4sr*
jAND.
Laatste Berichten.
sw
N D.
Overzicht van 't behandelde in de
zittingen der Staten-Generaal
1869-1870.
Madrid, 2 Nov. De minister Topete heeft tot
drie malen zijn ontslag ingediend, dat telkens door
den regent is geweigerd. Generaal Prim beeft in
eene bijeenkomst verklaard, dat hij de opengevallen
portefeuilles heeft aangeboden aan invloedrijke unio
nisten, die echter geweigerd hebben. Hij voegde er
bij, dat zoo Topete volhard had bij zijn voornemen
om af te treden, hij zelf ook uit het ministerie zou
getreden z(jn. Verder gaf hij te kennen, dat een
dracht tusschen de drie partijen noodzakelijk is bij
het gewichtige problems dat opgelost moet worden.
',v,~
|nf len onrechte,
te handelen
beweerde bij den
len er gevolg nan
j/ien, niet tot het
V eelcer zou men
het te doen wtw,
dut da Sappel
Iu9t bun jeschrgf
let ruitig big ven
|smarck en zijn ge-
Pruisische bladen
Terwgl het eene
lij binnen kort weer
Ine function te her-
pi i niet minder stel-
een verzinsel is.
nog op gissingen
pielden, dat de mi
ne vlottende schuld
der militaire ope-
n.itie zal aangaan
lit en andere aan-
Ideling is getreden.
berioht echter te-
staat voor deze
hoeft op te ne-
Lt de minister zich
in het geld baadt 1
de militaire be-
lo.itvangen om zich
1 te bepalen, totdat
psterkte krijgsmacht
De aanvoerder
Ir jke boer, Bron oio
DO goed gewapende
lie wegen zijn door
jilerie en voertuigen
jhun versterkt kamp
Ihet gevaarlijk ma-
IE.
|che zaken en finan-
en vervangen. De
b dtenlandsche zaken
I heeft de portefeuille
I de heer Ardanaz, die
lad overgenomen. Zal
Ie voorstellen van zijn
Ie korting van 20 pCt.
■tot de zijne maken?
lrst later het antwoord
gKMBER.
christelijk nationaal
(ehouden vergadering
iren afloop hadden
Is'-hnp van prof. de
i te beraadslagen over
Ijlen beeft o. n. be-
1 het christelijk natio-
Imgingen daarvan aan
poveel mogelijk tegen
:i nsdag ten d'/j ure
[lie discussie over de
op donderdag, ten
jn ingekomen drie
oofdstukken II, VII a
|voor 1868, behelzende
verminderingen van
[onvoorziene uitgaven,
I eindcijfer het gevolg is.
Mander, heeft zich
■lid, en bg haar ern-
pring van eeu uniform-
In, in alle declcn des
Ik op de groote onre-
tcmicn van predikauts-
De nnjaarszitting van de provinciale staten van
Zuid-Holland is maandag geopend. Door den voor
zitter werd metledeeling gedaan, dat de hh. dr. K.
A. Ilombuoh en mr. 1'. F, Hubreoht hun ontslag
als leden der prov. staten hadden genomen. In de
plaats vnn den eersten was reeds gekozen de lieer
G.' F. Lette, en ter vervanging van den laatste was
de verkiezing tegen 16 november uitgeschreven. De
voorzitter benoemde voorts eene commissie tot on
derzoek der geloofsbrieven van den beer Lette. Die
geloofsbrieven werden in orde bevonden, zoodat de
heer Lette, na liet afleggen der gevorderde eeden,
zitting nam. Daarna werd overgegaan tot de sa
menstel! ,g der afdeelingen. Vervolgens werden ver
schillende stukken aan de orde of in handen van
eommissien gesteld. Onder de eersten waren de
rapporten van de gemeenschappelijke commissie uit
de prov. staten van Zuitl- en Noord-IIollond, be
trekkelijk de opheffing der ambachten in Rijnland.
Ten slotte deed de voorzitter eene mededeeling om
trent den stand der zaak betrekkelijk de haven te
Middelharnis. De eerstvolgende vergadering is be
paald op heden donderdagten 11 ure.
Het AT. But. Jlbl. van 17 sept, meldt dat in
den gezondheidstoestand weinig verbetering is ge
komen. Te Samarang duurt de koorts-, in Midden-
en Oost-Java de pokken-epidemie voort. De vraag
is gedaan of de vele doodelijke gevolgen van de
pokziekte op Java niet voor een goed deel moe
ten worden toegeschreven aan achteruitgang in
quaiiteit van de pokstof bij de vaccine gebezigd.
