BUITENLAND.
BINNENLAND.
Overzicht van 't behandelde in de
zittingeu der Staten-Generaal
1869 -1870.
(Zitting
(Zitti
De voor
toespraak,
contrasteere
de 2' kam
betuigt en
lijkheid" d
wijzende o
spreekt d t
heil en
onze buik
vooral God
Na med
een paar e
rede met
samengestcl
aan de ope
Uittreks
uit wulers worden geboren, dan verhoogd wan
trouwen, klimmende verbittering en eindelijk
oproerige znmenspautiingen.
Alles is duisteren raadselachtig ook ten aan
zien van Oostenrijk en Pruisen. Von Beust
is op reis en niemand weet waarheen en wat
hem drijft en allerlei geruchten betreffende Prui
sische plannen bevorderen de onrust. Verschil
lende congressen getuigen van groote spanning
onder het volk die zorgwekkende verschijnse
len doen woelingen voorzien, waartegen de po
litieke berekeningen der staatslieden wel eens
blijken kondon niet te zijn opgewassen.
Het naderend concilie zal krachteloos bevon
den worden tegenover de wanverhouding der
burgermaatschappij en het is zeer mogelijk, dat
het der katholieke kerk niets anders brengen
zal dan twist, verwarring en achteruitgang.
ENGELAND.
De „prolcetie-koorts," zegt de Spectator, is nu uit
gebarsten in de geboorteplaats zelve van „l'kee
Trade" Manchester. Daar is een „Reciprocity
Association" ontstaan, die de leer ingang tracht te
doen vinden, dat zoolang liet beschermend stelsel
rog in oen land bestaat, geen enkel land vrijen
handel behoort toe te staandus zoolang er noch
oen dief is, behoeft niemand eerlijk te zijnzoolang
nog ééuc enkele vreemde natie weigert de belasting
van Engelsche goederen op te heffen, behoort het
Engelsche volk te weigeren de goederen van vreemde
natiën Ie gebruiken, zonder dat eenc invoer-belasling
die duurder heeft gemaakt.
l)e Irish Times meldt, dat op een feestmaal
van een paehtersvereeniging te Enniskillen, de loust
op de koningin zeer koel ontvangenis. Die op den
Lord-luitenant werd eerst gedronken na tweemaal
ingesteld te zijn, maar op den voorspoed van Ierland
werd met geestdrift gedronken.
FRANKRIJK.
Door het offlcioele blad zijn eenige veranderingen
in het personeel van de onderprefecten der depar
tementen bekend gemaakt. Door oflicieuse dagbladen
wordt gezegd dat het eene verandering van louter
administrative betcekenis is, muur dat zij zal worden
gevolgd door eene meer belangrijke verandering in
liet personeel der prefecten, die wegens de wijziging
der binnciilandsche staatkunde noodig wordt geacht.
Met deze zou, volgens geruchten, eene verandering
in het personeel der ambtenaren van het openbaar
ministerie gepaard gaan.
Naar men verneemt houdt de minister, prins
de la Tour d'Auvergne, zich bezig met het ontwerpen
ecner circulaire aan alle diplomatieke agenten van
Frankrijk in het buitenland. In dat stuk zal de
houding der regeering tegenover het concilie worden
aangetoond, en zullen de gronden worden aangewezen,
welke dc Fransohe regeering nopen tegenover de
groote kerkelijke manifestatie eene afwachtende hou
ding aan te nemen, weshalve rij op geenerlci w ijze door
een bijzonderen vertegenwoordiger aan de beraad
slagingen te Rome zal deelnemen.
DUITSCHLAND.
