Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda cn Omstreken.
K
1869.
N? 798.
\BONS
Woensdag, 5 October.
llen,
JSSEL.
tdel.
DE MILLIOENEN-SPEECII.
Algemeen Overzicht.
Vï
en echte
bijzonder
bi toe te zien
De inzending van advertentien kan geschieden tot óép uur des namiddags op den dag der uitgave.
o id, Vcrkourt-
novertreflijk en
Bs gemakkelijk
ld. die zich dit
|tcibare concur-
lerd) in korten
•eder als „vf.r-
e proef met de
|fi.
poot mijne haud-
|rkt bij de Stil—
bij J. C. van
lENltl J. VAN
der MA AO,
[RTE1UNO. Zij
pcHERl'ÏE in
II Uil), zij zijn
U'DRIJVENT).
feut en dubbele
lillen, heilige weg
178.
erstr. hoek Bak-
I Wagenst.
r. over de Don-
Pillen, sinds
[in algemeen ge
il leen en uit-
L. SCHENK
ING.
pit, wel attent te
nand anders, de
oude en echte
i steld in de lder-
\(i n bij de hier-
|k doosje is een
naamteekening
Zoon, Apo-
ook bevindt op
verzegeld zijn.
Vntelijk daar wel
|u dt. Alleen die
llandteekening
wachten voor
|ls. (34
|n ^dag 's morgens
uorg. 7 uren.
ke dagen. 'snain.
•Marten.
Londen, waar-
VooiMiaplooper
en in gee no
Iwas toegelaten*
L> ruimschoots
GOUDSCHE COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs per drie maanden is 1.75,
franco per post 2.—
ADVERTENT1EN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GR00TE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommcrs VIJF CENTEN.
H.
Daar wij van het beginsel uitgaan dat Ne
derland zich onafhankelijk moet maken van de
Indische bate, achten wij het vooralsnog on-
noodig de redenen na te gaan van de vermin
dering dier bijdrage. Genoeg zij 't voorloopig
aan te nemenvermindering van 't batig slot
is een der redenen van den mingunstigen toe
stand onzer financiën. De tweede oorzaak is
gelegen in de vele en grooto lasten waarmede
de staatsdienst sedert eenige jaren is bezwaard.
De minister brengt dat nogmaals in herinne
ring, »niet om beschuldigingen uit te brengen,
maar alleen om ten overtuigendste te doen
bHjkon dat de groote vrijgevigheid, door de wet
gevende macht ten toon gespreid in een tijd
perk van ongekenden bloei, de oorzaak is van
de kleine hinderpalen, welke tlians worden aan
getroffen." De voornaamste dier lasten zjjn:
1°. het buitenge woon subsidie
aan het Noordzee-kanaal 500,000.
2°. het subsidie voor het uitwa-
teriugskanaal in Staats-
Vlamderen200,000.—
5". het voortzetten en voltooien
van de vestingwerken 1027,000.—
4°. Idem van de waterwegen
voor Rotterdam 340,000,
5°. idem van den Zwolsclien
waterweg150,000.—
6°. idem van de droogmakerij
in Sclueland200,000.—
7°. voor spoorwegen. 13,700,000.
De voornaamste extra-uitgaven
voor dit jaar zjjn daarenboven
1°. noodzakelijke verbetering
van gevangenissen 200,000.
2". kosten der tienjarige volks
telling 55,000.—
Totaal f i 0,372,000.
Het meerendeel dezer werken is van groot
belang voor de algemeer welvaart. Aanleg
van spoor- en waterwegen, droogmaking van
plassen en dergeljjken vermeerderen den nati-
onalen rijkdom. Er valt dan ook op deze uit
gaven slechts aan te merkendat men eenige
jaren geleden, in een tijdperk van ongekenden
bloei" zooals de minister zeide, te veel hooi op
'den vork heeft genomen, jll die groote werken
moesten te gelijk ondernoijen worden en van
daar eene enorme verhoogapg van uitgaven, die
ongemerkt zouden gedaan tjjjn, wanneer de In
dische bate niet was vermiijideïd, maar die nu
een te-kort veroorzaken, dat, hoewel volstrekt
niet van dreigenden aard, toch tot zeer groote
zuinigheid moet leiden. -» In de laatste 18
jaren zijn de gewone uitgavtn vermeerderd met
ruim 24 millioen, de ink§nwten zjjn slechts
met 15 millioen toegenomA We moesten dus
reeds voor den gewonen dienst van de buiten
gewone ontvangsten gelden nemen. Moet men
zich eigenlijk niet meer hipover verwonderen
dat het zoolang goed gingj dan over de mede-
deeling van den tegenwoordigen minister?
