Laatste Berichten.
m
Id
I1
T'
i't behandelde in do
Staten-Genoraal
J.8119—1870.
95 en 10 Nov. 1809.)
ijederl. Indie, dienst 1870.
-
Madrid, 16 November. l)e regent zal don
derdag e. k. den Porlugeeschen gezant, den heer
Corvo, ten gehoore ontvangen. Men gist datCorvo
tegen het einde des jaars door een ander zal ver
vangen worden.
"StlT «mmmiimmii»
go tcnktceken aanvaarJ
|1 vim 's Gi'av-enhtige en
liet 'leiti van 1813. De
a he #'t herinnerd nan dc
i de Ihuop uitgedrukt dut
nikte Ikett een vernieuwde
liuuike i lusschen Oranje en
fcds e&tert drie eeuwen bc-
|l: ite itrde afgeloopen.
o ziji benoemdtot com-
c)e dkenkroon: de burge-
■s dei liooftlcommissie, dc
Jei tct offieciera dier orde
liter), Se architect Bietereen
levoiden; tot ridders dier
Icu (ziion), Koelmnn en Bi-
|uardi|prs van liet monument.
|f ,/JVat men ziet en wat
Narden: Heven millioen
top lebudgetten van oorlog
ge jaien, zooveel als er uau
le. paaid is.
Iitog prooter dan het opper-
linen 'ij de begrootingen der
J>e levi van het departement
wel (bedragen? Wij weten
feu wi wijzen op drie vcstin-
crgfn-op Zoom (Bijlage der
biz 870).
loust tt worden besteed aan
214,000
- 50,000
(-Hoon - 21,750
291,750
lierjen-op-Hoom dan nu nog
heer.
I trouwens reeds lang was be
kend dat die beide vestingen
li t (schadelijk waren cn ze
Hd inkiaar zijn, dat die/77,750
|ft kinnen besteed worden,
lgelut, wanneer een volk der-
jagen.
van den minister van binnen-
J den 15" dezer is bepaald dat
je n lid van de tweede kamer
hetilioofdkiesdistriet Huidliorn,
fti dtiir het overlijden van den
Ir, zi| geschieden op Woensdag
lerstotntning, zoo die noodig is,
Ict'ialicr daaraanvolgende.
Jdcn (hebben over de tien eeiste
Bo omgebracht li 1,430,7 111.25,
IS1 neer dan in dat tijdvak van
pedr ieg 58,942,795,77.
va: het koningrijk der Neder-
Ider 31" December des vorigen
|ziel(n, waurviin 1,801,415 van
1827)053 van het vrouwelijk ge-
Trcr de verschillende provinciën
i
I 51,750 v.
150,029
214,80S
110,489
111,938
216,732
301,786
13-,004
89,540
90,524 a
857,453
107,597
298,722
436,908
a 231,081
226,789
434,933
I, 585,926
258,258
176,802
ii 179,298
692,154
-ie zitting was de beraadslaging
Ie rloufdst. Uitgaven in Nederland,
waren de 14 eerste artikelen
(genomen. Bij het 154» werd
Jlsf ter sprake gebr .cd.i. Veel
livir niet verspreid; geen H.neiide-
|sn[d, zoodat men het oordeel der
'cw iohtige aangelegenheid slechts
I (t aangevoerde door de sprekers;
.t'lsel veroordeeld, bleclitstwce
ich onbewimpeld daarvoor de
t.i o Kit en Insinoeh. Dc eerste
6S
beschouwde het als de oorzaak van den bloei onzer
malerijen cu van onzen handel; terwijl volstrekt
niet bewezen is dat de verkoop op Java voorileeli-
gcr zal zijn. Dit zelfde roert ook de tweede aan,
die 'zegt dat in drie achtereenvolgende jaren de ver
koop in Nederland 3.79, 5.67 en 5.706 per
picol voordeeliger is geweest dm de verkoop in
Indie. Minder stellig sprak de liCcr 'a Jacob die
in plaats van met den heer Insinueb achteruit te
zien, vooruit keek en voorspelde dat de verkoop op
Java uadeelig voor de schatkist zal werken.