De Locomotief raadt der regeering aan tie stof te
verbeteren, door die weêr op koeien over te bren
gen en de bij-die dieren te ontstane pokken bij de
inenting te bezigen. Een geneesheer te Samarang
heeft in dien geest reeds geruimen tijd geleden voor
etellen gedaan, die intusselien door het vragen van
adviezen, inlichtingen en begrootingen op de lange
baan gesehoven zijn.
Bijzondere opmerking, zegt dat blad, verdient
een opstel van den heer Huët in den Java-Bode,
over de „Java-missie". Uit dat artikel verneemt
men als liet gevoelen van den beer Huët„dat het
niet op den weg der beschaving ligt, dat de Java
nen liet christendom zullen omhelzen; dat de evan
gelisatie onder hen op groote schaal een onbegon
nen werk is-, dat het christendom voor den besten
godsdienstvorm moet gehouden wordendat 1 de
liloem der zuivere godsdienst evenwel ook aan' an
dere stammen wassen kanen dat het beginsel moet
aangenomen worden, dat liet christendom voor de
Javanen geen passende godsdienst is." Wij kun
nen ons de lauwheid der prot. godsdienstleeraars,
zendelingen eu r.-k. geestelijken in India, nagenoeg
100 in getal, niet zoo groot denken, dat geen hun
ner behoefte zoude gevoelen de eer ven het chris
tendom, zijne hooge waarde ook voor den Javaan,
en de geschiktheid van dezen om het evangelie nan
te nemen, in het openhaar te verdedigen.
Men leest in het Bat. HM. Heeft Engeland
zijn lerscbc kerkwet, Frankrijk zijti „parlementaire
eoncesssien", Duitschland zijn Bismarck, Mecklenburg
zijn „l'rügel", Nederland zijn „Agrarische wet en
zijn Schwalbach-artikelen", wij hebben Lier liet „on
derzoek naar het landbezit", waarvan echter niemand
weet, waar en waarom het gevoerd wordt, 'noch
waar de chef zich thans bevindt (die de maaude-
lijksclie ordonnantie van L500 slaat, behalve de
600 reiskosten, zal liet wel weten), wij hebben
hier het gezicht op leege plaatsen (van niet benoemde
ambtenaren), het algemeen pikierstelsel en, tot af
wisseling, merkwaardige berichten uit de provinciën
(o. a, dat een inlander geweigerd heeft, zich de
korting op den koffieprijs te laten welgevallen) waar
van het merkwaardigst is, dat de redacteur van een
conservatief blad te Soerabaya bij eene openbare
plechtigheid als vertegenwoordiger der pers is opge
treden. zonder daartoe door de pers te zijn uiige -
noodigd.
Ten opzichte van de nieuwe kortere verbinding
van Amsterdam met Rotterdam over Breukolen
Ilarmclen, verzoekt men ons het publiek opmerk
zaam te maken, dat de eerste kolom, der groote
biiji'ïen alleen aanwijst de treinen tusschen Amster
dam en Rotterdam vice versa, terwijl men voor liet
verkeer tusschen Amsterdam of Rotterdam en Utrecht
of Arnhem vice versa de volgende kolommen heeft
te raadplegen.
Nanr aanleiding van de geldleening, welke
door de Noord-Brabantsch-Duitsclie spoorweg-maat
schappij is opengesteld, is het zeker niet van belang
ontbloot te doen opmerken, dat de ontworpen lijn
Boxtel-Wezel niet alleen voor het zuidelijke gedeelte
van ons land, maar ook voor het internationaal
verkatr van groote beleekenis is. Die lijn toch zal
over xilburg en Turnhout eene directe gemeenschap
opcuon tusechen Antwerpen en Noord-Duitsehluiid en
den koristen weg vormen tusschen de Duitsohe ha
vens en Rottcrdnm. Wanneer de nnusluitiiig van
Ylisiiugon nnn het spoorwegnet gereed is, zal de
ontworpen lijn ook deze haven, die waarschijnlijk
eene groote toekomst te gemoet gaat, wat den Trans-
Atlantisehen handel betreft, langs den kortsen weg
met Duitschland verbinden en er zeker veel toe bij
dragen, dat het goederenvervoer door ons land eene
groote uitbreiding zal ondergaan.
