PAPIER,
Viciiws en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
VOLKSBELANG.
1870.
N° 842.
Vermaak."
k weêrgade,
Zimilng, 10 Januari.
Scrmeisje,
Ir k ooping
Kennisgeving.
•«■■pi*»»""
fïrOUWBURG
7an ollefen.
ANUARI 1870.
Ij. ogier,
"kooping
a,
De inzending van advertentien kan geschieden tot één uur des namiddags op den dag der uitgave.
naar het Fransch
^en-scène van den
Bedrijfuit het
I 'iairville, door J.
ten zeven ure.
LATSEN:
19. TWEEDE
IllH. Inteekenaren
170.
In beleefd verzocht
den kastelein der
lists getal plaatsen
It de vrijheid zijne
buiten als binnen
ken, met 31 Maart
fpTENRIJKSCHE
kTDE LOOPT,
blijft hij zich bjj
lionair in Effecten.
li'iri) a. s. een
e woon met kinde-
staat eenig huis-
er A. bij den Uit-
r ANUARI J 1870,
in het koffijhuis
tie Jong aan de
UIS en ERF met
hde en liggende aan
pk H N°. 02, groot
oorste gedeelte van
270.'sjaarsen
verhuurd. Het
jrden 1 Mei 1870.
jiie Yijverstraat te
■t Kostverloren te
ERVEN, aan de
O N°«. 543 en 544.
te bekomen ten
IW. J. FORTUI.TN
l'IJN en KIST, in
lop DINGSDAG 25
rre, van MEUBT-
P liAAD enz.
IA Briukuiuu.
GrOUDSCHE COURANT,
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs per drie maanden is f 1.75,
franco per post 2.
ADVERTENTIEN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GR00TE LETTERS
worder. berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Gouda, brengen ter openbare kennis, dat ter vol
doening aan art. 69 der- Wet van den 4 Jul
1850 (Staatsblad n°. 37,) afschriften vaa de l'roces-
sen-Verbaal, betreffende de benoeming van een lid
van den Gemeenteraad, bedoeld bij de artikelen 52
en 67 dier Wet, zijn aangeplakt, en zulks aan den
ingang van de Kerkstraat, alsmede dat gelijke af
schriften op de Secretarie der Gemeente zijn neder-
gelegd, alwaar daarvan inzage kan worden genomen
op iederen werkdag, van des morgens tien tot des
namiddags een ure.
Gouda, den 14" Januarjj 1870.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Dt Secretaris, De Burgemeester,
DROOGI.KEVER FORTUIJN. van 11ERGEN IJZENDOORN.
De gewoonlijk gebezigde benamingen van
liberaal en conservatiefhebben onder otis steeds
een zeer onbestemde beteekenis gehad. Het is
geene uitgedrukte tegenstelling, het is een meer
of minder en er is veel waars in de bewering
dat zeven achtsten der Nederlanders tot zekere
mate liberaal zijn en althans het willen zijn.
De liberaliteit heeft vele nuances, zij is flauw
in het ministerie, zelfzuchtig in koloniale be
langen, kortzichtig in maatschappelijke vraag
stukken en zielloos in de buitensporigheden
van oorlog en marine.
Het volk is diep onverschillig, het heeft een
diepen afkeer van de nuttelooze haarkloverijen,
die eindeloos gerekt worden en de verkiezingen
getuigen, hoe de goê gemeente opgezweept moet
worden om eene onwillige stem uit te brengen.
Dit moet anders worden. Wij behoeven niet
slechts onmerkbare partieele wijzigingen, die
opgeworpen schijnen om de opmerkzaamheid
des volks af te leiden van de wezenlijkste be
langen, maar doortastende hervormingen, die
de maatschappij kunnen bewaren tegen drei
gende gevaren.
Bjj de laatste verkiezingen was het reeds
merkbaar wat het volk kan doen ontwaken.
De bedreigde volksschool vermocht meer ilan
alk' machinatie», het gold een volksbelang,
geen partijbelangde liberalen waren liier im
mers conservatief. Zoo moet het zijn, de quars-
tien moeten onder het bereik zjjn der volks
ontwikkeling.