De bisschoppen, die dezer dagen eene conferentie
hebben gehouden te Ibilda, zijn overeengekomen om
eetie roomsch katholieke universiteit in gemelde
stad te stichten. Zij hebben tot dat einde reeds
zeer aanmerkelijke geldsommen te hunner beschik
king. Wijders rekenen zij op de krachtige hulpen
ondersteuning van den monniken- en noiine ivrieml,
den heer von Miihler, minister van ecredieust in
Pruisen. Zeker is het, dat niemand meer dan hij
er toe heeft bijgedragen, om de ultranioiitauen bij
ons het hoofd te doen opsteken. Het gevolg hiervan
is, dat zij allengs driester optreden en hiervan zien
wij t'iaus een der resultaten, Eenc dergelijke uni
versiteit wil men oprichten in Pruisende weten
schap moet wordeu gediend en geleeraard ouder het
verpletterend gewicht der dogma's en van den meest
bekrompen geloofsijver. Eene zaak hebben zij waar
schijnlijk te licht geecht, den tegeustand, welken
dergelijk project bij het huis der ulgcvnardigden
zal vinden.
<i vSOvi
OOSTENRIJK.
Volgens de berichten in alle onafhankelijke bladen
moet men tot de overtuiging korncn, dat de Iiuss-
feesten in het koningrijk Bobemen op inderdaad
schitterende wïjz,e en met veel sympathie der Bo-
hcenische bevolkinghrbben plaats gehad, liet
bestuur legde den roemenswanriligen tact aan den
dag om alles te vermijden wat de streuggeloovige
katholieken had kunnen kwetsen, liet feest ter cere
van den gcvicrden, uationalen martelaar werd dau
ook niet in 't minst gestoord.
Jlet Turksoh-Egyptisoh conflict schijnt ernstiger
motieven te hebben dan men tot nu toe meende,
men hoort althans in diplomatieke kringen verzeke
ren, dat de quoestie een veel ernstiger aanzien heeft,
dan men wel meent. Noch de sultan, noch de
khedive schijuen voor alsnog geneigd het verschil
bij te leggen.
Het Turksch-Egyptisch conflict houdt de poli
tici alhier ten zeerste bezig; in elk geval vreest
men, dat, zoo men er al in slaagt den strijd op
diplomatiek terrein te houden, er zeer veel tijd mede
gemoeid zal zijn. liet wekteeuige verwondering dat
vooral de Engelsche gezant zeer vreest dat de Porte
in hare vooringenomenheid jegens den onderkoning,
aan do zaak eene ernstige wending geven zal. Be
denkelijk is het dat Frankrijk zich zonder eenig
voorueïioud aan de zijde van den onderkoning
schaart. Men wil dat de Frimsche gezant in Kon-
stantinopel zich daarover rond en opeu heeft uitgelaten.
c<^6
ZWITSERLAND.
Het congres van den vrede- en vrijheidsbond te
Lausauue heelt besloten:
„1°. Dat de oprichting van een Europeeschen
volkerenbond, onder den naam van Vereenigde Sta
ten eau Europa, het eeuig middel i" om den vrede
in Europa te verzekeren;
„ff0. Dat liet bestuur van dien bond republi-
keiusch en bund genootschappelijk moet zijn, d. w. z.
dat het berusten moet op het beginsel van volks-
souvereiuiteit, met eerbiediging echter, van de zelf
standigheid en onafhankelijkheid van elk der leden
van den bon'1
3°. Dat de constitutie van dat bestuur zoo noo
dig moet kunnen gewijzigd en verbeterd worden;
„4° Dat de Europeesche bond aan elke der na
tiën, die tot hem zullen toetreden, de volgende
voorrechten zal waarborgen:
a. Volkssoevereiniteit en autonomie;
4. Individueele vryheid;
c. Vrijheid van stemrecht;
d. Vrijheid vuu drukpers;
e. Vrijheid vnu vereenigiug en vergadering;
Vrijheid van geweten;
g. Vrijheid van arbeid;
h. Persoonlijke verantwoordelijkheid van alle
beambten der uitvoerende macht;
t'. Verkiezing vnn magistraats-personen door al
gemeen stemreoui;
„5°. Uecu volk zal in den bond worden opge
nomen, indien het zich niet verheugen mag in het
genot van
a. Algemeen kiesrecht;
4. Het recht om belastingen toe te staan of te
weigtren
c. liet recht van vrede en oorlog;
d. Het reeht om staatkundige en commorcieele
verdragen te sluiten;
e. Het recht om zijn eigen constitutie te wijzigen.