Uit Winschoten meldt menDezer dagen is
uit hot huis van arrest ontvlucht, door uit een 16
voet hoog raam te springen, H. Boelens, van beroep
sluiker, laatstelijk hier te Winschoten gevestigd,
doch te huis behoorende in het naburige Pruisen,
lleeds wegens siuikerij veroordeeld tot 6 maanden,
werd juist op 28 October, den dag zijner ontvluch
ting, een nieuw vonnis tegen hem uitgesproken.
Men heeft terstond alle moeite aangewend om hem
weder in handen te krijgen. Ook kreeg men hem
weldra op het spoor in de Leetc, in het huis van
zijn zwager; doch, ofschoon een drietal politie-be-
ambtcn dat huis omringden, is hij het nogthans
ontkomen, echter met achterlating van jas en schoe
nen. Zoo ver men hier weet, is hij op dit oogen-
blik nog niet gevat.
Staatsbegrooting voor 1870.
(Verslagen der Afdeelingen. Vervolg.)
Hoofdstuk 6. (Marine.) Met genoegen werd
door cenige leden gezien, dat het cijfer van dit
hoofdstuk niet onbelangrijk verminderd was. An
deren kwamen daartegen op, vooral zou eene ver
gelijking met het cijfer voor het departement van
oorlog, die vermindering geenszins rechtvaardigen.
Op marine ruim 7 en op oorlog slechts 1 ton te
bezuinigen, moest om verschillende redenen bevreem
den. De verdedigingsmiddelen te lande toch waren
althans ecnigszins genoegzaam om een vijand af le
wachtenaan de zeezijde zijn wij nog geheel bloot.
Voorts zou de bezuiniging slechts een uitstel zijn.
De regeering zou stellig moeten verklaren, dat de
Vertraagde aanbouw ge. n nadeel zal toebrengen aan
onze onafhankelijkheid, of anders zouden deze be
zuinigingen moeten afgekeurd.
Wat is de meening van den minister, in zake de
kustverdediging, werd gevraagd. Het bouwen van
gepantserde schepen wordt voqrtgezethoe lang moet
daarmede voortgegaan De bedoelingen van den
minister moesten bekend worden en de kustverdedi
ging spoedig tot stand gebracht.
liet belangrijkste gedeelte van 't verslag wordt
gewijd aan liet voorstel om van de te bouwen mo
nitors een gedeelte ann particuliere inrichtingen af
te staan. l)e voorstanders hiervan wezen op de over
lading van werk aan de werf te Amsterdam, terwijl
in 't buitenland alle gepantserde schepen door par
ticulieren worden gebouwd en ook de nederlnndsche,
door ecu vorigen minister, in 't bu iten land bij par
ticuliere inrichtingen waren besteld. Het groote
voordeel van den aanbouw bij binnenlandselie par
ticulieren zou echter hierin gelegen zijn, dut dezen
in oorlogstijd ten dienste der regeering zouden
staan. De tegenstanders zouden het jammer vinden,
dal, nu te Amsterdam met vele kosten de gelegen
heid om gepantserde schepen te bouwen, is gemankt,
die nu ongebruikt te laten liggen en elders voor
rijkskosten te bouwen. De vermeerdering van werk
kracht zou geen bezwaar opleveren. Doch de aanbouw
bij particulieren zou op zich zelf reeds groot bezwaar
hebbenReeds ten tijde van Jan de Witt zou de
ondervinding geleerd hebben, dat de door particu
lieren gebouwde schepen minder deugdelijk waren
dull die op de rijkswerven waren gemankt. Het
zou onmogelijk zijn een voldoend toezicht uit te
oefenen op de deugdzaamheid der grondstoffen eu
der samenstelling van het schip. Vooral de ijzer-
constructie vordert nauwkeurig onderzoeknog on-
langs toch moesten van ter levering aangeboden
ijzeren platen .60 u 66 pereent afgekeurd. Voorts werd
er op genezen, dat de organisatie van het korps
zee-officieren te weelderig zou zijn. Waartoe die
nen 2 vicc-admirnals, 4 schouten-bg-uacht eu 20
kapiteins ter zee liet korps officieren-machinist zou
kunnen afgeschaft, of, door genie nieuwe benoe
mingen langzamerhand kunnen uitsterven.
