AND.
Laatste Berichten.
I
Overzicht vau 't behandelde in de
zittingen der Staten-Generaal
1869-1870.
Konstantinopel, M Nov. Dc dagbladen
doelen mede, dat de lecniug definitief is gesloten
met de Discontobank le Parijs, tot den koers van
uitgifte van 54 pet.
'V'.
dan bij ile eerste
.i ter nauwcrnood
Zelfs achter den
Den. De gaanderij
bijna genegen zijn
(ïsoheu bevatte, dan
was gedraag van
tardoor geen plaats
Ie spoedig, toen het
|t rstaau kou. Alles
pen zich maar kan
li onder het publiek,
I van uienschcn be-
op touiv zetten.
|euhoff was zeer veel
1 genieten was:hoe-
||tig der meesten te
oordeel gaf hij
|r-ontwikkelden nog
Jiooriijk onderwezen
In we niets dan lof
li uierkeu van dezen
kke, maar zeer duide-
li ne voordracht der
pt minst. We zou
ts op eeae gewone
Iri'ii. Het drietal
pbbers voorgedragen,
der stukken sclieen
bering liet niets te
■metalen kruis alhier,
[feestelijke onthulling
lp tnorgen te 's Huge,
In benoemd t de 1»,
|1 en Kanzus, en de
fclen: Daar de win-
eu Ned. llijnspoor-
Imstreken door hare
ligheid, tct tal vau
Ig heeft gegeven, is
■uwer, geemploijeerde
luitgerer D. Kraaijen-
Ing uedergelegd, dat
p bij de ingezetenen
pt is nan Z. E. den
einde te beproeven
idering te verkrijgen,
letuliug van 10 centen
li. Pnreau en J. van
rnend tot opriohting
gerbond.
iersle volksvoorlezing
Is Kobbe Jr. schetste
liire '-eschrjjviiig, de
der Japanners; ge-
oe voor de verdiens-
van zijne tank heeft
de bouwvallen van
fe/ocht, deelt uan het
|ing tot liet -ongeval,
ort is een grneht ge
len onu de zuidzijde
jlcgd een zware narden
|elf, dat geenerlei on-
veroorzaakten druk
in nog ongunstiger
Ie verduren,
ke zakkingen en ver-
li de overtuiging geven
'ergrond gansch niet
egnatt met het hoogen
In al uur! ijk geweest, dat
In van zijn funderingen
zoowel het iverk als
Irwijl de graoht spoedig
plaats van met water,
lijmt drie tonnen gouds
li massa vail vijf mil-
|n geworden! Het it
an een nauw-
opdat die
noge maken
bodem zoo
enoeg voorzorgen kan
een niet gering ver
lui van een zijner be-
kivanmstc afgevaardigden, ur. N. Olivier. Nadat
hij jaren achtereen een sieraad was geweest van
den Leidsohen gemeenteraad, werdt hij in 1858 door
Botterdam uanr do tweede kamer afgevaardigd en
trad in 1862 als minister van justitie op in het
tweede ministerie Thorbecke. In het voorjaar van
1860 legde hij, even als de heeren Thorbecke en
van der Maesen de Sombref, zijne portefeuille neder
en werd nog slechts korten tijd geleden door het
district Zuidhoru in de tweede kamer der stutea-
geucranl teruggebracht. Van zijn tvetgevenden
arbeid herinneren wij slechts de wet van 22
April 1804tot regeling der gevolgen van
wanbetaling van boeten in strafzaken en het ont-
werp van een nieuw wetboek van burgerlijke rechts
vordering. Zijne rechtsgeleerde kennis werd alge
meen gewaardeerd en de rechtsgeleerde tijdschriften
bevatten menig belangrijk opstel van zijne hnnd.
Steeds getrouw aau de liberale beginselen, werd hij
niettemin ook door zijne politieke tegenstanders wegens
zijne bekwaamheden en zijn rechtschapen karakter
algemeen geëerd, llij bereikte den ouderdom van
til jaren; ofschoon ecne wankelende gezondheid reeds
lang zijue krachten ondermijnde, was zijn leven
vruchtbaar genoeg, om zijue nagedachtenis voor
altijd ia cere te doen blijven.
(Zittingen van 12 en 13 Nov. 1839.)
Begrooting voor Nederl. Indie, dienst 1870.