Wij zeiden: het te-kort is niet van dreigen
den aard; het is dit 1°. niet om do oorzaken,
die wij reeds noemden; het is dit daarenboven
2°. niet om de betrekkelijk onbeduidende som.
1°. niet om de oorzaken:
Wanneer ons land oorlog had willen voeren
en nevens zijne millioenen die van Indië had
zien wegvloeien, wanneer het armoede had ver
spreid in zijne steden en dorpen door den
werkman aan den arbeid te ontrukken en hem
met moordtuigen gewapend tegenover zijn me-
demensch te stellen, wanneer die armoede nood
zakelijk was vermeerderd door de gevallenen
indien strijden wanneer dan, na 'teinde
onverschillig hoe dat einde zou zijn, de minis
ter kwam zeggener is een te-kortdan
zouden wij reden hebben om vol kommer de
handen ten hemel te hellen en te zuchten
waar moet het heen'? Verhoogde belastin
gen dreigen ons aan den eenen kant, vermin
derde inkomsten, algemeene duurte gapen ons
aan den andereu kant aanwat zal de toe
komst geven?- Maar dat is de toestand niet!
de ïucesten onzer steden en dorpen zijn onbe
twistbare getuigen van de welvaart, die daar
binnen heerseht; de steeds toenemende bevol
king, de bloei van handel eu nijverheid; het
korte tijdsverloop, waarin do rampen der vee
ziekte zijn gelenigddat alles en nog zooveel
meer zou kunnen getuigen van den welstand
dezer landen. Woeste gronden worden in ont
ginning gebracht, moeren worden drooggemaakt
en men hoort steeds van nieuwe plannen, die
nog ineer vooruitzicht geven up vermeerdering
van den nationalen rjjkdom. Spoorwegen door
kruisen we.ldra in alle richtingen ons land het
Noordzee-kanaal en de Itotterdamsclie waterweg
maken eerlang den in- en uitvoer gemak
kelijker en goedkooper. Thans reeds mag
het Nederlandsche volk op groote welvaart
dankbaar neerzien: de toekomst, de naaste toe
komst reeds ziet er nog veel schooner uit.
Wanneer de minister zóó sprak en dan eindig
de met te zeggener is een te-kortdan moest
het bezad-gde antwoord van 't Nederlandsche
volk zijn dat te-kort zit in onzen zak. De
Nederlandsche staat voerde tal van werken uit,
die den bijzonderen rjjkdom vermeerderden,
maar dc algemeene beurs leegmaakten; het is
niet meer dan billijk dat wjj van onzen over
vloed den staat bijspringen en op welke wijze
dan ook haar nadeelig saldo dekken.
Er is nog meer. Nu dit de oorzaken zijn
van onzen achteruitgangnu kunnen wij ook
veilig aannemen dat die achteruitgang van
tjjdeljjken aard zal zjjn. Als al die werken
voltooid zijn, en dus vruchten gaan afwerpen,
dan kan deze bron van uitgaven voorloopig
worden gestopt.
Sommigen dier werken komen reeds op deze
begrooting het laatst voor, zooals de aanleg
der vestingwerken; anderen eindigen in 1871
of 72, zooals de Schielandsche droogmakerij,
de Zwolsche waterweg, het kanaal in Staats-
Vluanderonde laatste termijn van het buiten
gewoon subsidie aan de kanaalmaatschappij
vervalt in 1872. Van andere werken keert
tegen dien tijd een deel der kosten in 's rijks
kas terug.
De oorzaken van het te-kort zijn niet drei
gend, want zij zullen ons meer losmaken van
Indië en zij verhoogen den nationalen rijkdom,
terwijl zij grootendeels van voorbjjgaanden aard
zijn. Thans zullen wjj trachten te betoogeu
dat ook de hoegrootheid van ons deficit niet ont
moedigend isdo vrees voor zich op elkander
stapelende te-korten niet rechtvaardigt en eer
goede dan kwade gevolgen zal hebben.
Gouda, 5 October.
Eindelijk heeft de groote keizer zjjn macht
woord gesproken. liet wetgevend lichaam wordt
bijeengeroepen tegen 23 november, Eindelijk
f