Hoofdstuk 7 B. (Financiën.) Vrij algemeen
had men met lopd wezen vernomen, dat de regeering
niet tot de invoering van liet uniformport wildo
overgaan. De bezwaren van geld'ilijkon aard kwa
men niet overwegend voor. \Y mineer men let op
de verbazende toeneming van hut brieven-vervoer,
dat, in weerwil van 't toenemend gebruik van den
tclegrunf, in 1858, 18 miliioen eu in 1868, 28 mil-
lioen bedroeg, terwijl de bntrn voor de schatkist
in dat tijdsverloop van 71/» tot 11 Ion stegen, dan
zou men met grond mogen verwaohten, dal de aan
vankelijke vermindering spoedig door eene grootcre
vermeerdering werd gevolgd. Ook andere verbete
ringen van 't postwezen werden dringend noodig
gekeurd. Het gewicht der biiincnlandsche brieven
zou met die uil het buitenland in overeenstemming
moeten gebracht, terwijl liet porto der drukwerken
niet meer naar de vellen, maar naar liet gewicht
zou moeten berekend. Het voornemen der regeering
om de uitbreiding van 't tclegraafnet te temporen,
werd door velen betreurd zij meenden, dat liet aan
zienlijk batig overschot van den telegraafdienst ill
de eerste plaats tot uitbreiding moest worden aan
gewend de noodzakelijkheid daarvan bleef toch nog
steeds bestaan.
Hoofdstuk 7 C. (Hervormde en andere eerediens
ten, behalve de Roomsch-Katholieke.) Onder verwij
zing naar de beschouwingen omtrent de wenscbeiijk-
heid der opheffing of instandhouding van de
afzonderlijke afdceling-n voor eerediensten, werd bij
dit Hoofdstuk voornamelijk aangedrongen op de af
schaffing der particuliere collatierechtenop bet
overlaten aan het kerkelijk gezag van de benoeming
der predikanten bij de protestantsche kerken in Nc-
derlnndsch-Indie en op de indiening eener wetsvoor-
dracht lot regeling van de pensioenen der kerkleer
aars. Tegen de erkenning van het christelijk afge
scheiden gereformeerd kerkgenootschap en zijne
nieuwe benaming werd geen bezwaar gemaakt.
Parijs, 3 Nov. De Constitutionnel zegt dat de
gezondheid des keizers zeer voldoende is.
De rust is gisteren nergens verstoord.
Florence, 3 Nov. De Opinione zegt dat de
samenkomst van den keizer van Oostenrijk eu den
koning va.i Italië op 28 november te Brindisi zal
plaats hebben.
De heereu Rios Rosas en Ardanaz verklaarden,
dat de liberale unie het ministerie zal ondersteunen,
indien het de constitutie strikt handhaafde,
I)e wet betreffende de spoorwegen is door de
cortes aangenomen.
De staat van beleg zal zeer waarschijnlijk opge
heven worden vóórdat de cortes stemmen over de
keus des konings. Ruim een vijftigtal republikeinen
zullen alsdan weer in de cortes verschgnen.
De oandidatuur des hertogs van Genua heeft op
nieuw vier stemmen gewonnen en telt nu 132 aan
hangers.
Weenen, 2 Nov. Berichten uit Cattaro mel
den, dat de keizerlijke troepen, na een gevecht van
drie uren, de insurgenlen tot Sutvara hebben terug
gedrongen. De generaal-majoor Darmus ontmoette
onder het voortrukken geen wederstand.
London, 3 Nov. I)e heeren Stern Brothers
hebben het prospectus uitgegeven eener drie procents
Portugeesche leening vuu een nominaal bedrag van
12 miliioen pond sterling. De koers van uitgifte
is bepaald op 321/3 °/0.
Parijs, 3 Nov. Men verzekert, dat de lieer
Ozenne heden op de meeting te Rouaaii zal rnede-
deelen, dat de keizer een decreet zal teekenen, krach
tens hetwelk tijdelijk de invoer vau buitenlnndsche
katoen wordt verboden.
Berlijn3 Nov. De Kreuzz. verklaart de ge
ruchten umireiit de spoedige terugkoawt van den
heer von Bismarck voor ongegrond.
De Noord-Sleeswijkers, die met de aanbieding
v:m liet adres der Denen zijn belast, zijn door den
koning niet ontvangen, en hebben hun adres aan
den minister van binneiilandsche zskeu overhandigd
Frankfort, 3 Nov. Gisteron avond zijn hier
en te Darmstadt lievige schokken van aardbeving
waargenomen,
Rouaan3 Nov. l)e heer Ozenne heeft niet
aangekondigd, dat de tijdelijke toelatingen zijn opge
heven. Hij heeft alleen gezegd, dat de zaak heden
of morgcu in den rand van ministers zon worden
behandeld. Omtrent de qusestic der opzegging van