Tegenover deze verdedigers stond een (linke ijjls
bestrijders, Lenting, Blom cu Blussé. Vooral de
rede van den heer Blom verdient ten volle de
aandacht. De voordcelen van den verkoop in Indie
bestaan volgens epr. hierin, dat de risico minder
is, dat men eerder geld krijgt, dat men kosten voor
verzending van geld bespaart, minder wisselverlies
heeft, en waarschijnlijk betere prijzen maakt. Ont
wikkeling van onzin handel dus, zoowel hier uls
in ludie, Batavia kan en moet de eerste handels
plaats in den O. 1. archipel wezen; maar dit ge
schiedt niet door de producten voorbij de deur der
kooplui naar Nederland te zenden. Helfs voor Ne
derland is het consignatie-stelsel ouvoordcelig; dc
handel, tot nu toe afhankelijk van de regeering en
de handelmaatschappij moet op eigen krachten steu
nen dan kan het een der eerste handeldrijvende
volken worden het moet dat zijnmaar daarvoor
is in de eerste plaats uoodig dut met het verledene
worde gebroken. Juist het consignatie-stelsel heeft
onze markt doen achteruit gaan, terwijl daarenboven
de productie niet toenam. Vervolgens behandelt
epr. het veiling-stelsel. Hij toont zich een voor
stander van veelvuldige veilingen; de verkoop moei
zoo natuurlijk mogelijk zijn. Ook wederlcgt hij
dc bezwaren, die door den heer Hoekman bij de
algemeene beraadslagingen werden te berde gebracht,
doch hier eigenlijk 'l huis belmoren. De Goudsche
afgevaardigde had geklaagd dut ons 'and bij de
veilingen den toon niet meer gaf. is dat aan 't
stelsel te wijten neen, aan de verslapte geestkracht.
Gesteld eens zoo voegt hij hem toe dat dc
wet van 50 over de opheffing van ile be
scherming der scheepvaart werd afgeschaft, dillcreti-
titele rechten ingevoerd; niets op Java, alles in
Nederland verkochtde vracht wt-flr op 240.
gebracht werd, dan zoudeu de reederijeu bloeien,
makelaars en commissionairs juichen, de aaudeelen
der handelmaatschappij klimmen- maar het al
gemeen welzijn zal dat er ook mede gebaat
worden? (Niemand zal voorzrkcr ontkennen flat
de lieer Blom hier the right titan on the right place
was Velen konden aan hem oen voorbeeld nemen
en alleen dan spreken wanneer zij erkende speciali
teiten in eette aanhangige zaak waren. Doch dit is
zeker, met dergelijke adviezen van deskundige per-
soueu zijn de kamer en het land tneer gebaat, dan
met meterlange redevoeringen van vergeten groot
heden of grootheden in eigen oog.)
Hoo als reeds gezegd is, de discussie lokte gcenc
amendementen uil en men ging eeltige artikelen
vertier tot dat 't bij art. 34 hokte. Nu dit gold
de spoorwegen, en 'l is Ie begrijpen dat de heer
Stiel,rjes zijne quteslie nog eens wilde ter tafel
brengen; die zich verongelijkt ineem, verzuimt niet
ligt een gelegenheid en is niet altijd juist in 't
kiezen daarvan. Doch de voorzitter bracht hem
zijne afdwaling onder de oogen ell zoo had dit punt
geen gevolg dan een hcetje gepraat tusscheu de
heeren Stieltjes, Sloet v. l>. Beele (oud gouver
neur-generaal) en Fsansen van de Bijtte, (oud
minister van koloniën.)
Kr was nog een zeer gewichtig amendement op
dit art. voorgesteld door den Heer v. Goltstejn
om deu post met 1700.— (een duizend zevcu honderd
gulden) te verminderen, het bedrag der tractements-
verhougirg van deu rijkscommissaris; welk amen
dement bijna zonder discussie verworpen werd met
41 tegen 24 stemmen.
