BOND.
Mftll
Nieuws- cm Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1869.
N° 829.
JSCH
Vrijdag, 17 December.
LIBERAAL.
Algemeen Overzicht.
i
Soorten
lingen voo: extra
Indrukte
1100
Do inzending van advertentien kan geschieden tot één uur des namiddags op den dag der uitgave.
i
w'y
'T*"1 "iti f>Htfi'|iiiB) iji
Igen bjj deze allen
I 'in hier ter stede
|ot dat doel bijecu
kaal der Sociëteit
Ikt, op Donderdag
Ir.
rEBBENHOFF.
IKOOTEN.
'ERPSTRA.
IILY.
P'I'ON.
v. d. WANT.
fTERBAAN.
e wacht bij
■inge Tiemleweg.
Illijkheid en gelijk
(bet bestuur der ge
in ken op het gemis
in de Boelekade.
i lantaarn geplaatst,
Itelijk in de behoefte Jv
j lij huizen is bijge-
td- bij donker weder
pen en gevaar loopt
komen. Men kan
lei hts een der leden
|ler pad des avonds
net billijk zijn, dat
buurt deelden in de
pan zij toch ook de
R.
GOUDSCHE COURANT.
Do uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs per drie maanden is f 1.75,
franco per post I.
ADVERTENTIEN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
tor voordeelige voor-
ürraad strekt, te ver
ft (jowla.
DE WERK aldaar.
f leer bij deze, dat de
i VZSTOLLWERCK
pi de zuiverheid van
hare bewerking vrjj-
n de geneeskundige
di' tot t'.e bereiding
bostanddeelen, zoowel
laden worden geana-
ius de Consumenten
cacao eu suiker
11ERM. VOIIL.
regf, aan te bevelen
krjjgbaar gesteld bij
iket- en Koekbakker
■iiiln.
.4 Brinkman.
Wjj hebben ons vroeger reeds verklaai J tegen
de onbestemdheid van dit woord, dat in zeer
verschillenden zin wordt uitgelegd. De Neder
landers in het algemoen zijn liberaal, zeven
achtste gedeelten des volks schuilen daaronder,
maar die allen zijn geen open en cordate vrien
den van den vooruitgang't scheelt veel, wij
zjjn bedachtzame lieden en haasten ons lang
zaam. Geen sprongen, immer langsam kommt
der kr&hurinkeler hmdsturm heran. Jaren lang
worden noodzakelijke hervormingen voorbereid
om eindelijk half tol stand te komen. En
waren er die reactionairen niet, wat zou er
weinig gebeuren. De liberalen zouden geheel
inslapen en waarljjk geheel conservatief wor
den, dat zijn toch een soort rustende liberalen.
Do ware liberaliteit is gedurige vooruitgang,
want de echte liberalen zijn radicaal, zij vergenoe
gen zich niet met tijdelijke verbeteringen en ge
deeltelijke hervormingen, maar streven naar duur
zame en grondige wijziging der maatschappij,
die op hare groudslagen wankelt. Er is vooral
séiTerh IBJSWecl ten goeie verand» rd, maar het
gaat niet altjjd vlug vooruit en de li beulen ver-
liezen spoedig jjver en energie. Niets is dan
krachtiger hulpmiddel ter vernieuwing van den
wijkenden ijver, dan het optreden van de on
beholpen tegenpartij der conservatieven. Dat
vereenigt de uit elkander vallende partij, dat
oj ent de oogen voor de dreigende reactie, dat
doet de liberaliteit eeue schrede vooruit gaan.
Zoo was het ministerie Heemskerk bclim-
melpenninck van uitstekend nut voor de ver
nieuwde bezieling der liberale partij. iVij we
ten niet wat meer goed deed, ile overmoed der
stoute bedreiging onzer rechten, de laatdunken-
heid op ingebeelde verdiensten of de in het oog
springende financieele nulliteit. Het had moeite
in ons die excellente specialiteiteu los te worden,
maar die inspanning was heilzaam voor het
liberalisme. Nog heilzamer was de brutaio aan
randing van hot neutrale schoolwezendit toch is
populair bij het betere deel des volks, het voor
opzetten van die algemeen belang heeft do li
berale partij bjj de verkiezingen eeue besliste
meerderheid doen verkrijgen nu had zij hut
doel bereikt.
Een liberaal ministerie,, met eene liberale
kamer. Het zegel op de dagbladen is afgeschaft.
Dit is eer.e groote schrede vooruit, die welda
dige vruchten draagt en dr^en zal, maar nu,
wat verder? Zullen wij nu tevreden moeten
zijn. Het ministerie is liberaal, is het ook
krachtig en vooruitstrevend De minister van
binn. zaken is ongetwijfeld een edel en bekwaam
mantoch van den zeer bedachtzamen vooruit
gang. De conser -atieven moeten hem helpen om
te komen tot herziening var, armwet en kiestabel.
