Nieuws en Advertentieblad voor Gonda en Omstreken.
1870.
N° 910.
iS.
BUITENLAND^
I
IkcrsBcdicndc.
Vrijdag, 24 Juni.
Ir (ui li de hand!
MT en Comp.,
Afkondiging.
Het dempen van schadelijke
Slooten.
rkooping
•Iscllitppcil
Thaler
1,000,20,000,15,000,
K'i 8000, 3 a 0000, 3.
a 2000, 154 a 1000,
18000 a 47 &c.
De inzending van advertentien kan geschieden tot één uur des namiddags op den dag der uitgave.
«Jk
rustnaA>n EERSTE
Itier O in te zenden
fJELD)
1870, des voormicl-
piwegbruje, te Gouda
t rplaatsbare KEET,
HEISTELLINGEN
SS, TOBBEN, WA-
fscliap200 SLIJP-
VUREN, 50 GREI-
BALKEN, RIBBEN,
in verschillende af-
BRANDHOUT, eene
Alles vóór de ver
en Geele
O R M.)
enbakkerij der firma
lerdam.
li ile nieuwste grootc Gel-
llirtoglich Brannschweiger
en geguaraudcerd is als
Inen getrokken en in de loop
nnar luide vau het ofli-
>rkomen ter vollcdigen be-
Itale Gewinnen vau eventueel
Jin-Trekking dezer groote van
Keu-Verloting is van amtswege
ilen 4 eu 5 JL'Ll lb70.
thlr lVaof/2.75 c
v 3 it 5.25
het bedrag,
iddelijk met de meeste xorg-
p, en een ieder verkrijgt van
I den Staat voorzieDne Ori-
vcrcischtc oflicieelp plan
tenden wij onu ouze lnte-
lo gevraagd de otiicicele lijsten
lui n geschiedt steeds prompt
pat, en kan door directe coo
verkiezing der Interes-
Idi uten aan andere grooterc
|eii voltrokken.
acluk begunstigd cn eerst
|»j alreeds weder onder meerdere
1 o maul de eerste Hoofd-Treffers
ofllctëele bewijzen verkregeu
pers uitbetaald,
i deze op den vasten grond
van alle kanten op eene zeer
ükerheid kan worden gerekend,
ih de aanstaande trekking alle
lenigste regtstreeks te zenden aan
[-Geschaft in Hamburg.
ieder Staats-ObligatA,
en Aanleliens-Loose.
gi Banknoten worden in
geheele wnnrde nnnge-
Itante zendingen door l'ost-
Naam en woonplaats des
lig op de Coupon aangege-
nnder bestellingsbrief met
|li n worden.
G0UDSCHE COURANT.
L>e uü-gave dezni gccv.b
NDA'
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs per drie maanden is 1.75,
franco per post 2.—
A D Y Hit T E N T I E N worden geplaatst
van 1—5 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nonnners VIJF CENTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Gouda, gelei op de bepalingen van artikel 30 der
verordening van Politie, brengen ter algemeene
kennis, dat bij deze door hen vergunning wordt
verleend om de strnten te achiobben, (behalve waar
die in de laatste twee maanden zijn vernieuwd of
hersteld) op Vrijdag en Zaturdag den 24" en 25"
Junij, voor dos middags twaalf uren.
Verder herinneren zy nan de eigenaars of brui
kers fan gebouwen en erven hunue^ verplig-
ting om de straten, riolen en goten, vóór, achter
ea ter zijde fan die gebouwen en erven eenmaal
's weeks te doen reinigen en verder schoonhouden,
op de nakoming waarvan door de politie streng zal
worden toegezien,
Gouda, den 23sten Junij 1870.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
DROQGI.F.EVER FORTl'IJN. DE GRAVE, IV. L. B.
een en-
Ik van A. Üiutkmuu.
In het verslag over den toestand der gemeente
Gouda over 1869 wordt vermeld dat er door
de gezondheids-commissie op werd aangedron
gen om alle slooten in de Boelekade te dempen,
doch dat de groote daaraan verbonden kosten,
en de omstandigheid, dat zij eigendom zijn van
particulieren de redenen waren, dat geen voor
stel dienaangaande werd ingediend.
Niemand voorzeker, die van tijd tot tijd de
Boelekade doorgaat, zal betwijfelen of de drang
der gezondheids-commissie ook overtollig was.
Het woord „sloot" is voor de daar aanwezige vui
ligheid een te schoone benaming; en hoewel
er zoo goed de hand aan wordt gehouden, is
het niet mogeljjk daarin op den duur verbe
tering te brengen, 't Ligt niet in onze bedoe
ling nu op die stukjes „sloot" de aandacht te
vestigen, maar op een der redenen die weer
hielden tot het indienen van een voorstel tot
demping de omstandigheid, dat zij eigendom
van particulieren zijn. Het is alsof daarin deze
zin moet worden gelegdhet particulier karak
ter van die slooten maakt het nemen van door
tastende maatregelen zeer moeilijk. Over het
recht der gemeenten om de eigenaren van sloo
ten en andere wateringen tot het dempen of
rioleeren daarvan te verplichten, wanneer deze
de openbare gezondheid benadeelen
kei woord.