Vervolgens kwam de toestand der militaire ge
neeskundigen Ier sprake. De heer DE Hoo kan 't
niet goedkeuren dat de geneeskundigen, die de mi
nister oproept, niet worden onderworpen aan de
eisehen die voor de officieren van gezondheid hier
te lande zijn voorgeschreven. De heer Idzebua dit
gevoelen dealende, zou ook bet staatsexamen op de
kwfekelingen voor de geneeskundige dienst in Indie
willen toepassen. De minister kan zich daarmede
echter niet vereenigen, hoewel hij gaarne de ver
zekering wil geven, dat bij eette volgende oproeping
op het verlangen der beide sprekers zal worden gelet.
Nu was een der hoofdpunten van deze wet aan
de orde, ui. de regeling der bijdrage aan Nederland;
doch op voorstel van den voorzitter werd besloten
deze zaak te laten rusten totdat men genaderd was
tot de wet op de middelen in Nederland.
Op dit gewichtig onderwerp na, is dus de be
raadslaging over de wet op dc uitgaven afgeloopen
en begun men terstond aan de wet op de middelen
(t. iv. de middelen die in de vastgestelde uitgaven
moeten voorzien)cn wel in de eerste plaats tic
middelen iu Indie, waarop de heer Nierstbasz
voorstelde weder te brengen dert post: pacht der
pandjeshuizen. Het gold vooral de vraag uf de re-
goering het recht had deze pacht hij besluit nf te
schaften; hij (en de heoren Hasselman cii van
Goltstein stemden er al dadelijk rnefi in) meende
dat daartoe de tusschenkomut der wetgevende macht
werd gevorderd. Doch daarbij kwam ook dc op-
o(lering van 4 ton, terwijl er toch geheime pand
jeshuizen zouden worden gehouden.
De minister verdedigt het recht der regeerttig bij
koninklijk bestuit eenc belasting in Indie iu te trek
ken. llij wijst op art. 19 der comptabiliteitswet,
dat z. i. dat recht huldigt. Wat de zaak zelve
betreft kan hij kort zijnmen zegt wei dat die
pandjeshuizen niet ziju in 't nadeel der belioeftigen,
omdat dezen er geen gebruik van maken, maar
wel degelijk vindt men er de Sarong en het kap
mes verpand. Sommigen vervullen met het daarop
gekregen geld godsdienstige verplichtingen, maar
anderen vieren daarmede hunne verderfelijke en
booze lusten bot. De 4 ton rang toch niet het
het eeuig argument ziju om den post weer te ne
men: hij althans knn niet gcloovcu dat dc verte
genwoordiging van 't Nederlandsehe volk verlangen
zal, dat de Nederl. staat voortga met een decider
winsten aan te nemen door de Chinezen iu de
pandjeshuizen gemaakt.
De heer NiebstuaW. verzocht aan de katuer per
missie om ziju antwoord lot deu volgenden dag
te mogen uitstelleu, hetgeen zij Item met 41 tegen
24 stemmen toestond.
Eindelijk verzocht de voorzitter den leden voort
aan wat vroeger te komen; h(j kan dikwijls de
vergadering niet voor half twaalf (in plaats van elf)
uur openen, (Alweder kleine recesjes op eigen
handen dan neemt men generaal Knoop zijn
„traag cu flauw" nog kwalijk!
Doch ook in de volgende vergadering liet het
antwoord van den heer Nieustbasz zich nog wachten.
De heer DüMIIAB karakteriseerde dadelijk de geheele
quteslie, het amendement kou geen effect hebben, uls
de kotting bet recht heeft belastingen in Indie af
te schaffen, want de pacht is reeds afgeschaft, liet
aannemen van 't amendement zou dus slechts een
votum van afkeuring ziju tegen deu tuiuisLcr, maar
tneu doe dit dan openlijk dooi- de wet op de mid
delen af Ie stemmen of door een motie tot af keuring
eener miuisteriecle handeling voor te stellen.