S P AN J E.
l)e bonding der Vereenigde Stalen jegens de iu-
snrgenten op Cuba heeft de prikkelbaarheid van het
Spaausche patriotisme buitensporig opgewekt. l)e
regeering wordt door het geheele land aangespoord,
om alle offers te brengen, ten einde den opstand te
dempen; een storm heeft zich in die richting geo
penbaard. Indien bet zijn moet, zal men nu den
laatsten soldaat en het laatste schip naar Cuba zen
den en men zal de republiek proclameercn voor het
geval, dat de absolutistische party van de ramp
spoeden des vaderlands mocht willen partij trekken
om een opstand uit te lokkeu.
Maandag hebben te Sarragossa republikeiusche
demonstration plaats gehad, bij gelegenheid der aan
komst van Castelar. Onderscheidene sprekers, waar
onder ook Castelar zeif, hebben het woord gevoerd,
tot protest tegen het denkbeeld van een souverein
uit liet buitenland te benoemen. De kreet„leve de
republiek!" werd hierbij aangeheven; doch de orde
werd geen oogenblik gestoord.
van Utrecht en Enk huizen, zou hier ter stede en
in do omstreken vele ca krachtige aanhangers vinden,
zoo zij niet eenigen argwaan koesterden. Zij ver
onderstellen dut in dut plan opgesloten ligt, otn in
Nederland ecu monsterverbond op te richtcu, met
liet doel, om tot de invoering van schoolplichtig-
beid te geraken. Wilde men dit heroïsch middel
gebruiken, om het schoolverzuim te keeren, dan
zouden du vrijheidlievende Nederlanders niet willen
medewerken om l'ruisischea dwang te introducecren
in een huid, dat door vrijheid groot geworden is,
bij eene natie, die, zoo voor 't algemeen, als voor
elk individu, die vrijheid als haar kostelijkst klei
nood blijlt handhaven en ivaardeereu. Schooldwang
en vrijheidsliefde zijn twee loten van zoo geheel
strijdigen aard, dat ze, wat ook de kunst vermoge,
onmogelijk op één stam gelijktijdig kunnen tieren.
Wij verwachten daarom dat de Harting's van geen
schooldwang zullen willen hooren.
Gouda. 23 September.
Meu leest in het A'oorden uit Leeuwarden
dd. Iff Sept.: Het plan van de hcercu prof. en dr. Harting
Uit een verslag in het Alg. Nederl. Nieuws
en Advertentieblad, betreffende de op de internati
onale tentoonstelling geëxposeerde voorwerpen be
trekking hebbende op het middelbaar onderwijs, lezen
wij ten aanzien der alhier bestaande boelscerschool,
opgericht in 1867 hoofdzakelijk tot opleiding van
jongens voor ae aardewerk-fabrieken, dat uit liet ten
toongestelde blijkt hoe in Holland degelijk onderwijs j
wordt gegeven aan de fabriekarbeiders, „het geexpo-
seerde is natuurlijk, het is flink van behandeling,
breed van opvatting, zoonis de voortreffelijke on
derwijzer steeds in zijn werk is geweest, tijdens hij
als kweekeling aan de koninklijke academie werk
zaam was." Verder heet het daar.- „Wij wensohen den
heer J. J. Bertelman geluk met deze school, hij toont
genoeg op de hoogte te zijn van do eischen van
onzen tijd." Ook wordt daar uog met lof gewag
gemaakt van de burger-avondschool uit wier inzeu-
ding blijkt, dat Gouda eene flinke opleiding ontvangt
en dut beide scholen zicli gunstig onderscheiden.
Naar wij vernemen, zijn bij de Staats-spoor-
wegen ingevoerd abonnementskaarten 3de klasse voor
personen, die onderwijs wensohen te gaan genieten
in een andere gemeente.
