Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1870.
N? 873.
«jêlMT
Woensdag, 30 Maart,
I Verkooping
141 en 1852.
[Loterij.
Lstilles,
(1ÏJSSEL.
Een Antwoord.
NiE.
luwing
De inzending van advertentien kan geschieden tot één uur des namiddags op den dag der uitgave.
tfl
sGEN van Ned.
Maart 1870, van
li i een der zalen
lot het schenken
Irigting.
Ld)
p n 6" i
bormid-
|n lans woning, be-
rkenwoude van
hebben of op
1 aftands VOS-
|EN; 1 ZEUG;
HOOIdiverse
^SCHAPPEN en
kantore vau den
\uderkerk aan den
ÏJKE
33Sr
der BURG
ketbakker, alhier.
JIE N worden van
ement opgeroepen
even als bjj de
leuwe stukken te
en Persoonlijk de
|t bij de Spaansche
erkstelligen.
Iteekende de Obli-
Istigers vóór of' op
1 nemen,
k i IER,
kir in Effecten.
KLASSE begint
IIL 1870.
bi de RAKOCZY
leilrijke werkingen
Iraad Dr. Baij.ino,
In Dr. Piuuf lian-
llenswaardig tegen
|s-organen, gebrek
bloedsgebrek, als
enting tot jicht en
|r flacon 50 ets.
ker J. W. BOERS
|sken.
bil VERZENDING.
tinsdag 's morgens
i n 's morg. 7 uren.
lelijke dagen 'h nam.
|f it rkanrten.
brinkman.
G0UDSCHE COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs per drie maanden is 1.75,
franco per post 2.
ADVERTENTIEN worden geplaats
van 15 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
Behoort de grond wets-herziening dus niet tot
de onmogelijkheden, het is een zaak, die tot
geen partijzaak mag verlaagd, en nimmer licht
zinnig mag ondernomen worden. De stem des
volks moet zich krachtig doen hooren, en dan,
maar dan ook alleen is de tjjd gekomen om de
bepalingen der grondwet te toetsen aan het
staatsbelangdan kan herziening plaats hebben,
en behoeft men niet afgeschrikt te worden door
de vrees, dat men heiligschennis pleegt, als men
de grondwet wil veranderen.
Maar een ding mag vooral niet worden
voorbij gezien terwijl wij het gepaste tijdstip
rustig verbeiden, moeten wij ijveren in het tot
stand brengen dier verbeteringen, wier invoe
ring kan geschieden zonder herziening der
grondwet."
Zoo schreven wij in n°. 871, en dachten niet
dat het artikel, waarvan bovenstaande de slot
woorden waren, ons een bensping van de N.
R. C. op den hals zoude gehaald hebben. Onze
grondwet is wel niet volmaakt, maar zij heeft
toch geen verbetering noodig; heiligschennis
pleegt men, als men haar gebreken aanwijst;
de grondwet is boven kritiek verhevenniet de
grondwet is voor het volk, maar het volk be
staat voor de grondwetzoo schijnt het ten
minste, als men sommigen hoort spreken.
De grieven tegen de grondwet, in het ge
melde artikel vermeld, worden door de N. R. O.
meerendeels ongegrond verklaard.
Het kiesrecht kan goed geregeld worden, in
weerwil van de bepalingen der grondwet, zoo
heet hot, grondwets-herziening is daartoe on-
noodig. Vierde stand is een ongelukkig woord,
toch willen wij het gebruiken, omdat het nog
beter klinkt dan mindere stand of lagere volks
klasse; de uitdrukking wordt in allen geval
begrepen. Kan die vierde stand, volgens onze
grondwet, ooit deel krijgen aan ons staatsbe
stuur Het is ook volstrekt niet noodig, zal
de N. R. C. misschien zeggenlaat die voor
eerst geregeerd worden. Zij zijn nog niet ont
wikkeld genoeg om mede te spreken; het zijn
slechts k iron op politiek gebied. Wij voor
ons betreuren die uitsluiting. Ook die mannen
uit het volk hebben, naar ons inzien, recht zich
te doen vertegenwoordigenook in die klasse
vindt men mannen, die door gezond verstand
uitmuntende leading-artikelf in de N. R. C.
zeker veel beter kunnen begrijpen dan menige
coupon-knipperof adelyke champagne-drinker
of hazenvanger.
Ziet de N. R. C. kans, die mannen het kies
recht te geven, zonder herziening der grond
wet, wij doen gaarne amende honorable, en
erkennen dat wij gedwaald bebben, toen wij
veranderingen in de bepalingen omtrert het
kiesrecht wenschelijk achtten.