Het eerste punt der beraadslaging, de bevoegdheid
van den koning om belastingen ia fadie af te
schaffen, nameen grout deel der vergadering in, met
dit resultaat dut dit koninklijk recht onwederlcg-
littar bleek vast te staan. De heeren Heemskebk hl..,
Fbansen v. I). Bette, v. Eck e. a. bewezen dit dui
delijk cn de heer Niehstbasz kruop, toen Heems-
KEKK gesproken had, huif ia ilea schulp en wilde
dit punt, dat in zijne rede van gisteren op den voor
grond stond, ter zijde laten, llij laat de hoofdzaak
lus, maar grijpt zich nu des te vaster aan dc af
schaffing zonder teqiiivaleut, ja wat erger is
hij bestrijdt de afschaffing op zichzelven beschouwd.
Als 't zedelijkheidsgevoel hierdoor wordt gekwetst,
wat wordt er dan van de opiumpacht, onze staats
loterij ea de nederlandsehe gemeentelijke banken van
leeniug! (Maar, mijnheer tie afgevaardigde, moeten
er gceae verkeerdheden worden afgeschaft, omdat er
nog zouveelc anderen overblijven, wellicht grooter,
maar daardoor des te moeilijker af te schaffen Wal
is dat voor eene redeneering: de pacht der pand- j
jeshuizen, de opiumpacht, de staatsloterij, tic banken j
van leenit.g zijn verkeerd; ik kun echter alleen
voorshands liet eerste maar afschaffen, de rest niet,
dus ik schaf niets af.)
Ook tie politieke qumstie, of de minister door
dc aanneming een votum van afkeuring ontving
wird nog besproken, o a. door de heeren EbaXsen
v. u. Bette en of. Bhaew. (Dit gedeelte van liet
debat nemen we later volledig over.) Verschillende
sprekers dringen aan op intrekking van 't amende
ment, nu het eenvoudig een qumstie van vertrouwen
wordt, maar de heer NlEUSTIiASZ staat pai ett krijgt
13 (zeggen dertien) stemmen voor zijn amendement.
Al het overige wordt zonder discussie aangeno
men cn het geheele hoofdstuk met 48 tegen 16
stemmen. Vervolgeus ging men over tot het hoofdstuk
middelen In Nederland. Alweder werd een vraag
stuk van algemeen belting ter tafel gebracht en wel
de bevoegdheid der kamer om den staat vau ra
ming hij de ivet overgelegd te utnendeereti.
De lieer BlussÉ had voorgesteld de koffie die ad
40 cent was uitgetrokken, up 38 cent te ramen,
en maakte er, toen de minister meende dat 40 cent
het gemiddeld bedrag was cu daarvan niets wilde
afii'-iucrt, een amendement van. Dc voorzitter maakt
echter bezwaar om tic boven opgegeven reden
dit amendement iu behandeling te brettgett. Deze
qumstie moet dus eerst uitgemaakt.
De ministers van koloniën en justitie wijzen er
op, dat voor do uitgaven vaste cijfers moeten voor
gesteld, doch dat de middelen eenvoudig worden
aangewezen bij dc wet, terwijl de raming daarvan
bij een afzonderlijken staat wordt overgelegd.
De lieer Fokkeb stond tusschcn beiden iu: hij
voud tie beweringen van de ministers zeer juist,
maar vond toch ook 't bezwaar van den heer
Blkssé en zijne medestanders niet ongegrond, nu
hij in art. 1 dezer wet leest „waarvan de raming
der opbrengst bij deze wet is gevoegd", doch z. i.
zou met die woorden het bezwaar vervalleu. llij
stelt dus voor die tussohenzin weg te laten. Dit
vindt zeer veel bijval ook bij den minister en de
heer Blussé verklaart dat door de aanneming van
het amendement Fokkeb (en 'Ikerd aangenomen
met 54 tegen 12 stemmen) zijn amendement zou
vervallen.