Het is reeds eene oude qnestie, wantin 1863
werd zij al in den Haagscben gemeenteraad
behandeld. De verordening, die daartoe aan
leiding gaf, luidde aldus:
Art. 1. Alle eigenaren van slooten of an
dere wateren zijn verplicht die, na het ontvan
gen van een schriftelijk bevel van B. en W.
te dempen of te overkluizen, of door riolen te
vervangen, binnen zoodanigeu termjjn en op
zoodanige wjjze als bjj dat beTel wordt bepaald.
Art. 2. B. en W. geven dat bevel alleen
voor die slooten of wateren, waarvan bij een
schriftelijk en niet redenen omkleed advies van
de plaatselijke geneeskundige commissie ver
klaard is, dat zij gevaarlijk of schadelijk voor
de openbare gezondheid zijn.
Art. 3. Die aan het bevel bij art. 1 be
doeld, niet voldoet, wordt gestraft met eene
boete van f 10.— tot 25.met of zonder
gevangenisstraf van 1 tot 3 dagen.
De strijd die toen gevoerd werd, liep hoofd
zakelijk over de vraag of daardoor het wezen
van den eigendom niet zou worden aangerand.
Even als toch door eene dergelijke verordening
water in land werd herschapen, even zoo zou
eene andere verordening don eigenaar kunnen
verplichten van zijn grond water te maken, of
een verdieping van zijn gebouw af te breken
of een gedeelte daarvan te maken tot tuin. Het
recht van eigendom zou op die wjjze niets meer
te be teekenen hebben, zoodra het in strijd kwam
met de eischen der openbare gezondheid. Men
is zelfs in strijd met de grondwet, die in art.
147 bepaalt: Niemand kan van zijn eigendom
worden ontzet dan ten algemeenen nutte en
tegen voorafgaande schadeloosstelling. De wet
verklaart, vooraf dat het algemeen nut de ont
eigening vordert.
Daartegen werd zeer te recht aangevoerd dat
art. 135 der gemeentewet aan den raad opdraagt
het maken van alle verordeningen, die in het
belang der gezondheid worden vereischt. Deze
regel is algemeen en ook hij hare toepassing
geldt alzoo, dat het bijzonder belang moet wij
ken voor 't algemeen belang. Er is overigens
ook geen sprake van onteigening; slechts het
gebruik wordt ten deele b perkt en ook hiertoe
geeft art. 625 van het Burg. Wetb. recht, wan
neer het bepaalt, dat eigendom het recht is om
van eene zaak het vrjj genot te hebben en
daarover op de volstrektste wjjze te beschikken,
mits men er geen gebruik van make, strijdende
tegen de. metten of openbare verordeningen.
Ook zal in de meeste gevallen de beperking
\an 't gebruik niet noodig zijn. Waardoor
toch komen dc slooten in dien schadelijken toe
stand? Omdat zij gebruikt worden tot het
zelfde doel, waartoe men op andere plaateen
riolen gebruikt. Welnu, het gebruik zal het
zelfde zjjn, wanneer men dit open riool over
dekt en alzoo den schadelijken invloed daarvan
wegneemt.
Het belang der eigenaars zal daardoor bij
uitzondering slechts worden geschaad en dat
men daarop niet in de eerste plaats altjjd het
oog vestigt, leert ons de bouwverordening, die
bouwvallige huizen doet afbreken en de wijze
van bouwen voorschrijft, in 't belang der open
bare gezondheid en de verordening op 't keu
ren van vleesch of visch, die almede in t be
lang dier gezondheid den eigendom beperkt.
Kan een gemeente dus een dergelijke verorde
ning als de vermelde niet maken, omdat daar
door den particulieren eigendom wordt aange
rand, dan zijn ook die aimere verordeningen
ongrondwettigkan zij het wel en wij mee-
wen dit te hebben aangetoond dan wordt
't hoog tijd dat onze gemeente, door eene ver
ordening op het dempen of rioleeren van par
ticuliere slooten, die voor de openbare gezond
heid nadeelig zijn, bevrijd worde van zulke
broeinesten voor besmettelijke ziekten.
ENDELAND.
In liet lagerhuis, waarin thans aan de orde is
de voordracht der regrering tot uitbreiding van het
volksonderwijs, heeft de heer Gladstone verklaard,
dat de regeering nog eenige wijzigingen in die voor
dracht wilde brengen. De strekking dier wijzigin
gen was aan sommige wcusclieii van warme libera
len voldoening l( geven; de voornaamste daarvan
bestaat in eene nieuwe bepaling, volgens welke in
geene openbare gemeenteschool onderricht in eenigen
katechismus of in ecnig geloofsformulier gegeven
zat mogen worden. Doch uitsluiting van het by-
belle/in meende de lieer Gladstone niet te moeten
bewilligen, daar zij aan liet meerendeel des publieks
onwelgevallig zou zijn. De lieer Disraeli «chile de
amendementen der regeering van zoo groot genie i\
I I