Wanneer we de redevoering van den heer
Nierstrasz nan het einde der vorige vergadering ge
houden, mederekencn, dan werd nu de beraadslaging
over het departement vau civiele publieke werken
voortgezet. De heer Stieltjes vraagt eenige inlich
tingen omtrent 6omtnige posten. Hij toont geen
voorstander te zijn van heeredienst, althans hij randt
af daarvan veel gebruik te lunken, ook in het belang
der Kerken. Nadut nog de heer Hasselman gesproken
eu de minister de sprekers beantwoord had, werd
deze eu eenige volgende posten aangenomen. Doch
toen men gekomen was tot deu post voor telegrafie
(ƒ515,000) luid cr een kleine schermutseling plaats
tusschen deu heer VAX KkrkwWK en den minister
Het gold de uitbreiding vau 't telegraafnet. De
heer v. Kerkwyk (en de heeren 's Jacob, Nierstrasz
en Fransen aan de Putte stonden hem terzijde)
vroeg eerst waarom de telegraaflijn niet was door
getrokken van Padang naar Sumatra's westkust b. v.
tot Sink of Baugkalis. Eene telegraphische verbin
ding van Java met Singapore of Malakka, zou voor
den handel vail 't eerste met Singapore, Japan en
China van groot belang zijn daartoe zou de door
hem verlangde lijn een eerste stap wezen daaren
boven zal zonder ongelukken Singapore in een vol
gend jaar over Ceylon, Bombay en Suez met Europa
in telegrafische verbinding staan doch toen door den
minister, hoewel er niet tegen, toch de groote voor
deden van die lijn werder betwijfeld, stelde de heer
van Kerkwijk ala amendement voor om den post
met ƒ20,000 te verhoogeD, tot aandrang bij den
minister om de lijn door te trekkendoch bet werd
verworpen met 41 tegen 22 stemmen.
Bij dc 7e afd. (Oorlog) werd de verdediging onzer
O. I. bezittingen ter sprake gebracht. De lieer de
Boo van Alderwerelt betreurt het, dat het cijfer
voor defensie nog steeds zoo hoog is, voornl omd.it
zoo weinig daardoor verkregen wordt. Spr. betwijfelt
of de vloot ons voldoende kan verdedigen of Ba
tavia gevrijwaard is tegen vijandelijke ondernemin
gen; het ligt open en bloot, en bij een aanval
zou het bestuur zijn zetel moeten verplaatsen, waar
door de verwarring vermeerderd zoo worden e.n de
bevolking zou denken dat T bestuur op de vlucht
ging. - Spr. geeft boven het steunen op leger en
vloot de voorkeur aan eene vrijzinnige handelspo
litiek en een vrijzinnig stelsel van bestuur; maar
toch moeten wij op een voldoende strijdmacht be
dacht zijn. Hij nebt 't onverantwoordelijk dat het
eskader iu 'Indie verminderd is. Vervolgens brengt
hij de grieven van het Indische leger ter sprake.
De minister wilde dit liever in comité (in geheime
vergadering) behandelen, dooh bij meent, dat zij
tot openbare behandeling juist vatbaar zijn. De beer
df. Casembkoot is dit laatste niet met hem eens, hoewel
hij zich overigens vrij'
kan. Daarop was aan 't
minder met 't nangevot.— -j
niet in, dat de toestand van het Indisch defensie
wezen zoo slecht is. Schepen en vlnclithavens zijn
goed, gelooft hijmaar dit is waar, ook in Indie,
evenals in Nederland, worden raiUiocnen vermorst
aan vestingwerken. Hij acht dat met een leger vnn
14 a 18000 man, als men maar bekwame opperbe
velhebbers heeft, Java zeer goed tegen een Euro-
peeschen vijand te verdedigen is.
Ook door hem worden de grieven van 't Indische
leger besproken en aangedrongen op tegemoetkoming
daarvan. Tea slotte tvil spr. de aandacht vestigen
op de iveuBchelijkhcid eeuer nauwe verbinding van
't Indische leger met dat ia 't moederland. Niet
om iets nieuws te zeggeu, dat zou niet mogelijk
zijn over dit onderwerp; niemand ontkent de groote
voordeelcu die aan deze verbinding zouden te
danken zijniedereen is er van overtuigd dat dc
ondervinding in Indie opgedaan onschatbaar is,
maar verder kurneti we niet. Dut is zoo ouzo volks
aard traag en flauw te zijn in 't tol stand brengen
van hervormingen. Hij erkent dut er bezwaren
zijn, maar liet is juist dc plicht en laak eener be
kwame regeeriug nm die bezwaren te boven te komen.