Daarom begroeten wij met welgevallen de
beweging, waartoe de prov. staten van Gronin
gen de aanleiding gaven. Wij willen de vraag
der bevoegdheid geheel laten rusten, dit is eene
quaestie van vorm, zij hebben een goed werk
gedaanzij hebben uitgesproken, wat in de
algemeene overtuiging lag verborgen en dat
woord heeft weerklank gevonden en zal zich
doen gelden. Nu zijn het niet de liberalen, die
liet volk voorgaan en voorlichten, maar het
volk zal de liberalen wakker maken en wij zul
len de wenschen des volks zeker bevredigd zien
als de betere overtuiging zich vreedzaam en
krachtig doet gelden.
Mochten de staten van Groningen onlievoegd
zijn om te klagen over den druk der oorlogs
kosten ouidat het een algemeen onheil is, dan
zal tocli wel het gedrukte volk mogen klagen
en herstel eischen. In een eonstitutioneelen
staat is het volksbelang de hoogste wet, het
volk moet door zijne vertegenwoordigers zijne
belangen behartigen.
Maar er verheffen zich stemmen tegen de be
voegdheid des volks om te oordeelen over zijn
wezenlijk belang. Dan zou het noodig zjjn de
grondwet buiten werking te stellen en de vrij
heid te vergeten, een absoluut vorst aan het
hoofd des volks te plaatsen, die voor ons dacht
en handelde, wie weet hoe vaderlijk die voor
ons zou zorgen Maar als vertegenwoordigers
de uitgaven moeten toestaan in den naam des
volks, dun moesten zij toch beter bekend zijn
met de behoeften en de gezindheden des volks,
dan dat zij ondragelijke lasten bijna zonder be
denking en tegenspraak opleggen. Niemand
begrijpt wel is waar waartoe die enorme kosten
noodig zijn, maar enkelen beweren liet en die
enkelen zijn mannen van het vak.
Wij koesteren grooten eerbied voor mannen
van kennis en bekwaamheid en dus ook voor
uitstekende krijgslieden, ofschoon de militaire
wetenschappen zoo zeer onze liefhebberij-studie
niet zjjn. Maar dit is slechts tot zekere hoogte
liet geval. Het beperkt zieli tot den kring van
infanterie en cavallcrie, vestingen en terreinen,
wapenen en fltuinnutie. VVjj vragen aan die
specialiteiten niet bjj uitsluiting, hoever die
kosten moeten gaan, zjj moeten niet beslissen
over ons gevoel en overtuiging van de noodza
kelijkheid der onzinnige oorlogsuitgaven. Dat
zullen wij zeiven doen en wij vinden het onbe
schaamd als een volksvertegenwoordiger met
minachting nederziet op het volk, dat hem
vertrouwen schonk en wjj weten geen naam
voor de insolentie om zelfs den mede-afgevaar
digden dc bevoegdheid te ontzeggen ora te oor
doelen over de aanvragen voor oorlog en
vloot.
En wat getuigen die specialiteiten? Dat wjj
voor dien ondrageljjkeu last bezitten een voor
treffelijk leger en eene vloot onzen ouden roem
waardig? Wjj hebben geen'leger en met de
vloot is het bijna nog erger. Is het dan zoo
(lom van het volk, dat het veel liever die hon-
derde millioenen zag gespaard, die in de laatste
jaren zjjn weggeworpen.
Wat is de meening van hot vertegenwoor
digde volk, dat geacht wordt de krijgsuitgaven
toe te stemmen
De groote meerderheid afkeerig van wapen-
bedrijf acht dc verdediging des lands onmoge
lijk en meent, dat ons lot afhaukeljjk is van
den afloop van den strijd tusschen de groote
mogendheden. Zjj hebben tot hiertoe berust in
al dien krjjgsomhaal uit gewoonte, inertie en
moedeloosheid.
Eene minderheid gelooft aan de mogelijkheid
van verdediging tot zelfsbehoud, maar toch niet
op den verderfeljjken weg der uitputtende wa
peningen. Zij hopen niets van een leger, dat
door dwang bijeengebracht, geen belangstelling
kan bezitten. Algemeene en vrijwillige volks
wapening, moed en vaderlandsliefde kunnen
wonderen doen. liet speciaal oorlogsbedrijf is
in tegenspraak met onze rede en beschaving,
met al wat ons heilig is en dierbaar. Het is
een overblijfsel uit den ouden en barbaar-
scben voorlijd. Het past niet in het moderne
leven.
Deze overtuiging zal veld winnen en de tijd
nadert, dat men andere vragen zal stellen aan
hem, dien wij roepen om onze belangen to
handhaven, dan do dubbelzinnige leuzen van
liberaal en conservatief.
