,
franco per post 2.
ADVERTENTIEN worden geplaatst
van 1—5 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GR00TE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers V IJ F CENTEN.
De wet op het middelbaar onderwjjs werd
door velen met zeker wantrouwen beschouwd.
Bij de steeds voortgaande ontwikkeling van
het lager onderwjjs onder de hoede des bt-
stnurs, was het middelbaar onderwijs, niet eens
bjj dien naam bekend, overgelaten aan parti
culiere exploitatie en concurrentie. Het kwijnde
voort in ziekeljjken toestand en hier vooral
deed zich het gemis gevoelen van pard agogische
studiën, dat minder in het oog liep bjj de la
gere ondcrwjjzers, die onder geregeld toezicht
steeds welwillende raadslieden nevens zich had
den. De voortreffeljjke wet op het middelbaar
onderwijs opende een nieuw tjjdrrrk en ken
merkte zich alras door een gelieelen omkeer;
de oogen gingen open; de belangstelling werd
algemeenmen begint te begrijpen, dat de weg
is gevonden en dat de hoogere burgerschool
weldra beslissenden iuvloed zal verkrijgen op
de beschaving onzer jongelingschap.
Geen wonder, dat deze gunstige gezindheid
een ander verlangen wekte en dat men er aan
dacht om onze meisjes te doen deelen in het
groote- voordeel den jongelingen aangeboden.
Van daar eenc eerste proeve, misschien door
bijzondere omstandigheden in het leven geroe
pen, en nu laatsteljjk het voorstel te Delft ge
daan, maar afgewezen door den gemeenteraad,
om aldaar op te richten eene hoogere burger
school voor meisjes.
Dit Delfsohe debat, uitvoerig medegedeeld, is
bene merkwaardige bjjdrage tot do beoordeeling
der paedagogischo kennis en der appreciatie van
het onderwijs in den gemeenteraad coner aan
zienlijke stad van Zuid-IIolland. Wjj meenen
niet, dat nieii te Delft alleen zoo bijzonder
snugger is om op zulke gronden zoodanig voor
stel te verwerpen niet 14 tegen 3 stemmen, en
daaronder die van den ijvervollen en edelgezin-
den voorsteller, nir. H. Iïartogli Ileys van
Zouteveen.
Do Delftsche schoolwijsheid is reeds in hare
waarde elders erkend, en wij weten genoeg hoe
het luaar nl te. dikwerf ook in andere raads
vergaderingen is gesteldom ons niet zoozeer te
verbazen o\ er de bekrompenheid der hoogwijze ad
viezen. Doch den voorstanders van den maatregel,
den aanzienlijken aanprjjzers en voorstanderessen
wenschen wjj enkele bedenkingen tegen te stellen.
Wat belemmert het meest de ontwikkeling
der hoogere burgerscholen. Is het niet vooral
de ongeschiktheid der aangeboden leerlingen.
Dit is eene voorbijgaande zwarigheid, die niet
temin degelijk is gevoeld. Maar bjj de meisjes
is dit bezwaar voel grooter en onoverkomelij
ker. Wat men ook beweren moge en hoe gun
stige uitzonderingen opgeteld en aangewezen
worden, het is treurig gesteld met de ont
wikkeling en de waarachtige beschaving onzer
vrouwenen toch hebben allen jaren lang
die vooi-treffeljjke jongejtffvrouwen-school be
zocht, waar men alles en nog wat leert en
waarvan weldra niets overblijft dan een wei
nig horribel verminkt fransch. Kennis, smaak
en geestbeschaving zijn zoo zelden to ontmoe
ten. Wij zullen dit niet breed uitmeten en
liever erkennen, dat het dikwjjls ook sober ge
steld is met de heeren, die toch beter in de
gelegenheid waren kennis op te doen en hun
smaak te vormen. Erkennen wij liever, dat
de scholen voor juffers, van alle school-iuricli-
tingen, de slechtste waren. En dit getuigt niet
tegen de onderwijzeressen, die dikwerf uitste
kend" gaven bezaten, maar tegen de verwaur-
loozing dier scholen, waarvoor niets gedaan
is. Hier kwam prcdagogie te pas, maar die is
in Nederland onbekend. De ontwikkeling van
het meisje behoort anders te zijn dan die van
den jongeling, en hieraan is niet gedacht; de
meisjesscholen volgen den gewonen loop en
mi"' onderwijst daar op dezelfde wijze. Bij het
eerste onderricht is dit het minst schadelijk,
op arm- en tusschen-scholen vult het niet zoo
zeer in hot oog, maar zoodra het verder gaat,
mist het vrucht en doel.
Do methode moet een geheel andere zijn on
daaraan denkt men niet, daaraan is nie gedacht
bij de wet op het lager onderwjjs, in r lies wordt
het meisje als een jongen beschouwd en vergeet
men het groot en wezenlijk physisca ou psy
chisch verschil.
Mijne bedenking tegen de oprichting van
hoogere burgerscholen voor meisjes is de on-
tjjdigheicl, Er moet cone hervorming vooraf
gaan. Kwamen du jongens reed- onbeslagen
ten ijs. hij de ïuvirie» zou liet ergci zijn. De
meisjesscholen zijn te gebrekkig ingericht. Men
moet de scholen voor uitgebreid lager onder
wijs voor meisjes eerst verbetereneene andere
methode invoeren en het onderwijs in over
eenstemming brengen met den hoogen geeste
lijken aanleg der vrouw en hare maatschappe
lijke roeping.
Het zou immers ongerijmd zjjn te bouwen
van hoven naar beneden. Is de verbetering
van ons schoolwezen niet opgegaan van de
hervorming der volksschool V
Dan moet het beoogde doel ernstig worden
overwogenalgemeen menscheljjke ontwikkeling
is de eisch, die als eerste voorwaarde moet gesteld
wordengeen onderwijs mag opleiding zjjn tot
broodwinning. Dit is geene vrouwoljjke roeping
echtgenoot en moeder zal zjj worden. Wjj
voldoen aan de wet der natuui en zorgen niet
voor de uitzondering eener gebrekkige maat
schappij. Die toestand moet veranderd worden;
als wjj ons voegen naar die verkeerdheid, dan
verergeren en bestendigen wjj de dwaasheid.
En zoo kan men dan ook we! eenige con
sequentie vinden bjj de Delftsche raadsleden, die
bij herhaling de voortreffelijkheid der bestaande
meisjesscholen prijzen, dan is er immers geenc
hoogere noodig en wjj adviseeren tegen de op
richting zoolang men niet overtuigd is, dat de
bestaande meisjesscholen in eene verkeerde
richting werken en eene grondige herziening
het verdergaan moet wettigen.
De meisjesscholen zullen komen, maar naar
onzen wenscli, niet voor dat het speciale on
derwijs der meisjes op eenen beteren weg is
gebracht, die ons met grond een heter resul
taat kan doen verwachten.
Gouda, 5 Augustus.
In Frankrijk wordt alleen het senatus-consult
besproken. Zijn er velendie zoo overdreven
ingenomen zjjn met het tot nu gevoerde be
stuur, dat zij de dwaasheid bejammeren, die
toegeeft aan den ondankbaren volkswil, liet ont
breekt ook niet aan onvergenoegden en onver-
zoenljjken, die met geene concession tevreden
te stellen zjjn en die derhalve den strijd willen
voor ly.et.teu tot aan eene volslagen omwenteling.
De croote meerderheid denkt echter moer he-