Van Bosse is onze eerste financier, geljjk
Schimmelpenninck onze laatste. Maar hij schijnt
dezelfde niet meerhjj beantwoordt niet aan
de hooge in hem gestelde verwachtingen. Heb
ben wij ons dan vergist of wat verbijste
ring heeft hem getroffen, (lat hij terugdeinsde
voor het onnoozele uniformport? Welke half
slachtige voorstellingen vervullen zijnen geest
bij de verandering der patentwet? Ontbreekt
het hem aan moed of aan vastheid van begin
sel? Eu dit zij ii de liberaalstcu iil het liberale
ministerie. Want wie zal zeggen, wie en wat
de minister is van buitenlandsche zaken en die
van justitie. Die van oorlog en marine zullen
zeker specialiteiten zijn, gelijk aan de kostbare
en onnutte nelden, die voorafgingen. Waar
zijn de bljjk m van hun werk, waar is verbe
tering en voi uitgang ten goede Geld, veel geld
en nooit geld genoeg voor sehepen, die afge
keurd worden, v >or forten, die wegzinken, voor
nieuwe wapenen, die nooit gebruikt worden.
En voor koloniën liebben wij nu den rechten man,
maar die het rechte punt niet weet of niet durft
te treffen. De suikerregeling is zjjn meesterstuk.
Wij liebbeu een liberaal miuisterie maarniet
van den vooruitgang, wij hebben een liberale
kamer, en om een liberaal besluit te nemen
moeten twaalf liberalen zich voegen bij de
conservatieven.
Eu ne verbaast mea zich, dat er gesproken
wordt V-iu e me geavengeerde fractie der libe
rale partij. Is hot dan niet hoogst gelukkig,
dat er mkele mannen opstaan, die den waren
vooruitgang huldigen en de liberalen wakker
houden m tegen het insluimeren bewaren De
eisehen des tijds zijn niet te bevredigen door
lange redev leringen en kleingeestige), ibbelarjjen
er moet gehandeld worden om niet overvleugeld
te worden door ue nimmer rustende beweging.
Gouda, 16 December.
Het anticoncilie te Napels heeft het niet verder
gebracht dan tot eene zitting en is terstond
opgeheven door het bestuur. Het was eene
dwaasheid, die alleen ontsproot uit eene over
schatting van het gewicht der romeinsche kerk
vergadering. De waarheid en de ontwikkeling
der volken worden weinig gebaat door die woelige
samenkomsten al zijn wij tevens overtuigd, dat
de pompeuze vergadering van zooveel bisschoppen
weinig zal afdoen tot herstel van een versleten
gezag. De conciliën werden vroeger Steeds ge
handhaafd dooi* de wereldlijke hiaclit, maar nu
moet alios afstuiten op de grondwettige rege
ling der staten. De bisschopp m mogen vrijelijk
alle verbehting, wetenschap en vooruitgang ver
doemen, onfeilbaar gezag toekennen van En-
cyelica en Syllabus, de banbliksems van het
Vatieaan zullen machteloos bevonden worden
en de lichtschuwe besluiten der hooge kerkver
gadering zullen slechts medewerken om dui
zenden de oogen te openen voor het licht der
eenvoudige waarheid en den val verhaasten der
doodende letter, die het doordringen van den
geest des levens tegenstaat.
In Portugal is de onrustige beweging geheel
bedaard, misschien voor korten tijdwant men
"erneemt niets van het wegnemen der druk
kende bezwaren.
In Italië is liet ministerie Lanza tot stand
gekomen en erkent dat de grootste inoeiciijkheid
ligt in de virwarde financiën, daarom wil het
bezuinigen op alle takken van bestuur, ook op
oorlog en marineindien de vertegenwoordiging
daartoe niet medewerkt, dan moeten de belas
tingen worden verhoogd.
Te Mil lichen ontbreken nog altjjd de minister
van binnenl. zaken en var eeredienst. De po
sitie :s moeielijk en Bei 'en kan rekenen op
dagen van woeling en twist.
In Frankrijk blijft het steeds bij afwisselende
geruchten van' ministerieele wijzigingen; nu
wacht het op den afloop van liet onderzoek dei-
geloofsbrieven, dan zal de kamer vacantia nemen
en bij de hervatting der zitting zal het nieuwe
ministerie optreden. Doch alles verkeert in
onzekerheid; de keizer kan nel besluiten. Hij
moet toch wel eimleljjk k 'Uien