Aan 't einde zijner rede geeft deze jonge afgevaar
digde (men herinnert zich dat generaal Knoop eerst
scuert September jl. in de kamer zitj zijn koloniale
geloofsbelijdenis. Eens zal Java zelfstandig en on
afhankelijk zijn, maar niet voordat de bevolking
zedelijk en maatschappelijk is ontwikkeld door ons,
die reeds zoulang iu onze verplichtingen te dien
aanzien nalatig zijn gebleven. Nu 't zoover nog
niet is, moet het leger goed en sterk zijn, niet om
veroveringen te maken, maar om te behouden wat
we hebben, want zooals de toestand nu nog is,
zou 't ullcruooillottigst zijn voor Java, zoo de ban
den die het aan Nederland kuoopen, werden losge
maakt. (Deze eerste rede van onzen generaal
deze maidenspeech, zal, dunkt ons, een goeden
indruk geven eu de blijdschap vermeerderen over
de verwisseling iu 't distriet Alkmaar van Foreest,
den man met de eene redevoering per jaar, met
Knoou.)
De heer Stiertjes vereenigt zich veelal met
't gcea door den vorigen spreker is in 't midden
gebracht. Doch wat bet onafhankelijke Java der
toekomst betreft, daarvoor is hij niet bevreesd.
De bevolking van Java toch is niet gekoloniseerd,
maar irilaudscli, eu daardoor ligt die afscheiding
nog zoo iu 't verre verschiet dat hij er discussie
onnoodig over vindt. (Deze redeneering van den
kmidigen „oud-soldaat" bevredigt ons niet. In de eerste
plaats tocli wordt door lijn antwoord de discussie,
die hij onnoodig vindt, begonnen; in de tweede
plants sprak ook dc lieer Knoop van 'l verre ver
schiet; in de derde plnats was er niets afkeurens
waardigs iu, dut deze bij zijn eerste rede zijne
koloniale beginselen mededeelde, waut een nieuw
afgevaardigde moet zich bekend maliën.) Ook de
lieer Nierstrasz mengt zieli natuurlijk weer iu de
discussie en dunrop beantwoordt de minister de
sprekers: Hij moet ten ncze geheel afgaan op de
inlichtingen die hij ontvangt, docli hij gelooft niet
dat de toestand van 't defensiewezen slecht is; her
stel der grieven vnn 't leger zal worden beproefd.
Wat de verbinding tusschen de beide legers be
treft de minister acht dc afstand vau Java een
groot bezwaar; er zou een te groote inuclit steeds
op zee zjjn,
Nu nog enkele opmerkingen van ondergeschikt
belang, was dc eerste der beide zittingen, waarvan
ivij lieden verslag doen, nfgeloopen.
Den volgenden dug liep de discussie in de eerste
plants over oudcrufd. 94, geniewerkeii 1 ,SSli,t)2fl.)
Op den voorgrond treedt de heer Stieltjes, die,
tengevolge eener speciale opdracht, al de stukken
die liet defensiewezen betroffen, in handen heeft ge
had, toen hij iu 1800 voor de zaak der spoorwegen
uanr Javu gezonden werd. Z'jne bevindingen tvaren
dut er ecu aantal vestingwerken geheel en ai nutte
loos zijn, waardoor millioenen zijn weggegooid.
Jij noemt Ainbnriiwii, de citadels le Batavia, Surau-
rnng en Soerahnija. Ook diukt dc vestingbouw op
de bevolking; geloofwaardige personen verhaalden
hem da, de hongersnood tc Demak en Grobogaa
gedeeltelijk was toe le schrijven aan den bouw der
vestingwerken te Ambarawu. (Di, sprak de heer
HasselmaN tegen, doch spr. wees op een rapport
van den gouv, gen. ltochusscn, en op een van een
geneeskundige.) Later was men wel tot betere in
zichten gekomen, maar er scheen geen stelsel te zijn.
Met deu heer DE ltoo zou spr. 't beter vinden
wanneer deze post alleen liet gewoon onderhoud
betrof, en er een afzonderlijke voor buitengewoon
werk werd gemaakt; bij vreest zelfs dat cr plan op
nieuwe werken bestaat.
De minister geeft de verzekering dat et geen
dergelijke plannen bestaan, alsmede dat hij oen innivpn
afkeer van vesti""»"
mug voen suiutiuk. ne pusi was met ruim 9
ton verhoogd voor hetere voeding. De lieer DE
ltoo van Alderivf.rklt wijst er op hoe do belang
stelling in deze zaak grooler wordt en reeds lot
verbetering beeft geleid. Hij twijfelt niet of de
gcheele kamer zul genegen zijn ineile te werken ook
de voeding van 't Indische leger tc verbeteren;
toch komt hem dc voorgestelde verliooging tamelijk
hoog voor; hij wil niet voorstellen die te vermin
deren, maar hij beveelt den minister aan om de
uitvoering b\j gedeelten tot stand tc brengen. De
heer ITomuacii is met dozen post zeer ingenomen
Hij vraagtwie kun den tieurigeu moed hebben
daartegen to stemmen of dien tc willen verminderen
Velschillende leden betuigen hun sympathie voor
de hoofdauastie, al verschilden zij dan ook over
do onderdeden, Twee daarvan vermelden wc: de
jenever eu de vrouwen.