(Do qumstie werd dus eigenlijk meer doorgehakt,
dan opgelost, maar dat neemt niet weg, dat de heer
Fokkeb een goeden dienst beweesde zaak zou
lot eindelooze discussie aanleiding hebben kunnen
geven, terwijl toch geen ander resultaat daarvan
was te wachten, dan de vaststelling van een theore-
tischcn regel, die kracht had, zoolang men dit goed
vonddus een willekeurigen regel.)
Het eerste art. wordt daarop aangenomen en nu
overeenkomstig een vroeger besluit het art.
48 van hoofdstuk 1 (Uitgaven in Nederl.) iu be
handeling genomen. Het goldde bijdrage aan
do Nederl. schatkist 10,000,000) doch daar dc
discussie niet afliep, bewaren we dit gedeelte liever
tot ons volgend overzicht. De voorzitter stelde voor
Woensdag (onthulling van het momuincnt) niet
te vergaderen, maar Donderdag weer present
te zijn. De lieer van Delüe.v zou graag eene
avondzitting willen hebben, waar de minister niets
tegen bad, maar de kamer welhet voorstel werd
mot 35 tegen 29 stemmen verworpen.
In de zitting der cortes heeft een langdurige
discussie plaats gehad over de onafzetbaarheid der
overheidspersonen.
De dagbladen, die de cmdidatuur van den hertog
van Genua voorstaan, uilen de verwachting, dat
de koning van Italië zijne toestemming niet wei
geren zal.
Madrid, 17 November. Men verzekert, dat
weldra de verkiezingen zullen worden uilgesehreveu
voor dertig vacante zetels in de cortes. Men ge-
looit, dat zich alsdan eene meerderheid van 200
stemmen op den hertog van Genua zal vereenigen.
Konstantinopol, 17 November. Het antwoord
van den Khedive is ontvangen. De onderkoning
wil op alle punten toegeven, behalve op een, het
welk vordert, dat hij tie toestemming van de Porte
zal vragen voor het sluiten vau lecniugen. De
EngeLche en Eransche gezanten hebben den sultan
geraden, om op dat punt loe te geven, hetgeen
deze echter weigerde.
Parijs, 17 November. Gisteren had er eene
particuliere kiezersvergadering ten huize des heeren
Gambon plaats. Er werd mededeeling gedaan van
brieven der heeren Louis Blauc en Barbes. Louis
Blanc verklaart daarin, dat hij niet naar Frankrijk
wil komen uit vrees, dat hij tweedracht zou zaaien,
Barbes is door zwakke gezondheid niet in staat te
komen. Beiden raden aan om een oproer te ver
mijden.
Parijs 18 Nov, De lteveil en de l'ublic deelen
een brief van Ledru Itollin mede, waarin hij ver
klaart van zijne candidaleur af te zien.
De keizer wordt Vrijdag terugverwacht.
Liverpool, 17 Nov. De Magellan is van Ilio
de Janeiro alhier aangekomen, met tijdingen loopende
tot den 1 dezer maand. Zij brengt geen nieuws,
van het oorlogsterrein mede.
Eerlij 11, 17 Nov. Bij het Hoerenhuis is een
voorstel ingekomen van graaf zur Lippe, betreffend-
de verhouding der bondswetgeving lot de wetgeving
van Pruisen, De minister van justitie heeft uit naam
der regeering het voorstel onaanneembaar verklaard.
Na langdurige beraadslagingen is dc eenvoudige
orde van den dag ten aanzien van dit voorstel aan
genomen met 58 tegen 42 stemmen.
Cairo17 Nov. Dc keizerin der Franschen is
gisteren te Port Suïd aan wal gestapt. De plech
tigheid van het inzegenen des knnaaJs is floor den
Khedive, door de keizerin, den keizer van Oosten
rijk cn ile hooge genoodigden van dc verschillende
natiën bijgewoond; dc bij die gelegenheid gehouden
toespraak werd door een tnllooze menigte uitbundig