Een correspondent uit Breda schrijft aan de
Midd. Ct. dd. 18 Sept.: Zoo even verneem ik dat
de cadet, die aan het mishandelen van een jongeren
kameraad schuldig is verklaard en die het aanstaande
jaar zijne studiën volbracht zou hebben, op last des
ministers van de academie verwijderd ia. Hy is
lieden middag reeds vertrokken naar zyu onderlijk
huis. Ziju vader zal nu dus (de schuldige was
bestemd voor den dienst in Oost-Indië) de gedu
rende drie jaar door het ministerie van koloniën
gestorte bijdragen moeten terugbetalen.
Een nieuw boekje van Jules Simon wordt hoog
geroemd om vorm en strekking. De titel is La
Peine dc Morten de inhoud is de uitstekend ver
haalde geschiedenis van drie onschuldigen, waaronder
een meisje, die, reeds ter dood veroordeeld alleen
door cassatie van het vonnis en latere vrijspiaak
gered is. Jules Simon heeft dit verhaal onder zijn
oude papieren gevonden. Hij zelf heeft de personen,
die er de helden van zijn, in zijn jeugd gekend.
(Vereenigde zitting der heide Kamers van 20 Sept.)
Overeenkomstig art. 103 der grondwet bekleedt
de onlangs benoemde voorzitter der le kamer den
voorzitterstoel. Nadat het koninklijk besluit dezer
benoemiug is voorgelezen, benoemt de voorzitter
eene commissie om den koning in- en uitgeleide
te doen; want Z. M. wenscht ook ditmaal de ver
gadering in persoon te openen.
Salvo's uit 't geschut verkondigen zijne nadering
nog weinige oogenblikken en de koning der Neder-'
lauden bevindt zich te midden van de vertegen
woordiging van het Nederlandsohe volk. Z.M. plaatst
zich op den troon; 11.11. KK. H.H. de prins van
Oranje en prins Hendrik, die Z. M. vergezellen,
plaatsen zich nevens 1JD. De koning spreekt de
troonrede uit, reeds in ons vorig nommur in haar
geheel medegedeeld, en verlaat daarop de vergader
zaal. De koninklijke wensch aan het slot der rede:
Moge het belang des Vaderlands door eendrachtig
streven krachtig worden bevorderd" vinde geopende
harten gedurende deze zitting der staten-generaal.
TWEEDE KAMER.
(Zitting van Maandag 20 September.)
De veteraan der kamerleden, dc Gotidsohe afge
vaardigde Hoefman, bekleedt tijdelijk het voorzitter
schap. Hij benoemt twee commission tot onderzoek
van de geloof
De eerste co
Saaïmans en
VAN GOLTSTEIN
bad de voor-
benoemd, wien
zocht worden
ouden beer ni
venaangehaald
gericht besoho
meer partijdig
Geen liberaal
daad van den
derling af bij
des Vaderlur
worden hevord.
Onder de
mr. G. C. J. v
zoodanig zijn
voor de talr
achting van zii
die hoog gew
zijn geheuge i
Den heer
dat hij de te-
hij een roem
waarschijnlijk
De commis
loofsbrievcn
nieuwe leden.
MANS, tegen
ingediend,
voorstellen.
Het geivie
zeker gewecs
candidateu t
Vooraf gee
afgevaardigd
geschiktheid
Tegen alle
van stemopn
alle liberale
kleingeestig!)
litiek
zijn r
zich liet
de candidate
mijnheer 11
gesteld, wan
nis eersten
met 40 va
DE Bbacw
oed figuur!
AU twee
Storm van
Guué.
voorzitter aI
antiliberale
solute neg
voorzitter
beid drie lil)
cauten voo
hardt echter
min gen. A
maal drie
toegevoegd
den koning
Is het
der kamer
gedragen
niet uandur
Gelukkig is
de kamer
keuze heeft
op den
vnu dc
78, 5.