Do eerste aoht dc heer Idzrhda (voorzeker een
bevoegd beoordeelnnrj noodzakelijk, in sommige ge
vallen zelfs onmisbaar voor den Iadiiehon soldaat.
Dc heeren Heemskerk Kt. en Saaïmans Vader
zouden liever liet gcheele leger lid van de afschaffing
zien, muur dc eerste neemt cr ulthaus genoegen
tnede, wanneer voorloopig niet meer wordt aangeschaft.
De dames bracht de heer Franken v, d. Putte
ter sprake, llij vond 't minder goed dat de vrou
wen der inltmdsehe soldaten op kosten der schatkist
onderhoud genieten. Doelt do heer Nu.ustrasz.
hoopt dat do luiuistcr meer sympathie voor die
docfitcren Eva's zal hebben eu ze van 's rijkswege
onderhouden.
De minister beantwoordt do sprekers, voorzoover
dit noodig is; wal dc jetiever-qumstie betreft, ver
zekert hij, dat die steeds uan du orde blijft, en 't
verstrekken daarvan gaandeweg afneemt. Het
voorgedragen stelsel van voe ling is de vrucht van
een veeljarige ondervinding.
De heer van Houten stelt voor die som met ruim
4 ton te verminderen dan blijft toch nog 5 ton
over. llij wijst op onze beperkte finaiicieele krachten,
terwijl de ervaring leert, dat't moeilijker is uitgaven
te verminderen, dan ze te vermeerderen. Daaren
boven schijnt 't niet noodig te zijn de gcheele ver
betering in eens in te voeren terwijl zoo de resul
taten overeenkomen met dc verwachtingen der
voorstanders, elders (b. v. op hospitalen) bezuinigd
kan worden, l)e heer Hutgkrs en de minister zijn
tegen dit halveerenmen kan niet een deel van
't leger goed ca een ander deel slecht voeden.
De heeren Knoou en Stieltjes verklaren zieli
ook tegen Itet amendement. De eerste zegt zelfs,
dat de aanneming eene verongelijking vnn het In
disch leger zou zijn. liet werd verworpen met 56
legen 10 stemmen, liet overige gaf tot geen dis
cussie van gewicht aanleiding en zoo werd tenslotte
het geheelc hoofdstuk uitgaven in Indie) aange
nomen met 48 tegen 18 stemmen (48 IS 60
waar bleven de overige 14 leden Het officieele
reces vermindert waarlijk dc recessen op eigen hand
niet.)
ParijS, 15 Nov. De keizer heeft gisteren ie
paard eeue revue gehouden iu liet park v ill com-
pièguc over de regimenten zuuaveri en kiirabiuicrs
der garde.
Napels, 15 Nov. De prins van Napels is
gedoopt onder den naam van Victor Emmanuel.
De stad Napels was hierbij vertegenwoordigd door
den Maire eu dc Junta.
Parijs, 15 Nov. Gisteren had teu huize van
den lieer Jules Favre een vergadering van 19 af
gevaardigden der linkerzijde plaatsmen kwam ech
ter tot geen besluit, zoodat de bijeenkomst heden
hervat zal worden.
Op eene in dc Folies Belleville gehouden open
bare bijeenkomst, beeft ltochefort ontkend, dat hij
in verstandhouding staat met dc Orleanisten. „Ik
heb een zoon van neiit jaren" - zcide hij onder
anderen - die niet gedoopt is, en het ook nooit
zal worden." Verder trok Hoehefort de woorden
iu, die hij gisteren omtrent Ledru Kollin gesproken
heeft, llij had alleen willen zeggen, dat Ledru
llollin zich geen rekenschap heeft gegeven van de
stemming der gemoederen, en dut hij den waren
toestand niet kent.
Pai'ijs, 15 Nov. Baron von Wcrllier
gezcld vim prins Latuur d'Aiivc"
voorgesteld. Int 1
«e al CA
lussel.
m rtov. In het hoerenhuis is ecp
voorstel van graaf Minister, waarin verklaard wordt
dat <lo concessie voor de premienleetiing van 100
millioen onvereeiiighaur is met het belang des slants,
aangenomen.
Het huis heeft het wetsontwerp goedgekeurd,
waarbij dc leeftijd, vereischt oui meerderjarig le zijn,
op 21 jaren vastgesteld wordt.
Parijs, 15 Nov. In het manifest der 27 afge
vaardigden der linkerzijde wordt gezegd dut met do
intirpellatioti, welke de linkerzijde ontwerpt om te
komen tot hervorming, wordt beoogd om de mili-
