Nieuws en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1869.
N? 804.
Pillen,
(I'IJSSKL.
Woensdag, 20 October.
Kennisgeving.
Prof. Vrccilc cn de licpublick.
Algemeen Overzicht.
I te
erde Anathoiin
dr. J. G. Popp,
olijke kies, die ik
laten trekken,
urlijk water i>ei>
aan kiespijn lijdt,
De g van a—en *an
Buurt, Gouda.
Iden Je pijnlijkste
Hp zet kunst
|d, zilver en eaout-
tandvleeseh ge-
p tneinen dor nan-
hp stukken van
orkingen gescliie-
teringen.
Ischuldeischers van
J boedelbeschrijving
|len Heer MAltTl-
jov, dd. 0 Septem-
I worden, ingevolge
om tegenwoordig
|)VEMBER 1809,
ten kantore van
bij het afleggen
Irding van het he
lp gevoerdzullende
let plaats heeft, tot
brderingen worden
bedrag der Nala-
H E
fnaam van
t.N MAAGPILLEN.
krige ondervinding
kt, dnnr dezelve boven
j dagelijks ontvangen
Ij drjjven de Gal en
laag en bevorderen
|elc voor 40 Cts.
fijdstrant.
legerijen.Westcinde 26.
Apotheker.
I Wennen, (Bognerslrant
[lij mij zoo zeer- ge-
llOFFMAN M. P.
|c LI rukker,
L. Schenk, winkelier
te ltotterdnm bij F.
A. Sehippereijn C°„
s llage bij J. L. F'. C.
IK. Noordijk te Utrecht
Jr lam bij F. van Wind-
Otidewaler bij T. J.
iven bij A. Wolff.
L Dinsdag 's morgens
|fi n 'smorg. 7 uren.
lijke dagen 'snam.
%.amrk(Mrten.
.1 Jinnl/noH.
GOUDSCHE COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. .De prijs per drie maanden is 1.75,
franco per post 2.
AD VESTBNTIEN worden geplaatst
van 1-5 regels ?t 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommors VIJF CENTEN.
T~ T~~ I.1» t;;i. li,4it tf> stellen. De coup detat
RIJTUIG-SCHOUW
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente GOUDA, Gezien Art. 43 der vcrorden.nK
van Politie vuur die Gemeente, vastgesteldi den lb
Junii en 11 Augustus 186B en afgekondigd den
12 September daaraanvolgendebrengen ter ken
nis der Voerlieden en Huurkoetsiers, dat op Zatur-
da-r den 23" October 1869 des morgens ten 10
ure op het plein achter het Waaggebouw, zal wor
den' overgegaan tot de nlgemcene keuring hunner
Rijtuigen zullende de nakeuring dor op dat tijdstip
verhuurde of in gebruik zijnde Rijtuigen, p nats
l.ebben Zaturdag deu 30» daaraanvolgende, ter zelfder
ure en plaatse.
Gouda, 10 October 1869.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Do Secretaris, De Burgemeester,
DROOGLEEVEK rOHTUUN. VAN HERGEN IJZENDOOR_
Onlangs is in sommige bladen een bespiege
lend debat gevoerd over den besten rngeerings-
vorm en beweerd dat de monarchale constitute
bij voortgaande ontwikkeling der vrijheid ein
delijk moeten uitloopen op volksheerschappij en
gemeenebest. Anderen hielden vol, dat het
koningschap door de constitutie in wezen reeds
was opgeheven en de naam slechts was over
gebleven bij de onvoorwaardelijke heerschappij
der wet. Het komt ons voor, dat bp onbe
vooroordeelde onderzoekers en denkers al zeer
weinig verschil van meening bestaat, maar dat
de meesten nog altijd aan het minder goede
de voorkeur geven boven het erkende beste
omdat de volken nog te weinig geschikt zijn
voor die wijze zelfbeheerschingdie alleen de
vruclit verzekeren kan van den besten regee-
ringsvorm.
Zij die gelooven, haasten niet; zij, die ten
volle'overtuigd zijn in bun eigen gemoed ge
voelen geene behoefte om hunne overtuiging
anderen op te dringen. De Nederlanders, die
meer dan drie eeuwen republikeinen waren,
werden door geene 18-jarige overheersclnng
genezen van liunne overoude overtuiging en
toen nu onze zelfstandigheid werd hersteld en
de oude vrijheid behouden bleef, verontrustte
men zich niet c ver veranderde vormen en be
namingen en wij werden republikeinsclie ,oi-
uim'sweziiideii zonder slniifsclie onderwerping,
dankbaar bet goede genieteude ons door de
Oranje-vorsten gebracht.