Het recht van petitie is zoo onbepaald mo-
geljjk, zegt de N. R. C.; het is ons zeer aan
genaam dit te vernemen; in «en vorig artikel
in dit blad is reeds over het recht van petitie
gesproken en toen is gewezen op bepalingen
in art. 9 der grondwetdie het recht van pe
titie beperken. Kiesvereenigingen kunnen niet
petitioneeren voor de afschaffing der doodstraf,
omdat dit onderwerp niet tot haar bepaalde
werkzaamheden behoort. Kerkeraden verkeeren
in hetzelfde gevalprovinciale staten mogen
niet klagen over de booge lasten der ingezete
nen, door de defensie veroorzaakt; het behoort
niet tot hun bevoegdheid. Waartoe die be
perking? Moeten het juist specialiteiten zijn,
die licht over de qiuestiën van den dag kunnen
verspreiden? Dan ware het misschien ook goed
om alleen aan specialiteiten verlof te geven in
ons parlement aan de discussiën deel te nemen.
Dit zou nog tijd uitwinnen en den specialiteiten
wel eens minder aangename discussiën bespa
ren. In alle gevallen was het consequent.
De koning heeft het recht om oorlog te ver
klaren en vrede te sluiten. Door verschillende
andere bepalingen in de grondwet is dat recht
des konings genoegzaam beperkt, zegt de N.
R. C., en toont tevens railleerende aan dat die
macht onmogelijk op de vertegenwoordiging
kan worden overgedragen.
Maar wie wenscht dit? Het koningschap is
erfelijk, de grondwet, en al weder de grondwet
schrijft het voor. Wat leert ons toch de ge
schiedenis van do erfelijkheid der vorstenhui
zen? Waar zijn de Bourbons, waar de Stuarts?
Wat leert do geneeskundige statistiek van fa
milie-huwelijken? Het huis van Oranje bljjve
nog lang gespaard voor Nederland, maar toch
mag men wel vragen: zullen alle opvolgers ge
schikt zijn voor de gewichtige betrekking, waar
toe zij volgens de grondwet geroepen zijn, en
is het dan zoo vreemd, dat men de macht tracht
te beperken, die de grondwet aan den vorst
geeft om het land aan de vreeselijkste ramp,
den oorlog bloot te stellen?
Is de oorlog eenmaal verklaard, dan kan men
met beperkende bepalingen niet veel meer doen.
Dan staat de vertegenwoordiging tegenover een
fait accompli. De macht om het oorlogswee
over een land te brengen, moet niet berusten
in de handen van een persoon, die door heersch-
zucht verblind of van bekrompen geestvermo
gens kau zijn.
En het moge nu een onmogelijkheid zjjn om
die macht over te dragen aan de volksvertegen
woordiging, zoude de raad van state, uit man
nen bestaande, die grijs geworden zijn in den
staatsdienst, niet met die macht kunnen be
kleed worden?
Het recht om vrede te sluiten zoude men den
koning kunnen laten, gaarne geven wij dit toe,
de nadeeligste vrede is altijd nog beter dan het
voortzetten van den raenschonteerenden oorlog.
De bepalingen omtrent de kamerontbinding
zijn voldoende, zooals tijdens het ontbindings
ministerie gebleken is, zegt do N. R. C. De
koning heeft toen bij tijds ingezien, zeggen
wij, dat een nieuwe kamer-ontbinding noodlot
tig had kunnen zijn, maar wie kan ons waar
borgen, dat een verdwaasde vorst dit recht niet
eenmaal zal misbruiken tot groot nadeel van
het Nederlandsche volk.
Een erfelijke regeeringsvorm is misschien
noodig, maar even noodig zjjn hechte waarbor
gen om misbruik van gezag van slechte of on
bekwame vorsten te kunnen bestrijden.
De grieven tegen de defensie worden tot op
zekere hoogte door de N. R. C'. gegrond geoor
deeld, niet omdat die artikelen niet goed zijn,
maar omdat zij nog lang niet uitvoerbaar zul
len zijn.
Hopen wij, dat wanneer eindelijk de tijd tot
uitvoering dier bepalingen zal gekomen zijn,
zulke artikelen in de nieuwe grondwet niet meer
noodig zullen zjjn. De menschen zullen toch
wel eens wijzer worden.
In alle gevallen kunnen artikelen, die niet
voor uitvoering vatbaar zijn, best gemist wor
den en liet strekt zeker niet tot verheerlijking
'#i
-at