Onze tijd gaat snel in ontwikkeling, onze
instellingen zijn verruimd en veredeld, de vrij
heid is vooruit migaan. Wie hoorde van repu
blikeinen of waar vertoonden zij zich? Zjj
juichten in den vooruitgang en werkten kracht.g
mede tot den herlevenden bloei des volks; en
nu kiemde een partij duisterlingen die licht en
vrijheid haatten en met nijdigen weerzin de ont
wikkeling des volks beschouwden en eerst in
stilte, later openlijk republiek en republikeinen
als verfoeiselen voorstelden, vergetende dat zij
Nederlanders waren, die al hun grootheid, eer
en roem verschuldigd aan de republiek.
Is liet dan geene lafhartigheid zijne innigste
overtuiging te verloochenen en gewonnen spel
te geven aan slaafsche renegaten, als zij door
lasterlijke insinuatien het gemeen opzetten tegen
elke onafhankelijke overtuiging. Zoo heeft
men uit eene theoretische thesis van een
studenten-debating-club eene hatelijke en schan
delijke insinuatie gemaakt tegen de waardigste
mannen en het vooroordeel trachten op te zetten
tegen de onschuldigste handeling.
Wij bezitten in den hoogleeraar Vreede een
bekwaam er. geleerd man, die zeer zonderlinge
opinieu voorstaat en in reactionnairen geest al
1 wat liberaal is, van tijd tot tijd bestrijdt. Men
is aan des hoogleeraars excentriciteiten en uit
vallen reeds gewoon geworden en men slaat
daar weinig acht op. Hij heeft zich bp liet
schandaal over de Utreohtsehe thesis vrp be
daard gehouden en men dacht dat de zaak ge
heel voorbij was. Maar de zaak mag met uit
zijnbij de heropening der akademisclie lessen
houdt de professor in het groot auditorium eene
rede die hij zonderlinge vertellingen nog dwazer
beweringen inhoudt. Hij doetzpn monarchalen
ijver rusten op eene belofte aan Willem II ge
geven, men mocht dien anders met verwacht
hebben van hem, en liet beeft den schpn als
of dat woord gelden moet in plaats van eigen
overtuiging, als of bij alleen om dat gegeven
woord do richting volgt, die lip uit eerbied
voor den grooten vorst, toen eerst heeft aan-
«remmen.
Het is vermakelijk om te zien, hoe delioog-
omspringt met de gebeurtenissen,
om het republikeinse!! bewind in een afzichte
lijk licht te stellen. De coup d'étatvanMaurits,
de moord van Oldenbarneveld, de Dortsche ge
wetensdwang, de overrompeling van Amsterdam
en wat niet al meer, zpn de uitkomsten der
republikeinsche beginselen evenzeer als de moord
van het groote broederpaar en volstrekt niet
van de tegenstanders der vrijheid. Zoo wordt
dan ook regt duidelpk, waarom Nederland ge
durende de republiek nooit bloei en welvaart
genieten kon, dat het volk tot geen ontwikkeling
kwam, boe het veracht en onbekend was, omdat
liet geen koning had.
Wie zal ontveinzen dat onze republikeinsclie
instellingen gebrekkig waren, dat steeds partpen
bestonden, die ieder op hare beurt groote missla
gen begingen,maar wie zal durven ontkennen, dat
de roem en grootheid van de republiek der veree-
nigde provinciën onafscheidelijk verbonden is met
de°vrije instellingen des lands, met den vrijen
zin der ingezetenen, dat de Nederlanders daar
door uitmuntten in zielskracht, ontwikkeling,
edelen zin en treffende burgerdeugden.
Maar waartoe dit terugzien, wil men de oude
partijschap doen herleven? Soms mogt het
wel zoo schijnen, als de conservatieven met
hunne hatelijke verdachtmakingen het gemis
van degelijke gronden willen bewimpelen.
Die de waarde der' republikeinsche instellin
gen hoogschatten, willen wel zwijgen van hunne
overtuiging, zoo men ophoudt met hatelijke
insinuatien en de overtuiging eerbiedigt van
hen, die al is het in verre toekomst de zege
praal verwachten der ware vrijheid, die zachtmoe
dig is en den redelijken mensch totzpnehoogo
bestemming opleidt.
Maar waarom zou het ongeoorloofd of onbeta
melijk zijn wijsgeerige onderzoekingen m te stellen
naar den besten regeert.igsvorm en delessen
der ondervinding niet versmadende vooruit te
zien naar de toekomstige ontwikkeling en vol
making der maatschappij, die wij niet wachten
van liet redeloos geweld, dat tot nu de wereld
regeert, maar van de zachtmoedige en onover
winnelijke kracht der waarheid.
Gori'A, 19 October.
Ta Parijs hebben de invloedrijkste leden van
de linkerzijde een krachtig manifest uitgevaar
digd, waarin /ij protesteeren tegen de houding
